Buradasın

Korkular ve Tedavi Yöntemleri Üzerine Bilgilendirici Program

youtube.com/watch?v=W5Vbf6CcFS4

Yapay zekadan makale özeti

Kısa
Ayrıntılı

Bu video, bir televizyon programı formatında olup, sunucu, İstanbul Etiler Polikliniği'nden psikiyatri uzmanı Dr. Hakan Erkaya ve Memory Center Nuri Psikiyatri Merkezi'nden klinik uzman psikolog Yıldız Burkovic gibi uzmanların yer aldığı bir sohbeti içermektedir.
Program, korkuların tanımı, türleri ve tedavi yöntemleri üzerine kapsamlı bir inceleme sunmaktadır. İçerikte korkunun psikolojik ve fizyolojik boyutları, korku bozuklukları (gece terörü, trafik kazası korkusu, ayrılık kaygısı, asansör korkusu gibi), korkuların beslenme kaynakları ve toplumsal boyutu ele alınmaktadır. Ayrıca EFT (Emotional Freedom Technique), nörobiyo feedbac, bilişsel davranışçı terapi, manyetik uyarım tedavisi ve EMDR gibi tedavi yöntemleri detaylı olarak açıklanmaktadır.
Program boyunca "Psiko gündem" segmenti, "Psikiyatri Sözlüğü" gibi bölümler yer almaktadır. İzleyicilerden gelen sorular yanıtlanmakta ve canlı bağlantılar üzerinden korku deneyimleri paylaşılmaktadır. Programın sonunda, korkularla başa çıkma pratik öneriler sunulmakta ve yarınki konunun "shifte depresyon" veya "double depresyon" olacağını duyurulmaktadır.

Programın Tanıtımı: Program, öğretmenler gününü kutlayarak başlıyor ve bugün korkular konusunu ele alacak.
Korkular çok çeşitlidir: aç kalmaktan, işsizlikten, sevgisizlikten, böcekten, yılandan, yüksekten, hastalıktan, çıldırmaktan ve haysiyetini kaybetmekten korkanlar vardır.
Programda korkular konusunu uzmanlarla enine boyuna tartışacaklar ve seyircilerden telefonlarla katılım bekliyorlar.
00:58Stüdyo Konukları: Sol tarafta NF Etiler Polikliniği'nden psikiyatri uzmanı Dr. Hakan Erkaya bulunuyor.
Sağ tarafta Memori Sente Nörop Psikiyatri Merkezi'nden uzman psikolog Yıldız Burkovic bulunuyor ve bu konuda bir kitabı var.
Seyircilerden telefonlarla katılım bekleniyor ve canlı bağlantı telefonları ekranda gösteriliyor.
02:06Paranoya Araştırma Sonuçları: Akşam gazetesi "Paranoya patladı" manşetiyle 28 ilde 1817 kişiyle yapılan bir araştırmanın sonuçlarını duyurdu.
Araştırmada telefonla konuşurken tedirgin olma sorusuna eğitimlilerin daha kuşkulu olduğu sonucu ortaya çıktı.
Güvenlik gerekçesiyle dinlemeyi onaylayanların oranı %25,50 iken, hayır diyenler %65,90, yok diyenler ise %8,69 civarında.
03:16Paranoya ve Toplumsal Etkileri: Paranoya, kendi içerisinde mantıklı olsa da toplumsal gerçekliğe aykırı bir durumdur.
Paranoya paylaşıldıkça kendini doğrulamaya başlar ve toplumda yaygınlaşabilir.
Baskıcı kültürlerde, otoriter ve totaliter yönetimlerde paranoya daha çok ortaya çıkar.
Paranoya sonucunda toplumda girişim azalması, özgüven azalması ve insanlar kendini ifade edemediğinde komplo teorilerine inanmaya başlar.
Güvenin toplumda sosyal ve ekonomik hareketliliğin oluşması için gerekli olduğu, güvenli toplumlarda ekonomi ve turizm daha canlı olduğu belirtiliyor.
