• Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Apoptoz, (programlanmış hücre ölümü), genetik sistemde kodlanmış kendi kendini yok etme (intihar; özkıyım) programını içeren mekanizmanın aktifleşmesiyle tetiklenen hücre ölümü türüdür 124.
    Apoptozun bazı işlevleri:
    • Embriyolojik gelişim: Parmakların birbirinden ayrılması veya damak füzyonunun gerçekleşmesi gibi durumlarda rol oynar 15.
    • Hücre yenilenmesi: Bağırsak epitel hücrelerinin yenilenmesi gibi durumlarda görülür 14.
    • Savunma: Virüsle enfekte olmuş veya bozuk yapıdaki proteinler içeren hücrelerin ortadan kaldırılmasını sağlar 135.
    • Doku homeostazı: Organizmanın ihtiyaç duymadığı, biyolojik görevini tamamlamış veya hasarlı hücrelerin yok edilmesiyle dokuların devamlılığını korur 345.
    Apoptozun hızının bozulması, çeşitli hastalıklara yol açabilir; örneğin, yavaşladığında kanser, aşırı gerçekleştiğinde ise nörodejeneratif hastalıklar veya iskemik zararlar ortaya çıkabilir 15.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Nekrosis ve apoptozis nedir?

    Nekroz ve apoptozis, hücre ölümü ile ilgili iki farklı süreçtir. Nekroz, hücre zarının bütünlüğünün bozulması ve hücre içeriğinin dışarı sızması sonucu hücrelerin parçalanması ile ilişkilidir. Apoptozis ise, programlı hücre ölümü olarak bilinir.

    Apoptozu tetikleyen faktörler nelerdir?

    Apoptozu tetikleyen faktörler hem hücre dışı hem de hücre içi uyaranlar olabilir. Hücre dışı uyaranlar: tümör nekroz faktörü (TNF); Fas/FasL; virüsler; koloni uyarıcı faktörler (CSF); nöron büyüme faktörü (NGF); insülin benzeri büyüme faktörü (IGF); IL-2; glukokortikoidler; radyasyon; ilaçlar. Hücre içi uyaranlar: büyüme faktörleri eksikliği; onkogenler; tümör baskılayıcı genler; DNA hasarı. Ayrıca, hipertermi, hipoksi, şiddetli oksidatif stres ve hücre yaşlanması da apoptozu tetikleyebilir.

    Hücre yapısı nedir?

    Hücre yapısı, canlıların canlılık özelliği gösteren en küçük yapı birimini oluşturan temel kısımlardan oluşur. Bu kısımlar şunlardır: 1. Hücre Zarı: Hücreyi dış ortamdan ayırır, sitoplazmanın dağılmasını önler ve seçici geçirgendir. 2. Sitoplazma: Hücre zarı ile çekirdek arasında yer alan, canlı, akışkan ve saydam bir sıvıdır. 3. Çekirdek: Hücrenin yönetim ve denetim merkezidir, DNA'yı içerir ve genetik özelliklerin nesilden nesle aktarılmasını sağlar. Ayrıca, hücrede çeşitli işlevleri yerine getiren organeller de bulunur: - Ribozom: Protein sentezler. - Mitokondri: Enerji üretir. - Golgi Aygıtı: Salgı ve paketleme yapar. - Koful: Besin ve atık madde depolar. - Endoplazmik Retikulum: Hücre içi madde iletimini sağlar. - Lizozom: Hücre içi sindirim yapar. - Sentrozom: Hayvan hücrelerinde hücre bölünmesinde görev yapar. - Kloroplast: Bitkilerde fotosentez yapar.

    Apoptozda hangi kaspazlar görev alır?

    Apoptozda görev alan kaspazlar iki ana gruba ayrılır: 1. Başlatıcı kaspazlar. 2. Efektör (hedef) kaspazlar. Başlatıcı kaspazlar, apoptotik uyarıyla başlayan ölüm sinyallerini efektör kaspazlara iletir. Bazı kaspazların apoptozdaki rolleri: Kaspaz 8 ve 10. Kaspaz 9. Apoptoz sürecinde kaspazların yanı sıra p53, Bcl-2 ailesi proteinleri ve Apaf-1 gibi diğer proteinler de görev alır.

    Apoptoz cisimcikleri nelerdir?

    Apoptoz cisimcikleri, apoptoz (programlanmış hücre ölümü) sürecinde hücrenin parçalanmasıyla oluşan küçük parçalardır. Bu süreç şu şekilde gerçekleşir: 1. Kromatin ve sitoplazma yoğunlaşması. 2. Hücre büzülmesi. 3. Plazma membranında tomurcuklanmalar oluşması. 4. Hücrenin, sitoplazma ile çevrili kromatin parçalarından oluşan apoptotik cisimciklere parçalanması. Apoptotik cisimcikler, yüzeylerinde yeni sinyal verici yapılar ortaya çıkarır ve bu sinyalin uyarısı ile makrofajlar veya komşu hücreler tarafından tanınarak fagosite edilirler.

    Apoptotik hücre ölümü neden olur?

    Apoptotik hücre ölümü, genetik sistemde kodlanmış kendi kendini yok etme (intihar) programının aktifleşmesiyle gerçekleşir. Apoptotik hücre ölümünün bazı nedenleri: Hücre dışı uyaranlar: Tümör nekroz faktörü (TNF), koloni uyarıcı faktörler, nöron büyüme faktörü, insülin benzeri büyüme faktörü, glukokortikoidler, radyasyon, ilaçlar, çeşitli antijenler. Hücre içi uyaranlar: Büyüme faktörleri eksikliği, onkogenler, tümör baskılayıcı genler. DNA hasarı: Hipoksi, radyasyon, sitotoksik ilaçlar. Bozuk protein birikimi: Misfolded proteinler. Enfeksiyon: Virüsle enfekte hücreler. Apoptozun sağlıklı işleyememesi, nörolojik problemler, otoimmün hastalıklar veya kanser gibi durumlara yol açabilir.