Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, sunucu Çağla'nın Prof. Dr. Osman Müftüoğlu, Şef Nur Anaç ve diğer uzmanlarla birlikte sunduğu bir sağlık programıdır. Programda sağlık, uzun yaşam ve spor konuları detaylı şekilde ele alınmaktadır.
- Program, biyometrik sağlık, mitohormesis ve kriyoterapi gibi modern sağlık tekniklerinden başlayarak, kök hücre tedavisi, otoimmün hastalıklar ve uzun ömür için önemli kan değerleri gibi konuları kapsamaktadır. Ayrıca vitamin D'nin önemi, sporun sağlığa etkisi ve çeşitli beslenme tavsiyeleri de paylaşılmaktadır. Programın son bölümünde suda koşma ve aqua robik gibi su içi egzersiz teknikleri gösterilmektedir.
- Programda ayrıca zeka ile akıl arasındaki farklar, yaşlanma sürecindeki zeka değişiklikleri, kanser tedavilerindeki gelişmeler ve Harvard'ın uzun ömür çalışmalarının sonuçları gibi ilginç bilgiler de yer almaktadır. Mutfak bölümünde ise rafine şekersiz hurma ve yulaf içeren mozaik tarifi, ılık zeytin salatası ve şekersiz tatlı yapımı gösterilmektedir.
- Programın Tanıtımı
- Programda Prof. Dr. Osman Müftüoğlu konuk olarak yer alıyor.
- Programda biyometrik sağlık, mitohormesis ve kriyoterapi gibi sağlık terimleri ve faydaları ele alınacak.
- Ayrıca geçmeyen öksürük ve hapşırık, sağlık dostu vitaminler, kemik gücü için yemekler ve yaşlıların kan testlerindeki ortak işaretler de konuşulacak.
- 01:03Mozaik Pasta Tarifi
- Nur Anaç, rafine şekersiz, bisküvi yerine yulaf ve hurma içeren bir mozaik pasta tarifi sunuyor.
- Tarifte 3-4 yemek kaşığı tereyağı, %85 bitter çikolata, hurma, süt, kakao ve kuruyemişler kullanılıyor.
- Pasta kalıba konulup donduruluyor ve normal mozaik pastadan daha pratik hazırlanıyor.
- 04:00Kök Hücre Tedavisi Hakkında
- Kök hücre tedavisi henüz netleşmemiş bir tedavi yöntemidir, ancak tıbbın gelecek alanlarından biri olarak görülüyor.
- Kök hücreler doku tamirinde muazzam bir fırsat sunuyor, ancak uygulama tekniğine dikkat edilmelidir.
- Kök hücre tedavisi, yaşlanma ve enflamasyon gibi sorunlara iyi gelmeyebilir, ancak doğru uygulandığında erken dönemde iyi sonuçlar alınabilir.
- 08:08KOAH Hastalığı Tedavisinde Devrim
- Çinli bilim insanları KOAH hastalığına geriletebilecek bir tedavi geliştirmişler.
- Tedavide akciğerdeki P63+ adlı progenitör hücreler bronkoskopi aracılığıyla alınarak laboratuvarda 3-5 hafta boyunca çoğaltılmış.
- Tedavi sonrası hastaların akciğerlerinin karbonmonoksit difüzyon kapasitesinin geliştiği gözlenmiş.
- 09:09Alzheimer ve Kök Hücre Tedavisi
- Alzheimer ve diğer demans türlerini onbeş yıl önceden teşhis edebilecek bir yöntem geliştirilmiş.
- Köhne hastalarında bronkoskop ile alınan progenitör kök hücreler dışarıda çoğaltılarak akciğerlerine tekrar verildiğinde, gaz değişiminde, solunum kapasitelerinde, merdiven ve yürüme kapasitelerinde muazzam artışlar gözlemlenmiştir.
- Kök hücre tedavisi doğru bilimsel ve bilinçli insanların elinde rejeneratif tıpın bir parçası olarak gelişirse, ciddi bir ilerleme sağlayabilir.
- 10:41Sırt Ağrısı ve Kramp
- Sırt ağrıları kramp şeklinde gelip kronikleşebilir ve en çok stres, kaygı ve endişe olan insanlarda görülür.
