Buradasın
Multiple Skleroz (MS) Hastalığı Hakkında Bilgilendirici Program
youtube.com/watch?v=1zpuhQR9oqsYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Kadın Hayattır" programında Sağlık Bilimleri Üniversitesi öğretim üyesi ve nöroloji uzmanı Profesör Dr. Serpil Bulut, multiple skleroz (MS) hastalığı hakkında kapsamlı bilgiler vermektedir. Program, izleyicilerin sorularını kabul eden bir röportaj formatındadır.
- Video, MS hastalığının ne olduğu, dünya ve Türkiye'deki yaygınlığı, belirtileri, sosyal yaşamı nasıl etkilediği ve tanı-tedavi yöntemleri hakkında detaylı bilgiler sunmaktadır. Profesör Bulut, hastalığın bağışıklık sistemindeki bozukluk sonucu beyin ve omurilikte plakların oluşmasıyla ortaya çıktığını, beyin, beyincik ve omurilikin anatomik özellikleri, hastalığın sebepleri ve tedavi seçenekleri hakkında bilgiler vermektedir.
- Videoda ayrıca çocuklarda otoimmün hastalıkların nedenleri, steril yaşamın etkileri, D vitamini önemi, sıcaklıkla ilişkisi ve fizyoterapi faydaları ele alınmaktadır. MS hastalığının tedavisi üç aşamalı olduğu, atak dönemlerinde verilen tedavinin kesin tedavi sağladığı ve hastaların sağlıklı yaşam önerilerine uyarak normal hayatlarını sürdürdükleri vurgulanmaktadır.
- 00:10MS Hastalığı Hakkında Genel Bilgiler
- MS (Multiple Skleroz) hastalığı, bağışıklık sistemindeki bozukluk sonucu beyin ve omurilikte plakların oluşmasıyla ortaya çıkan bir hastalık.
- MS hastalığı dünyada yaklaşık üç milyon, Türkiye'de ise otuzbeş bin kişiyi etkiliyor.
- MS hastalığı kadınlarda erkeklerden daha sık görülüyor ancak erkeklerde daha iyi seyreder.
- 01:31MS Hastalığının Nedenleri ve Özellikleri
- MS hastalığı, bağışıklık sisteminin etkilenmesi, bozulması veya vücuttaki maddeleri yabancı madde gibi algılaması sonucu ortaya çıkan ilerleyici, süregen bir hastalık.
- Hastalığın farklı tipleri vardır ve her kişinin MS hastalığı seyrinin farklı olduğu belirtiliyor.
- Hastalığın ortaya çıkma sebebi genellikle çevresel faktörler, genetik faktörler, D vitamini, sigara, virüsler gibi birçok faktörün etkilemesiyle oluşan immün sistemdeki değişiklik.
- 03:03MS Hastalığının Özellikleri ve Anatomik Açıklama
- MS bir süregen kronik hastalık olup, hastalığın seyri esnasında ataklar ortaya çıkabilir.
- MS, santral sinir sistemi hastalığıdır ve plaklar beyin, omurilik ve göz sinirine yerleşir.
- Beyin vücudun hareket merkezi, beyincik denge ile alakalı merkez, omurilik ise beyinden gelen sinirleri vücuda dağıtan merkezdir.
- 05:12MS Hastalığından Korunma
- MS hastalığından korunmak şu anda mümkün değil, ancak otoimmün hastalıklardan korunmak için sağlıklı yaşamın temel kriterlerine uymak gerekiyor.
- Sigara içmek MS hastalığının seyrini hızlandırır ve hafif seyreden MS'yi daha hızlı seyreden forma çevirir.
- Organik beslenmek MS hastalığından korunmak için faydalı olabilir, ancak organik beslenme steril beslenme demek değildir.
- 09:30MS Hastalığı ve Çevresel Faktörler
- MS hastalığının toplumsal olarak genelde entelektüel düzeyi kısmen yüksek insanlarda ortaya çıktığı gösterilmiştir.
- MS hastalığının çocuklarına aşırı korumacı davranan ailelerde, her türlü pislikten uzak tutan ve steril yaşatan çocuklarda görüldüğü belirtilmiştir.
