Sürtünmeye bağlı dönme momenti, dönme hareketinin gerçekleştiği yüzeyler arasındaki sürtünme kuvvetinden kaynaklanan momenttir. Bu kuvvet, cismin hareketini engelleyen ve onu döndüren momentin bir parçasıdır.
İki çarkı birbirine bağlayan kayışın gergin olması durumunda, çarkların dönüş yönleri farklıdır çünkü kayış ters yönde dolanır. Eğer iki çarkı dış yüzeyleri birbirine bağlıysa, kayış çarkı saat yönünde döndürdüğünde diğer çark saat yönünün tersine döner.
Çarkların dönüş hızı, çarkların yarıçapı ve diş sayısına bağlıdır. Ayrıca, birbirine temas eden çarklarda, büyük olan yavaş, küçük olan ise hızlı döner.
{"29nf0":{"state":{"logoProps":{"url":"https://yandex.com.tr"},"formProps":{"action":"https://yandex.com.tr/search","searchLabel":"Bul"},"services":{"activeItemId":"answers","items":[{"url":"https://yandex.com.tr/gundem","title":"Gündem","id":"agenda"},{"url":"https://yandex.com.tr/shopping","title":"Alışveriş","id":"shopping"},{"url":"https://yandex.com.tr/finance","title":"Finans","id":"finance"},{"url":"https://yandex.com.tr/yacevap","title":"YaCevap","id":"answers"},{"url":"https://yandex.com.tr/travel","title":"Seyahat","id":"travel"},{"url":"https://yandex.com.tr/video/search?text=popüler+videolar","title":"Video","id":"video"},{"url":"https://yandex.com.tr/gorsel","title":"Görsel","id":"images"}]},"userProps":{"loggedIn":false,"ariaLabel":"Menü","plus":false,"birthdayHat":false,"child":false,"isBirthdayUserId":true,"className":"PortalHeader-User"},"userIdProps":{"flag":"skin","lang":"tr","host":"yandex.com.tr","project":"neurolib","queryParams":{"utm_source":"portal-neurolib"},"retpath":"https%3A%2F%2Fyandex.com.tr%2Fyacevap%2Fc%2Fbilim-ve-egitim%2Fq%2Fa-ve-b-carklari-ayni-yonde-dondurulurse-hangisi-daha-cok-1452691300%3Flr%3D213%26ncrnd%3D83389","tld":"com.tr"},"suggestProps":{"selectors":{"form":".HeaderForm","input":".HeaderForm-Input","submit":".HeaderForm-Submit","clear":".HeaderForm-Clear","layout":".HeaderForm-InputWrapper"},"suggestUrl":"https://yandex.com.tr/suggest/suggest-ya.cgi?show_experiment=222&show_experiment=224","deleteUrl":"https://yandex.com.tr/suggest-delete-text?srv=web&text_to_delete=","suggestPlaceholder":"Yapay zeka ile bul","platform":"desktop","hideKeyboardOnScroll":false,"additionalFormClasses":["mini-suggest_theme_tile","mini-suggest_overlay_tile","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_prevent-empty_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_personal_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_rich_yes","mini-suggest_overlay_dark","mini-suggest_large_yes","mini-suggest_copy-fact_yes","mini-suggest_clipboard_yes","mini-suggest_turboapp_yes","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_affix_yes","mini-suggest_carousel_yes","mini-suggest_traffic_yes","mini-suggest_re-request_yes","mini-suggest_source_yes","mini-suggest_favicon_yes","mini-suggest_more","mini-suggest_long-fact_yes","mini-suggest_hide-keyboard_yes","mini-suggest_clear-on-submit_yes","mini-suggest_focus-on-change_yes","mini-suggest_short-fact_yes","mini-suggest_app_yes","mini-suggest_grouping_yes","mini-suggest_entity-suggest_yes","mini-suggest_redesigned-navs_yes","mini-suggest_title-multiline_yes","mini-suggest_type-icon-wrapped_yes","mini-suggest_fulltext-highlight_yes","mini-suggest_fulltext-insert_yes","mini-suggest_lines_multi"],"counter":{"service":"neurolib_com_tr_desktop","url":"//yandex.ru/clck/jclck","timeout":300,"params":{"dtype":"stred","pid":"0","cid":"2873"}},"noSubmit":false,"formAction":"https://yandex.com.tr/search","tld":"com.tr","suggestParams":{"srv":"serp_com_tr_desktop","wiz":"TrWth","yu":"3097358311755