Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Samet Leo Mühendislik'in kurucu ortağı ve teknik müdürü tarafından sunulan teknik bir sunumdur. Konuşmacı, Türkiye'deki yerli otomotiv üreticilerini desteklemek için çalıştıkları ve kendi geliştirdikleri ürünler hakkında bilgi vermektedir.
- Sunum, otonom sürüş ve ADAS (Advanced Driver Assistance Systems) teknolojilerinin temel kavramlarını, farklı seviyelerini (Level 0'dan Level 5'e) ve çalışma prensiplerini açıklamaktadır. Ayrıca, otonom araçların sensörlerle çevreyi algılama, nesne tespiti, yol planlama ve kontrol algoritmaları gibi temel bileşenleri ele alınmaktadır.
- Sunumda ayrıca Florida'da test pilotu olmadan sürüş yapılmaya başlandığı bilgisi, Waymo ve Uber gibi şirketlerin filo oluşturma çalışmaları, simülasyon ortamlarının önemi ve otonom araçların robotaksi, shuttle ve micro mobiller gibi farklı uygulamaları da ele alınmaktadır. Türkiye'deki otomotiv üreticilerinin bu teknolojilere erişim sorunları ve Samet Leo Mühendislik'in bu konudaki çözümleri hakkında da bilgi verilmektedir.
- Samet Leo Mühendislik ve Otonomi Çalışmaları
- Samet Leo Mühendislik'in kurucu ortağı ve teknik müdürü olan konuşmacı, şirketin otonomi ve ADAS konularında çalıştığını belirtiyor.
- Şirket, Türkiye'deki yerli otomotiv üreticilerini desteklemek için çalışmalar yapıyor ve kendi geliştirdiği ürünler sunuyor.
- Sunumda yapay zeka ile ilgili Waymo'nun otonom sürüşle ilgili çalışmaları ve rakamları paylaşılacak.
- 00:42Otonom Sürüş Seviyeleri
- Otonom sürüş, otoyolda sürücüsüz sürüşe kadar giden bir spektrum oluşturuyor ve ileri sürüş destek sistemleri olarak adlandırılıyor.
- Social Otomotiv Engineers, otonom sürüşü beş-altı segmente bölmüş; Level 0'da araçta hiçbir otonom veya akıllılık yokken, Level 5'e doğru robotaksi olarak adlandırılan tamamen araç tarafından yönetilen sürüşe doğru ilerliyor.
- Otonomi konusu 2005-2007 yıllarında Dark Urbann Challenge ile başlamış, Waymo ve Uber'in büyük yatırımlarla Kaliforniya'da devam etmiş.
- 01:46ADAS Sistemleri ve Otonom Sürüş
- ADAS sistemleri, üst segment araçlarda şerit takip sistemleri, kaza uyarı sistemleri ve acil otonom frenleme sistemleri gibi özelliklerle mevcut.
- ADAS fonksiyonları birbirlerine eklemlendikçe otonom sürüşe doğru ilerleniyor; tüm fonksiyonlar enable edildiğinde araç kendi kendine karar verip A noktasından B noktasına sürüş yapabilir hale geliyor.
- Şu anda otonom sürüş için sensörler ve sistemler aracın dışına takılıyor, ancak gelecekte sensör ve sistem fiyatları düşecek, mass production'a uygun olacak ve tam otonom sürüş (Level 4-5) yollarda görülebilir.
- 03:19Otonom Sürüşün Etkileri
- Otonom sürüş, tüm araçların otonom olması anlamına gelmiyor; üç-dört ana kategoriye ayrılıyor.
- Private car ownership'in ortadan kalkması ve right share'in daha yaygın hale gelmesi, insanların otomobil almak zorunda kalmaksızın yolculuk yapabilmesini sağlayacak.
- Şu anda ADAS uygulamaları özellikle ağır ticari araçlarda yoğun; Türkiye'deki otomotiv üreticileri, Avrupa Birliği ve UN'un standartlarını karşılamak için şerit takip uyarı sistemi ve acil otonom frenleme sistemi olmayan ağır ticarilerin yola çıkması mümkün değil.
- 05:08ADAS Sistemlerinin Uygulanması
- ADAS sistemleri konfor göstergesi olarak üst sınıf araçlarda opsiyon olarak sunuluyor; kullanıcılar ekstra bir uygulama olarak bayilerinden isteyebiliyorlar.
- ADAS işlerinde genel çalışma mantığı, otomotiv üreticilerinin (OEM) teknolojiyi Tier 1 şirketlerden (Popco, TW, Continental, Bosch) almasıdır.
- Otonomiye gittikçe bu şirketlerin daha acai olması gerekiyor; Audi, BMW, Daimler gibi üreticiler 2021'de trafiğe çıkacak araçlar için kendi sensörlerini özelleştirmek için doğrudan yatırım yapıyorlar.
- 06:41Samet Leo Mühendislik'in Rolü
- Yerli üreticiler, VAK.gov, TRRW, Bosch gibi sistemlerden hazır halde sistem alırken, kendi araçlarına özel hale getirmek için non-rec engineering ödüyor.
- ABS sistemi zorunlu olduğu için alınırken, ileri kollama uyarı sistemi gibi regülatif zorunluluk olmayan sistemler için yüksek mühendislik ücretleri ödeniyor.
- Samet Leo Mühendislik, otomotiv üreticilerinin kendi mühendisleri veya Türkiye'de yerleşik otonomi üzerine çalışan şirketlerle ortak proje yaparak bu sistemleri kendi üretmelerini destekliyor.
- 08:57Otonom Araştırma Platformları
- Otonom araştırma platformları henüz mass deployment olmuş durumda değil; Cruise Automation gibi şirketler büyük yatırımlar yapıyor.
- Büyük devler, küçük şirketleri kapatılarak know-how'ı transfer ediyor veya teknoloji üreticileriyle işbirliği yapıyor.
- BMW, Intel ve Volkswagen gibi rakipler, computer vision üzerine çalışan üreticilerle birlikte çalışarak otonomiyi ortaya koyabiliyorlar.
- 10:48Otonom Sürüşün Farklı Yöntemleri
- Otonom sürüş sadece otoyolda sürüş yapan araç demek değil; farklı yöntemleri var.
- Pers miles (miles) konseptinde transportation, metro veya shuttle gibi araçlarla sürücüsüz yolculuk imkanı sunuyor.
- Micro mobiller (scooterlar gibi) ve robot aksiler gibi alanlarda da otonom çözümler geliştiriliyor; FedEx, DHL gibi firmalar bu alanda büyük yatırımlar yapıyor.
- 11:46Otonom Araç Seviyeleri
- Otonom araç sistemleri aynı sensörler kullanır ancak uygulamanın gereksinimlerine göre farklı sayıda sensör ve sensör modalitesi kullanılır.
- Soci Automotive Engineering Spectrum'da Level 3'te sürücüde biraz sorumluluk vardır, araç tehlikeli durumlarda sürücüye sürüşü devralması için ikaz verir.
- Level 4'te sürücü tamamen atıl, Level 5'te ise içeride direksiyon bile olmaz ve şu anda Level 5 ile alakalı yollarda sürüş yapan bir araç yoktur.
- 13:07Otonom Araç Teknolojisi
- Otonom araç sürüş yapabilmesi için çevreyi görmesi gerekir ve bunu kameralar, lidar, otomotiv radarlar ve ultrasonik sensörler gibi sensörlerle yapar.
- Otonom araçlar muazzam büyüklükte veri üretir ve bu verileri işlemek oldukça zordur.
- Otonom araçlar karmaşık sistemlerdir; kabin içerisinde sürücü izleme kameraları, güç dağıtım sistemleri, işlemci platformları ve veri kayıt sistemleri bulunur.
- 16:27Otonom Araç Algılama ve Planlama
- Otonom araçlarda temel algoritmalar; sensörlerden gelen veriyi alıp algılama (object detection tracking), planlama ve kontrol olmak üzere üç ana bölümden oluşur.
- Algılama aşamasında yaya, bisiklet, araç gibi objelerin tespiti, tip sınıflandırılması ve mesafe hesaplaması yapılır.
- Planlama aşamasında araç hangi yollardan gitmesi gerektiğini, hangi yollara giremeyeceğini veya en kısa yolu belirler.
- 17:54Algılama ve Kontrol Teknikleri
- Algılama aşamasında sensör füzyonu kullanılır ve özellikle kötü aydınlatma ve hava koşullarında lidar, radar ve kamera görüntüleri birleştirilir.
- Yol planlama aşamasında trafik işaretleri, girilmez yollar gibi bilgiler kullanılarak araç kendi kendine gidebileceği yolları tanımlayabilir.
- Kontrol aşamasında araç, sensörlerden aldığı algılama verileriyle kendi sürüşünü gerçekleştirebilir.
- 19:12Otonom Araç Geliştirme Yöntemleri
- Otonom araç geliştirme için iki yöntem vardır: sensörlerle dolu bir araç filosu oluşturmak veya simülasyon ortamı kullanmak.
- Cruise'un California'da 102 aracı, Waymo'nun 51 aracı sürekli yollarda sürüş yaparak veri toplar ve bu veriler sürekli incelenerek algoritmalar iyileştirilir.
- Waymo, veri kayıt sisteminden çıkan özelliklerle neural networklerini besleyerek sürekli eğitim yapar ve test pilotunun direksiyona dokunması 15.000 milde bir defa iken, otonom araç 0,40 milde bir defa müdahale eder.