08:32Korku ve Toplumsal Yapı: Paranoyak düşünen kişilerde korku esas, güven istisna olur.
Toplumda kuşkuya yatkın bir yapı var.
Programda dinlenilme korkusu da korku türlerine ilave edilecek.
09:54Korkunun Tanımı: Program, korkular konusuna geçiyor ve dinlenilme korkusu da bu korku türlerine dahil edilecek.
Psikiyatri uzmanı Dr. Hakan Erkaya'ya korkunun tanımı soruluyor.
Korku, kaygı, endişe ve kuşku gibi kavramlar birbirine benzer olabilir.
10:57Duygulanım ve Korku: İnsanın içsel yaşantısı ve dış dünyadan gelen uyaranlar ruhsal yapımızda değişiklikler yaratır, bu duygulanıma denir.
İnsanın iki temel duygulanımı vardır: haz üzerine giden duygulanım ve elemle ilgili duygulanım (acı, keder, kıskançlık, öfke, kaygı).
İnsanı temel anlamda yönlendiren duygu korku ve kaygıdır, ancak son dönemlerde korkunun kaygıdan farklı bir durum olduğu anlaşılmıştır.
11:45Kaygı ve Korku Arasındaki Fark: Kaygı, nedeni bilinmeyen veya açıklanamayan, fiziksel belirtilerle ve bilişsel fonksiyonda bozulmalarla gelen yaygın bir endişe halidir.
Korku ise kaygının bir duruma odaklanmasıyla oluşur, kaygı çözülemediği zaman korkuya dönüşebilir.
Korku daha sınırlı ve nesnel bir kavramdır, kaygıdan daha kısa süren bir durumdur.
12:50Korku Kitabı ve Toplumsal Yaygınlık: Yıldız Hanım'ın "Korkulacak Ne Var? Korkunun Psikolojisi" adlı kitabında korkunun altyapısı ve çeşitleri anlatılmaktadır.
Korku toplumda oldukça yaygın bir durumdur, ancak bunu korktuğunu söyleme cesareti azdır.
Korkmak aslında iyi bir şeydir, insanı temkinli olmaya, korunmaya ve çözüm odaklı düşünmeye yönlendirir.
16:19Korkunun Tedavi Süreci: Hastalar genellikle korkuyla ilgili sorunları için veya hastalık korkusuyla tedaviye başvururlar.
Obsesif kompulsif bozukluğu olan kişiler, çocuklarına zarar verebilecekleri korkusuyla veya yüksek yerlerden düşebilecekleri korkusuyla başvurabilirler.
Korku, insanoğlunun hayatta kalmayı sağlayıp teknolojinin ilerlemesini sağlayan temel dürtülerden biridir, ancak fobiye dönüşmesi (mantıksız, abartılı haline gelmesi) olumsuzdur.
18:02Korkuyu Besleyen Faktörler: Korkuyu besleyen altyapıda çocukluk, aile davranışları, genetik faktörler ve kültür önemli rol oynar.
Türk kültüründe çocuklar korkutularak eğitilmektedir, bu da baba korkusu gibi sorunlara yol açabilir.
Korku filmlerini seyretmek gibi davranışlar da korkuyu besleyebilir, bilinmeyenden korkumuz zamanla değişmiştir.
20:29Korku Filmleri ve Korku Algısı: Korku filmlerinde semboller değişmeye başlamış, Chucky gibi karakterler korkuyu tanımlamış ve kontrol edilebilirlik duygusu sağlıyor.
Korku filmlerini çok seyreden insanlar korkularıyla yüzleşip tedavide oluyor, sadece adrenalin beklentisi değil bir tür psikolojik süreç yaşanıyor.
Bazı kişiler korku filmlerini seyrettiğinde gözlerini kapatarak veya sesi kısarak izliyor, bazıları ise hiç seyretmek istemiyor çünkü kabuslar görür veya korkuyu üretir.
22:47Korku ve Kişilik: Bazı insanlar hiç korkmuyor, bazıları ise korku filmlerini seyrettikten sonra kabuslar görür veya sürekli korku hissi yaşar.
