Buradasın

Sağlık Bilgileri Programı: Prof. Dr. Oytun Erbaş ile Tansiyon ve Diğer Sağlık Konuları

youtube.com/watch?v=z5v6y1qcnLI

Yapay zekadan makale özeti

Kısa
Ayrıntılı

Bu video, "Türkiye'nin Ailesi" programında Prof. Dr. Oytun Erbaş ile yapılan bir sağlık programıdır. Prof. Erbaş, tıp fakültesinde Almanya'da eğitim almış ve Türkiye'nin en sevilen profesörlerinden biri olarak tanıtılmaktadır.
Program, tansiyon hastalığı, saç bakımı, temizlik ürünlerinin sağlık üzerindeki etkileri, kadın sağlığı, kolesterol ve insan kokusu gibi çeşitli sağlık konularını ele almaktadır. Video, her bir konuyu detaylı şekilde inceleyerek, normal değerler, risk faktörleri, tedavi yöntemleri ve günlük yaşamda dikkat edilmesi gereken hususlar hakkında bilgiler sunmaktadır.
Programda ayrıca tansiyon ölçümünün doğru yapılışı, temizlik ürünlerinin içeriğindeki katkı maddelerinin zararları, kadınların sağlık özellikleri, gaz çıkarma ve dışkı konuları, kolesterol düşürme yöntemleri ve "röntgencilik" gibi toplumsal sorunlar da ele alınmaktadır. Video, izleyicilerden gelen soruların yanıtlanmasıyla devam etmektedir.

