• Buradasın

    Kaynaştırma ünsüzü nedir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Kaynaştırma ünsüzü, Türkçede iki ünlü harf yan yana gelemeyeceği için, ünlü ile biten bir kök veya gövdenin sonuna eklenen ve yine bir ünlü ile başlayan ekin önüne (iki ünlü arasına) gelen ünsüzü belirtir 12.
    Sadece Türkiye Türkçesi için değil, bütün tarihî ve çağdaş Türk yazı dillerinde temel kaynaştırma ünsüzleri /y/ ve /n/ sesleridir 1. Bazı kaynaklarda kaynaştırma ünsüzlerinin yalnızca "y, n" olduğu söylense de "s ve ş" ünsüzleri de kaynaştırma ünsüzü olarak kabul edilmektedir 2.
    Kaynaştırma ünsüzünün kullanıldığı bazı durumlar şunlardır:
    • İlgi ve iyelik eklerinden önce 13. Örneğin, "odanın kapısı", "anasının kuzusu" 1.
    • Üleştirme ekinden önce 13. Örneğin, "ikişer", "altışar" 1.
    • Fiil çekimlerinde 14. Örneğin, "başla-y-an", "dinle-y-ince" 1.
    Ayrıca, "idi", "ile", "imiş" gibi ayrı da yazılabilen sözcüklerde iki ünlü art arda gelmediği hâlde kaynaştırma ünsüzü görülür 13. Bu duruma "koruyucu ünsüz" denir 13. Örneğin, "lekeliydi", "yeniyse", "okumasıyla" 1.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Onun kelimesi neden kaynaştırma ünsüzü?

    "Onun" kelimesi, kaynaştırma ünsüzü olarak kullanılır çünkü ünlüyle başlayan bir ek (iyelik eki) aldığında, kelime ile ek arasına "n" kaynaştırma ünsüzü girer.

    Ulama ve kaynaştırma aynı şey mi?

    Hayır, ulama ve kaynaştırma aynı şey değildir. Ulama, ünsüzle biten bir kelimeden sonra ünlü ile başlayan bir kelime geldiğinde iki kelimenin birbirine bağlanarak okunmasıdır. Kaynaştırma, ünlü harfle biten bir kelimenin ardından ünlü harf ile başlayan bir ek geldiğinde araya "y, ş, s, n" ünsüz harflerinden birinin girmesidir. Örnekler: Ulama: "Dün akşam evden ayrıldı". Kaynaştırma: "Altı -ş- ar → altışar".

    Kaynattırma ünsüzleri kaça ayrılır?

    Türkçede kaynaştırma ünsüzleri dört ana gruba ayrılır: 1. Y harfi: İsim çekiminde ve fiil çekiminde kullanılır. 2. N harfi: Zamirlerle durum ekleri ve bazı iyelik ekleri arasında kullanılır. 3. Ş harfi: Üleştirme sayı sıfatları ve iyelik eklerinde kullanılır. 4. S harfi: Benzer şekilde üleştirme sayı sıfatları ve iyelik eklerinde kullanılır. Bazı kaynaklarda sadece "y" ve "n" harflerinin kaynaştırma ünsüzü olduğu belirtilse de, "s" ve "ş" harfleri de bu grupta kabul edilir.

    Kaynaştırma ünsüzü ünsüz türemesi midir?

    Evet, kaynaştırma ünsüzü bir ünsüz türemesi türüdür.

    Kaynaşma ünsüzleri ses türemesi sayılır mı?

    Evet, kaynaşma ünsüzleri ses türemesi olarak kabul edilir. Kaynaşma, ünlü ile biten bir kelimenin sonuna ünlüyle başlayan bir ek geldiğinde iki ünlünün arasına "y, s, ş, n" harflerinden birinin eklenmesi durumudur.

    Kaynaştırma harfi ve kaynaştırma ünsüzleri aynı şey mi?

    Evet, kaynaştırma harfi ve kaynaştırma ünsüzleri aynı şeyi ifade eder. Türkçede iki ünlü harf yan yana gelemeyeceği için, ünlü ile biten bir kelimenin sonuna ünlüyle başlayan bir ek geldiğinde iki ünlünün arasına “n, s, ş, y” harflerinden biri getirilir. Sadece Türkiye Türkçesi için değil, bütün tarihî ve çağdaş Türk yazı dillerinde temel kaynaştırma ünsüzleri veya yardımcı ünsüzleri /y/ ve /n/ sesleridir.

    Kaynaştırma ve koruyucu ünsüz nasıl ayırt edilir?

    Kaynaştırma ünsüzü ve koruyucu ünsüz terimleri aynı şeyi ifade eder. Ayırt etme açısından, bu ünsüzlerin kullanım bağlamlarına bakmak gerekir: 1. Kaynaştırma ünsüzü, Türkçede iki ünlü harf yan yana gelemeyeceği için, ünlü ile biten bir sözcüğe ünlü ile başlayan bir ek getirildiğinde araya giren "y", "ş", "s", "n" sesleridir. 2. Koruyucu ünsüz ise, bir kelimeye ek geldiğinde ünlü harflerden birinin düşmesine engel olan ünsüzdür.