Korku kişiyi tüketmeye başladığında, düşünceler gelişir ve bu durum "kötü bir korku" olarak adlandırılır.
Korku hissi tetiklendiğinde fiziksel belirtiler ortaya çıkar: titreme, terleme, heyecan gibi.
23:46Fiziksel Korku Belirtileri: Korku tetiklendiğinde solunum sisteminde nefes alamayacakmış gibi olma veya hızlı nefes alma gibi belirtiler görülür.
Kalp sisteminde çarpıntı ve tansiyon yükselmesi, mide-bağırsak sisteminde ise mide krampları, ishal veya kabızlık gibi belirtiler ortaya çıkar.
Yüz ifadesinde de korku algılanabilir, gözbebekleri büyür ve kan basıncı değişir.
25:31Diş Hekimi Koltuğu Korkusu: Diş hekimi koltuğu korkusu sadece çocukluk dönemi değil, yetişkinlerde de yaşanan bir durumdur.
Korkunun sebepleri arasında doktor ve iğne fobisi, bilgisizlik, yanlış bilgiler ve kullanılan sesli cihazlar bulunur.
Diş hekimleri, korkan kişiyi ilk etapta ortamı tanıtarak, kısa seanslarla ve güven ilişkisi kurarak desteklemeye çalışır.
29:52Korkunun Nedenleri ve Çözüm Yolları: Diş hekimi korkusu sık olarak yaşanan bir durum, aletlerin sesi ve iğneler korkuyu artırır.
Güven duygusu ve empati, terapi-danışan ilişkisinde ve hekim-hasta ilişkisinde çok önemlidir.
Korku hissi, meslek alanlarında da önemli bir durum olup, özellikle diş hekimlerinde ve dahiliye uzmanlarında sıkça görülür.
30:50Korku ve Paranoia: Programda canlı bağlantı hattına çok fazla kişi telefonunu bırakmak istemiyor, bu da paylaşılmış korkuların bir göstergesi.
Toplumda isim ve numara bırakmak kolay değil, kötü niyetlilerin kullanabileceği endişesi var.
Anksiyete veya endişe bozukluğu olan insanların olayları en kötü senaryoya bağlaması eğilimi fazladır.
32:20Ruhani Varlıklar Korkusu: İstanbul'dan Hülya adlı bir seyirci, geceleri yalnız kalamadığını ve ruhani varlıklardan korktuğunu belirtiyor.
İnsanlar açıklayamadıkları şeyleri ruhani varlıklarla açıklamaya çalışır ve bu konularda mücadelede büyü ve ritüeller kullanılır.
Bilinçaltımızda korku nesneleri hep dolaşır ve bu simgeler değişmez, korku filmlerinde de benzer temalar görülür.
34:28Cinsiyet ve Yaş Gruplarına Göre Korku: Erkekler ve kadınlar arasında korkunun farklı olması toplumsal bir algı, aslında her iki cinsten de korkular vardır.
Kadınlar daha güven duymak ve destek almak isterler, bu nedenle biraz daha kırılgan ve tedirgin olabilirler.
Herkesin ayrı ayrı korkuları vardır: hastalanma, ölüm, iflas, kapalı alan, yaşlanma, terk edilme, aldatılma, gelecek ve başaramama korkuları gibi.
36:47İzleyicilerin Korkuları: İzmit'ten Seher Arslan, kapalı alan korkusu nedeniyle uçağa, banliyö trenine ve metroya binemiyor.
İstanbul'dan bir seyirci, ailesinde yaşanan bir kayıptan sonra çocuklarını kaybetme korkusu yaşamaktadır.
Bu seyirci, çocuklarının her an kaybedebileceğinden endişeleniyor ve sürekli telefon kontrolleri yapıyor.
38:36Kayıp Sonrası Travma ve Anksiyete Bozukluğu: Ailede birinin kaybı sonrası ciddi bir travma yaşanır ve bu travma beyinde biyolojik etkiler yaratır.
