İç enerjinin değişiminde iş ve ısı iki temel etkendir.
İş, bir sistemin dış çevresi üzerinde yaptığı iş, iç enerjinin değişmesine neden olur 1. Bu genellikle sistemin hacminin değişmesi veya dış kuvvetlerle etkileşim yoluyla gerçekleşir 13.
Isı ise sıcaklık farkı nedeniyle bir sistemden diğerine aktarılan enerjidir 14. İki sistem arasında ısı alışverişi, sıcaklık farkı olduğu sürece devam eder ve üç ana mekanizma ile gerçekleşir: iletim, konveksiyon ve radyasyon 1.
Evet, mekanik enerji termal enerjiye dönüşebilir. Bu dönüşüm, örneğin, bir kömür yakıtlı elektrik santralinde gerçekleşir. Ayrıca, Joule'un düzeneği gibi deneylerde de mekanik enerjinin miktarı ile kazanılan termal enerjinin büyüklüğü birbirine eşit olarak gözlemlenmiştir.
Isı enerjisi aşağıdaki faktörlere bağlıdır: Sıcaklık farkı: Isı, sıcaklık farkının bir sonucu olarak bir sistemden diğerine transfer edilir. Madde miktarı: Bir maddenin alacağı ısı, cismin kütlesiyle doğru orantılıdır. Maddenin türü: Maddenin öz ısısı, alacağı veya vereceği ısı miktarını etkiler. Hâl değişimi: Erime, kaynama gibi hâl değişimi sırasında ısı alınır veya verilir, ancak bu süreçte sıcaklık sabit kalır. Kimyasal ve nükleer tepkimeler: Isı, bu tür tepkimelerde de açığa çıkar.
Öz ısı ve ısıyı etkileyen değişkenler şunlardır: Öz Isı: 1. Moleküler Yapı: Karmaşık ve büyük moleküllere sahip maddeler, daha yüksek öz ısıya sahip olma eğilimindedir. 2. Fiziksel Durum: Katıların sıvılardan, sıvıların ise gazlardan daha düşük öz ısıları vardır. 3. Sıcaklık ve Basınç: Öz ısı, sıcaklık ve basınçtaki değişikliklerden etkilenebilir, ancak bu değişiklikler genellikle ihmal edilebilir düzeydedir. Isı: 1. Madde Miktarı: Isı, maddenin kütlesine bağlıdır; miktarı fazla olan maddenin ısısı da fazladır. 2. Maddenin Cinsi: Farklı maddelerin öz ısıları farklı olduğu için, aynı miktarda ısı verildiğinde sıcaklık artışları da farklı olur.
Maddenin hal değişimi ve ısı etkileşimi şu şekilde açıklanabilir: Erime: Katı bir madde ısıtıldığında, tanecikleri arasındaki boşluklar artar ve madde sıvı hale geçer. Buharlaşma: Bir sıvı, sıcaklık arttıkça veya basınç düştükçe gaz haline dönüşebilir. Yoğuşma: Gaz halindeki bir madde soğuduğunda, sıvı hale dönüşebilir. Donma: Sıvı bir madde soğudukça, tanecikleri hareket hızlarını kaybeder ve birbirine yaklaşarak katı bir yapı oluşturur. Süblimleşme: Bazı maddeler, katı halden doğrudan gaz haline geçebilir. Isı, bir enerji türüdür ve doğrudan ölçülemez.
Isı ve enerji aynı şey değildir. Isı, sıcaklıkları farklı iki madde arasında alınıp verilen enerji türüdür. Enerji, iş yapabilme yeteneği olarak tanımlanır ve ısı bir enerji türü olarak kabul edilir. Isı ve enerji arasındaki temel fark, ısının bir enerji aktarım süreci olması, enerjinin ise daha geniş bir kavram olarak birçok farklı türü (ısı, ışık, elektrik, kimyasal vb.) içermesidir.
