Alçak ve yüksek basınç merkezleri şu şekilde oluşur: Alçak basınç merkezleri: Sıcaklık: Sıcaklığın artmasıyla hava genişler, hafifler ve yükselir, bu da alçak basınç alanlarına neden olur. Yoğunluk: Atmosferdeki gaz yoğunluğu az olduğunda alçak basınç oluşur. Yer çekimi: Ekvator'dan kutuplara ve yüksek yerlerden alçak yerlere gidildikçe yer çekimi artar, bu da basıncın artmasına neden olur. Yüksek basınç merkezleri: Sıcaklık: Sıcaklığın azalmasıyla soğuyan hava ağırlaşır ve alçalır, bu da yüksek basınç alanlarına neden olur. Yoğunluk: Atmosferdeki gaz yoğunluğu fazla olduğunda yüksek basınç oluşur. Yer çekimi: Kutuplarda yer çekimi daha fazla olduğundan basınç artar. Ayrıca, Dünya'nın kendi ekseni etrafındaki hareketi nedeniyle ortaya çıkan savrulma hareketi (merkezkaç kuvveti), hava kütlelerinin bazı enlemler çevresinde sıkışmasına ve bazı enlemlerde yükselip seyrelmesine neden olur.