295205","lr":213,"uil":"tr","fact":1,"v":4,"use_verified":1,"safeclick":1,"skip_clickdaemon_host":1,"rich_nav":1,"verified_nav":1,"rich_phone":1,"use_favicon":1,"nav_favicon":1,"mt_wizard":1,"history":1,"nav_text":1,"maybe_ads":1,"icon":1,"hl":1,"n":10,"portal":1,"platform":"desktop","mob":0,"extend_fw":1,"suggest_entity_desktop":"1","entity_enrichment":"1","entity_max_count":"5"},"disableWebSuggest":false},"context":{"query":"","reqid":"1755295246809089-17875266644450877933-balancer-l7leveler-kubr-yp-klg-47-BAL","lr":"213","aliceDeeplink":"{\"text\":\"\"}"},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"29nfw01-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"header"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"header"},"29nf1":{"state":{"links":[{"id":"main","url":"/yacevap","title":"Ana Sayfa","target":"_self"},{"id":"technologies","url":"/yacevap/c/teknoloji","title":"Teknoloji","target":"_self"},{"id":"psychology-and-relationships","url":"/yacevap/c/psikoloji-ve-iliskiler","title":"Psikoloji ve İlişkiler","target":"_self"},{"id":"science-and-education","url":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim","title":"Bilim ve Eğitim","target":"_self"},{"id":"food","url":"/yacevap/c/yemek","title":"Yemek","target":"_self"},{"id":"culture-and-art","url":"/yacevap/c/kultur-ve-sanat","title":"Kültür ve Sanat","target":"_self"},{"id":"tv-and-films","url":"/yacevap/c/filmler-ve-diziler","title":"Filmler ve Diziler","target":"_self"},{"id":"economics-and-finance","url":"/yacevap/c/ekonomi-ve-finans","title":"Ekonomi ve Finans","target":"_self"},{"id":"games","url":"/yacevap/c/oyun","title":"Oyun","target":"_self"},{"id":"sport","url":"/yacevap/c/spor","title":"Spor","target":"_self"},{"id":"beauty-and-style","url":"/yacevap/c/guzellik-ve-moda","title":"Güzellik ve Moda","target":"_self"},{"id":"useful-tips","url":"/yacevap/c/faydali-ipuclari","title":"Faydalı İpuçları","target":"_self"},{"id":"auto","url":"/yacevap/c/otomobil","title":"Otomobil","target":"_self"},{"id":"law","url":"/yacevap/c/hukuk","title":"Hukuk","target":"_self"},{"id":"travel","url":"/yacevap/c/seyahat","title":"Seyahat","target":"_self"},{"id":"animals-and-nature","url":"/yacevap/c/hayvanlar-ve-doga","title":"Hayvanlar ve doğa","target":"_self"},{"id":"health","url":"/yacevap/c/saglik","title":"Sağlık","target":"_self"},{"id":"other","url":"/yacevap/c/diger","title":"Diğer","target":"_self"}],"activeLinkId":"science-and-education","title":"Kategoriler","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"29nfw02-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"header-categories"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"header-categories"},"29nf2":{"state":{"tld":"com.tr","markdown":"**A ve B çarkları aynı yönde döndürülürse, daha büyük yarıçapa sahip olan çark daha az döner** [```1```](https://fizikdersi.gen.tr/carklar-disliler-nedir-ornek-soru-cozumleri/)[```3```](https://fenbilimi.net/8-sinif/konu-anlatimi-basit-makineler/disliler-kasnaklar-ve-cikrik.html).\n\nÇarkların dönme sayıları, yarıçaplarına bağlı olarak ters orantılıdır [```1```](https://fizikdersi.gen.tr/carklar-disliler-nedir-ornek-soru-cozumleri/)[```3```](https://fenbilimi.net/8-sinif/konu-anlatimi-basit-makineler/disliler-kasnaklar-ve-cikrik.html).","sources":[{"sourceId":1,"url":"https://kgumrah.wordpress.com/2011/04/09/disli-carklar-disliler-ve-kasnak/","title":"Dişli Çarklar (Dişliler) ve Kasnak | Basit Makineler","shownUrl":"https://kgumrah.wordpress.com/2011/04/09/disli-carklar-disliler-ve-kasnak/"},{"sourceId":2,"url":"https://www.evvelcevap.com/11-sinif-fizik-ders-kitabi-cevaplari-meb-yayinlari-sayfa-232/","title":"11. Sınıf