- Günümüzde ekonomik, sosyal ve deprem gibi kaygı kaynakları nedeniyle sırt ve boynu ağrısı ve kramplar yaygınlaşmıştır.
- Sırt ağrıları ve krampların sebepleri arasında magnezyum, b12 ve potasyum eksikliği gibi maddelerin eksikliği veya sırt kemiklerinde, omurgada düzensiz anatomik yapılanmalar da bulunabilir.
- 12:23Haşimato ve Otoimmün Hastalıklar
- Haşimato otoimmün bir hastalık olup, bağışıklık sisteminin vücuda düşmanlık yapması sonucu gelişir.
- Otoimmün hastalıklar genetik geçişlidir ve akraba hastalıklardır; haşimato olan bir kişinin vitiligo, sedef hastalığı, multibisikleroz gibi diğer otoimmün hastalıklara yakalanma ihtimali yüksektir.
- Haşimato sadece tiroid probleminin belirtisi olabilir, bu nedenle sadece tiroid haplarıyla değil, otoimmün sistemi sakinleştirici tedaviler de gerekebilir.
- 14:36Otoimmün Bozukluk ve Tedavisi
- Otoimmün bozukluk tedavisinde artık sadece bağışıklık sistemini susturmak yerine, nedenini tespit etmeye ve düzeltebilmeye yönelik yaklaşımlar tercih edilmektedir.
- Otoimmün bozuklukları tetikleyebilen faktörler arasında kullanılan ilaçlar, stres, ağır metal ve gluten gibi gıdalar bulunabilir.
- Haşimatosu olanlara gluten tüketimini azaltmaları ve selenyum gibi otoimmün sistemi sakinleştiren maddeleri kullanmaları tavsiye edilmektedir.
- 17:09Biyometrik Sağlık
- Biyometrik sağlık, vücudumuzdaki değişkenleri (ateş, nabz, oksijen, tansiyon, şeker, insülin, kolesterol, adım sayısı) izleyerek geleceği daha kolay okumamızı sağlayan bir yaklaşımdır.
- Otomobillerdeki sinyalizasyon sistemleri gibi, vücudumuzda da sağlığımızı korumak için sinyalizasyon sistemlerine ihtiyaç vardır.
- 18:39Biyometrik Sağlık
- Vücudumuz bize sağlık konusunda sinyaller veriyor, ancak bu sinyalleri genellikle dinlemiyoruz.
- Biyometrik veriler, bir kişinin nabzı, tansiyonu, demir seviyesi gibi sağlık durumunu gösteren bilgileri kaydederek kişiselleştirilmiş sağlık önerileri sunabilir.
- Biyometrik sağlık, erken teşhis, doğru teşhis ve hızlı pozisyon alma imkanı sağlayarak geleceğin tıbbı olarak adlandırılıyor.
- 21:04Mitohormetiz
- "Rahatınızı bozmazsanız rahat sizi bozar" ifadesi, konforun hücreleri, dokuları ve organları tembelleştirdiğini, bu da erken yaşlanmaya yol açar.
- Mitohormetiz, mitokondrileri (hücrelerin enerji üretim sistemleri) tembellikten kurtararak antrenman yaptıran ve uzun ömrü sağlayan bir yöntemdir.
- Mitohormetiz için kullanılan yöntemler arasında yoğun aralıklı egzersizler, kriyoterapi, açlık kürleri ve hipoksik saldırılar (nefes nefese kalacak kadar koşmak) bulunmaktadır.
- 23:08Kriyoterapi
- Kriyoterapi, soğuk şoklamaları ve sıcak-soğuk şoklamaları ile vücudun home (kendini iyileştirme) mekanizmasını tetikleyen bir yöntemdir.
- Yeni araştırmalara göre kriyoterapi, kadınlarda menopoz geciktiriyor ve menopoz belirtilerini azaltıyor.
- Soğuk su banyoları ve yüzme çalışmalarının bağışıklığı güçlendirip uzun ömrün genlerini (AMPK ve sirtuinleri) aktive ettiği bilimsel olarak kanıtlanmış.
- 25:57Uzun Yaşamın Biyo-İşaretleri
- İsveç'te yapılan bir araştırmada, yüz yaşını geçen kişilerin kan testlerindeki on iki biyo-işaret belirlenmiştir.
