• Buradasın

    Kaynaştırma ve koruyucu ünsüz nasıl ayırt edilir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Kaynaştırma ünsüzü ve koruyucu ünsüz terimleri aynı şeyi ifade eder 12.
    Ayırt etme açısından, bu ünsüzlerin kullanım bağlamlarına bakmak gerekir:
    1. Kaynaştırma ünsüzü, Türkçede iki ünlü harf yan yana gelemeyeceği için, ünlü ile biten bir sözcüğe ünlü ile başlayan bir ek getirildiğinde araya giren "y", "ş", "s", "n" sesleridir 24. Örnekler: "evini", "kedisi", "altışar" 3.
    2. Koruyucu ünsüz ise, bir kelimeye ek geldiğinde ünlü harflerden birinin düşmesine engel olan ünsüzdür 3. Örnekler: "anneye", "dayıya", "masaya" 3.

    Konuyla ilgili materyaller

    Kaynaştırma harfleri ile ilgili sorular nasıl çözülür?

    Kaynaştırma harfleri ile ilgili sorular şu şekilde çözülebilir: Ünlüyle biten kelimeye ek gelirken: Ünlü ile başlayan ek geldiğinde, iki ünlü yan yana gelemeyeceği için araya "y, ş, s, n" kaynaştırma harflerinden uygun olanı girer. Örnekler: "bahçe + i" denmez, "bahçeyi" olur. "kuzu + un" denmez, "kuzunun" olur. "anne + i" denmez, "annesi" olur. "yedi + er" denmez, "yedişer" olur. Dikkat edilmesi gerekenler: "beş - er", "altmış - ar", "yetmiş - er" gibi kelimelerde kaynaştırma harfi yoktur. "idi", "imiş", "ise" ekeylemleri, "ile" sözcüğü ve "iken" bağ-fiil eki birleşik yazıldığı zaman araya "y" koruyucu ünsüzü girer. Kaynaştırma harfleri ile ilgili daha fazla örnek ve soru için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: kunfeyekun.org sitesindeki "Ulama ve kaynaştırma hakkında örnek cümleler ve sorular" konusu; dersimiz.com'daki "4. Sınıf Türkçe Kaynaştırma Harfleri Çalışma Sayfası"; turkedebiyati.org'daki "Kaynaştırma Harfleri Ünsüzleri" konusu.

    Kaynaştırmada ünsüz değişimi var mı?

    Evet, kaynaştırmada ünsüz değişimi vardır. Türkçede, ünlü ile biten bir kelimenin sonuna ünlü ile başlayan bir ek geldiğinde araya kaynaştırma ünsüzleri girer. Ayrıca, sessiz harflerden önce gelen -s/-ş ekinin şekil değiştirmesi sonucu oluşan kaynaştırma ünsüzleri de vardır.

    Kaynaştırma örneği nedir?

    Kaynaştırma örnekleri: Yazı – a → yazı – y – a (durum ekinden önce). Dede-i → dede- s -i (iyelik ekinden önce). Altı – ar → altı – ş – ar (üleştirme sıfatı ekinden önce). Sanatçının şiiri – e → sanatçının şiiri – n – e (iyelik ekinden sonra gelen durum ekinden önce). Şayet vaktin varsa gel de sana biraz "serayı" gezdireyim. Bu ay "kirayı" zamanında yatırabilecek misiniz?. Yarın sınıf arkadaşlarımla "tiyatroya" gideceğiz. Amcam hepimize ikişer tane kalem hediye etti. Senin bu yaptığına dereyi görmeden paçaları sıvamak denir. Kısmetse seneye İzmir'de yaşamaya başlayacağım.

    Kaynaştırma ses olayı nedir?

    Kaynaştırma ses olayı, Türkçe kelimelerde iki ünlü harf yan yana gelemediği için, ünlü ile biten bir kelimeye ünlü ile başlayan bir ek getirildiğinde araya kaynaştırma harfleri denilen "y, ş, s, n" ünsüzlerinin girmesi durumudur. Bu olay, dilde akıcılığı sağlamak için kullanılır ve ünlü düşmesi veya ünlü türemesi olarak da değerlendirilebilir.

    Kaynaştırma harfleri nelerdir?

    Türkçede kaynaştırma harfi olarak kullanılan 4 harf vardır: 1. n; 2. s; 3. ş; 4. y. Bu harfler, sesli ile biten kelimeler ek aldığında ünlü harflerin arasına gelir.

    Kaynaştırma ünsüzü nedir?

    Kaynaştırma ünsüzü, Türkçede iki ünlü harf yan yana gelemeyeceği için, ünlü ile biten bir kök veya gövdenin sonuna eklenen ve yine bir ünlü ile başlayan ekin önüne (iki ünlü arasına) gelen ünsüzü belirtir. Sadece Türkiye Türkçesi için değil, bütün tarihî ve çağdaş Türk yazı dillerinde temel kaynaştırma ünsüzleri /y/ ve /n/ sesleridir. Kaynaştırma ünsüzünün kullanıldığı bazı durumlar şunlardır: İlgi ve iyelik eklerinden önce. Üleştirme ekinden önce. Fiil çekimlerinde. Ayrıca, "idi", "ile", "imiş" gibi ayrı da yazılabilen sözcüklerde iki ünlü art arda gelmediği hâlde kaynaştırma ünsüzü görülür.

    Kaynaştırma harfi ve kaynaştırma ünsüzleri aynı şey mi?

    Evet, kaynaştırma harfi ve kaynaştırma ünsüzleri aynı şeyi ifade eder. Türkçede iki ünlü harf yan yana gelemeyeceği için, ünlü ile biten bir kelimenin sonuna ünlüyle başlayan bir ek geldiğinde iki ünlünün arasına “n, s, ş, y” harflerinden biri getirilir. Sadece Türkiye Türkçesi için değil, bütün tarihî ve çağdaş Türk yazı dillerinde temel kaynaştırma ünsüzleri veya yardımcı ünsüzleri /y/ ve /n/ sesleridir.