Buradasın
Türkiye Gayrimenkul Piyasaları ve Konut Kredileri Üzerine Röportaj
youtube.com/watch?v=1uAYGJIyEBcYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "İki Artı Bir" adlı programda sunucu Hatice Kolçak, Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği Başkan Yardımcısı Özlem Gökçe, Dumankaya İnşaat Yönetim Kurulu Üyesi Ali Dumankaya ve diğer konut sektöründen uzmanlarla gerçekleştirdiği bir röportaj.
- Röportajda Türkiye'deki gayrimenkul piyasaları, konut kredileri ve aile yapısının değişimi gibi konular ele alınmaktadır. Program, çekirdek aile yapısının artması ve tek başına yaşamayı tercih etmenin konut tercihlerine etkisinden başlayarak, Merkez Bankası'nın faiz oranlarındaki indirimlerin konut kredilerine yansımasına, KDV politikalarının gelecekteki değişikliklerine, yabancı yatırımların Türkiye'deki durumuna ve maketten konut satışı konularına kadar geniş bir yelpazede konuları kapsamaktadır.
- Konuşmacılar, Türkiye'nin gayrimenkul piyasalarında yabancı yatırımların önemi, kentsel dönüşüm için gerekli finansman ihtiyaçları ve tüketici kanunu tasarısı kapsamında maketten satışın düzenlenmesi gerektiği gibi konularda görüşlerini paylaşmaktadır. Ayrıca, konut kredisi kullanım oranının %6 olduğu ve bu oranın daha yüksek seviyelere taşınması için gerekli koşullar da tartışılmaktadır.
- 00:23Program Tanıtımı ve Konuklar
- Program "İki Artı Bir" adıyla yayınlanıyor ve izleyicilerden soru ve yorumlar bekleniyor.
- Programda konut kredileri, piyasa etkileri ve diğer gelişmeler konuşulacak.
- Konuklar: Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği Başkan Yardımcısı Özlem Gökçe ve Dumankaya İnşaat Yönetim Kurulu Üyesi Ali Dumankaya.
- 00:56Aile Yapısının Değişimi
- Türkiye'de çekirdek aile yapısı değişiyor ve aile tipleri küçüldüğü için daha küçük metrekareli konutlara talep artıyor.
- Hane halkı sayısı yıllar içerisinde küçülüyor; bugün yaklaşık 4,20 hane halkı varken, önümüzdeki 10-11 yıl içinde 3,80'e kadar gerileceği tahmin ediliyor.
- Eğitimle birlikte aileden ayrılmak ve kendi evine geçme yaşı erkenleşirken, evlilik yaşı erteleniyor, bu da kişilerin daha uzun süre yalnız geçirmesine neden oluyor.
- 04:05Konut Tercihlerinin Değişimi
- Aile yapısının değişmesi sosyal olarak da etkiliyor ve herkesin farklı ihtiyaçlarına yönelik yer, bölge ve konut seçimleri gerçekleşiyor.
- Emekli çiftler banliyölere yönelirken, genç ve çalışan nüfus merkezi bölgeleri tercih ediyor.
- Konut tercihleri imkanlar doğrultusunda herkesin kendi ihtiyacına yönelik gerçekleşiyor.
- 04:51Konut Kredisi Faiz Oranlarının Düşüşü
- Merkez Bankası'nın borç verme faiz oranlarındaki indirimlerin ardından konut kredisi faiz oranlarında düşüş yaşanıyor.
- Eylül ayı itibariyle konut kredi faiz oranlarının düşmesiyle birlikte konut kredisi kullanımında artış yaşandı.
- Kasım ayı ikinci haftasına kıyasla tüketici kredileri hacminde %0,27 oranında artış oldu ve son bir hafta içinde 513 milyon lira artarak 187 milyar 984 milyon liradan 188 milyar 497 milyon liraya ulaştı.
- 06:14Konut Kredisi Hacminin Artışı
- 9 Kasım tarihinde 82 milyar 863 milyon lira olan konut kredisi hacmi, 16 Kasım'da 83 milyar 220 milyon liraya ulaştı.
- Konut kredilerinde bir haftada %0,43'lük büyüme ile 350 milyon lira artış yaşandı.
- Bankalar teker teker konut kredi faiz oranlarını düşürdüğünü duyurdu ve bu düşüşün Kasım ayı sonuna kadar devam etmesi durumunda hacimdeki büyümenin Kasım ayı son haftası rakamlarına da yansıması bekleniyor.
- 06:57Kat Mülkiyeti ve Konut Kredileri
- Kat mülkiyetli tapu, imar mevzuatına uygun olarak yapılmış ve iskani alınmış kagir binalarda tesis edilebilir.
- Kat mülkiyeti tesis edilmiş bir yapı, kaçak yönü olmayan, imar kanununa ve yönetmeliklere uygun yapılmış ve bağımsız bölümlere ayrılmış bir yapıdır.
- Bu yapıda her bir bağımsız bölüm dilediği gibi tasarruf edilebilir ve satış işlemlerinde banka kredisi kullanılabilir.
- 07:27Konut Kredilerinin Satışlara Etkisi
- Eylül ayından itibaren konut faizlerinde kademeli olarak düşüş başladı ve şu an bankalar birbirini yakaladı, en son 0,79 gibi düşük rakamlar açıklandı.
- Konut üreticileri daha çok B grubuna hitap eden, üst gelir grubuna hitap eden üreticilerin ürettiği ürünleri belli bir pazar payıyla satıyor.
- Konut üreticileri yavaş yavaş büyük piramitin orta tabakası dediğimiz bölüme hitap etmeye başlıyor ve Aralık ayı içerisinde oranların 0,70'in altına düşmesi bekleniyor.
- 09:13Konut Kredilerinin Geleceği
- Konut kredilerinin en üst seviyeye 0,50'leri gördüğünde ulaşacağı düşünülüyor, ancak 0,70'den 0,60 arasında bir bölgede ciddi bir hareketlenmenin de olabileceğini düşünüyorlar.
- Konut kredilerinin temeli finansman olup, banka kredilerinde bu indirimler devreye girdiği anda bankacılık sektörünün iştahının artmasıyla birlikte ciddi bir hareketlenme yaşanacağı düşünülüyor.
- Türkiye'de konut kredisi kullanımına baktığımızda, Avrupa'ya ve Amerika'ya oranla daha düşük seviyede (%6 civarında) bulunuyor.
- 10:58Konut Kredileri ve Piyasa Durumu
- Türkiye'de konut kredilerinde gidilecek çok yol var, ancak tüm piyasalar henüz mevcut değil.
- Türkiye'de konut kredileri ipotek karşılığı kullanılırken, Avrupa ve Amerika'da ikincil piyasalarda işlem görüyor.
- Türkiye'de konut kredisi kullanım oranı GSYİH'nın %6'sına denk geliyor ve İtalya'dan sonra en fazla aileden yardım alarak konut sahibi olan ülke konumunda.
- 12:49Konut Kredisi Hedefleri ve Vade Süreleri
- Konut kredisi şu anda C segmentine henüz ulaşamamış durumda, ortalama vade 7 yıl.
- Vadelerin 30 yıla çıkması ve kredi oranlarının düşmesi gerekiyor.
- Kiradan çıkacak yeni bir eve geçme süreci arasındaki süreyi daraltmak, kirada oturanların ev sahibi olmasına yardımcı olacak.
- 13:55Konut İhtiyacı ve KDV Değişikliği
- Türkiye'de her yıl 600 bin konut ihtiyacımız varken, sadece 450-500 bin konut toparlanabiliyor.
- 150 metrekare net konutlar için %1, 150 metrekare ve üzeri konutlar için %18 olan KDV, konutun metrekaresine göre değil değerine göre belirlenecek.
- Bu değişiklik, devletin sosyal konut olarak tüketiciye vermiş olduğu bir avantajın kaldırılması anlamına geliyor.
- 16:49KDV Değişikliğinin Etkileri
- KDV değişikliğinin sonucunda maliyetler artacak ve tüketicinin maliyeti artacak.
- 1 Haziran'dan önce alınan ruhsatlı konutlar %1 KDV ile eski usulle satışı devam ediyor.
- Dernekler, satış değeri üzerinden hesaplama yapılmasını öneriyor: 300 bin liraya kadar %1, 300-500 bin arasında %8, 500 bin'e üzeri için %18.
- 22:57Yönetim Planı ve Önemi
- Yönetim planı binaların anayasası gibidir ve özellikle toplu yerleşim alanlarında çok önemlidir.
- Yönetim planında ortak alanların kullanımı ve aidat gibi önemli bilgiler bulunmaktadır.
- Yönetim planları tapuda mevcuttur ve tapu kayıtlarından ulaşılabilir.
- 23:49ROAD SHOW Çalışmaları
- İlk ROAD SHOW 8 Kasım'da Londra'da yapılmış olup, farklı ülkelerde de devam edecek.
- Bu çalışmaların amacı kurumsal yatırımcıların Türkiye'deki gayrimenkul piyasaları ile ilgili doğrudan bilgilendirilmesidir.
- Londra'daki ROAD SHOW'da konut, ticari gayrimenkul, ofis, turizm, lojistik ve alışveriş merkezleri gibi sektörlerin dinamikleri ve fırsatları tartışılmıştır.
- 25:17Gelecek Planları ve Hedefler
- Gelecek hedeflerin Körfez ve Uzakdoğu yönünde olacağını, Katar ve Singapur'da ROAD SHOW'lar planlandığını belirtiyorlar.
- Gayrimenkul sektörüne doğrudan yabancı yatırım yıllık yaklaşık 2 milyar dolar civarında olup, 2005-2008 döneminde 3 milyar dolara kadar çıkmıştır.
- Mütekabiliyetle birlikte bu canlılığın artacağı ve kısa zamanda 5 milyar doları göreceği, orta vadede hedefin 10 milyar dolar olması beklentisi içerisinde oldukları belirtiliyor.
- 26:35Kentsel Dönüşüm ve Finansman İhtiyacı
- Sektörün finansmana çok ihtiyacı var ve kentsel dönüşüm başlamış durumda.
- Yaklaşık 7,5 milyon konutun dönüştürülmesi hedefi için önümüzdeki 20 yıl için 400 milyar dolar bütçeleniyor, bu da yılda 20 milyar dolarlık bir gider anlamına geliyor.
- İç piyasadan bu kadar büyük miktarda finansmanın olması zor olduğu için yabancı finansmanın Türkiye'ye giriş yapması gerekiyor.
- 27:53Yabancı Satışlar ve Devlet Rolü
- Dumankaya İnşaat olarak bu sene itibariyle yabancı satışlar portföyün %5'ini geçmiyor, ancak ilgi artmış durumda.
- Firma web sayfalarını Türkçe, İngilizce dışında Rusça, Arapça ve Farsça olarak oluşturmuş, ROAD SHOW'lara ve fuarlara gitmeye başlamış.
- Devletin yapması gereken, Avrupa ülkelerindeki gibi oturma izni vererek yabancı yatırımcıları çekmek ve bu sayede yıllık 10 milyar dolar ve üzeri getiri elde etmek.
- 30:19Kentsel Dönüşümün Önemi
- Kentsel dönüşümde kaynak sokmak zorunlu, aksi takdirde deprem bekleniyor.
- Finansmanını yabancı kaynak kullanmak gerekiyor, aksi takdirde dönüşüm 20 yılda değil 30 yılda zor bela yapılabilir.
- Kentsel dönüşümün eksik taraflarının bir an önce tamamlanması ve yola koyulması gerekiyor.
- 31:20Maketten Konut Satışı ve Tüketici Kanunu
- Maketten konut satışı konusunda tüketici kanunu tasarısı üzerinde çalışmalar yapılıyor, ancak müteahhitlerin büyük kısmı bu konuda olumlu yaklaşmıyor.
- Son dönemde maketten konut satışı konusunda mağduriyetler yaşanıyor ve bu konuda önlemlerin alınması gerekiyor.
- Yeni tüketici kanununda banka üzerinden yürümesi ve sigorta müessesesi gibi farklı kriterler getiriliyor.
- 32:32Konut Sektörünün Geçmişi ve Mevcut Durumu
- Geçmişte kooperatifleşme ile yürüyen bir sistem vardı ve birçok insan otuz-kırk yılda konutunu alamıyordu.
- Yeni konut satışı, maketten satış ve markalı konutların gelişimiyle beraber devlete TOKİ hamlesi ile sorunlar ciddi oranda azaldı.
- Kooperatif artık neredeyse yok gibi bir duruma geldi ve mevcut enstrümanı doğru kullanmak ve düzenlemeleri yapmak gerekiyor.
- 33:39Maketten Satışın Avantajları ve Sorunları
- Maketten satış alıcının avantajına olan bir sistem olup, finansmanı başta birlikte oluşturarak avantaj sağlıyor.
- Sektörün finansmanla ilgili bir sıkıntısı var ve finansman kaynakları çok pahalı.
- Eskiden 20-30 yıl süren konut üretimi yerine, şimdi ortalama 2,5-3 sene içerisinde lansmandan itibaren teslimler yapılıyor.
- 34:57Finansman ve Konut Fiyatları
- Finansman çok maliyetli olduğu için düzenlemelerin sonucu konut fiyatlarına yansıyacaktır.
- Bankalar konut kredisi verirken geliştiricinin projenin tamamlanmasıyla ilgili garantisini istiyorlar, bu tüketici açısından durumu rahatlatan bir konu.
- Maketten satış konusunda sadece vatandaş değil, inşaat firması açısından da bakmak gerekir çünkü yaratılan ekonomik değer hem bu tarafı hem de vatandaşa olumlu yönde yansıyacak.
- 36:02Sektörün Geleceği ve Öneriler
- İnşaat firmaları ve müteahhitlerin bir araya gelip bir oluşum, belki bir dernek veya odaya ihtiyaçları olduğu düşünülüyor.
- Hassas bir konu olduğu için bazı şeyleri düzeltirken bazı noktaları bozmamak ve çürük elmaları ayırmak gerekiyor.
- Sağlam işini yapan, kar etse de etmese de yapan insanları sömet altına sokmamak ve iki taraf için de düzgün bir sistem oluşturmak önemli.