00:01Saç Bakımı ve Temizlik: Prof. Dr. Oytun Erbaş, saç taramanın önemini vurguluyor ve özellikle banyoda saçın dibini fırçalamak gerektiğini belirtiyor.
Saç dökülmesinin en büyük nedeni saçın kirli olması, özellikle duman, egzoz dumanları ve kimyasal bileşikler saçta kir oluşturuyor.
El yıkama, enfeksiyon hastalıklarından korunmanın en önemli yolu olup, günde en az iki-üç defa el yıkamak gerekiyor.
02:18Tansiyon ve Önemi: Tansiyon, "sessiz katil" olarak tanımlanıyor ve yüksek tansiyon damarın içinde fazla basınç oluşturuyor.
Tansiyonun normal değeri 128/128 veya 149/149 olmalı, 149'u geçmemeli, aksi takdirde hipertansiyon (yüksek tansiyon) olarak adlandırılıyor.
Hipertansiyon, dünyada en çok önlenebilir ölüm nedeni olup, sigara içmek tansiyonu yükseltiyor ve kanser riski oluşturuyor.
04:26Sigara ve Tansiyon İlişkisi: Türkiye, dünyada en çok sigara içen ülke olup, kadınlar arasında sigara içme sorunu da artıyor.
Elektronik sigaralar (vap) da tütün ürünü olup, akciğer kanseri, beyin tümörleri ve lenfoma riski oluşturuyor.
Sigara içen kişilerin evde bile sigara içmesi, içmeyen kişiler için de zor bir durum oluşturuyor ve çocuklarda astım ve alerji riski artıyor.
06:30Tansiyonun Diğer Nedenleri: A tipi şahsiyet (yarışmacı, hırslı, sinirli) kişilerde tansiyon yüksektir.
Sinirli insanlar astım ve tansiyon hastalıklarına daha yatkın olup, migrenlerde ve prematür doğanlarda tansiyon yüksekliği görülüyor.
Alkol içenlerde ve obezlerde tansiyon kesinlikle yüksektir, obezite vücutta su tutmasına neden oluyor ve bu da damar basıncını artırıyor.
08:00Tansiyon Kontrolü: Tansiyon kontrolü için sabah kahvaltı etmek ve akşam yemeklerinde az yemek önemlidir.
Tansiyon aleti almak gerekir, bilekten ölçen cihazlar ve saatler yanlış sonuç verir.
Tansiyon ölçümü için şişirmeli koldan ölçen cihazlar kullanılmalıdır.
09:15Tansiyon Değerleri ve Özellikleri: Yüksek tansiyon 14/9'un üstü, tehlikeli tansiyon 16/11'in üstü, normal tansiyon 12/8'in altı, harika tansiyon 11/8-11/7 civarındadır.
Çok düşük tansiyonlar 8/4'ten aşağısı ölüm riskini artırır, baygınlık olur.
Kadınların tansiyonu erkeklere göre biraz düşük olabilir, uzun boyluların tansiyonu daha yüksektir çünkü uzun boyluların kanı yukarı çıkarmak için basınç yüksek olması gerekir.
10:09Tansiyonu Etkileyen Faktörler: Tansiyonu etkileyen ilk etken tuz tüketimidir, tuz tüketimi kesilmelidir.
Kaya tuzu deniz tuzuna göre daha sağlıklıdır çünkü içinde çinko, selenyum ve potasyum gibi elementler bulunur.
Potasyum tansiyonu düşürürken, sodyum tansiyonu yükseltir.
11:11Tuz Tüketimi ve Tansiyon: Dünyada tuz tüketimi en maksimum yer Asyalılar olup günde 5 gram tüketirler.
Türkiye'de tuz tüketimi günde 8-10 gram civarındadır.
Tuzlu alışkın olanlar tuzlu yerine limon dökmeyi öğrenmelidir.
11:39Tansiyonu Düşüren Besinler: Potasyum tansiyonu düşürür, patates tansiyonu düşürür.
Muz aşırı nişastalı olduğu için kilo almayı sağlar, günlük yiyeceği muz 1-2 tane olmalıdır.
Bir muz 300 kalori içerir, iki muz 600 kalori olur ve yaşlandıkça metabolizma azaldığı için kilo alınabilir.
12:19Tansiyonu Düşürme Yöntemleri: Tansiyonu düşürmek için önce kötü alışkanlıkları bırakmak gerekir.
Aşırı karbonhidrat ve şeker tüketimi tansiyonu yükseltir.
Magnezyum tansiyonu düşürür çünkü kalsiyum kasar, magnezyum gevşetir.
13:35Egzersiz ve Tansiyon: Tansiyonu en iyi düşüren şey egzersizdir.
Egzersiz yaparken tansiyon yükselir çünkü damarlara kan gitmesi için damarlar genişler.
Egzersiz bir hafta yapıldıktan sonra istirahatte damarlar genişlemeyi öğrendiği için tansiyonlar düşmeye başlar.
14:20Tansiyon Ölçümü: Tansiyon iki koldan da ölçülmelidir çünkü sağ tansiyon soldan daha yüksektir.