İç enerji, bir maddenin taneciklerinin öteleme, dönme, titreşim gibi hareketlerinden kaynaklanan kinetik enerji ile fiziksel ya da kimyasal bağları veya nükleonları bir arada tutan kuvvet gibi etkileşimlerin enerjilerinin toplamına bağlıdır. İç enerjiyi etkileyen başlıca faktörler: Kütle: Maddedeki kütle azaldıkça enerji de azalır. Sıcaklık: Sıcaklık arttıkça moleküllerin kinetik enerjisi ve dolayısıyla iç enerji yükselir; sıcaklık düştükçe ise iç enerji azalır. Cins: Farklı madde cinsleri, farklı iç enerji değerlerine sahiptir. Isı alışverişi: Bir sisteme dışarıdan ısı verildiğinde iç enerji artar, ısı alındığında ise azalır. Yapılan iş: Sistem genişliyorsa dışarıya iş yapar ve iç enerji azalır; sistem üzerine iş yapıldığında ise iç enerji artar. Kimyasal reaksiyonlar: Bağların kopması veya oluşması iç enerji değişimine neden olur.
Bir iş yaparken enerji harcanır çünkü iş, kuvvet uygulanarak gerçekleştirilen hareket veya kuvvet akımıdır. Fizik bilimine göre, iş yapılabilmesi için üç temel bileşen gereklidir: cisim, kuvvet ve yer değiştirme.
{"88zo0":{"state":{"logoProps":{"url":"https://yandex.com.tr"},"formProps":{"action":"https://yandex.com.tr/search","searchLabel":"Bul"},"services":{"activeItemId":"answers","items":[{"url":"https://yandex.com.tr/gundem/","title":"Gündem","id":"agenda"},{"url":"https://yandex.com.tr/shopping/","title":"Alışveriş","id":"shopping"},{"url":"https://yandex.com.tr/finance/","title":"Finans","id":"finance"},{"url":"https://yandex.com.tr/yacevap/","title":"YaCevap","id":"answers"},{"url":"https://yandex.com.tr/yaozet/","title":"YaÖzet","id":"summary"},{"url":"https://yandex.com.tr/travel/","title":"Seyahat","id":"travel"},{"url":"https://yandex.com.tr/video/search?text=popüler+videolar","title":"Video","id":"video"},{"url":"https://yandex.com.tr/gorsel/","title":"Görsel","id":"images"}]},"userProps":{"loggedIn":false,"ariaLabel":"Menü","plus":false,"birthdayHat":false,"child":false,"dialogProps":{"host":"yandex.com.tr","lang":"tr","project":"neurolib","queryParams":{"exp_flags":"skin","preset":"oceania","utm_source":"portal-neurolib"},"retpath":"https%3A%2F%2Fyandex.com.tr%2Fyacevap%2Fc%2Fbilim-ve-egitim%2Fq%2Fic-enerjinin-degisiminde-is-ve-isi-nasil-etkilidir-3618152050%3Flr%3D213%26ncrnd%3D81346","tld":"com.tr","platform":"desktop"},"className":"PortalHeader-User"},"suggestProps":{"selectors":{"form":".HeaderForm","input":".HeaderForm-Input","submit":".HeaderForm-Submit","clear":".HeaderForm-Clear","layout":".HeaderForm-InputWrapper"},"suggestUrl":"https://yandex.com.tr/suggest/suggest-ya.cgi?show_experiment=222&show_experiment=224","deleteUrl":"https://yandex.com.tr/suggest-delete-text?srv=web&text_to_delete=","suggestPlaceholder":"Yapay zeka ile bul","platform":"desktop","hideKeyboardOnScroll":false,"additionalFormClasses":["mini-suggest_theme_tile","mini-suggest_overlay_tile","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_prevent-empty_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_personal_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_rich_yes","mini-suggest_overlay_dark","mini-suggest_large_yes","mini-suggest_copy-fact_yes","mini-suggest_clipboard_yes","mini-suggest_turboapp_yes","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_affix_yes","mini-suggest_carousel_yes","mini-suggest_traffic_yes","mini-suggest_re-request_yes","mini-suggest_source_yes","mini-suggest_favicon_yes","mini-suggest_more","mini-suggest_long-fact_yes","mini-suggest_hide-keyboard_yes","mini-suggest_clear-on-submit_yes","mini-suggest_focus-on-change_yes","mini-suggest_short-fact_yes","mini-suggest_app_yes","mini-suggest_grouping_yes","mini-suggest_entity-suggest_yes","mini-suggest_redesigned-navs_yes","mini-suggest_title-multiline_yes","mini-suggest_type-icon-wrapped_yes","mini-suggest_fulltext-highlight_yes","mini-suggest_fulltext-insert_yes","mini-suggest_lines_multi"],"counter":{"service":"neurolib_com_tr_desktop","url":"//yandex.ru/clck/jclck","timeout":300,"params":{"dtype":"stred","pid":"0","cid":"2873"}},"noSubmit":false,"formAction":"https://yandex.com.tr/search","tld":"com.tr","suggestParams":{"srv":"serp_com_tr_desktop","wiz":"TrWth","yu":"5563720951759418041","lr":213,"uil":"tr","fact":1,"v":4,"use_verified":1,"safeclick":1,"skip_clickdaemon_host":1,"rich_nav":1,"verified_nav":1,"rich_phone":1,"use_favicon":1,"nav_favicon":1,"mt_wizard":1,"history":1,"nav_text":1,"maybe_ads":1,"icon":1,"hl":1,"n":10,"portal":1,"platform":"desktop","mob":0,"extend_fw":1,"suggest_entity_desktop":"1","entity_enrichment":"1","entity_max_count":"5"},"disableWebSuggest":false},"context":{"query":"","reqid":"1759418120837881-9819607840740418080-balancer-l7leveler-kubr-yp-klg-110-BAL","lr":"213","aliceDeeplink":"{\"text\":\"\"}"},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"88zow01-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"header"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"header"},"88zo1":{"state":{"links":[{"id":"main","url":"/yacevap/","title":"Ana Sayfa","target":"_self"},{"id":"technologies","url":"/yacevap/c/teknoloji","title":"Teknoloji","target":"_self"},{"id":"psychology-and-relationships","url":"/yacevap/c/psikoloji-ve-iliskiler","title":"Psikoloji ve İlişkiler","target":"_self"},{"id":"science-and-education","url":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim","title":"Bilim ve Eğitim","target":"_self"},{"id":"food","url":"/yacevap/c/yemek","title":"Yemek","target":"_self"},{"id":"culture-and-art","url":"/yacevap/c/kultur-ve-sanat","title":"Kültür ve Sanat","target":"_self"},{"id":"tv-and-films","url":"/yacevap/c/filmler-ve-diziler","title":"Filmler ve Diziler","target":"_self"},{"id":"economics-and-finance","url":"/yacevap/c/ekonomi-ve-finans","title":"Ekonomi ve Finans","target":"_self"},{"id":"games","url":"/yacevap/c/oyun","title":"Oyun","target":"_self"},{"id":"sport","url":"/yacevap/c/spor","title":"Spor","target":"_self"},{"id":"beauty-and-style","url":"/yacevap/c/guzellik-ve-moda","title":"Güzellik ve Moda","target":"_self"},{"id":"useful-tips","url":"/yacevap/c/faydali-ipuclari","title":"Faydalı İpuçları","target":"_self"},{"id":"auto","url":"/yacevap/c/otomobil","title":"Otomobil","target":"_self"},{"id":"law","url":"/yacevap/c/hukuk","title":"Hukuk","target":"_self"},{"id":"travel","url":"/yacevap/c/seyahat","title":"Seyahat","target":"_self"},{"id":"animals-and-nature","url":"/yacevap/c/hayvanlar-ve-doga","title":"Hayvanlar ve doğa","target":"_self"},{"id":"health","url":"/yacevap/c/saglik","title":"Sağlık","target":"_self"},{"id":"other","url":"/yacevap/c/diger","title":"Diğer","target":"_self"}],"activeLinkId":"science-and-education","title":"Kategoriler","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"88zow02-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"header-categories"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"header-categories"},"88zo2":{"state":{"tld":"com.tr","markdown":"**İç enerjinin değişiminde iş ve ısı iki temel etkendir.