Tuba Ağacı Nazariyesi, II. Meşrutiyet döneminde eğitim ıslahatlarının hangi kademeden başlaması gerektiği konusunda Maarif Nazırı Emrullah Efendi ile eğitimci Satı Bey arasında geçen tartışmayı ifade eder. Emrullah Efendi'nin görüşüne göre: Eğitimdeki ıslahatlar yükseköğretimden başlamalıdır. Önce yüksek okullar açılmalı ve üniversite ileri bir seviyeye taşınmalıdır. Böylece yükseköğretimden yetişenler çoğaldıkça halkın genel eğitimden yararlanması kolaylaşacak ve eğitim kitleselleşecektir. Satı Bey'in görüşüne göre: Eğitim ıslahatları ilköğretimden itibaren başlamalıdır. Eğitimin normal gelişimi gibi aşağıdan yukarıya doğru bir yol izlenmelidir. Bu nazariye, eğitim tarihinde önemli bir tartışma başlatmış ve yükseköğretim politikalarının şekillenmesinde etkili olmuştur.