Bacaklarda tansiyon ölçmek gerekir, özellikle alt baldırdan ölçmek önemlidir.
Eğer bacağınıza kan gitmiyorsa aşağıdaki tansiyon düşük çıkar, normalde aşağıda tansiyon daha yüksektir.
15:44Doğru Tansiyon Ölçümü: Tansiyon ölçerken önce kolunuzu açıp boruları aşağı gelecek şekilde yerleştirin.
Tansiyon cihazını şişirdikten sonra kulağı takmanız gerekir.
Stetoskopu doğru şekilde takmanız ve cihazı doğru konumda tutmanız önemlidir.
18:11Beyaz Gömlek Etkisi ve Tansiyon Ölçümü: Beyaz gömlek etkisi, hastaların doktora gittiğinde veya heyecanlandığında tansiyonunun yükselmesi durumudur.
Tansiyon ölçümünde nabız 90-100 civarında olmalı, 130'a kadar çıkmamalıdır.
Tansiyon sabah en yüksektir, akşam düşer; günde sabah, öğle, akşam ve yatmadan önce dört kez ölçülmelidir.
19:51Tansiyonun Önemi ve Ölçümü: Eskiden üç tansiyon ölçümü yeterliyken, günümüzde 24 saat boyunca yarım saatte bir ölçüm yapılmaktadır.
Gece tansiyonun yükselmesi, kortizon artışı ve böbrek üstü bezin çalışması sonucu olabilir.
Tansiyonun yüksek olması beyin kanaması gibi ciddi sorunlara yol açabilir.
20:36Tansiyon Düşürme Yöntemleri: Tansiyon düşürmek için tuz tüketimi azaltılmalı, diyet potasyumlu ve magnezyumlu olmalı, kilo verilmeli ve egzersiz yapılmalıdır.
Türk insanı çay ve kahve tüketiminde aşırı olup, bu alışkanlıklar tansiyonu yükseltir.
Japonlar çayı hamam suyu gibi az demlerken, Türk insanı çok fazla çay ve kahve tüketir.
21:52Tansiyon İlaçları: Tansiyon ilaçları arasında ACE inhibitörleri ve diüretikler (idrar söktürücüler) en etkilidir.
Tansiyon düşürücü ilaçlar böbrekleri korur, eskiden böbrekleri bozan ilaçlar vardı.
Eczanede ACE inhibitörleri, kalsiyum kanal blokerleri ve ARB ilaçları gibi çeşitli tansiyon düşürücü ilaçlar bulunmaktadır.
23:37Düşük Tansiyon ve Kalıtsal Özellikler: Düşük tansiyon (98/84'in altında) iyi bir şey değildir ve düşmeler riski oluşturabilir.
Düşük tansiyonlu kişiler sabahları biraz tuzlu yiyebilirler.
Tansiyon irsi (kalıtsal) bir hastalıktır ve genellikle ana soyundan daha fazla geçer.
26:16Şampuan ve Kozmetik Ürünlerin Zararları: Şampuanlarda bulunan sülfatlar egzama ve astım gibi sağlık sorunlarına neden olabilir.
Kozmetik ürünler hormonları bozabilir, kanser riskini artırabilir ve erkeklerde meme gelişimi gibi sorunlara yol açabilir.
Medikal şampuanlar, eczaneden alınan keta kanollü şampuanlar ve selenyum sülfit içeren şampuanlar daha güvenlidir.
27:57Doğru Temizlik Yöntemleri: Suyla temizlik yeterli değildir, sabun mutlaka gereklidir.
Zeytinyağı sabunu en güvenli seçenektir çünkü sadece zeytinyağı ve kostik (sodyum hidroksit) içerir.
Kokulu sabunlar ve kalıp sabunlar tehlikelidir, özellikle yeşil kabuklu kalıp sabunlar.
28:49El ve Vücut Temizliği: El sabunu kullanmak yerine beyaz kalıp sabun tercih edilmelidir çünkü basmalı sabunlarda mikroplar kalabilir.
Vücut temizliği için bebek şampuanı kullanılabilir, ancak bebek yağı sürülmemelidir.
Kozmetik ürünlerin ve katkı maddelerinin artması otizm, davranış bozuklukları ve kanser gibi sağlık sorunlarının artmasına neden olmuştur.
31:05Telefon Bağımlısı Adam Hikayesi: Üç yıldır evden çıkmayan ve telefon bağımlısı bir adamın görüntüsü viral olmuştur.
Adamın ellerinde kontraktür (el spazmı) gelişmiş ve psikotik bir durumda olduğu belirtilmiştir.
Konuşmacı, bu durumun hastanelik olduğunu ve önce hastaneye götürülmesi gerektiğini vurgulamıştır.
33:19Çay ve Türkiye'nin Simgeleri: Çay, Türkiye'nin dünyadaki simgesi olarak kabul edilmektedir.
Chicago'daki Mezopotamya Müzesi'nde Türkiye'nin simgesi oklava ve çay olarak gösterilmiştir.
İstanbul'un simgesi kedi olarak kabul edilmektedir ve yurt dışında "cats şehri" olarak anılmaktadır.