**\n\n**İş**, bir sistemin dış çevresi üzerinde yaptığı iş, iç enerjinin değişmesine neden olur [```1```](https://www.enerji.gen.tr/ic-enerji-degisimi-nedir-ve-nasil-gerceklesir.html). Bu genellikle sistemin hacminin değişmesi veya dış kuvvetlerle etkileşim yoluyla gerçekleşir [```1```](https://www.enerji.gen.tr/ic-enerji-degisimi-nedir-ve-nasil-gerceklesir.html)[```3```](https://studylibtr.com/doc/738517/is%C4%B1--mekanik-i%CC%87%C5%9F-ve-i%CC%87%C3%A7-enerji).\n\n**Isı** ise sıcaklık farkı nedeniyle bir sistemden diğerine aktarılan enerjidir [```1```](https://www.enerji.gen.tr/ic-enerji-degisimi-nedir-ve-nasil-gerceklesir.html)[```4```](https://fizikdersi.gen.tr/ic-enerji-nedir-nasil-olculur/). İki sistem arasında ısı alışverişi, sıcaklık farkı olduğu sürece devam eder ve üç ana mekanizma ile gerçekleşir: iletim, konveksiyon ve radyasyon [```1```](https://www.enerji.gen.tr/ic-enerji-degisimi-nedir-ve-nasil-gerceklesir.html).","sources":[{"sourceId":1,"url":"https://www.enerji.gen.tr/ic-enerji-degisimi-nedir-ve-nasil-gerceklesir.html","title":"İç Enerji Değişimi Nedir ve Nasıl Gerçekleşir?","shownUrl":"https://www.enerji.gen.tr/ic-enerji-degisimi-nedir-ve-nasil-gerceklesir.html","rel":"nofollow"},{"sourceId":2,"url":"https://muhendishane.org/termodinamik/is-ve-isi-ornekleri/","title":"İş, Isı ve İç Enerji İlişkisine Dair Örnekler – Mühendishane","shownUrl":"https://muhendishane.org/termodinamik/is-ve-isi-ornekleri/","rel":"nofollow"},{"sourceId":3,"url":"https://studylibtr.com/doc/738517/is%C4%B1--mekanik-i%CC%87%C5%9F-ve-i%CC%87%C3%A7-enerji","title":"Isı, Mekanik İş ve İç Enerji","shownUrl":"https://studylibtr.com/doc/738517/is%C4%B1--mekanik-i%CC%87%C5%9F-ve-i%CC%87%C3%A7-enerji","rel":"nofollow"},{"sourceId":4,"url":"https://fizikdersi.gen.tr/ic-enerji-nedir-nasil-olculur/","title":"İç Enerji Nedir? Nasıl Ölçülür? Isı ve Sıcaklıktan Farkı Nedir?","shownUrl":"https://fizikdersi.gen.tr/ic-enerji-nedir-nasil-olculur/","rel":"nofollow"},{"sourceId":5,"url":"https://www.eokultv.com/ic-enerji-isi-ve-sicaklik-arasindaki-iliski-9-sinif-fizik/72610","title":"İç Enerji, Isı ve Sıcaklık Arasındaki İlişki 9. Sınıf Fizik","shownUrl":"https://www.eokultv.com/ic-enerji-isi-ve-sicaklik-arasindaki-iliski-9-sinif-fizik/72610","rel":"nofollow"}],"isHermione":false,"headerProps":{"header":"İç enerjinin değişiminde iş ve ısı nasıl etkilidir?","homeUrl":"/yacevap/","categoryUrl":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim","categoryTitle":"Bilim ve Eğitim","canUseNativeShare":false,"tags":[{"href":"/yacevap/t/fizik","text":"Fizik"},{"href":"/yacevap/t/termodinamik","text":"Termodinamik"},{"href":"/yacevap/t/is","text":"İş"},{"href":"/yacevap/t/isi","text":"Isı"},{"href":"/yacevap/t/enerji","text":"Enerji"}],"extralinksItems":[{"variant":"reportFeedback","reportFeedback":{"feature":"YazekaAnswers","title":"Bu yanıtta yanlış olan ne?","checkBoxLabels":[{"value":"Uygunsuz veya aşağılayıcı yanıt"},{"value":"Soruma yanıt verilmedi"},{"value":"Bilgi hataları var"},{"value":"Bilgi yetersiz"},{"value":"Bilgi güncel değil"},{"value":"Görüntüleme hataları"},{"value":"Yanıtta kullanılan kaynaklar güvenilir değil"},{"value":"Bu soru için yanıt gerekmiyor"},{"value":"Diğer"}]}}]},"suggestProps":{"suggestItems":[{"id":0,"text":"Isı transferi hangi mekanizmalarla gerçekleşir?","url":"/search?text=Is%C4%B1+transferi+mekanizmalar%C4%B1&promo=force_neuro"},{"id":1,"text":"İş