Kayıp sonrası kişinin kontrolünden çıkan davranışları, çocuklarının okulda olduğu halde sürekli kontrol etme ve tekrar arama gibi anksiyete belirtileri gösterir.
Bu durumda hem ilaç hem terapi gereklidir.
39:42Korku Çeşitleri ve Kaynakları: Korku çeşitleri arasında rüyalarda korkmak, kabuslar, gece terörü, trafik kazası korkusu gibi farklı türler bulunmaktadır.
Çocuklukta ürkek ve çekingen olmak sosyal korkular ve sosyal anksiyete gelişmesine yol açabilir.
Anne-babaların koruyucu ve aşırı titiz olması dışarı çıkma, yalnız kalma korkusu, ayrılık kaygısı gibi durumlara neden olabilir.
42:26EFT Tekniği ve Enerji Blokajları: EFT (Emotional Freedom Technique) duygusal özgürleşme tekniği olarak bilinen bir enerji terapisi tekniğidir.
Bu tekniğin amacı vücuttaki meridyenlerin blokajlarını açabilmektir ve akupunktura benzer bir yaklaşım kullanır.
EFT tekniğinin güvenilirliği konusunda önyargılar olabilir, ancak profesyonel bir terapistin uygulaması önemlidir.
44:54Terapi Yaklaşımı ve Teknikler: Terapist, danışanın kişilik yapısına ve şikayetlerine bakarak uygun tedavi yöntemini seçer.
Korkularda vücut tepkilerini gidermeye yönelik teknikler kullanılır.
Nöro biofeedback tekniği, beyin dalgalarını görerek rahatlama ve kendini kontrol etme yeteneğini artırmaya yönelik bir yöntemdir.
46:17EFT Tekniğinde Dokunma Noktaları: EFT tekniğinde belirli meridyenler uyaran bir şekilde kullanılır ve vurma hareketi belirli noktalarda yapılır.
İki kaşın arası, kaş kenarı, göz altı, ağız, burun altı, çene altı, göğüs kısmı ve madalyon noktası gibi enerji noktaları vardır.
Bu noktalar üzüntü, travma, öfke, anksiyete ve mide rahatsızlıkları gibi farklı duygularla ilişkilidir.
48:10Enerji Terapisi ve Klinik Deneyim: Roger Calahan adlı bir klinik terapist, korkuyla su korkusu olan bir kişiyi tedavi ederken, 1980'lerde ortaya çıkan enerji noktalarını kullanarak korkuyu geçiren bir yöntem geliştirmiştir.
Bu teknik, analitik düşünerek geliştirilen bir yöntem olup, uluslararası platformda öğrenilmesi ve sertifikasının alınması gereken bir tekniktir.
Türkiye'de kullanımı çok fazla olmayan bu teknik, klinik tecrübe, hastayı tanımak ve hekimle birlikte çalışmak gerektiren bir yöntemdir.
49:45Hekim ve Psikolog Ekip Çalışması: Hekim ve psikolog ekip çalışması, tanısal hataları ve tıbbi nedenlerden kaynaklanan diğer hastalıkları tespit etmeyi sağlar.
Ekip çalışması, tedavi sürecinde temel bir prensiptir ve her iki uzman da birbirini tamamlamaktadır.
İzleyicilerden telefonlar ve danışma hattına gelen sorular, program sonunda uzmanlar tarafından cevaplanacaktır.
51:19Beyin ve Nöroplastisite: Beyin dinamik bir organ olup, sürekli şekil değiştirmektedir ve konuşurken bile nöronlarda sodyum ve potasyum hareketleri ile elektriksel aktiviteler oluşur.
Nöroplastisite kavramı, beynin sürekli değişebilir olduğu ve yaşantıların beyinde yapısal değişimlere yol açabileceği anlamına gelir.
İyi bir terapi, ilaç tedavisi kadar etkilidir ve ikisinin birlikte kullanılması tedavi şansını %90'ın üzerine çıkarır.