- 10:01Otoimmün Hastalıklar ve Steril Ortam
- Emes hastalığı gibi otoimmün hastalıklar, steril yaşanan ilk çocuklarda ikinci çocuğa göre daha sık görülmektedir.
- İlk çocuk evde üç-beş yaşına kadar steril bir ortamda yaşarken, ikinci çocuk gelince ilk çocuk kreş yaşına gelir ve orada milyonlarca mikropla karşılaşırlar.
- Steril ortamda yetişen ilk çocuğun immün sistem hücreleri, kreş ortamında karşılaştığı mikroplarla başa çıkmakta zorlanır ve bu nedenle otoimmün hastalıklar daha sık görülür.
- 11:48Doğru Bakım Yöntemleri
- Çocukları temiz ortamlarda yaşatmak ve belirli mikroplardan uzak tutmak önemlidir, ancak onları "fanus" gibi tamamen steril bir ortamda yaşamaya zorlamak doğru değildir.
- Çocukların yere düşen elmasını alıp yenmesine, arkadaşlarıyla aynı simiti ısırıp vermesine ve birbirlerini öpmesine izin verilmelidir.
- Bu tür doğal bakteri maruziyeti, çocuklara immün sistemlerinin doğru şekilde gelişmesi için gerekli olan bir deneyim sağlar.
- 12:52MS Hastalığı Hakkında Bilgi
- MS (Multiple Sclerosis) hastalığı genellikle "sinirsel kas hastalığı" olarak bilinmektedir.
- MS hastalığı hakkında en sık sorulan sorular arasında felce neden olup olmaması, ölümcül olup olmaması ve hamile kalabilme konuları yer almaktadır.
- 13:30Multiple Skleroz Hastalığı ve Belirtileri
- Multiple skleroz, beyinde lezyonların yerleştiği yere göre şikayetler ortaya çıkaran bir hastalık olup, enes plakları adı verilen plaklar beyinde, omurilikte, beyincikte veya göz sinirinde yerleşebilir.
- Beyinde hareketle ilgili merkezde yerleşen lezyonlar hafif felç, hareketsizlik veya his kusuru, omurilikte yerleşen lezyonlar parapleji (belden altının güç kaybı) ve his kusuru, göz sinirinde yerleşen lezyonlar ise ağrılı görme kaybına yol açabilir.
- Hastalar genellikle "puslu bir camın arkasından bakıyor gibi hissettim" veya "bir tarafı net göremediğimi hissettim" şeklinde ifadelerle gelir ve bu belirtiler kendiliğinden düzelebilir.
- 15:18Multiple Skleroz'un Diğer Belirtileri ve Özellikleri
- Hastalarda mesane bozuklukları (idrara yetişememe, sık idrara çıkma, idrarını tutamama) ve beyincikte yerleşen lezyonlar dengesizlik ve konuşma bozukluklarına yol açabilir.
- Her lezyon her zaman şikayetlere yol açmayabilir; bazı hastalar farklı sebeplerle çekilen emarlarda radyolojik izole sendromu olarak adlandırılan lezyonlarla gelebilirler.
- Multiple skleroz hastaları son anına kadar kognitif zihinsel yetilerini taşır, zaman içerisinde ufak tefek küçülmeler ve unutkanlıklar olabilir ancak bunamaya götürecek düzeyde değildir.
- 16:58Multiple Skleroz ve Gebelik
- Multiple skleroz hastaları gebe kalabilir, erken dönem hastalarda tedavi almayan hastalarda gebe kalma olasılığı yüksektir.
- Hastalığın seyri ve tipi uygun ise, hastalar yakın takip altında gebelik yapabilirler.
- Multiple skleroz doğuştan görülmez ve anne-baba enesli olmasa da çocukta yüzde yüz olacak diye bir şey yoktur.
- 18:01Multiple Skleroz'un Genetik ve Çevresel Faktörleri
- Multiple skleroz hastalığının ortaya çıkma ihtimali dünyada 100 binde 3-400 arasında değişir, Kuzey Amerika ve Avrupa'da özellikle çok görülür.
