Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir terapist ve Merve adlı bir konuşmacı arasında geçen şema terapisi hakkında bilgilendirici bir sohbet formatındadır.
- Videoda şema terapi'nin derli toplu bir terapi olduğu vurgulanarak, özellikle bağlanma-ayrışma şema alanı detaylı olarak ele alınmaktadır. Konuşmacılar, güvenli bağlanmanın temel ihtiyaçlarını ve bu ihtiyaçların karşılanmamasının yetişkinlik hayatında terk edilme, güvensizlik, duygusal yoksunluk, kusurluluk ve sosyal izolasyon gibi şemaların oluşmasına neden olduğunu açıklamaktadır.
- Ayrıca şema ölçeğinin nasıl kullanıldığı, şemaların birbirine nasıl bağlı olduğu ve terapi sürecinde hangi şemaların öncelikli olarak ele alındığı anlatılmaktadır. Terapist, şemaların birbirini telafi edebileceği ve terapi sürecinin kişinin kendini tanımasıyla ilgili bir yolculuk olduğunu vurgulamaktadır.
- 00:06Şema Terapisi ve Bağlanma-Ayrışma Şema Alanı
- Şema terapisi, telepatik ekollerin benzer bir noktada buluştuğu ve farklı yöntemlerle çare aradığı bir terapi yöntemidir.
- Şema terapisi, formülasyona yatkın düşünen insanlarda daha etkili olup, hem terapist hem de danışan için daha elverişli bir ortam sağlar.
- Bağlanma ve ayrışma şema alanı, bağlanma teorisi ve kaygılı, kaygısız, kaçıngan bağlanma gibi kavramları içerir.
- 01:54Bağlanma ve Ayrışma Kavramları
- Bağlanma, bir çocuğun sevgi, şefkat, ilgi, alaka, destek, kabul görmek ve güven gibi temel ihtiyaçlarının bakım veren kişi tarafından istikrarlı ve güvenli bir şekilde tedarik edilmesidir.
- Ebeveynin yetersiz kalması veya ilginin sadece belli alanlarda verilmesi durumunda güvenli bağlanma zedelenir ve kaygılı veya kaçıngan bağlanmaya dönüşebilir.
- Ebeveynle kurulan bağın şekli ve niteliği, ilerideki yetişkin hayatında bir başkasıyla kurulacak bağın özeti olur.
- 04:19Terk Edilme Şeması
- Terk edilme şeması, yetişkinlik hayatında karşısındaki kişinin her an gidebileceğini ve bırakabileceğini düşünen kişilere özgüdür.
- Bu şemaya sahip kişiler, kendilerini açamaz, derinlikle ilişki sürdüremez veya her an gideceği için o kişiye çok yapışma ihtiyacı hissedebilir.
- Terk edilme endişesi içinde yaşayan kişiler, yanlış kişiler seçebilir veya doğru kişilerle ilişki kurmaya başlarsa bile tavır ve davranışları nedeniyle o kişi gidebilir, sonunda yalnız kalırlar.
- 07:11Güvensizlik ve Duygusal Yoksunluk Şemaları
- Güvensizlik şemasına sahip kişiler, insanların zaten güvenilmez olduğunu ve mutlaka yalan söyleyeceğini düşünürler.
- Bu şemaya sahip kişiler, derinlikle ilişki kuramaz, mesafeli ilişkiler kurar ve sürekli kuşkucu olurlar.
- Duygusal yoksunluk şemasına sahip kişiler, temel ihtiyaçlarının dışarıdaki bir kişi tarafından verilmeyeceğine inanırlar ve öğrenilmiş bir çaresizlik yaşarlar.
- 09:27Kusurluk Şeması
- Kusurluk şemasına sahip kişiler, kendilerini kusurlu, hatalı, yetersiz ve sevilmez olarak görürler.
- Bu şemaya sahip kişiler, yetersizlik, eleştiri veya dışlanma durumlarında müthiş bir savunma geliştirirler.
- Yetersiz hisseden insanlar genellikle utanç duygusunu köklü bir şekilde yaşarlar.
- 10:32Sosyal İzolasyon Şeması
- Sosyal izolasyon şeması, kişinin hiçbir grupta veya topluluğun herhangi bir kısmına ait hissetmediğini ve hep onlardan farklı olduğunu düşündüğünü ifade eder.
- Bu şemaya sahip kişiler anlaşılmayıp, kusurlu hissedip ihtiyaçlarının karşılanmayacağı bir yerde ait hissedemeyeceklerini düşünürler.
- Sosyal izolasyon şemasında kişi diğer insanlardan eksik bir hisle farklı olduğunu düşünür ve bu nedenle kabul görüp ait hissetme halini yaşayamaz.
- 11:20Şemaların Değerlendirilmesi
- Şemalar ölçeği verilerek puanlar ortaya çıkar ve bu puanlar belli bir seviyenin üstünde olduğunda o şema ile ilgili derdimiz vardır.
- İyi şema diye bir şey yoktur, şemaların hepsi kötüdür ve bağlanma ve ayrışma ile ilgili sıkıntılar terk edilme, güvensizlik, duygusal yoksunluk, kusurluluk ve sosyal izolasyon şemalarıyla ilişkilidir.
- Terapistler önce kendilerinden başlayarak sürece kendilerini daha iyi bilir olurlar.
- 12:32Terapide Şemaların İşlenmesi
- Dünya ortalaması üstü olan şemalar üzerine çalışılacak kısımlardır ve bir ya da bir iki tane değil, hatırı sayılır ölçüde şemalar çıkabilir.
- Terapide genellikle onsekiz şema varsa bunların en az beş-altı'sı konuşulur ve bazen onsekiz'e kadar varan şemalara ulaşılabilir.
- Terapide önce geliş şikayetleriyle uyumlu olan şemalarla başlanır ve bu bir insanın kendisini tanımasıyla ilgili elle tutulur bir yolculuktur.
- 13:22Şemaların İlişkisi ve Terapiye Geçiş
- Şemalar birbirine çok komşudur; terk edilme şeması olan birinin güvensizlik şeması da olması gerekir ve duygusal yoksunluğun barınması gerekir.
- Ebeveynlerin fark etmeden eksik bıraktığı yerleri fark etmeden çok iyi tedarik ettiği durumlarda şemalar birbirinin telafisine girebilir.
- Terapiye geçiş genellikle içsel kaynaklarla denenen bir süreçten sonra, duygusal yakınlık arandığında ve bu ihtiyaç karşılanamadığında gerçekleşir.