Fizik Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 232","shownUrl":"https://www.evvelcevap.com/11-sinif-fizik-ders-kitabi-cevaplari-meb-yayinlari-sayfa-232/"},{"sourceId":3,"url":"https://www.karmabilgi.net/disli-carklar-8-sinif/","title":"Dişli Çarklar – 8. Sınıf","shownUrl":"https://www.karmabilgi.net/disli-carklar-8-sinif/"},{"sourceId":4,"url":"https://www.hadifene.com/site_document/files/dosya/8.sinif_5.unite_disli_carklar_ve_kasnaklar_konu_anlatimi_11513.pdf","title":"Ali Hocayla Hadi Fene","shownUrl":"https://www.hadifene.com/site_document/files/dosya/8.sinif_5.unite_disli_carklar_ve_kasnaklar_konu_anlatimi_11513.pdf"},{"sourceId":5,"url":"https://fizikdersi.gen.tr/carklar-disliler-nedir-ornek-soru-cozumleri/","title":"Çarklar ve Dişliler Nedir? Örnek Soru Çözümleri - Fizik Dersi","shownUrl":"https://fizikdersi.gen.tr/carklar-disliler-nedir-ornek-soru-cozumleri/"}],"isHermione":false,"headerProps":{"header":"A ve B çarkları aynı yönde döndürülürse hangisi daha çok döner?","homeUrl":"/yacevap","categoryUrl":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim","categoryTitle":"Bilim ve Eğitim","canUseNativeShare":false,"extralinksItems":[{"variant":"reportFeedback","reportFeedback":{"feature":"YazekaAnswers","title":"Bu yanıtta yanlış olan ne?","checkBoxLabels":[{"value":"Uygunsuz veya aşağılayıcı yanıt"},{"value":"Soruma yanıt verilmedi"},{"value":"Bilgi hataları var"},{"value":"Bilgi yetersiz"},{"value":"Bilgi güncel değil"},{"value":"Görüntüleme hataları"},{"value":"Yanıtta kullanılan kaynaklar güvenilir değil"},{"value":"Bu soru için yanıt gerekmiyor"},{"value":"Diğer"}]}}],"tags":[{"href":"/yacevap/t/fizik","text":"#Fizik"},{"href":"/yacevap/t/mekanik","text":"#Mekanik"},{"href":"/yacevap/t/hareket","text":"#Hareket"}]},"suggestProps":{"suggestItems":[{"id":-1,"url":"/search?text=A+ve+B+%C3%A7arklar%C4%B1+ayn%C4%B1+y%C3%B6nde+d%C3%B6nd%C3%BCr%C3%BCl%C3%BCrse+hangisi+daha+%C3%A7ok+d%C3%B6ner%3F&promo=force_neuro","text":"Daha fazla bilgi"}]},"feedbackProps":{"feature":"YazekaAnswers","baseProps":{"metaFields":{"yandexuid":"3097358311755295205","reqid":"1755295246809089-17875266644450877933-balancer-l7leveler-kubr-yp-klg-47-BAL"}},"positiveCheckboxLabels":[{"value":"Yanıtı çok beğendim"},{"value":"Yanıtta gerekli bilgiler var"},{"value":"Kolay anlaşılır"},{"value":"Diğer"}],"negativeCheckboxLabels":[{"value":"Uygunsuz veya aşağılayıcı yanıt"},{"value":"Soruma yanıt verilmedi"},{"value":"Bilgi hataları var"},{"value":"Bilgi yetersiz"},{"value":"Bilgi güncel değil"},{"value":"Görüntüleme hataları"},{"value":"Yanıtta kullanılan kaynaklar güvenilir değil"},{"value":"Bu soru için yanıt gerekmiyor"},{"value":"Diğer"}]},"dialogStoreProps":{"baseUrl":"","baseUrlWs":""},"globalStoreProps":{"imageBackendUrl":"https://yandex.com.tr/images-apphost/image-download?cbird=171","query":"","retina":false,"avatarId":"0","isHermione":false,"isMacOS":false,"tld":"com.tr","isEmbeddedFuturis":false,"isLoggedIn":false,"brand":"yazeka","reqId":"1755295246809089-17875266644450877933-balancer-l7leveler-kubr-yp-klg-47-BAL","device":{"isIOS":false,"platform":"desktop"}},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"29nfw03-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"question"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"question"},"29nf3":{"state":{"relatedMaterials":[{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://quizlet.com/tr/630845549/mekatronik-kayis-kasnak-ve-disli-carklar-flash-cards/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.academia.edu/30816057/Kay%C4%B1%C5%9F_Kasnak_Mekanizmalar%C4%B1_pdf?