• Buradasın

    Karst şekilleri hangi kayaçlarda görülür?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Karst şekilleri, kalker (kireçtaşı), jips, kaya tuzu ve dolomit gibi suda kolay çözünen kayaçlarda görülür 125.
    • Kalker: Özellikle Akdeniz Bölgesi'nde, Antalya'nın Teke ve Taşeli platosu, Muğla, Denizli, Burdur, Isparta ve Mersin çevresinde karst topografyası yaygındır 13.
    • Jips ve kaya tuzu: Sivas ve çevresinde jips karstı hakimdir 3.
    Bu kayaçların bulunduğu yerlere karstik yöre denir 5.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Karstik şekiller hangi iklimde görülür?

    Karstik şekiller, yıl boyunca bol yağış alan, orta kuşak ılıman iklimlerde en güzel ve zengin şekilde gelişir. Karstik şekillerin oluşumunda etkili olan bazı faktörler şunlardır: İklim: Nemli ve sıcak iklimler karstik şekillerin oluşumunu destekler. Kayaç türü: Kalker (kireçtaşı), jips ve kaya tuzu gibi suda kolay çözünebilen kayaçların yaygın olduğu yerlerde karstik şekiller görülür. Su: Yeraltı ve yerüstü sularının bu kayaçlar üzerinde aşındırma yapmasıyla çeşitli karstik şekiller oluşur. Eğimli yamaçlarda karstik şekiller oluşmaz.

    Kayaçlar yer şekillerini nasıl etkiler?

    Kayaçlar, yer şekillerinin oluşumunda ve gelişiminde önemli bir rol oynar. Bazı etkiler: Dağ oluşumu: Magmatik ve metamorfik kayaçlar, dağ sıralarının temelini oluşturur. Vadi ve ova şekilleri: Sedimanter kayaçlar, suyun etkisiyle kolayca aşındırılabilir ve derin vadiler ya da geniş ovalar meydana gelebilir. Karstik arazi şekilleri: Kireç taşı gibi kayaçlar, suyun etkisiyle erir ve dolin, uval, polye gibi karstik şekillerin oluşmasına yol açar. Erozyon ve aşındırma: Kayaçların dayanıklılığı, erozyon ve aşındırma süreçlerini belirler. Volkanik etkinlikler: Bazalt ve andezit gibi magmatik kayaçlar, lav akıntıları ve volkanik patlamalar sonucu lav platosu veya krater gibi şekillerin oluşmasına neden olur.

    Karstlaşma hangi kayaçlarda görülür?

    Karstlaşma, çözünebilir kayaçlarda görülür. Bu kayaçlar şunlardır: Karbonatlı kayaçlar: Kireçtaşı, dolomit, dolomitik kireçtaşı ve bunlarla çimentolanmış kumtaşı ve konglomeralar. Sülfatlı kayaçlar: Jips ve çimentolanmış kumtaşı, konglomeralar. Tuzlar: NaCl, KCl gibi. Türkiye'de karstik şekiller, özellikle kalkerin yaygın olduğu Orta ve Batı Toroslarda, Teke Yarımadası, Göller Yöresi ve Taşeli Platosu'nda görülür.

    Kayaçların ayrışması nedir?

    Kayaçların ayrışması, yerkabuğunu oluşturan kayaçlarda yüzey ya da yüzeye yakın kesimlerde, yerdeğiştirmeye uğramadan, mekanik ve kimyasal süreçlerle meydana gelen nitelik değişimleridir. İki ana ayrışma türü vardır: 1. Fiziksel (mekanik) ayrışma: Su, buz, sıcaklık ve basınç gibi atmosferik durumlarla direkt etkileşim sonucu toprak ve kayalarda bozulmaları kapsar. 2. Kimyasal ayrışma: Kayaçların kimyasal olaylar sonucunda çözülme şeklinde kendini gösterir. Ayrışma, genellikle birlikte etki eden veya birbirine ortam hazırlayan bu iki sürecin etkisiyle gerçekleşir.

    Kayaçlar coğrafya nedir?

    Kayaçlar, çeşitli minerallerin veya mineral ve taş parçacıklarının bir araya gelmesinden ya da bir mineralin çok miktarda birikmesinden meydana gelen katı birikintilerdir. Coğrafya açısından kayaçlar, yer kabuğunun doğal belgeleri olarak kabul edilir; oluşumları sırasındaki doğal ortamı yansıtırlar. Kayaçlar, oluşum şekillerine ve içerdikleri minerallere göre üç ana gruba ayrılır: 1. Magmatik (Püskürük) Kayaçlar: Magmanın soğuyarak katılaşması sonucu oluşur. 2. Tortul (Sedimenter) Kayaçlar: Kayaların aşındırılması sonucu oluşan kırıntıların birikmesiyle meydana gelir. 3. Başkalaşım (Metamorfik) Kayaçlar: Diğer kayaçların yüksek sıcaklık ve basınç altında değişime uğramasıyla oluşur.

    Kayaç örnekleri nelerdir?

    Kayaç örnekleri şu şekilde verilebilir: Magmatik (püskürük) kayaçlar: granit; bazalt; siyenit; andezit; diyorit; obsidyen (volkan camı); gabro. Tortul kayaçlar: kireçtaşı; kum taşı; kil taşı; çakıl taşı (konglomera); alçı taşı (jips); kaya tuzu; kömür. Başkalaşım (metamorfik) kayaçlar: mermer; şist; kuvarsit; gnays.

    Eriyebilen kayaçlar nelerdir?

    Eriyebilen kayaçlar şunlardır: Kalker (kireç taşı); Jips; Kayatuzu; Dolomit (içerisinde magnezyum miktarı az olan); Tebeşir; Mermer (kalkerin metamorfizmaya uğramasıyla oluşmuştur). Bu kayaçlar, tortul kökenli olup, bazıları kimyasal, bazıları ise organik çökeller grubuna girer.