• Buradasın

    Ünlü ve ünsüz sertleşmesi nedir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Ünlü sertleşmesi ve ünsüz sertleşmesi Türkçe dilbilgisinde iki farklı ses olayını ifade eder.
    Ünlü sertleşmesi, "niye" örneğinde olduğu gibi, "ne-y-e" şeklinde bir daralma ile gerçekleşir 1.
    Ünsüz sertleşmesi ise, sert ünsüzlerle (ç, f, h, k, p, s, ş, t) biten kelimelere, yumuşak ünsüzlerle (b, c, d, g) başlayan ekler geldiğinde, ekin başındaki yumuşak ünsüzün sertleşerek p, ç, t, k seslerinden birine dönüşmesi durumudur 235.
    Örnekler:
    • dolap + da → dolapta 235;
    • aç + dı → açtı 25;
    • kitap + cı → kitapçı 235.
    Özel isimlerde bu kural uygulanmaz 1.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

      Yanıtı değerlendir

      5 kaynak

      1. egitim.com
        1
      2. cnnturk.com
        2
      3. markaegitim.com
        3
      4. dilbilgisi.org
        4
      5. pratikcalisma.com
        5

    Konuyla ilgili materyaller

    Sürekli sert ünsüz ne demek?

    Sürekli sert ünsüzler, ses yolunun daralma durumunda oluşan ünsüzlerdir. Türkçede sürekli sert ünsüzler şunlardır: f; h; s; ş. Ünsüzler, ses tellerinin titreşime uğrayıp uğramamasına göre sert (tonsuz) ve yumuşak (tonlu) olarak ikiye ayrılır.
    5 kaynak

    Sert ünsüz kaç tane?

    Türkçe alfabede 8 sert ünsüz harf bulunmaktadır: P, Ç, K, H, T, Ş, F, S.
    5 kaynak

    Yumuşak ve sert ünsüz benzeşmesi nasıl bulunur?

    Yumuşak ve sert ünsüz benzeşmesi şu şekilde bulunur: 1. Sert ünsüzle biten kelimelere yumuşak ünsüzlerden "c, d, g" ile başlayan bir ek geldiğinde, ekin başındaki ünsüz değişerek sertleşir. 2. Kök içerisindeki heceler de ünsüz benzeşmesine uyabilir; eğer bir hece ünsüz harfle bitiyorsa ve kendinden sonraki hecenin ilk harfi de ünsüz ise, bu harfler ünsüz benzeşmesine uyar. Örnekler: - "dolapta" (sert ünsüz "p" yumuşak ünsüz "v"ye benzeşerek sertleşmiştir); - "aptal, eksik" (kök içindeki ünsüz benzeşmesi).
    5 kaynak

    Ünsüz sertleşmesi ve ünsüz benzeşmesi aynı şey mi?

    Ünsüz sertleşmesi ve ünsüz benzeşmesi aynı şeydir. Ünsüz benzeşmesi ya da ünsüz sertleşmesi kuralına göre, bir kelimeye ünsüz harfle başlayan bir yapım eki veya çekim eki eklendiğinde, kendisinden önceki son harf sert ünsüz ise sert ünsüzle başlamalıdır. Bu ses olayına örnek olarak şu kelimeler verilebilir: ağaç + da → ağaçta; unut + gan → unutkan; tarih + den → Tarihten; yaş + ca → yaşça. Ünsüz benzeşmesi ya da sertleşmesi kökte veya gövdede olan bir ünsüz uyumu değildir, sonradan meydana gelen bir ses olayıdır.
    5 kaynak

    Ünsüz sertleşmesi ve ünsüz yumuşama nasıl ayırt edilir?

    Ünsüz sertleşmesi (benzeşmesi) ve ünsüz yumuşaması arasındaki fark şu şekilde özetlenebilir: Ünsüz sertleşmesi (benzeşmesi). Kelime, sert sessiz (f, s, t, k, ç, ş, h, p) bir harfle biter. Kelimeye, c, d, g ile başlayan bir ek gelir. Daha sonra, c-ç'ye, d-t'ye, g-k'ye dönüşerek sertleşir. Ünsüz yumuşaması. Kelime, süreksiz sert ünsüzler (p, ç, t, k) ile biter. Kelimeye, ünlü ile başlayan bir ek gelir. Kelime sonundaki p-b'ye, ç-c'ye, t-d'ye, k-g/ğ'ye dönüşerek yumuşar. Örnekler: Ünsüz sertleşmesi: "kitap + cı = kitapçı". Ünsüz yumuşaması: "ağaç + a = ağaca".
    5 kaynak

    Ünsüz benzeşmesi ve ünsüz değişmesi aynı şey mi?

    Hayır, ünsüz benzeşmesi ve ünsüz değişmesi aynı şey değildir. Ünsüz benzeşmesi (ünsüz sertleşmesi), Türkçede sert ünsüzlerle (ç, f, h, k, p, s, ş, t) biten sözcüklerden sonra yumuşak ünsüzler olan “c, d, g” ile başlayan bir ek geldiğinde yumuşak ünsüzlerin sertleşerek “ç, t, k” seslerine dönüşmesidir. Ünsüz değişmesi, sessiz harflerin ek almaksızın sözcüğün söylenişine ya da yazımına daha uygun ünsüzlerle değişmesi sonucu oluşan ses olayıdır. Ünsüz değişmesi, genellikle alıntı sözcüklerin Türkçenin ses yapısına uyarlanması ile gerçekleşir.
    5 kaynak

    Ünsüz türemesi ve ünsüz düşmesinin farkı nedir?

    Ünsüz türemesi ve ünsüz düşmesinin farkı şu şekilde açıklanabilir: Ünsüz türemesi, bazı tek heceli kelimeler ünlü ile başlayan bir ek aldıklarında veya “etmek, eylemek, olmak” yardımcı fiilleriyle birleştiklerinde asıl kelimenin sonundaki ünsüzün ikizleşmesi durumudur. Ünsüz düşmesi, “k” ünsüzü ile biten bazı kelimelere –cik, -cek küçültme ve sevgi ekleri getirildiğinde kelimenin sonundaki “k” sesinin düşmesi durumudur. Ünsüz türemesi ve ünsüz düşmesi ile ilgili bazı örnekler şu şekildedir: Ünsüz türemesi örnekleri: Sır-ını = Sırrını; Hak-ım = Hakkım; Tıb-i = Tıbbi; Şık-ını = Şıkkını. Ünsüz düşmesi örnekleri: Ufak-cık = Ufacık; Küçük-cük = Küçücük; Alçak-cık = Alçacık; Büyük-cek = Büyücek.
    5 kaynak