ve ısı arasındaki fark nedir?","url":"/search?text=%C4%B0%C5%9F+ve+%C4%B1s%C4%B1+aras%C4%B1ndaki+fark&promo=force_neuro"},{"id":2,"text":"Sıcaklık farkı iç enerjiyi nasıl etkiler?","url":"/search?text=S%C4%B1cakl%C4%B1k+fark%C4%B1n%C4%B1n+i%C3%A7+enerjiye+etkisi&promo=force_neuro"},{"id":-1,"url":"/search?text=%C4%B0%C3%A7+enerjinin+de%C4%9Fi%C5%9Fiminde+i%C5%9F+ve+%C4%B1s%C4%B1+nas%C4%B1l+etkilidir%3F&promo=force_neuro","text":"Daha fazla bilgi"}]},"feedbackProps":{"feature":"YazekaAnswers","baseProps":{"metaFields":{"yandexuid":"5563720951759418041","reqid":"1759418120837881-9819607840740418080-balancer-l7leveler-kubr-yp-klg-110-BAL"}},"positiveCheckboxLabels":[{"value":"Yanıtı çok beğendim"},{"value":"Yanıtta gerekli bilgiler var"},{"value":"Kolay anlaşılır"},{"value":"Diğer"}],"negativeCheckboxLabels":[{"value":"Uygunsuz veya aşağılayıcı yanıt"},{"value":"Soruma yanıt verilmedi"},{"value":"Bilgi hataları var"},{"value":"Bilgi yetersiz"},{"value":"Bilgi güncel değil"},{"value":"Görüntüleme hataları"},{"value":"Yanıtta kullanılan kaynaklar güvenilir değil"},{"value":"Bu soru için yanıt gerekmiyor"},{"value":"Diğer"}]},"dialogStoreProps":{"baseUrl":"","baseUrlWs":""},"globalStoreProps":{"imageBackendUrl":"https://yandex.com.tr/images-apphost/image-download?cbird=171","query":"","retina":false,"avatarId":"0","isHermione":false,"isMacOS":false,"tld":"com.tr","isEmbeddedFuturis":false,"isLoggedIn":false,"brand":"yazeka","reqId":"1759418120837881-9819607840740418080-balancer-l7leveler-kubr-yp-klg-110-BAL","device":{"isIOS":false,"platform":"desktop"}},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"88zow03-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"question"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"question"},"88zo3":{"state":{"relatedMaterials":[{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/88675/mod_resource/content/0/Enerji%20Kaynaklar%C4%B1%20ve%20D%C3%B6n.%20Sis.%20-%209.%20Hafta%20.pptx?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.enerji.gen.tr/enerji-donusumune-dair-ornekler-nelerdir.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://taner.balikesir.edu.tr/dersler/fiziksel_kimya_ii/termal_ve_mekanik_enerji.htm?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tr.science44.com/topic/fundamentals-of-energy-conversion/3407064?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://maker.robotistan.com/enerji-nedir-kaynaklari-cesitleri/?size=16&stub=1"],"header":"Mekanik enerji termal enerjiye dönüşebilir mi?","teaser":"Evet, mekanik enerji termal enerjiye dönüşebilir. Bu dönüşüm, örneğin, bir kömür yakıtlı elektrik santralinde gerçekleşir. Ayrıca, Joule'un düzeneği gibi deneylerde de mekanik enerjinin miktarı ile kazanılan termal enerjinin büyüklüğü birbirine eşit olarak gözlemlenmiştir.","href":"/yacevap/c/teknoloji/q/mekanik-enerji-termal-enerjiye-donusebilir-mi-1530254253","tags":[{"href":"/yacevap/t/fizik","text":"Fizik"},{"href":"/yacevap/t/enerji","text":"Enerji"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.enerji.gen.tr/isi-enerjisi-hangi-faktorlere-bagli-olarak-degisir.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://bikifi.com/biki/ic-enerji-isi-ve-sicaklik-arasindaki-iliski/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://bestenerji.com.tr/isi-tanimi/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://e-dergi.tubitak.gov.tr/edergi/yazi.pdf;jsessionid=lQJDSlwbEKvsi-wohK0eSsmO%3fdergiKodu=4&cilt=46&sayi=788&sayfa=62&yaziid=33867?