53:10İlaç Tedavisi ve Kullanımı: İlaçlar, serotonin, noradrenalin ve dopamin gibi nörotransmiterlerin mekanizmalarını etkileyerek hastalıkları tedavi eder ve belirtilerin %40-60'ını ortadan kaldırır.
Sadece ilaç tedavisinin yetersizliği ve hekimin tek başına çalışmasının yetersizliği ortaya çıkmaktadır, bu nedenle kombine bir ekip çalışması gerekmektedir.
İlaçların hekim kontrolü dışında kesilmesi veya gereksiz antidepresanların kullanımı tehlikeli olabilir, bu nedenle ilaçların mutlaka hekim kontrolünde kullanılması gerekir.
55:02İzleyici Soruları: Ankara'dan bir izleyici, 34 yaşındaki kızının 15 yıldır devam eden aşırı kedi korkusu ve bunun günlük yaşamını etkilediğini belirtmiştir.
Almanya'dan bir izleyici, 15-16 yıl önce izlediği bir programdan sonra başlamış olan panik ve korku hissiyle ilgili soru sormuştur.
Panik durumlarında düşünceyi yer değiştirmesini öğretecek psikoterapi teknikleri, gevşeme sağlayacak teknikler veya nörobiofeedback yöntemi kullanılabilir.
58:37Korku Tedavisi Yöntemleri: Korku tedavisinde öncelikle korkunun nedeni ve başlangıç yaşı gibi detaylı bilgi alınması gerekir.
Sistematik duyarsızlaşma yöntemi, örneğin "kedi" kelimesi korkusu olan biri için önce kelimenin yazılması, sonra büyük harflerle yazılması, resimlerin kesilip evde yerleştirilmesi gibi adımlarla uygulanır.
Korku tedavisinde profesyonel yardım almak önemlidir, çünkü korku dışarıdaki hayat kalitesini bozuyorsa kendi başına tedavi edilemez.
59:48Böcek Korkusu Örneği: Böcek korkusu özellikle ev hanımlarında yaygındır ve fare ismini bile söylemekten genel tedirginlik olabilir.
EFT (Emotional Freedom Techniques) ve Nörobiyofeedback yöntemleriyle böcek korkusu tedavisi yapılabilir.
Tedavide küçük adımlarla başlanır, örneğin önce fotoğraflar kesilir, sonra görüldüğünde alarm şekline dönmesini engelleyici çalışmalar yapılır.
1:01:02Travma ve Korku Tedavisi: Korku tedavisinde travma ortaya çıkabilir, bu durumda kişinin dağılması ve psikolojik sorunlar yaşanabilir.
Psikiyatri sözlüğü programın önemli bir bölümüdür.
Korku tedavisinde travma ortaya çıktığında, kişinin bu travmayı kabul etmesi ve affetme üzerinde çalışılması gerekir.
1:02:11Asansör Korkusu Örneği: Programda İstanbul Etiler Polikliniği'nden psikiyatri uzmanı Dr. Hakan Erkaya ve Memory Center Nuri Psikiyatri Merkezi'nden klinik uzman psikolog Yıldız Burkovic bulunuyor.
Asansör korkusu olan biri için EFT tekniği uygulandığında, konuşmalar sırasında travma anısı ortaya çıkabilir.
Asansör korkusunda, küçük yaşta yaşanan bir mağara ziyareti sırasında ailesinin çocuğunun yanında kalmaması travma yaratabilir.
1:05:16Affetme ve Korku Tedavisi: Korku tedavisinde kişinin kendini ve başkalarını affetmesi önemlidir, aksi takdirde içindeki kırıklıklar blokaj oluşturabilir.
Affetme terapisi, kişinin içinde sıkıştırdığı duyguları boşaltması anlamına gelir.
Korku tedavisinde affetme süreci, kişinin içindeki katarsiz boşalmasını sağlar.
1:06:04Seyirci Sorusu: 21 yaşında başlayan bıçak korkusu sonrası, 23 yaşında cinsiyet değiştirme konusunu izledikten sonra yeni bir korku başlamış.
Seyirci sürekli kendini sınarken, korkuları geçip geçmediğini öğrenmek istiyor.
