• Buradasın

    Oluş fiilleri nesne alır mı?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Oluş fiilleri nesne almaz, dolayısıyla "neyi" ya da "kimi" sorularına cevap vermezler 134.
    Örnekler:
    • "Çiçekler soluyor" 4.
    • "Ekmek bayatladı" 4.
    • "Babam yaşlandı" 4.
    Oluş fiilleri, öznenin iradesi dışında, zaman içerisinde kendiliğinden gerçekleşen bir değişimi ifade eder 15.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Fiil çatısında özne ve nesne nedir?

    Fiil çatısında özne ve nesne, yüklemin özne ve nesne ile olan ilişkisini ifade eder. Özne, cümlede yüklemin bildirdiği, belirtilen işi yapan, işten etkilenen veya bir oluşa konu olan öğedir. Nesne, yüklemin bildirdiği eylemden etkilenen varlıktır. Fiiller, özne ve nesne alıp almamalarına, belirtilen işin nasıl yapıldığına, işten öznenin ve nesnenin nasıl etkilendiğine göre çatılar ayrılırlar. Öznelerine göre fiil çatıları: Etken fiil: İşi yapan gerçek bir öznenin bulunduğu fiillerdir. Edilgen fiil: Gerçek öznesi söylenmeyen veya bilinmeyen fiillerdir. Dönüşlü fiil: Öznenin işi yaparken aynı zamanda o işten etkilendiğini gösteren fiillerdir. İşteş fiil: En az iki özne tarafından yapılabilen fiillerdir. Nesnelerine göre fiil çatıları: Geçişli fiil: Nesne alabilen fiillerdir. Geçişsiz fiil: Nesne almayan fiillerdir.

    Fiiller özne ve nesneye göre kaça ayrılır?

    Fiiller, özne ve nesneye göre dört ana çatıya ayrılır: 1. Özneye göre: Etken fiil: Özne bellidir ve işi yapandır. Edilgen fiil: Özne belli değildir, başkası tarafından yapılan işten etkilenir. Dönüşlü fiil: Özne aynı zamanda işten etkilenir, nesne yoktur. İşteş fiil: En az iki özne tarafından karşılıklı veya birlikte yapılan eylemdir. 2. Nesneye göre: Geçişli fiil: Belirtili veya belirtisiz nesne alabilir. Geçişsiz fiil: Nesne almaz. Oldurgan fiil: Geçişsiz bir fiil, "-dır, -t, -r" ekleriyle geçişli hale gelir. Ettirgen fiil: Bir fiilin geçişli hali, "-dır, -t, -r" ekleriyle daha da geçişli hale gelir.

    Geçişli fiiller nesne alabilir mi?

    Evet, geçişli fiiller nesne alabilir. Geçişli fiiller, belirtili ya da belirtisiz nesne alabilen fiillerdir. Örnekler: "Titizlikle elindeki yazıları inceliyordu." "Son gelişinde Ankara’yı da dolaşmıştı." "Marketten meyve ve sebze aldım."

    Fiilde çatı özne ve nesne dışında nelere bakılır?

    Fiilde çatı incelenirken özne ve nesne dışında iki ana kategoriye daha bakılır: 1. Yükleme Göre Çatı: Fiillerin yüklem olma özelliklerine göre geçişli ve geçişsiz olarak sınıflandırılması. - Geçişli fiiller: Nesnesi olan veya nesne alabilen fiillerdir (örneğin, "Dün eşyalarını arabada unuttu"). - Geçişsiz fiiller: Nesnesi olmayan fiillerdir (örneğin, "Arkadaşım geçen hafta Gaziantep'e geldi"). 2. Ettirgen ve Oldurgan Fiiller: Geçişli fiillerin geçişlilik derecesinin artırılmasıyla oluşan ettirgen ve geçişsiz fiillerin geçişli hale getirilmesiyle oluşan oldurgan fiiller. - Ettirgen fiiller: Bir işi başkasına yaptırma anlamı taşır (örneğin, "Satın aldığım eşyaları boyattım"). - Oldurgan fiiller: Geçişsiz fiillere ek getirilerek geçişli hale getirilen fiillerdir (örneğin, "Hafta sonu kuşları uçurdu").

    Durum, iş ve oluş fiilleri nasıl bulunur?

    Durum, iş ve oluş fiillerini bulmak için şu yöntemler kullanılabilir: İş (kılış) fiilleri: Öznenin kendi isteği ile gerçekleşen ve öznenin bir nesneyi etkilediği fiillerdir. Fiille sorulan "ne, neyi, kimi" sorularından birine cevap alabilirler. Örnekler: taşımak, yazmak, açmak, anlatmak, görmek, bilmek, silmek. Durum fiilleri: Öznenin süreklilik gösteren bir durumunu anlatan fiillerdir. Bu fiillerin bitmeleri için başka herhangi bir fiilin başlaması gerekir. Fiille sorulan "ne, neyi, kimi" sorularına cevap vermezler. Örnekler: uyumak, uyanmak, ölmek, susmak, oturmak, yatmak, uzanmak. Oluş fiilleri: Öznenin kendi iradesi dışında geçirdiği değişimi bildiren fiillerdir. Gerçekleşmelerinde öznenin doğrudan etkisi yoktur. Daha çok "kendiliğinden olma" söz konusudur. Geçişsizdirler, yani çoğunlukla nesne almazlar. Örnekler: solmak, büyümek, bayatlamak, yeşermek, uzamak.

    Fiilde özne ve nesne ile çatı arasındaki fark nedir?

    Fiilde özne ve nesne ile çatı arasındaki fark şu şekilde açıklanabilir: Özne: Fiilin eylemini gerçekleştiren unsurdur. Nesne: Fiilin eyleminden etkilenen veya üzerinde işlem yapılan unsurdur. Çatı: Fiilin özne ve nesne ile olan ilişkisini belirleyen dilbilgisel bir özelliktir. Özne-yüklem ilişkisine göre fiiller; etken, edilgen, dönüşlü ve işteş olarak dört gruba ayrılır. Özne ve çatı arasındaki farka örnek olarak, "Çocuk kitap okuyor" cümlesindeki "çocuk" öznesi, fiilin (okumak) eylemini kendisi yaptığı için etken çatılıdır. İsim cümlelerinde çatı özelliği aranmaz.

    Fiil geçişsiz ise nesne olur mu?

    Hayır, fiil geçişsiz ise nesne olmaz. Geçişsiz fiiller, nesne almayan fiillerdir. Örnekler: "Dayımlar bugün tatile gidiyor" cümlesinde "gitmek" eylemi nesne almamıştır. "Ali’nin sözlerine çok güldük" cümlesinde de "gülmek" eylemi geçişsizdir.