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://fizik.tv.tr/wp-content/uploads/2023/9/ISI%20VE%20SICAKLIK.pdf?size=16&stub=1"],"header":"Isı enerjisi nelere bağlıdır?","teaser":"Isı enerjisi aşağıdaki faktörlere bağlıdır: Sıcaklık farkı: Isı, sıcaklık farkının bir sonucu olarak bir sistemden diğerine transfer edilir. Madde miktarı: Bir maddenin alacağı ısı, cismin kütlesiyle doğru orantılıdır. Maddenin türü: Maddenin öz ısısı, alacağı veya vereceği ısı miktarını etkiler. Hâl değişimi: Erime, kaynama gibi hâl değişimi sırasında ısı alınır veya verilir, ancak bu süreçte sıcaklık sabit kalır. Kimyasal ve nükleer tepkimeler: Isı, bu tür tepkimelerde de açığa çıkar.","href":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim/q/isi-enerjisi-nelere-baglidir-1782979745","tags":[{"href":"/yacevap/t/fizik","text":"Fizik"},{"href":"/yacevap/t/enerji","text":"Enerji"},{"href":"/yacevap/t/isi","text":"Isı"},{"href":"/yacevap/t/termodinamik","text":"Termodinamik"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/blog.madlen.io/9-physics/oz-isi-nedir-tanimi-faktorleri-ve-uygulamalari/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.fenusbilim.com/wp-content/uploads/2021/07/4.unite-5.bolum-maddenin-isi-ile-etkilesimi.pdf?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://files.derslig.com/2/8a22547459b97eea99b5da36ebd8da13/maddenin-isiyla-etkilesimi.pdf?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.fenokulu.net/yeni/FileUpload/Dosya/8sinif-Maddenin-Isi-ile-etkilesimi-Oz-isi-ve-Isi-Sicaklik_327144_6154.pdf?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/32671/mod_resource/content/0/5.%20HAFTA-ISI%20SICAKLIK%20GENLE%C5%9EME.pdf?size=16&stub=1"],"header":"Öz ısı ve ısıyı etkileyen değişkenler nelerdir?","teaser":"Öz ısı ve ısıyı etkileyen değişkenler şunlardır: Öz Isı: 1. Moleküler Yapı: Karmaşık ve büyük moleküllere sahip maddeler, daha yüksek öz ısıya sahip olma eğilimindedir. 2. Fiziksel Durum: Katıların sıvılardan, sıvıların ise gazlardan daha düşük öz ısıları vardır. 3. Sıcaklık ve Basınç: Öz ısı, sıcaklık ve basınçtaki değişikliklerden etkilenebilir, ancak bu değişiklikler genellikle ihmal edilebilir düzeydedir. Isı: 1. Madde Miktarı: Isı, maddenin kütlesine bağlıdır; miktarı fazla olan maddenin ısısı da fazladır. 2. Maddenin Cinsi: Farklı maddelerin öz ısıları farklı olduğu için, aynı miktarda ısı verildiğinde sıcaklık artışları da farklı olur.","href":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim/q/oz-isi-ve-isiyi-etkileyen-degiskenler-nelerdir-1921931730","tags":[{"href":"/yacevap/t/fizik","text":"Fizik"},{"href":"/yacevap/t/termodinamik","text":"Termodinamik"},{"href":"/yacevap/t/isi","text":"Isı"},{"href":"/yacevap/t/molekuleryapi","text":"MolekülerYapı"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.ilkokuldokumanlari.com/4-sinif-maddenin-isi-etkisiyle-degisimi/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.merasakademi.com/wp-content/uploads/2025/04/15-5.-UNITE-MADDENIN-HAL-DEGISIMI.pdf?