- Uzun yaşanan kişilerin vücutlarındaki glikoz, kreatinin ve ürik asit düzeylerinin altmış yaşından itibaren düşük olduğu tespit edilmiştir.
- Toplam kolesterol ve demir seviyesi en düşük seviyede olan kişilerin yüz yaşına ulaşmaları en zor grup olarak kategorize edilmiştir.
- 26:55Uzun Ömür Sırrı
- Uzun ömür süren insanlar genellikle "zeytinyağı yiyorum, yoğurt yiyorum" gibi basit cevaplar verirler, ancak bu sadece genel doğrularla sınırlı değildir.
- Yapay zeka kullanılarak 1985-1990 ve 1990-2020 arasında doğan yaklaşık 40 bin İsveçli yaşlının milyonlarca tahlili incelenmiştir.
- Uzun ömür için önemli olanlar: düşük insülin, düşük hemoglobin A1C, düşük ürik asit, sağlıklı karaciğer fonksiyonları ve düşük kreatinin değerleridir.
- 30:25Uzun Ömür İçin Önemli Testler
- Kreatinin, böbreğin süzme fonksiyonunu gösterir ve 8'in altında olmalıdır; 9'a zorlandığında su içmemek veya başka bir sorun olduğunu gösterir.
- SRP (C-Reactive Protein) ve feritin yüksekliği iltihap anlamına gelir ve uzun ömür için olumsuzdur.
- Uzun yaşam için beş testi takip etmek önemlidir: şeker, ürik asit, kreatinin, kan kolesterol seviyeleri ve karaciğer fonksiyon testleri.
- 32:44Vitaminler ve Vitamin D
- Vitamin sözcüğü "hayat veren" anlamına gelir ve hayat kalitesini arttıran, ortak yapıları olan maddelere verilen isimdir.
- Vitaminlerin kralı olarak adlandırılan D vitamini, 400'e yakın hücresel fonksiyonun reseptörlerini yönetir.
- D vitamini seviyesini yaz-kış 50'nin üzerinde tutmak, bağışıklık, kanserden korunma, şeker hastalığından korunma ve kilo kontrolü için önemlidir.
- 34:38D Vitamini Kullanımı
- D vitamini kışın K2 ile birlikte kombin olarak alınmalıdır.
- D vitamini yağda eriyen bir vitamin olduğundan depolanır ve vücuda girdiğinde ertesi gün kaybolmaz.
- D vitamini ideal 50-100 aralığında olmalı, en iyisi 70 seviyesi olmalı ve 40'ın altına düşmemelidir.
- 35:36Konfor Alanından çıkma ve spor
- Konuşmacı, konfor alanından çıkma konusunu vurgulayarak "Eğer siz rahatınızı bozmazsanız bir süre sonra rahat sizi bozar" sözünü aktarıyor.
- Yeni bir araştırma, günde dört dakika spor yapmanın beyni güçlendirmek ve bilişsel gerilemeyi engellemek için önemli olduğunu ortaya koymuş.
- Araştırma, haftada en az yirmibeş dakika spor yapan kişilerin beyinlerinin düşünme ve hafıza ile ilgili bölümlerinin daha büyük olduğunu tespit etmiş.
- 37:52Sporun faydaları
- 85 yaşındaki bir Amerikalı kadın, yaşına aldırış etmeden mükemmel bir şekilde spor hareketleri yapabiliyor.
- Spor yapmanın hem kas hem kemik yapısını güçlendirmesi, beyine endorfin, dopamin, adrenalin ve serotonin salgılaması sayesinde bedava bir mutluluk sağladığı belirtiliyor.
- Yasemin Ada Yiğit, Romanya'da düzenlenen Avrupa Güreş Şampiyonası'nda altın madalya kazanarak yedinci kez Avrupa şampiyonu oldu.
- 39:35Zeytin ve şeker
- Şef Nur, ılık zeytin salatası yaparak zeytinin faydalarını anlatıyor.
- Yetişkinler için günde onbeş-yirmi veya yirmi-yirmibeş tane zeytin tüketilebilir, ancak elli tane kadar yiyebilirsiniz.
