• Buradasın

    Büyük ve küçük ünlü uyumuna uymayan kelimeler nelerdir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Büyük ve küçük ünlü uyumuna uymayan kelimeler iki ana grupta toplanabilir:
    1. Büyük Ünlü Uyumu'na Aykırı Kelimeler: Bu gruba, "-yor", "-ken", "-leyin", "-daş", "-ki", "-mtrak", "-gil" gibi ekler dışında kalan ve kalınlık-incelik uyumuna uymayan kelimeler dahildir 12. Örnekler:
      • alma (elma) 1,
      • ana (anne) 12,
      • kangı (hangi) 12.
    2. Küçük Ünlü Uyumu'na Aykırı Kelimeler: Türkçe olduğu hâlde düzlük-yuvarlaklık uyumuna uymayan kelimelerdir 3. Örnekler:

    Konuyla ilgili materyaller

    Küçük ünlü uyumunu bozan ekler nelerdir?

    Küçük ünlü uyumunu bozan ekler şunlardır: 1. -yor (şimdiki zaman eki). 2. -ken (zarf-fiil eki). 3. -leyin (isimden zarf yapan ek). 4. -mtırak (sıfattan sıfat yapan ek). 5. -ki (aitlik eki, ilgi zamiri ve sıfat yapan ek). 6. -daş/-taş (isimden isim yapan ek). 7. -gil (aile bildirir).

    Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcüğün büyük ünlü uyumuna uymama gerekçesi ötekilerden farklıdır?

    Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcüğün büyük ünlü uyumuna uymama gerekçesi ötekilerden farklıdır? Cevap: A) Bu kitabı okurken tüm sıkıntılarımı unuttum. (okurken). Diğer seçeneklerdeki sözcüklerin büyük ünlü uyumuna uymama nedeni, kelimenin yabancı kökenli olması veya ek alması gibi çeşitli sebeplere dayanırken, "okurken" kelimesi kurala uyarken ek sebebiyle bozulmuştur.

    Kalın ünlü ve ince ünlü uyumu nedir?

    Kalın ünlü ve ince ünlü uyumu, Türkçe kelimelerde ünlülerin belirli bir düzen içinde bulunmasını sağlayan iki önemli uyum kuralıdır. Kalın ünlü uyumu (büyük ünlü uyumu), bir kelimenin ilk hecesinde kalın ünlü (a, ı, o, u) varsa, diğer hecelerdeki ünlülerin de kalın olması gerektiğini belirtir. İnce ünlü uyumu (küçük ünlü uyumu) ise, bir kelimenin ilk hecesinde ince ünlü (e, i, ö, ü) varsa, takip eden hecelerde de ya düz-geniş (a, e) ya da dar-yuvarlak (u, ü) ünlü gelmesi gerektiğini ifade eder.

    Büyük Ünlü Uyumuna uymayan Türkçe kelimeler var mı?

    Evet, büyük ünlü uyumuna uymayan Türkçe kelimeler vardır. Bazı örnekler: - anne; - dahi; - elma; - hangi; - inanmak; - kardeş; - şişman.

    Küçük ünlü uyumu nedir?

    Küçük ünlü uyumu, Türkçedeki ses uyumlarından biridir ve bir kelimenin içindeki ünlülerin birbiriyle uyum içinde olmasını gerektirir. Bu uyumun iki kuralı vardır: 1. Düzlük kuralı: Bir sözcüğün herhangi bir hecesinde düz ünlü (a, e, ı, i) varsa, bunu izleyen tüm hecelerde de düz ünlü bulunmalıdır. 2. Yuvarlaklık kuralı: Bir sözcüğün herhangi bir hecesinde yuvarlak ünlü (o, ö, u, ü) varsa, bunu izleyen ilk hecede geniş düz (a, e) veya dar yuvarlak (u, ü) ünlü bulunmalıdır.

    Büyük Ünlü Uyumu nasıl bulunur örnek?

    Büyük Ünlü Uyumu bir kelimedeki ünlü harflerin kalın veya ince olmasıyla ilgilidir. Bu uyumu bulmak için şu adımları izlemek gerekir: 1. Kelimenin ilk hecesindeki ünlüyü belirlemek. 2. İlk hecedeki ünlünün kalın mı yoksa ince mi olduğunu tespit etmek. 3. Diğer hecelerdeki ünlülerin de aynı özelliğe sahip olup olmadığını kontrol etmek. Örnekler: - "Türkçemiz" kelimesi büyük ünlü uyumuna uygundur çünkü ince ünlülerden sonra yine ince ünlüler gelmiştir. - "Tiyatro" kelimesi büyük ünlü uyumuna uymaz; çünkü ince ünlülerle kalın ünlüler bir arada kullanılmıştır. - "Anne" kelimesi, köken olarak Türkçe olduğu hâlde kalınlık – incelik uyumuna uymaz.

    Geniş ve dar ünlü nedir?

    Geniş ve dar ünlüler, ağzın açıklığına göre ünlülerin sınıflandırılma şekilleridir. Geniş ünlüler: Ağız boşluğunun ve çene açısının daralmaya uğramadan, açık durumda iken boğumlanan ünlülerdir. Dar ünlüler: Alt çenenin az açılması ve ses yolunun daralması ile boğumlanan ünlülerdir.