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/Kay%C4%B1%C5%9F%20Kasnak%20Mekanizmalar%C4%B1.pdf?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://eodev.com/gorev/1550333?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://bilgidiyari.com/konu/disli-cark/14944?size=16&stub=1"],"href":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim/q/iki-carkin-dis-yuzleri-kayisla-bagliysa-hangi-yonde-doner-2368182982","header":"İki çarkın dış yüzleri kayışla bağlıysa hangi yönde döner?","teaser":"İki çarkın dış yüzleri kayışla bağlıysa, her iki çark da aynı yönde döner.","tags":[{"href":"/yacevap/t/fizik","text":"#Fizik"},{"href":"/yacevap/t/mekanik","text":"#Mekanik"},{"href":"/yacevap/t/kayis","text":"#Kayış"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.karmabilgi.net/disli-carklar-8-sinif/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://ttopalyan.wordpress.com/2011/04/11/disli-carklar/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.lokmanbas.net/ders-notlari/8-sinif-5-unite-basit-makineler-konu-ozetleri/bolum-5-basit-makineler-disli-carklar-konu-ozeti?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.ilkerunal.com/wp-content/uploads/2014/09/Ders4.pdf?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.fenusbilim.com/wp-content/uploads/2021/07/5.unite-basit-makineler-egik-duzlem-vida-cikrik-disli-cark.pdf?size=16&stub=1"],"href":"/yacevap/c/teknoloji/q/disli-carklar-hangi-yone-doner-3592291828","header":"Dişli çarklar hangi yöne döner?","teaser":"Dişli çarklar, birbirine temas ettiğinde ters yönlerde döner.","tags":[{"href":"/yacevap/t/muhendislik","text":"#Mühendislik"},{"href":"/yacevap/t/makine","text":"#Makine"},{"href":"/yacevap/t/fizik","text":"#Fizik"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://nediranlami.com.tr/nedir/donme-hareketi-nedir-9-sinif?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://web.itu.edu.tr/temizv/Sunular/Surtunmeli%20carklar.pdf?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.msxlabs.org/forum/fizik/229873-surtunme-kuvveti-nedir.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.makinaegitimi.com/moment-nedir-nasil-hesaplanir-moment-konu-anlatimi/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/muhserv.atauni.edu.tr/makine/ikaymaz/makel/lecture_notes/DERS_NOTU_BAGLAMA_ELEMANLARI_2014.pdf?size=16&stub=1"],"href":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim/q/surtunmeye-bagli-donme-momenti-nedir-331882398","header":"Sürtünmeye bağlı dönme momenti nedir?","teaser":"Sürtünmeye bağlı dönme momenti, dönme hareketinin gerçekleştiği yüzeyler arasındaki sürtünme kuvvetinden kaynaklanan momenttir. Bu kuvvet, cismin hareketini engelleyen ve onu döndüren momentin bir parçasıdır.","tags":[{"href":"/yacevap/t/fizik","text":"#Fizik"},{"href":"/yacevap/t/mekanik","text":"#Mekanik"},{"href":"/yacevap/t/surtunme","text":"#Sürtünme"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://basitmakineler.blogspot.com/2007/10/disli-carklar-ve-cikrik-calisma.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.hadifene.com/site_document/files/dosya/8.sinif_5.unite_disli_carklar_ve_kasnaklar_konu_anlatimi_11513.pdf?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.lokmanbas.net/ders-notlari/8-sinif-5-unite-basit-makineler-konu-ozetleri/bolum-5-basit-makineler-disli-carklar-konu-ozeti?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://files.derslig.com/2/3297a42441d9f073496124937fa5ed7c/basit-makineler-disli-cark-vida-kasnak.pdf?