Vakanüvis ve tarihçi arasındaki temel fark, görev ve unvan farklılıklarından kaynaklanır. Vakanüvis, Osmanlı İmparatorluğu'nda resmî tarihçiler için kullanılan bir unvandır ve zamanın olaylarını tespit etmek ve yazmakla görevlidir. Tarihçi ise genel olarak tarih bilimiyle ilgilenen, olayları inceleyen ve yazan kişidir. Tarihçiler, vakanüvislerden farklı olarak daha geniş bir zaman diliminde ve daha çeşitli konularda çalışmalar yapabilirler. Özetle, vakanüvisler daha çok Osmanlı resmî tarih yazıcılığına odaklanırken, tarihçiler daha genel ve çeşitli tarih araştırmaları yaparlar.