Ünlü ve ünsüz sertleşmesi, Türkçede ses olayları arasında yer alan iki farklı durumdur.
- Ünlü Sertleşmesi (Daralması): Sonunda "a" veya "e" geniş ünlülerinden biri bulunan sözcükler, "-yor" şimdiki zaman ekini aldığında bu ünlüler daralarak "ı", "i", "u" veya "ü" dar ünlülerine dönüşür 15. Örnek: "dinle → dinliyor" (e → i) 1.
- Ünsüz Sertleşmesi (Benzeşmesi): Sert ünsüzle biten bir kelimeye yumuşak ünsüzle başlayan bir ek geldiğinde, ek sertleşir 13. Bu durumda sert ünsüzler "ç", "t", "k" olarak değişir 35. Örnek: "kitap → kitapçı" (ç → ç) 1.
5 kaynaktan alınan bilgiyle göre: