Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu belgesel formatındaki video, Kıvanç'ın şehir hayatından İsparta'nın köylerine geçiş sürecini ve oradaki deneyimlerini anlatmaktadır. Videoda Ömer çiftliği sahibi, Adil Amca, Hakan, Onur, Çetin, Hatice, Yıldız Abla ve Fede Abla gibi yerel karakterler yer almaktadır.
- Video, şehir hayatının stresinden kaçarak köye taşınan Kıvanç'ın keçi peyniri yapımı, gül hasadı, kerevit avlama ve fırın deneyimleri etrafında şekillenmektedir. İzleyici, İsparta'nın gül üretimindeki önemi (dünyanın %65'lik gül yağı üretiminin İsparta'nın sağladığı), Rosa damascena cinsi gül hasadı, keçi yetiştiriciliği ve süt çekme gibi köy yaşamının farklı yönlerini keşfedebilir.
- Videoda ayrıca geleneksel üretim teknikleri gösterilmektedir: ev yapımı keçi peyniri yapımı, 400 yıllık maya ile ekşi mayalı ekmek tarifi ve köydeki tek kadın fırıncı Fede Abla'nın babasından öğrendiği fırıncılık sanatı. Köy yaşamının özgürlüğü, şehir hayatının kısıtlamaları ve köydeki günlük rutin detaylı olarak sunulmaktadır.
- 00:02Şehir Hayatından Kaçış
- Bir zamanlar en büyük hayal şehirde yaşamak olsa da, trafik, kalabalık, yalnızlık, stres ve sıradan ilişkiler gibi sorunlar yaşanıyor.
- Konuşmacı şehirden kaçıp gitmeye karar vermiş ve ailesini şehirden uzakta bir hayat kurmaya ikna etmek istiyor.
- Şehir hayatının masalsı olduğu sorgulanıyor ve köy hayatının gerçek yüzü keşfedilmeye çalışılıyor.
- 01:01İsparta'nın Köylerinde
- Konuşmacı Kıvanç Kasabalı, İsparta'nın köylerinde bulunuyor ve yeşil-mavi renklerin dağlar arasında buluşup sonsuzluğa doğru aktığı bir yerde.
- Akdeniz ve İç Anadolu bölgelerinin özelliklerini taşıyan doğal ve zengin bir habitat var.
- Köy hayatında da pazartesi sendromu olabiliyor ve patpatların yarattığı trafikten kurtulamıyor.
- 02:28Gül Bahçelerinde
- Gülhas adının en yoğun olduğu zamanda İsparta'nın gül bahçelerinde bulunuyor ve yapacak çok işi var.
- Köyde hayat akışı yavaş olsa da, halkı çok çalışkan olduğu için gül hasadı çok erken başlıyor.
- Konuşmacı, köydeki patpatlara özel bir şey yapmak için Muharrem Usta'nın yanına gidiyor.
- 03:48Keçi Peyniri Sezonu
- Ömer ailesi şehir hayatını bırakıp köye yerleşmiş ve hayvancılıkla uğraşıyor.
- Keçi peyniri sezonunu açmak için ilk iş keçilerin oğlaklarını annelerinden ayırmak gerekiyor.
- Ömer çiftlikteki her şeyle kendisi ilgileniyor ve konuşmacı ona yardımcı olacak.
- 04:35Keçileri Ayırma
- Keçilerin oğlakları annelerinden ayrılarak yemeğe çıkarılıyor.
- Oğlaklar inatla konuşmacıdan kaçıyorlar ve onları ayırmak zor oluyor.
- Ayırma işlemi tamamlandıktan sonra oğlaklar meraya götürülüyor, bir yandan gezerken diğer yandan sütleri birikiyor.
- 06:24Keçileri Yürütmek
- Keçiler meraya götürülürken sırayı bozmadan takip ettirilmeye çalışılıyor.
- İki yüz baş keçiyle hareket etmek çok zor ve enerji gerektiriyor.
- Keçilerin içinde bazı uyanıklar var ve bu uyanıklar yolun yarısında sürüyü bölebiliyor.
- 08:16Keçi Hayvançılığının Zorlukları
- Her keçinin kendine göre bir karakteri var ve konuşmacı daha şimdiden birkaçını tanıdı.
- Ömer, otomotiv sektöründen şehir hayatından kaçarak hayvancılığa geçtiğini anlatıyor.
- Ev almadan köye gidip sıfırdan bir şeylere başlamak ya da şehirden kredi çekip ev almak ve onu ödemek arasında tercih etti.
- 09:23Gül Bahçeleri
- İsparta'ya geldikten sonra gül bahçelerine Adil Amcanın yanına gidiyor.
- Hava ısındıkça gülün yağı uçtuğundan sabahın erken saatlerinde gül hasadı yapmak gerekiyor.
- Fabrikaya getirilen gül yaprakları havalandırılıyor ve sonra kazanlara girmek üzere hazırlanıyor.
- 11:38İsparta'nın Gülü
- İsparta'nın gülünün meşhur olmasının sebebi, Osmanlı'nın son dönemlerinde Bulgaristan'daki gül yağı üretiminin elinden çıkmasıyla başlıyor.
- Osmanlı yönetimi, gül ihtiyacını karşılamak için gül kazıkları Türkiye'nin belli bölgelerine (Denizli, İsparta, Burdur) dağıtıyor.
- İsparta'nın coğrafyası gül yetiştiriciliğine çok uygun olduğu için gülcülük bölgede yayılıyor.
- 12:32İsparta'da Gül Yağı Fabrikası
- Konuşmacı, İsparta'da mis gibi gül kokularının içinde olduğunu ve gül yağı fabrikasında çalıştığını belirtiyor.
- Fabrikada günlük onbeş ton gül işlendiği ve dünyadaki gül yağı üretiminin yüzde altmışbeş'ini İsparta'nın karşılıyor olduğu söyleniyor.
- Dörtyüz kilodan bir kilo gül yağı elde edildiği ve bu yağın parfüm ve kozmetik sanayilerinde kullanılmak üzere tüm dünyaya dağıldığı belirtiliyor.
- 14:50İsparta'da Gülün Önemi
- Gül, İsparta şehrinin en önemli sembolü olup, İsparta'ya özgü güller dünyadaki en nadir türlerden biri olarak geçim kaynağı sağlıyor.
- Bir çiftçi, kendi tarlasında gül, şeker, koyun ve kuzu yetiştirdiğini ve sezonda sabahleyin dokuz buçuk-on gibi işe başladığını belirtiyor.
- Konuşmacı, Eğridir Gölü'ne açılmak için limanda Çetin Abi ile buluşacağını söylüyor.
- 16:37Eğridir Gölü'nde Balıkçılık
- Çetin Abi, geçimini balıkçılık yaparak sağlıyor ve Türkiye'nin ikinci en büyük tatlı su gölü olan Eğridir Gölü'ne açılıyorlar.
- Eğridir Gölü, birçok sualtı canlısı ve ikiyüzün üzerinde kuş türüne ev sahipliği yapmakta ve balıkçılık ve tarım alanları için değerli bir göl.
- Son yıllarda artan kirlilikle mücadele etse de çevresindeki tüm canlılara yaşam kaynağı oluşturmaya devam ediyor.
- 17:41Kerevit Avı
- Çetin Abi, iki-üç yıl önce attığı ağı çekiyor ve kerevit yakalıyor.
- Sürdürülebilir balıkçılık için on santimin altındaki genç kerevitleri göle geri atıyorlar.
- Kerevitler, kooperatiflerden ihracatçı firmalara satılıyor ve Türkiye'nin dört büyük gölü olan Eğridir Gölü'nün kıyısında Sivri Dağ manzarası bulunuyor.
- 21:38Kerevitin Özellikleri ve Yemeği
- Kerevitlerin kuyrukları farklı: geniş olanları dişi, daha küçük olanları erkek olarak belirtiliyor.
- Kerevitlerin karnı yoğurt kesesi gibi açılıyor ve kuyruğu bedenden ayrılıyor.
- Kerevitler, balıktan daha fazla protein, çinko, fosfor ve omega üç içeriyor ve konservesi dış ütlere ihraç ediliyor.
- 26:24Gece Sonrası Dinlenme
- Arkadaşlar eğlenceli bir geceyi ardından dinlenmeye karar veriyorlar.
- Ömer, doğurmak üzere olan keçileri olduğu için gece kalması gerekiyor.
- Arkadaşlar sabah erken kalkması gereken Ömer'e iyi geceler diliyorlar.
- 28:49Gül Hasatı
- Sabah erken kalkan kişi, gül hasatı yapmak için acele ediyor.
- Adil amca'nın yanında gül dökmeye başlıyor ve gül toplama tekniğini öğreniyor.
- Gül hasatında dikkat edilmesi gereken noktalar: gülün dibinden tutup çekmek, yaşlı gül ve havuç gülünü ayırmak.
- 31:32Gül Türleri ve Özellikleri
- Günde 25 kilo kadar gül toplanabiliyor.
- Şehirde satılan sosyetik gülleri Isparta'da yetişmiyor, kokusuz ve yağı çıkmayan farklı bir tür.
- Rosa damascena (İspanyol gülü) en kaliteli gül türü olup, sadece pembe ve beyaz renklerinde bulunuyor.
- 34:04Gül Posası ve Kullanımı
- Toplanan güller fabrikaya götürülüyor.
- Gül posası, keçilerin yemine eklenerek besleyici olarak kullanılıyor.
- Gül posasının kokuğu ağır ve gübre gibi kokuyor.
- 35:24Keçi Sütü Toplama
- Keçilerin 7 ay önce gebeliklerine başladığı ve şimdi doğum zamanı geldiğine dikkat çekiliyor.
- Meme hijyeni önemlidir çünkü mastis hastalığı bu hijyenin bozulmasıyla başlar.
- Sezonun ilk sütü alınarak yeni bir süt sezonu başlıyor.
- 38:55Keçi Peyniri Yapımı
- Hatice ve bir arkadaşı keçi peyniri yapmak için çiğ süt kullanıyorlar.
- Sütün sıcaklığı 35-37 derece olmalı, bu memeden çıktığı sıcaklık aralığıdır.
- Peynir yapımında iki çeşit maya kullanılıyor: markette satılan peynir mayası ve özel olarak Mersin'den gelen şırdan mayası.
- 40:10Peynir Yapım Süreci
- Mayalama işlemi tamamlandıktan sonra sütün soğuması bekleniyor, ama hızlı soğuması engellenmeli.
- Hatice ve arkadaşı bir saat bekleyip sonra süzme işlemine geçiyorlar.
- Süzülen peynir birkaç saat dinlenmesi gerekiyor, bu süre içinde lezzetleniyor.
- 41:22Aile Hakkında Bilgiler
- Ömer ve Hatice zıt karakter olmalarına rağmen Duru ve Dide ile beraber huzurlu bir aile olmayı başarmışlar.
- Hatice hayvanlardan çok alerjisi var ve yeni doğum yaptığı için ilaç kullanamıyor.
- Hatice alerjilerini neden kabul ettiğini anlatıyor: "Ben hayvanlardan çok sevdim duysun ya ben onun yüzüne de çok istemediğim için o hayalini gerçekleştirsin diye kabul ettim sadece."
- 42:31İslamköy Ekşi Mayalı Ekmek Yapımı
- Yıldız abla, İslamköy ekşi mayalı ekmeği yapmak için ağır bir tencere kullanıyor.
- İslamköy ekmeği doğal bayatlamayan, bir ay kalabilir ve yiyilebilir.
- Ekşi maya 400 yıllık bir maya ve her hamurdan biraz bırakılarak devam ettiriliyor.
- 44:31Hamur Hazırlama ve Fırın İşlemi
- Hamurun üzerine tuz ve maya ekleniyor, göz kararı olarak ölçülüyor.
- Her ekmekçi kendi ekmeğine özel bir nişan koyuyor: haşhaş, susam veya çörek otu.
- Hamur bir buçuk saat dinlendikten sonra beş parçaya bölünüyor ve fırına götürülüyor.
- 48:10Mayanın Özellikleri
- Mayanın da gıdaya ihtiyacı var ve gıdası su ve un.
- Bu maya 400 senedir su ve unla beslenerek gelmiş.
- Hatice ve arkadaşları elbiselerini yıkayıp fırına gideceklerini söylüyorlar.
- 48:42Köydeki Tek Kadın Fırıncısı
- Köyde çok fırın var fakat tek kadın fırıncısı Fede Abla'nın fırınına gidiliyor.
- Fede Abla, altı yıllık babadan kalan fırınında ekmek yapmakta ve köydeki birçok insan onun fırınını tercih ediyor.
- Fede Abla fırıncılığı babasından öğrenmiş ve çıraklığa yedi yaşındayken başlamış.
- 49:49Ekmek Yapımı
- Sıra geldiğinde ekmek hamuru hazırlanıyor ve fırına yerleştiriliyor.
- Fırında ekmekler pişiriliyor ve herkesin farklı türde ekmekleri (susam, çörek otu, haşhaş, ayçekirdeği, kurtlu) pişiyor.
- Bazı ekmekler peynir tadına götürüleceği için orada yenmeyecek, Fede Abla'nın ekmeği ise taze kaymak ve tereyağı ile yenilecek.
- 52:26Köy Yaşamı
- Hava değişiklikleri yaşanıyor, ateş yakıldıktan sonra hava toparlanmış.
- Köy ekmeği çok lezzetli ve keçi sütünün farklı bir tadı olduğu belirtiliyor.
- Köyde tanışılan insanlar yeni bakış açıları getiriyor ve şehirden uzakta yaşamak hem güzellikler hem de zorluklar sunuyor.