34:05Kadınların Vücut Özellikleri: Kadınların ayakları üşüme eğilimi daha fazladır, bu durum kansızlık, demir eksikliği, B12 eksikliği veya diyabet gibi nöropati nedeniyle oluşabilir.
Kadınların otonom sinir sistemleri daha aktiftir, duygusal olmaları nedeniyle sinirlenince ter boşalması ve ayaklarının üşümesi gibi tepkiler gösterirler.
Kadınların metabolizması ve bünyesi daha kırılgandır, soğuk hava şartlarına daha duyarlıdırlar ve kan şekeri seviyesini daha iyi hissederler.
35:57Kadınların Sağlık Algısı: Kadınlar mesanesinde idrarı çok hızlı hissedebilir, erkekler 2 litre tutabilirken kadınlar 500 mililitre civarında idrar hissederler.
Ağrı hastalıkları (migren, fibromiyalji, pelvik kasık ağrısı) kadınlarda daha sık görülür.
Kadınlar doktora daha erken giderler, erkekler ise küçük sorunları fark etmeden geç tanı koyarlar ve kaybedilirler.
37:19Erkeklerin Sağlık Durumu: Kadınlar kendi kendilerine yaşayabilirler, erkekler ise eşlerinin ölümünden sonra kendilerine bakamazlar.
Erkeklerde eşler bir bakım garantisi gibi görülür, bu nedenle kadınlar erkeklerine daha fazla dikkat etmelidir.
37:50Ayakların Isıtılması: Ayakların ısınması için acı biberin kapsayısı, kafur ve mentol içeren eczanede satılan preparatlar kullanılabilir.
Evde pul biber, acı salça veya arnavut biberi de ayak tabanına sürülerek ısınma sağlanabilir.
38:39Acı ve Hıçkırık İlişkisi: Acı, diyafragma sinirini irrite ederek hıçkırık yapabilir, bu durum yaklaşık %20'de görülür ve uzun sürebilir.
Hıçkırık iki sebepten kaynaklanabilir: reflüm (yemek borusuna asit kaçması) veya ağız, boğaz, burun bölgesindeki rahatsızlıklar.
Hıçkırıktan korunmak için nefes tutmak, ağzın arkasına küp şeker koymak veya kucaklanmak gibi yöntemler kullanılabilir.
40:54Hıçkırığın Önemi: Hıçkırık bazen akciğer kanserleri, yemek borusu kanseri veya mide tümörlerinin belirtisi olabilir.
Normal hıçkırık günde bir-iki defa, ağır yemekten sonra veya reflü nedeniyle olurken, zırt pırt hıçkırık bir bakmak gerekir.
Türkiye'de yılda 35 milyon tomografi ve 25 milyon MR çekilmiş, yılda ikiden fazla tomografi kanser riskini %10 arttırır.
42:57Gaz Çıkarma ve Sağlık: Gaz çıkarmak bağırsağın hareketli olduğunu gösterir ve sağlık belirtisidir.
Gazın kötü kokmaması gerekir, kötü kokuyorsa bağırsakta analar yerleşmiş demektir.
Sebze yerseniz elma kokusu gibi iyi bir gaz çıkarırsınız, et ve yağlı yerseniz kötü kokar.
44:39Yaşlanma ve Gaz Çıkarma: Yaşlanınca gaz çıkaramazsınız çünkü bağırsağınız kalınlaşır ve organlar küçülür.
Yoğurt da çok gaz çıkartır çünkü bakteri florasından kaynaklanır.
Gaz çıkarmak iyi bir şeydir, tutmak değil; gaz içeride kalırsa karaciğere geri döner.
46:14Dışkı ve Kabızlık: Dışkı içeride kalırsa kanser yapabilir, her gün bir defa dışkı almak gerekir.
Kabızlık üç günde bir çıkan insanlar tutmayı öğrenmiştir.
Yemeğin ardından tuvalete oturmak alışkanlığı edinilmelidir, özellikle kahvaltı sonrası 15-20 dakika içinde.
47:32Kolesterol ve Sağlık: Kolesterol yağ dokusunda biriken, hücrenin yapı taşı olan önemli bir madde olup, vücutta ve dışarıdan alınır.
Kolesterolün en çok olduğu şey hayvan ürünleridir, özellikle kaymak ve kuzu eti.
Kolesterol yüksekse vücudunuzda bir iltihap olduğunu gösterir, total kolesterol 250'nin üstünde ise kanser, Alzheimer, damar sertliği ve kalp krizi riski artar.
50:27Kolesterol Değerleri ve Diyetisyenler: Tokluk şeker 200'den büyükse şeker hastası demektir ve bu değer açlık kan şekeri değerinden daha önemlidir.
Ürik asit 8'den yüksekse vücudun iyi gitmediğini gösterir.
Diyetisyenler HDL-LDL yorumları yapmamalı, sadece sağlıklı beslenme programları sunmalıdır.