- D vitamini düzeyinin normale çıkarmak hastalığın oluşumunu geciktirebilir ve seyrini yavaşlatabilir.
- Geleneksel olarak güneş görmeyecek şekilde giyinen hastaların uygun ortamlarda, mevsimlerde ve zamanlarda güneşle temas etmesi gerekir çünkü D vitamini cilt yoluyla ultraviyole ışınlarla yerine konulabilir.
- 19:19Multiple Skleroz ve Sıcaklık
- Multiple skleroz hastalarında şikayetler ve belirtiler sıcaklık arttıkça artar, ateş yükseldiğinde "yalancı atak" olarak adlandırılan belirtiler ortaya çıkabilir.
- Yüksek ısı hasarlı sinir lifindeki iletimi yavaşlatır, bu nedenle banyo, sauna, hamam ve sıcak kaplıca önerilmez.
- Fizyoterapi çok önemlidir, özellikle felç durumu geliştiğinde erken dönemden itibaren dengesizlik ve güçsüzlük kontrol altına alınmalıdır.
- 21:35Multiple Skleroz Tedavisi ve Gelişmeler
- 25 yıllık enes tecrübesi olan doktor, erken dönem tedavi alamayan hastaların tekerlekli sandalye ile geldiğini, ancak yeni nesil hastaların walkerla geldiğini belirtiyor.
- Gelişen tıp teknolojisi sayesinde immün sistem (vücudun savunma sistemi) düzenleyen ciddi ilaçlar keşfedilmiş ve bu sayede hastalar daha iyi durumda tutulabilmektedir.
- Türkiye'de üst düzey akademik tedavi yapılmakta, teknoloji ve sosyal sistem sayesinde yurtdışına gitmeye gerek kalmamaktadır.
- 24:21Multiple Skleroz Tedavisi Aşamaları
- Multiple skleroz hastalığının tedavisi üç aşamalıdır ve tek bir tedavi olarak adlandırılmamalıdır.
- Birinci aşama, hastanın atak geçirdiği dönemdeki verilen tedavidir ve bu kesin tedavidir.
- Bu tedaviyle hastaların büyük bir kısmının şikayetlerinin büyük bir bölümü, hastalığın süresi ve atağın şekline bağlı olmak üzere tam şifa bulabilir.
- 24:48Atak Tedavisi ve Önleyici Tedavi
- Ataklar, hastanın ani olarak ortaya çıkan şikayetlerine (göz görme sorunu, uyuşma hissi, dengesizlik) denir ve bu semptomlar 24 saat devam ettiğinde atak olarak tanımlanır.
- Atak tedavisi damar yolundan verilen ilaçlarla 5-10 gün sürer ve hasta tama yakın iyileşir.
- Atak önleyici (profilaktik) tedavi, atağa tedavi ettikten sonra bir daha gelmemesi için kullanılan ilaçlardır ve yıllık atak sayısını %60-70 oranında azaltabilir.
- 27:01EME Hastalığının Tedavisi ve Yaşam Kalitesi
- EME hastalarının %10-15'inde ataklar arasında semptomlar ve nörolojik fonksiyon kaybı yavaş yavaş devam edebilir.
- Atak sıklığını %70 azaltan ve ara süreçteki progresyonu yavaşlatan ilaçlar mevcuttur.
- EME hastaları ilaçları ve hekimlerinin yaşam önerileriyle normal hayatlarını sürdürmeyi başarabilirler.
- 28:43EME Hastalarına Yaşam Önerileri
- EME hastaları sağlıklı yaşam önerilerine uymalı, özellikle Akdeniz veya Karadeniz diyeti gibi sağlıklı beslenmeli ve balıkla beyaz etle beslenmeli.
- Meslek seçimi aşamasında yorgunluğun olumsuz etkilemeyeceği alanlara yönelmeli veya mevcut meslekte stresin az olduğu alanlara yönelebilir.
- Uygun saatlerde egzersiz yapmalı, sıcaktan uzak durmalı ve stresle mücadele etmeli, kendilerini mutlu eden aktivitelerle hayatlarını sürdürmeli.