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://kgumrah.wordpress.com/2011/04/09/disli-carklar-disliler-ve-kasnak/?size=16&stub=1"],"href":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim/q/kayis-gergin-oldugu-durumlarda-iki-carkin-dis-yuzeyleri-kayisla-birbirine-3030720103","header":"Kayış gergin olduğu durumlarda iki çarkın dış yüzeyleri kayışla birbirine bağlıysa çarklar zıt yönde döner bir çarkın dış yüzeyi diğerinin iç yüzeyiyle bağlıysa çarklar aynı yönde döner bu nedenle a çarkı saat yönünde dönerken b çarkı saat yönünün tersine dönüyor neden?","teaser":"İki çarkı birbirine bağlayan kayışın gergin olması durumunda, çarkların dönüş yönleri farklıdır çünkü kayış ters yönde dolanır. Eğer iki çarkı dış yüzeyleri birbirine bağlıysa, kayış çarkı saat yönünde döndürdüğünde diğer çark saat yönünün tersine döner.","tags":[{"href":"/yacevap/t/teknoloji","text":"#Teknoloji"},{"href":"/yacevap/t/mekanik","text":"#Mekanik"},{"href":"/yacevap/t/fizik","text":"#Fizik"},{"href":"/yacevap/t/kayis","text":"#Kayış"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.karmabilgi.net/disli-carklar-8-sinif/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://fizikolog.net/konular/cembersel_hareket/cembersel_hareket.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://alfamotosiklet.blogspot.com/2008/11/dili-oranlari.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://fizikdersi.gen.tr/carklar-disliler-nedir-ornek-soru-cozumleri/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://web.itu.edu.tr/temizv/Sunular/Surtunmeli%20carklar.pdf?size=16&stub=1"],"href":"/yacevap/c/teknoloji/q/carklarin-donus-hizi-neye-baglidir-2129355433","header":"Çarkların dönüş hızı neye bağlıdır?","teaser":"Çarkların dönüş hızı, çarkların yarıçapı ve diş sayısına bağlıdır. Ayrıca, birbirine temas eden çarklarda, büyük olan yavaş, küçük olan ise hızlı döner.","tags":[{"href":"/yacevap/t/fizik","text":"#Fizik"},{"href":"/yacevap/t/mekanik","text":"#Mekanik"},{"href":"/yacevap/t/hiz","text":"#Hız"}]}],"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"29nfw04-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"related"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"related"},"29nf4":{"state":{"tld":"com.tr","isIos":false,"isQuestionPage":true,"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"29nfw05-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"ask_question"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"ask_question"},"29nf5":{"state":{"generalLinks":[{"id":"privacy-policy","text":"Gizlilik politikası","url":"https://yandex.com.tr/legal/privacy_policy/"},{"id":"terms-of-service","text":"Kullanıcı sözleşmesi","url":"https://yandex.com.tr/legal/tos/"},{"id":"report-error","text":"Hata bildir","url":"https://forms.yandex.com.tr/surveys/13748122.01a6645a1ef15703c9b82a7b6c521932ddc0e3f7/"},{"id":"about-company","text":"Şirket hakkında","url":"https://yandex.com.tr/project/portal/contacts/"}],"copyright":{"url":"https://yandex.com.tr","currentYear":2025},"socialLinks":[{"url":"https://www.tiktok.com/@yandex.turkiye","type":"tiktok","title":"TikTok"},{"url":"https://www.youtube.com/@YandexTurkiye","type":"youtube","title":"Youtube"},{"url":"https://www.facebook.com/YandexComTr","type":"facebook","title":"Facebook"},{"url":"https://www.instagram.com/yandex__turkiye/","type":"instagram","title":"Instagram"},{"url":"https://x.com/yndxturkiye","type":"x","title":"X"}],"categoriesLink":[],"disclaimer":"Seçili sitelerdeki metinlere göre Yazeka tarafından oluşturulan yanıtlardır. Hatalar içerebilir. Önemli bilgileri kontrol ediniz.","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"29nfw06-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"footer"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"footer"}}