Erzurum Kongresi'nin toplanma kararı, Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti ve Trabzon Muhafaza-i Hukuk Cemiyeti'nin girişimleriyle alınmıştır. Bu cemiyetler, İzmir'in işgalinden sonra bölgenin tehdit altında olduğunu belirterek ortak bir toplantı talep etmişlerdir. Kongreye katılmak üzere Amasya'dan yola çıkan Mustafa Kemal Paşa'ya, İstanbul Hükümeti tarafından geri dönmesi için telgraflar gönderilmiş, ancak Paşa bu telgraflara aldırış etmeyerek Erzurum'a devam etmiştir.