52:41Kolesterol Düşürme Yöntemleri: Kolesterol düşürmek için en kolay yollar egzersiz yapmak, göbek vermek ve kötü alışkanlıkları (tütün, alkol) bırakmaktır.
Lifli yiyecekler tüketmek (sebze, kuzu kulağı, roka, marul, ıspanak) kolesterol seviyesini düşürmeye yardımcı olur.
Total kolesterol 250'den yüksekse ve risk faktörleri (tansiyon) varsa ilaç verilir, ancak normal insanlara kolesterol ilacı vermek bunamayı artırabilir.
54:24Kolesterol ve Risk Faktörleri: Kolesterol, vücutta işlerin iyi gitmediğini gösteren bir parametredir.
Glikoz (kan şekeri) 200'den yüksek, ürik asit 8'den yüksek ve total kolesterol 300'den büyükse damar sertliği, Alzheimer, kanser ve böbrek hastalığı riski artar.
55:19Röntgencilik Hastalığı: Röntgencilik, dürbünle dışarı bakmak şeklinde görülen bir hastalık olup, göz tembelliğine faydalı değildir.
Röntgencilik sadece gözle gözlemlemek değil, kulakla dinlemek de olabilir ve bu durum tedavi edilmesi gereken bir rahatsızlıktır.
Röntgencilik, günlük 2-3 saatini aşıyorsa (yaklaşık %10) hastalık olarak kabul edilir, 1,5 saat kadar izin verilir.
57:47Röntgencilik ve Toplumsal Davranışlar: Röntgencilik aileden öğrenilen bir alışkanlıktır ve çocuklukta başlar.
Sovyet Rusya'da KGB'nin su borularından dinleme yapması nedeniyle toplumda paranoya ve röntgencilik artmıştır.
Almanlar gibi bazı toplumlarda dinleme alışkanlığı pek yaygın değildir.
59:13Yaşlanma ve Kokular: İnsanlar yaşlanınca farklı kokar, ilkokul çocukları çocuk kokusu, ergenler ise testosteron ve östrojen etkisiyle farklı bir koku yayar.
Kadınların koku duyusu daha gelişmiştir ve genç kadın, doğurmuş kadın, lohusa kadın farklı kokar.
Erkekler de testosteron etkisiyle farklı kokar; maça gitmiş erkek, kadını aldatmış erkek farklı kokar.
1:01:02Hastalık ve Kokular: Menopoz ve andropoz sırasında koku değişir, adrenalin de kokuyu değiştirir çünkü aldattığında devamlı korku olur.
Köpekler meme kanseri bulmada çok etkilidir çünkü meme kanseri kokuyu değiştirir ve köpekler küçük kokudan bile havlayabilir.
Menstrüasyon döneminde, yumurtlama sırasında ve yaşlanma sürecinde koku değişir, özellikle menopozda koku değişimi daha belirgindir.
1:02:19Hastalıkların Kokusu: Akciğer kanseri olunca biraz daha farklı kokuyor, Parkinson'da ter bezleri çok çalışır ve seboreik dermatoz oluşabilir.
Alzheimer hastalığında cildinden gelen daha ağır ve yağlı bir koku oluşur, bu koku deneyim meselesidir.
Ölümcül koku bağırsak bakterilerinin yaptığı koku olup, ölünün saatine göre kokusu değişir.
1:03:28Adrenalin ve Kokular: Adrenalin teri koyu sarıya boyar, atletlerin teri de adrenalin etkisiyle sarıya dönebilir.
Panik atak varsa işini kaybetmiş olabilir veya aldatıyor olabilir, böbrek tümörleri de adrenalin seviyesini artırabilir.
Adrenalinden tirozin aminoasiti var ve tirozin her şeyi boyar, bu nedenle heyecanlandığında farklı kokarsın.
1:04:45Gelecekteki Kokular: Yapay zeka gelişiyor ve gelecekte telefonlar koku alabilecek, klimaların içerisinde koku sensörleri olacak.
Doktorluk ölmez, işi daha kolaylaşacak ve yapay zeka doktorlara yardımcı olacak.
Ebe mesleği ölmez, robot ebe olsa bile bir kadının elini tutması ve moral vermesi gerekiyor.
1:05:51Doğum ve Kokular: Doğum bir motivasyondur, korkan insan zor doğurur çünkü oksitosin beyinde kesilir ve ağrı kesilir.
Erkeklerin yüzde on'unun burnu koku almıyor, kadınların da yüzde yirmi-otuz'u aşırı koku alıyor.
Koku hafızası vardır ve bazı kadınlar bu konuda çok tehlikeli olabilir, COVID-19 geçirenlerde koku duyusu tokat tokatlanabilir.

Sağlık Bilgileri Programı: Prof. Dr. Oytun Erbaş ile Tansiyon ve Diğer Sağlık Konuları

Yapay zekadan makale özeti

Yanıtı değerlendir