• Buradasın

    Ses düşmesi ses değişmesine veya ses türemesine uğrayan birleşik kelimeler bitişik mi ayrı mı?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Ses düşmesine, ses değişmesine veya ses türemesine uğrayan birleşik kelimeler bitişik yazılır 124.
    Örnekler:
    • Ses düşmesi: pazartesi (< pazar ertesi), kaynana (< kayın ana), niçin (< ne için) 124.
    • Ses türemesi: affetmek, hissetmek, reddetmek 145.
    Sadece söyleyişte tonlulaşma biçiminde ses değişmesine uğrayanlar ise ayrı yazılır 24. Örneğin, azat etmek, hamt etmek 24.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

      Yanıtı değerlendir

      5 kaynak

      1. tdksozluk.org
        1
      2. dilbilgisi.net
        2
      3. prfakademi.com
        3
      4. yksedebiyat.org
        4
      5. turkceci.net
        5

    Konuyla ilgili materyaller

    Birleşik kelimelerde ses düşmesi olursa ne olur?

    Birleşik kelimelerde ses düşmesi olursa, bu kelimeler bitişik yazılır. Ses düşmesine uğrayan bazı birleşik kelime örnekleri: birbiri (< biri biri); kaynana (< kayın ana); nasıl (< ne asıl); niçin (< ne için); pazartesi (< pazar ertesi); sütlaç (< sütlü aş). Ayrıca, etmek ve olmak yardımcı fiilleriyle birleşirken ses düşmesine veya ses türemesine uğrayan kelimeler de bitişik yazılır. Örnekler: emretmek (< emir etmek); kaybolmak (< kayıp olmak).
    5 kaynak

    Kökte ses değişimi ne demek?

    Kökte ses değişimi, Türkçe sözcük köklerinde yapım veya çekim eki alındığında meydana gelen değişimdir. Bazı kökte ses değişimi örnekleri: "Ben" ve "sen" zamirleri yönelme eki (-e) aldığında kökteki ünlü harfi değişir: ben -e: bana, sen -e: sana. Ünlü değişimi: "muşamma" sözcüğünde "m" sesi "b" sesine, "tennur" sözcüğünde ise "n" sesi "d" sesine dönüşür. Kökte ses değişimi, ünsüz yumuşaması, ünsüz sertleşmesi, ünlü türemesi, ünlü daralması gibi farklı isimlerle de anılır.
    5 kaynak

    Ses olayına uğramış kelimeler nelerdir?

    Ses olayına uğramış bazı kelimeler: Ünlü düşmesi: "kar (ı)n- ı" > "karnı", "oğul- u" > "oğlu". Ünlü daralması: "sızl(a)- yor" > "sızl(ı)yor", "durm(a)- yor" > "durm(u)yor". Ünlü türemesi: "az- cık" > "az (ı)cık", "bir- cik" > "bir (i)cik". Ünsüz yumuşaması: "dolap- ı" > "dola-bı", "kilit- e" > "kilide". Ünsüz düşmesi: "ufak- cık" > "ufacık", "sıcak- cık" > "sıcacık". Ünsüz benzeşmesi: "aş- çı", "ağaç- tan". Bu örnekler, Türkçede sıkça karşılaşılan ses olaylarını göstermektedir.
    5 kaynak

    Ses değişmesi örnekleri nelerdir?

    Ses değişmesi örnekleri arasında şunlar sayılabilir: Ünsüz değişimi: b-m değişimi: canbaz-cambaz, saklanbaç- saklambaç. d>t değişimi: emektar, taraftar. ğ>v değişimi: öğmek-övmek, döğmek- dövmek. c>ç değişimi: içtihat, tescil, mescit. b>p değişimi: nispet, tespit, tespih. Ünlü değişmesi: art ünlülerin önlüleşmesi: yana > yine, yaşıl > yeşil. ön ünlülerin artlılaşması: tenri > Tanrı, ben+ke > bana. geniş ünlülerin darlaşması: baş+la-yor > başlıyor. yuvarlak ünlülerin düzleşmesi: üçüri > için, büt->bil-. Diğer ses değişmeleri: aykırılaşma: aşçı, aktar, tandır. göçüşme: köprü=körpü, kibrit=kirbit.
    5 kaynak

    Ses türemesi ve ses düşmesi aynı şey mi?

    Hayır, ses türemesi ve ses düşmesi aynı şey değildir. Ses türemesi, kelimenin aslında bulunmayan bir sesin sonradan çeşitli sesçil sebeplerle ortaya çıkmasıdır. Ses düşmesi ise, kelimenin başındaki, içindeki veya sonundaki ses birimin ortadan kalması olayıdır. Örnekler: Ses türemesi: "zan + etmek" → "zan(n)etmek". Ses düşmesi: "ısıcak" → "sıcak".
    5 kaynak

    Ses olayında ses değişmesi nasıl bulunur?

    Ses olayında ses değişikliğinin nasıl bulunacağına dair bilgi bulunamadı. Ancak, ses olayları hakkında bilgi verilebilir. Ses olayları, bir sesin başka bir sese dönüşmesine denir. Ünlü değişmeleri arasında art ünlülerin önlüleşmesi, ön ünlülerin artlılaşması, geniş ünlülerin daralması, dar ünlülerin genişlemesi, yuvarlak ünlülerin düzleşmesi ve düz ünlülerin yuvarlaklaşması bulunur. Ünsüz değişmeleri ise ötümlüleşme-ötümsüzleşme, süreklileşme-süreksizleşme, dudaksılaşma, ön damaklılaşma, art damaklılaşma gibi kategorilerde incelenir. Ses olaylarına örnek olarak ünsüz yumuşaması, ünsüz benzeşmesi, ünlü düşmesi, ünsüz türemesi, ünlü türemesi, ünlü daralması, ulama, n-m değişimi, aykırılaşma, göçüşme verilebilir.
    5 kaynak

    Ses türemesi örnekleri nelerdir?

    Ses türemesi örnekleri, ünlü türemesi ve ünsüz türemesi olarak ikiye ayrılır. Ünlü türemesi örnekleri: Tek heceli sözcüklerde: "bir-i-cik", "dar-a-cık", "az-ı-cık", "genc-e-cik". Hece tekrarı ile pekiştirme yapıldığında: "düpdüz" (düpedüz), "sapsağlam". Ünsüz türemesi örnekleri: Ünsüzle biten sözcüklerde: "af + etmek" (affetmek), "hal + etmek" (halletmek), "his + etmek" (hissetme). Kaynaştırma: İlgi eki, iyelik ekleri, hal ekleri, gelecek zaman eki, üleştirme eki, sıfat yapım eki öncesinde (örneğin, "anasının kuzusu", "kaleyi", "okuyacak"). Ayrıca, "koruyucu ünsüz" olarak adlandırılan bir durum da vardır; bu, iki ünlü art arda gelmediği halde kaynaştırma ünsüzünün görülmesidir (örneğin, "onda", "bunda", "şundan").
    5 kaynak