• Buradasın

    Ünsüz yumuşaması ve ünsüz uyumuna örnek verir misin?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Ünsüz yumuşamasına örnek olarak şu kelimeler verilebilir:
    • Ağaç + a → ağaca 45.
    • Renk + i → rengi 45.
    • Et + yor → ediyor 4.
    • Güç+ü → gücü 4.
    • Yurt + u → yurdu 4.
    • Kanat + ı → kanadı 4.
    • Bilek + i → bileği 4.
    • Çok + u → çoğu 45.
    Ünsüz uyumuna (ünsüz sertleşmesi) örnek olarak şu kelimeler verilebilir:
    • Fıstıkçı şahap 2.
    • Kitap + da → kitapta 4.
    • Toprak + dan → topraktan 4.
    • Çalış + dı → çalıştı 4.
    • Muhalif + di → muhalifti 4.
    • Hafif + ce → hafifçe 4.
    Ünsüz yumuşaması ve ünsüz uyumu örnekleri hakkında daha fazla bilgi için Türk Dil Kurumu'nun yazım kuralları sayfasına başvurulabilir 1.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

      Yanıtı değerlendir

      5 kaynak

      1. turkdiliveedebiyati.com
        1
      2. dersturkce.net
        2
      3. edebiyatvesanatakademisi.com
        3
      4. bikifi.com
        4
      5. tdk.gov.tr
        5

    Konuyla ilgili materyaller

    Ünsüz benzeşmesi nedir?

    Ünsüz benzeşmesi, Türkçede sert ünsüzle biten bir sözcüğe yumuşak ünsüzlerden “c, d, g” ile başlayan bir ek geldiğinde, ekin başındaki ünsüzün sertleşerek değişmesidir. Bu ses olayına ünsüz benzeşmesi denmesinin sebebi, kelime sonundaki sert ünsüzün, yanına gelen yumuşak ünsüzü kendine benzetmesidir. Ünsüz benzeşmesinde c ünsüzü ç, d ünsüzü t, g ünsüzü ise k ünsüzüne dönüşerek sertleşir. Örnekler: dolap – da → dolap – ta; yavaş – ca → yavaş – ça; unut – gan → unut – kan. Birleşik kelimelerde, terimlerde, başka dillerden dilimize geçmiş sözcüklerin gövdelerinde ünsüz benzeşmesi aranmaz. Örnekler: dikdörtgen, akciğer; üçgen, dörtgen, beşgen.
    5 kaynak

    Ünsüz değişiminin diğer ismi neden ünsüz yumuşamasıdır?

    Ünsüz değişiminin diğer isminin ünsüz yumuşaması olmasının nedeni, bu ses olayının sert ünsüzlerin yumuşayarak yumuşak ünsüzlere dönüşmesiyle gerçekleşmesidir.
    5 kaynak

    Ünsüz sertleşmesi ve ünsüz benzeşmesi aynı şey mi?

    Ünsüz sertleşmesi ve ünsüz benzeşmesi aynı şeydir. Ünsüz benzeşmesi ya da ünsüz sertleşmesi kuralına göre, bir kelimeye ünsüz harfle başlayan bir yapım eki veya çekim eki eklendiğinde, kendisinden önceki son harf sert ünsüz ise sert ünsüzle başlamalıdır. Bu ses olayına örnek olarak şu kelimeler verilebilir: ağaç + da → ağaçta; unut + gan → unutkan; tarih + den → Tarihten; yaş + ca → yaşça. Ünsüz benzeşmesi ya da sertleşmesi kökte veya gövdede olan bir ünsüz uyumu değildir, sonradan meydana gelen bir ses olayıdır.
    5 kaynak

    Ünsüz türemesi ve ünsüz düşmesinin farkı nedir?

    Ünsüz türemesi ve ünsüz düşmesi farklı ses olaylarıdır: 1. Ünsüz Türemesi: Arapçadan Türkçeye geçmiş bazı kelimelere ünlü ile başlayan bir ek veya yardımcı fiil eklenirken, kelimenin sonundaki ünsüzün türeyerek çiftleşmesi durumudur. 2. Ünsüz Düşmesi: K ünsüzüyle biten bazı kelimelere küçültme eki (-cik, -cek) veya yapım eki (-l) getirildiğinde, bu ünsüzün düşmesidir.
    5 kaynak

    Ünsüz benzeşmesi ve ünsüz türemesi nasıl ayırt edilir?

    Ünsüz benzeşmesi ve ünsüz türemesi arasındaki fark şu şekilde ayırt edilebilir: 1. Ünsüz Benzeşmesi: - Tanım: Sert ünsüzlerle (p, ç, t, k) biten sözcüklerden sonra yumuşak ünsüzler (c, d, g) ile başlayan bir ek geldiğinde, yumuşak ünsüzler sertleşerek (ç, t, k) seslerine dönüşür. - Örnekler: "ağaç + da → ağaçta", "unut + gan → unutkan". 2. Ünsüz Türemesi: - Tanım: Bazı sözcüklerin ünlü harfle başlayan bir ek alması veya başka bir sözcükle birleşmesi sonucunda bir sesin ortaya çıkmasıdır. - Örnekler: "tıp-ı / tıbbı", "zam-ı / zammı". Özetle, ünsüz benzeşmesinde mevcut bir ses sertleşirken, ünsüz türemesinde yeni bir ses ortaya çıkar.
    5 kaynak

    Ünsüz Yumuşaması hangi durumlarda olmaz?

    Ünsüz yumuşaması, bazı durumlarda gerçekleşmez: Yabancı kökenli kelimeler: "sanat", "millet", "ahlak", "cumhuriyet", "evrak", "hukuk", "sepet" gibi kelimelerde yumuşama olmaz. Özel isimler: Özel isimlerin sonunda bulunan sert ünsüzler yumuşamaz, sadece telaffuzda yumuşamış gibi okunur. Tek heceli kelimeler: Tek heceli kelimelerde genellikle ünsüz yumuşaması görülmez. Ç, f, h, s, ş, t, v, y, z ünsüzleri: Bu ünsüzlerle biten kelimelerde yumuşama olmaz. Örnekler: Yanlış: "merağımı dindiremedim". Doğru: "merakımı dindirdim". Yanlış: "hukuku". Doğru: "hukukun".
    5 kaynak

    Ünsüz benzeşmesi ve ünsüz uyumu aynı şey mi?

    Ünsüz benzeşmesi ve ünsüz uyumu aynı şeydir. Ünsüz benzeşmesi, baskın olan sesin, diğer bir ünsüz sesi etkisi altına almasıyla kendi özelliklerine uydurması olayıdır. Türkçe dilbilgisindeki ses olaylarından biri olan ünsüz benzeşmesine göre, herhangi bir kelimeye eklenen ve ünsüz harfle başlayan yapım ve çekim ekleri, kendisinden önceki son harf sert ünsüz ise sert, yumuşak ünsüz ise yumuşak ünsüz harfle başlamak zorundadır.
    5 kaynak