- Üzümden daha değerli, besleyici ve şeker yükselmelerine yol açmayan zeytin, meyvelerin içinde kan şekerini en hızlı etkileyenlerden biri olan üzümden daha tercih edilebilir.
- 42:05Beslenme Tavsiyeleri
- Türkiye'de tüketilen tuzların %70'i göl tuzudur, deniz tuzu ise denizlerin kirliliği nedeniyle güvenli değildir.
- Barbunya, renkli olduğu için antioksidan gücü fazladır ve bir su bardağı kırmızı barbunya, bir su bardağı üzüm suyu kadar yüksek miktarda antioksidan içerir.
- 50 yaşından sonra hayvansal protein tüketimi azaltılmalı, haftada 1-2 defa 80-100 gram kırmızı et tüketmek yeterlidir.
- 43:46Besin Değerlendirmeleri
- Kalsiyum için süt yerine lahana tercih edilmelidir çünkü sütteki fosfat yapılanmasının kalsiyum ilimini azalttığı bilinmektedir.
- Lahana, karnabahar gibi kalın yapraklı bitkilerin içindeki güçlü kalsiyum içeriği bitkisel kalsiyumun hayvansal kalsiyumdan daha değerli olmasını sağlar.
- Zeytinyağı, zerdeçal ve karabiber gibi besinler iltihaplanmayı önleyebilir çünkü içinde çok güçlü anti-enflamatuar maddeler vardır.
- 46:40Sağlık Soruları ve Tavsiyeler
- Her sabah ev yapımı yoğurta kuru incir, keten tohumu, zerdeçal, zencefil ve karabiber eklemek kabızlığa karşı ciddi bir ilaç oluşturur.
- Çocukluk çağı aşılarını yaptırmak kesinlikle gerekir, aşılar insan ömrünü uzatan ve medeniyetimizi sağlayan en önemli sağlık araçlarıdır.
- Prolaktin seviyesi 30-38 aralığında ise endokrinoloji uzmanına danışılmalı, ancak acil bir tedaviye gerek yoktur.
- 49:33Özel Durumlar ve Tedavi
- Karaciğer yağlanması olan birisi yoğurt yiyebilir, yoğurt protein gücü nedeniyle karaciğerin yağ biriktirmesini azaltır.
- Hipertansiyon ilaç kullanmadan düşürülebilir, göbek çevresi ve bel çevresi azaltıldığında tansiyon düşer.
- Uyku sorunları, depresyon veya stres gibi faktörler tansiyonu yükseltir, bu nedenlere yönelik tedavi tansiyon ilacı kullanmadan dengeyi sağlayabilir.
- 50:40Zeka ve Yaşlanma
- Zeka ile akıl aynı şey değildir; zeka at, akıl üstündeki jokeydir. Jokey (akıl) sağlamsa zeka maçı kazanır, arızalıysa bela olur.
- Yaşlanmayla beraber analitik ve pratik zekada artış olurken, akışkan zeka (öğrenme ve depolama kabiliyetleri) azalır.
- Yaşlanma zekayı azaltmaz, bazı yönlerde güçlendirir ve bazı yönlerde dengeler; okumaya, yazmayı, öğrenmeyi ve merak etmeyi devam ettirerek zekayı koruyabiliriz.
- 51:59Hafif Bilişsel Bozukluk
- Hafif bilişsel bozukluk günümüzün en önemli sağlık problemlerinden biridir ve insan ömrü uzadıkça bu durumun görülme oranı artmaktadır.
- 60 yaşın üzerindeki kişilerin %10'unda hafif bilişsel bozukluk varken, 70, 80 ve 90 yaşlarında bu oran daha da yüksektir.
- Hafif bilişsel bozukluğun ne olduğu, nasıl anlaşıldığı, nedenleri, risk faktörleri ve tedavi yöntemleri hakkında daha detaylı bilgi gelecek hafta verilecektir.
- 53:00Bilgece ve Zerafetle Yaşlanmak
- Bilgece yaşlanmak, herkesin fark etmediği sorunları önceden gören ve çözümleri üreten, ancak bunları insanları incitmeden, nezaketle yapan yaşlılar demektir.
- Türk kültüründe yaşlanma bir zarafet ve topluma hediye olarak görülür, köy ihtiyar heyetleri gibi kurumlar oluşturulmuştur.