Seyircinin durumunda mantıksız düşünceler devam ediyor ve sosyal hayatı etkileniyor.
1:07:38Obsesif Kompulsif Bozukluk ve Anksiyete Bozuklukları: Obsesif kompulsif bozukluk, mantıksız olduğunu bildiği halde kafasına sokulmuş gibi gelen düşünceleri kendini kurtaramayan bir durumdur.
Anksiyete bozukluklarında insanı en çok kaygıya sokan konularda düşünceler gelir, özellikle cinsel ve dini konularda.
Bu tür vakalarda ilaç tedavisi önemlidir ancak bilişsel davranışçı terapi ve manyetik uyarım tedavisi (TMU) de etkilidir.
1:09:18Travmatik Stres Bozukluğu ve Tedavisi: Travmatik stres bozukluğu, travma sonrası kayıp, korku ve kabuslar gibi belirtilerle karakterize edilir.
EMDR tekniği, göz hareketleriyle beynin her iki bölgesini birlikte hareket ettirmeye yönelik bir yöntemdir.
Travmatik durumlar kronikleşebilir ve tedavi süreci sabırlı olunması gerektiği gibi bir süreç olarak düşünülmelidir.
1:13:34Anksiyete ve Kaygı Kontrolü: Anksiyete ve kaygı kontrolü için nefes tekniği önemlidir, yoğun düşündüğünde nefes tutma alışkanlığı diyaframı sıkarak beyne zarar verir.
Anksiyete bozuklukları çocukluktan başlayabilir ve ailede varsa genetik geçiş olabilir.
Ölüm korkusu, tüm korkuların temelinde yer alır ve mezara gidememe veya kendi ölümüyle yüzleşememe durumu birçok paniği tetikleyebilir.
1:16:19Korkular ve Öneriler: Korkular çok çeşitli olabilir: iflas etme korkusu, şeref ve itibar kaybı korkusu, sınav korkusu, evlilik korkusu, doğum korkusu, aldatılma korkusu, sorumluluk alma korkusu, başaramama korkusu, iş görüşmesi yapamama korkusu, yalnız kalma korkusu, kalp krizi korkusu, doktora gitme korkusu, yükseklik korkusu, uçak korkusu gibi.
Korku temel bir duygudur ve duyguları kontrol etmeyi öğrenmek önemlidir.
Korkuyu görmezden gelmek yerine görüp tanırsanız daha kolay baş edebilirsiniz.
1:17:35Korku ile Mücadele ve Önemli Tavsiyeler: Korku ile yapılan mücadele, hayatta ve ayakta kalma, sorun çözme yeteneğimizi geliştirir.
Korkunuzu paylaştığınız kişinin konunun uzmanı olmasına özen gösterin, böylece korkunuzu yenmek için uzmanlaşabilirsiniz.
Olumsuz duyguları biriktirmek zarar verir, bu nedenle korkularınızı görmezden gelmek yerine çözmeye çalışmalısınız.
1:18:40Programın Sonu ve Konuklarla Veda: Programın sonunda NP İstanbul Etiler Polikliniği'nden Dr. Hakan Erkaya ve Nemo Center'dan katılan klinik psikologun katkıları için teşekkür edildi.
Konuklar, korku konusunda sorun yaşayanlara yardımcı olmaya hazır olduklarını belirttiler.
Korkuların tedavi edilebilir olduğu vurgulanarak, sorularınızı yönetebilmeniz ve sorunlarınızla yüzleşme cesaretini göstermeniz durumunda korkularınızın tedavisine başladığınızı hatırlattılar.
1:20:11Yarınki Program: Yarınki programın konusu "shifte depresyon" veya "double depresyon" olacak.
Seyircilerin sorularını danışma hattı veya mail adresleri üzerinden iletebilecekleri ve sunucunun uzmanların cevaplanması için takipçisi olacağı belirtildi.

Korkular ve Tedavi Yöntemleri Üzerine Bilgilendirici Program

Yapay zekadan makale özeti

Yanıtı değerlendir