Anyon-katyon dengesi, su arıtma ve atık su işleme süreçlerinde, su içerisindeki pozitif yüklü iyonlar (katyonlar) ile negatif yüklü iyonlar (anyonlar) arasındaki doğal dengeyi ifade eder 1.

Bu denge, arıtma sistemlerinin etkinliğini, proses performansını ve çevresel riskleri etkiler 1. Katyonlar genellikle Na⁺, Ca²⁺, Mg²⁺, K⁺ gibi iyonları, anyonlar ise Cl⁻, SO₄²⁻, NO₃⁻, HCO₃⁻ gibi iyonları içerir 1.

Anyon-katyon dengesizliği, suyun iyonik bileşenlerinde aşırı artış veya azalma sonucu ortaya çıkar ve iyon değişim kapasitesinin aşılmasına, reçine doygunluğuna, membran tıkanmalarına ve kimyasal reaksiyonların dengesizleşmesine yol açabilir 1.

Dengesizliklerin nedenleri arasında yetersiz proses kontrolü, yanlış kimyasal dozajlama, ani su kalitesi değişimleri ve tesis ekipmanlarının aşınması sayılabilir 1.