“Turfanda mı Yoksa Turfa mı?” romanı, Mizancı Murad’ın (Mehmet Murat Bey) 1892 tarihli eseridir. Eserde anlatılan konular: - Fransa’da tıp tahsili görüp İstanbul’a gelen Mansur Bey’in yaşadığı ikilemler; - Osmanlı toplumunda yaşanan eski-yeni çatışması; - Ahlaki yozlaşma, yöneticilerin beceriksizliği, devlet dairelerinin vurdumduymazlığı, eğitimdeki çarpıklıklar gibi dönemin sosyal ve siyasal panoraması. Romanın adında geçen “turfanda” ve “turfa” ifadeleri, yeni ve tuhaf anlamlarına gelir ve eserde bir ikilem olarak kullanılmıştır.