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/blog.madlen.io/9-physics/maddenin-halini-degistirmede-isinin-rolu/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://deryahoca.com/maddenin-isi-ile-etkilesimi/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tr.wikipedia.org/wiki/H%C3%A2l_de%C4%9Fi%C5%9Fimi?size=16&stub=1"],"header":"Maddenin hal değişimi ve ısı etkileşimi nelerdir?","teaser":"Maddenin hal değişimi ve ısı etkileşimi şu şekilde açıklanabilir: Erime: Katı bir madde ısıtıldığında, tanecikleri arasındaki boşluklar artar ve madde sıvı hale geçer. Buharlaşma: Bir sıvı, sıcaklık arttıkça veya basınç düştükçe gaz haline dönüşebilir. Yoğuşma: Gaz halindeki bir madde soğuduğunda, sıvı hale dönüşebilir. Donma: Sıvı bir madde soğudukça, tanecikleri hareket hızlarını kaybeder ve birbirine yaklaşarak katı bir yapı oluşturur. Süblimleşme: Bazı maddeler, katı halden doğrudan gaz haline geçebilir. Isı, bir enerji türüdür ve doğrudan ölçülemez.","href":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim/q/maddenin-hal-degisimi-ve-isi-etkilesimi-nelerdir-1925008985","tags":[{"href":"/yacevap/t/fizik","text":"Fizik"},{"href":"/yacevap/t/maddehali","text":"MaddeHalı"},{"href":"/yacevap/t/isi","text":"Isı"},{"href":"/yacevap/t/fizikseldegisim","text":"FizikselDeğişim"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://derstennotlar.wordpress.com/2021/12/10/ic-enerji-sicaklik-ve-isi/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.cepokul.com/isi-sicaklik-ve-ic-enerji-9-sinif-fizik-6329/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.sabah.com.tr/egitim/isi-enerjisi-nedir-nasil-bulunur-isi-enerjisi-birimleri-nelerdir-e1-5798337?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.eokultv.com/ic-enerji-isi-ve-sicaklik-arasindaki-iliski-9-sinif-fizik/72610?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://bikifi.com/biki/ic-enerji-isi-ve-sicaklik-arasindaki-iliski/?size=16&stub=1"],"header":"Isı ve enerji aynı şey mi?","teaser":"Isı ve enerji aynı şey değildir. Isı, sıcaklıkları farklı iki madde arasında alınıp verilen enerji türüdür. Enerji, iş yapabilme yeteneği olarak tanımlanır ve ısı bir enerji türü olarak kabul edilir. Isı ve enerji arasındaki temel fark, ısının bir enerji aktarım süreci olması, enerjinin ise daha geniş bir kavram olarak birçok farklı türü (ısı, ışık, elektrik, kimyasal vb.) içermesidir.","href":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim/q/isi-ve-enerji-ayni-sey-mi-1197849126","tags":[{"href":"/yacevap/t/fizik","text":"Fizik"},{"href":"/yacevap/t/enerji","text":"Enerji"},{"href":"/yacevap/t/isi","text":"Isı"},{"href":"/yacevap/t/bilim","text":"Bilim"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://anabilgi.anadolu.edu.tr/%3fcontentId=18683?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://ogmmateryal.eba.gov.tr/panel/panel/CozumluSoruOnizle.aspx%3falistirmaId=55126?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.eokultv.com/ic-enerji-isi-ve-sicaklik-arasindaki-iliski-9-sinif-fizik/72610?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://derstennotlar.wordpress.com/2021/12/10/ic-enerji-sicaklik-ve-isi/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://bikifi.com/biki/ic-enerji-isi-ve-sicaklik-arasindaki-iliski/?size=16&stub=1"],"header":"İç enerji neye bağlıdır?","teaser":"İç enerji, bir maddenin taneciklerinin öteleme, dönme, titreşim gibi hareketlerinden kaynaklanan kinetik enerji ile fiziksel ya da kimyasal bağları veya nükleonları bir arada tutan kuvvet gibi etkileşimlerin enerjilerinin toplamına bağlıdır. İç enerjiyi etkileyen başlıca faktörler: Kütle: Maddedeki kütle azaldıkça enerji de azalır. Sıcaklık: Sıcaklık arttıkça moleküllerin kinetik enerjisi ve dolayısıyla iç enerji yükselir; sıcaklık düştükçe ise iç enerji azalır. Cins: Farklı madde cinsleri, farklı iç enerji değerlerine sahiptir. Isı alışverişi: Bir sisteme dışarıdan