- Yaşlıların daha doğru kararlar aldıkları ve toplumları uçurumlara sürüklenmekten kurtardıkları düşünülmektedir.
- 54:32Kanser ve Ömür
- Tüm kanserleri yok etsek bile sadece 7 yıllık ilave ömür kazanırız; bu 7 yıllık ilave ömürden 2,5 yılını kanserden kurtulduktan sonra kalp damar hastalıklarına yakalandığımız için kaybederiz.
- Kronik hastalıklar nedeniyle yaşlanırız; kötü yaşarsak erken ölüyoruz, iyi yaşarsak da insan ömrünün bir sınırı vardır (bugüne kadar 117 yılda belirlenmiştir).
- İnsan ömrünün sınırı, kemik olgunlaşmasının beş katıdır; kemik olgunlaşması ortalama 20 yıl olduğu için insanın doğal ömrü 100 yıl olarak hesaplanabilir.
- 56:20Kanser Tedavisi ve Çözümler
- Kanser hücreleri ölümsüz hücrelerdir ve sonsuz yaşamayı sürdürmeyi başarırlar; bu nedenle kansere karşı mücadele etmek zordur.
- Cilt kanseri, tiroid kanseri, meme kanseri ve birçok kan kanseri tipinde yüzde yüz remisyon sağlayabilmekteyiz.
- Kanser tedavisinde kemoterapi, radyoterapi ve ameliyatlar gibi yöntemler kullanılırken, immünoterapi, akıllı ilaçlar ve T hücrelerini kullanma gibi yeni çözümler geliştirilmektedir.
- 58:43Ömür Uzatan Faktörler
- Harvard'da 1930'lu yıllarda başlatılan uzun ömür çalışması, bugüne kadar elde edilen tek net verinin ilişkilerin huzurlu kurulması ve çoğalması olduğunu göstermektedir.
- Yalnızlaşmadan uzak kalıp keyifli, neşeli, gülümsemesi bol bir hayat oluşturmak daha uzun yaşama şansını artırır.
- Egzersiz de ömür uzatan önemli faktörlerden biridir; Türkiye'deki ilk ve tek lisanslı suda koşu eğitmeni Benhür Öncel'in su altında kas güçlendiren ve saatte 800 kalori yaktıran egzersizleri gösterilmiştir.
- 1:00:48Suda Koşma Sporunun Avantajları
- Türkiye'de ilk ve tek suda koşu eğitmeni Benhür Önceli, suda koşmanın eklemlere yük binmemesi için suyun kaldırma kuvvetinden faydalanarak yapıldığını açıklıyor.
- Suda koşma, yerçekimine karşı yapılan bir antrenman olup, karada koşmaktan farklı olarak sakatlık riski taşımadığı belirtiliyor.
- Suda koşmanın en büyük avantajlarından biri, kilonun %90'ını kaybedilen derin suda antrenman yaparak fiziksel güç harcamadan, spor sonrası ağrı çekmeden koşabilme imkanı sunmasıdır.
- 1:01:52Suda Koşmanın Enerji Harcaması
- Suda koşma, ortalama bir saatte 800 kalori gibi yoğun enerji harcaması sağlar.
- Bu enerji harcaması, bir insanın yaklaşık 15-20 km karada koşması sonrasında harcadığı enerjiye denk gelmektedir.
- Suda yorulmadan, sakatlanmadan rahatlıkla bu enerjiyi harcanabilmektedir.
- 1:02:21Suda Koşmanın Tekniği
- Suda koşma, derin suda antrenman yaparak ayakların yere değmemesi gereken koşma tekniğidir.
- Kemer yardımıyla omurga sağlığı ve postürün dik tutulması sağlanır.
- Kollar ve ayaklar kullanılarak ayaklar yere değmeden ileriye doğru koşma çalışması yapılır.
- 1:02:52Suda Koşmanın Kişisel Deneyimleri
- Meral Hanım, suda koşmanın eklemlerdeki ağrıları azalttığı ve koşmak için ayrı bir kondisyon gerektirmeyeceği için üç senedir bu sporu sürdürmektedir.