ısı verildiğinde iç enerji artar, ısı alındığında ise azalır. Yapılan iş: Sistem genişliyorsa dışarıya iş yapar ve iç enerji azalır; sistem üzerine iş yapıldığında ise iç enerji artar. Kimyasal reaksiyonlar: Bağların kopması veya oluşması iç enerji değişimine neden olur.","href":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim/q/ic-enerji-neye-baglidir-2152104900","tags":[{"href":"/yacevap/t/fizik","text":"Fizik"},{"href":"/yacevap/t/termodinamik","text":"Termodinamik"},{"href":"/yacevap/t/sicaklik","text":"Sıcaklık"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.sadecefizik.online/index_htm_files/4-Enerji.pdf?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.yardimcikaynaklar.com/is-ve-enerji-arasinda-nasil-bir-iliski-oldugunu-ve-farkliliklarini-arastiriniz/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.caliskanim.com/kuvvet-is-ve-enerji-iliskisi/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://fizikdersi.gen.tr/is-enerji-arasindaki-iliski-nedir/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.fenokulu.net/yeni/Fen-Konulari/Konu/IS-VE-ENERJI_0_127.html?size=16&stub=1"],"header":"Bir iş yaparken neden enerji harcanır?","teaser":"Bir iş yaparken enerji harcanır çünkü iş, kuvvet uygulanarak gerçekleştirilen hareket veya kuvvet akımıdır. Fizik bilimine göre, iş yapılabilmesi için üç temel bileşen gereklidir: cisim, kuvvet ve yer değiştirme.","href":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim/q/bir-is-yaparken-neden-enerji-harcanir-2432920130","tags":[{"href":"/yacevap/t/fizik","text":"Fizik"},{"href":"/yacevap/t/enerji","text":"Enerji"},{"href":"/yacevap/t/is","text":"İş"},{"href":"/yacevap/t/kuvvet","text":"Kuvvet"}]}],"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"88zow04-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"related"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"related"},"88zo4":{"state":{"tld":"com.tr","isIos":false,"isQuestionPage":true,"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"88zow05-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"ask_question"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"ask_question"},"88zo5":{"state":{"generalLinks":[{"id":"privacy-policy","text":"Gizlilik politikası","url":"https://yandex.com.tr/legal/privacy_policy/"},{"id":"terms-of-service","text":"Kullanıcı sözleşmesi","url":"https://yandex.com.tr/legal/tos/"},{"id":"report-error","text":"Hata bildir","url":"https://forms.yandex.com.tr/surveys/13748122.01a6645a1ef15703c9b82a7b6c521932ddc0e3f7/"},{"id":"about-company","text":"Şirket hakkında","url":"https://yandex.com.tr/project/portal/contacts/"}],"copyright":{"url":"https://yandex.com.tr","currentYear":2025},"socialLinks":[{"url":"https://www.tiktok.com/@yandex.turkiye","type":"tiktok","title":"TikTok"},{"url":"https://www.youtube.com/@YandexTurkiye","type":"youtube","title":"Youtube"},{"url":"https://www.facebook.com/YandexComTr","type":"facebook","title":"Facebook"},{"url":"https://www.instagram.com/yandex__turkiye/","type":"instagram","title":"Instagram"},{"url":"https://x.com/yndxturkiye","type":"x","title":"X"}],"categoriesLink":[],"disclaimer":"Seçili sitelerdeki metinlere göre Yazeka tarafından oluşturulan yanıtlardır. Hatalar içerebilir. Önemli bilgileri kontrol ediniz.","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"88zow06-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"footer"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"footer"}}