- Bodrum'da yaşayan bir kişi için, bodrumun sıcağında koşmak veya yürümek zor olsa da denizde veya havuzda hem serin hem de suyun kuvvetiyle daha rahat koşulabilmektedir.
- Suyun içinde spor yapmanın, suyun dışında spor yapmaktan farklı olarak vücut ağırlığını hissetmemek ve daha çok kalori yakmak gibi avantajları vardır.
- 1:03:59Suda Koşmanın Teknik Detayları
- Suda koşma, ayakları bisiklet çevirir gibi öne tekme atmadan hareket ettirmek ve kolun kalçanın hemen üzerinde hareket ettirmekle ilerlemektedir.
- Yumruklar karşıya bakacak şekilde, aşağıda kalça yanında sallanarak ileriye doğru koşulur.
- Dizler yukarıya çekilerek, ayakların altından eller birbirine değdirerek ileriye doğru koşulur.
- 1:05:16Ağırlık Kullanımı ve Spor Sonrası Etkileri
- Suda koşma antrenmanında, karadaki fitness antrenmanında olduğu gibi köpük materyaller kullanılarak kuvvet artışı sağlanır.
- Suda yapılan antrenmanda, suyun direnci ve masaj etkisi kan dolaşımını hızlandıracağından spor sonrası kas ağrısı, eklem ağrısı veya yorgunluk yaşanmaz.
- 1:06:12Aqua Robik Egzersizleri
- Dilara adlı eğitmen, su içinde yapılan aqua robik (aerobik) egzersizlerini göstermiştir.
- Aqua robik, özellikle yaşlılar için ideal bir egzersiz türüdür çünkü suyun destekleyici yapısı dizi, kalça ve bel ağırlığı bilmez.
- Su içinde egzersiz yaparken ayağa ve koluna ağırlık bağlayarak (500 gram-3,5 kilo) daha yoğun bir çalışmanın yapılabilmesi sağlanır.
- 1:07:37Aqua Robik'in Faydaları
- Aqua robik, romatizma ve bel fıtığı gibi hastalıklara olan etkisi olumlu olduğundan, bu durumları olan kişilerin de yapabileceği bir egzersizdir.
- Bu egzersiz, kilo verme, kas kazanma, selülitle mücadele ve sakatlanma riskini azaltma gibi birçok fayda sağlar.
- Kıyıya paralel su içinde egzersiz yapmak, sadece yüzmekten daha etkili sonuçlar verir.
- 1:08:58Diğer Egzersiz Önerileri
- İlerleyen yaşlarda sadece yürüyüşe değil, çömelme ve şınav çekme gibi egzersizler de eklenmelidir.
- Şınav çekmek için başlangıçta dizler üzerinde yaparak kolaylaştırılabilir ve tekrar sayısı giderek artırılabilir.
- Şınav çekmek, kol, omuz, boyun ve karın kaslarını güçlendirir.
- 1:10:19Nordik Yürüyüş
- Nordik yürüyüş, bayır tırmanma veya kumda yürüme gibi ek kas gücü gerektiren yürüyüş türlerine yönelmek önerilmektedir.
- Nordik yürüyüş için el sopaları (nordik bastonlar) kullanılabilir, ancak evdeki herhangi bir nesne veya taş parçası da kullanılabilir.
- Nordik yürüyüş, inanılmaz ucuz ve etkili bir egzersizdir.
- 1:11:17Günün Öne Çıkan Başlıkları
- Koah tedavisinde kök hücre ve egzozon tedavisinin devrim niteliğinde gelişmeler olduğu belirtilmiştir.
- Hashimoto sadece bir hastalık değil, altından birçok otoimmün hastalık çıkabilir.
- Mitokondriyi çalıştırmak için aralıklı oruç ve sabit olmayan hızlarda egzersiz yapmak tavsiye edilmiştir.
- 1:12:04Yemek Programı
- Hurma kalp mozaik tatlısı, yulaf, kuruyemiş, limon kabuğu ve nar ekşisi ile hazırlanmıştır.
- Şekerli tatlı yerine şekersiz tatlı seçenekleri (incir, kabak tatlısı) tercih edilmelidir.
- Yemek programında "Güle Güle Şekerim" adlı köşe, yapay şeker içermeyen tatlılarla ilgili bilgiler sunmaktadır.