Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Her Eve Sağlık" adlı televizyon programında, sunucular Tamay, Hediye Kılıç ve Tayfun Hacılar ile İstanbul Sağlık Bilimleri Üniversitesi'nden Mehmet Akif Ersoy Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim Araştırma Hastanesi Başhekimi ve Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Ertürk konuk olarak yer almaktadır.
- Program, kalp ve damar hastalıkları hakkında kapsamlı bilgiler sunmaktadır. Kalp damar tıkanıklığı, anjiyo tedavisi, kalp krizi, stent ve bypass ameliyatları, ilaç tedavisi, kalp krizi sonrası takip süreçleri ve kalp sağlığı için beslenme tavsiyeleri gibi konular ele alınmaktadır. Ayrıca Mehmet Akif Kalp Hastanesi'nin özellikleri ve yurtdışı hastalarına hizmet verdiği bilgisi de paylaşılmaktadır.
- Programda kalp hastalıklarının risk faktörleri (diyabet, hipertansiyon, yüksek kolesterol, sigara içme, alkol tüketimi), belirtileri, tedavi yöntemleri ve önleme stratejileri detaylı olarak açıklanmaktadır. Sağlık profesyoneli, sağlıklı yaşam için bol hareket, sebze ve meyve tüketimi, sigara ve kötü alışkanlıklardan uzak durmanın önemi vurgulanmaktadır.
- 00:09Programın Tanıtımı
- Programın sunucuları Tayfun Hacılar ve Tamay Hediye Kılıç'tır.
- Konuk, İstanbul Sağlık Bilimleri Üniversitesi'nden Mehmet Akif Ersoy Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim Araştırma Hastanesi Başhekimi ve Kardiyoloji Uzmanı Dr. Mehmet Ertürk'tür.
- Programda kalp ve damar hastalıkları, tıkanıklık, tedavi seçenekleri ve kalp krizinden korunma konuları ele alınacaktır.
- 01:46Hastane Hakkında Bilgiler
- Dr. Ertürk, İstanbul Avrupa Yakası'nın tek kalp hastanesi olan Mehmet Akif Ersoy Kalp Hastanesi'nde kardiyoloji uzmanı ve yönetici başhekim olarak çalışmaktadır.
- Hastane 465 yataklı olup, anne karnından ölünceye kadar tüm yaş gruplarına kalp hastalıklarına hizmet vermektedir.
- Hastanede çocuk kardiyoloji, çocuk kaplama cerrahisi, erişkin kardiyoloji ve erişkin kaplama cerrahisinde uzman yetiştirilmektedir.
- 03:11Kalp Damar Hastalıkları
- Kalp damar hastalığı, kalbi besleyen üç damardan birinin tıkanması ve kalbe oksijen akışının kesilmesidir.
- Kalp damar tıkanıklığının %90'ı atalet skleroz (damar sertliği) nedeniyledir, %10'ı ise nadir durumlarda damar spazmı veya emboli (pıhtı) nedeniyledir.
- Kalp damar tıkanıklığına yatkın kişiler: şeker hastalığı olanlar, hipertansiyonlu, yüksek kolesterolli, hareketsiz yaşam tarzı sürenler, kilo fazlalığı olanlar, sigara içenler, aşırı alkol tüketenler, depresyona eğilimli ve A tipi kişilere aittir.
- 05:34Belirtiler ve Tanı
- Kalp damar tıkanıklığının en sık belirtisi göğüs ağrısıdır, bazen nefes darlığı olarak da kendini belli edebilir.
- Göğüs ağrısı genellikle göğsün ortasında başlar ve çene, boynu, omuzları ve özellikle sol kolun iç kısmına yayılır.
- Kalp krizi geçiren hastalarda göğüs ağrısı 20 dakikadan uzun sürerken, erken dönem belirtilerinde ağrı genellikle 2-3 dakika sürer ve yürüyüşle ilişkilidir.
- 07:20Göğüs Ağrısının Türleri ve Risk Grupları
- Göğüs ağrısı çeşitleri vardır; AII göğüs ağrısı daha çok solunumla ilişkilidir ve parmak ucuyla gösterilir.
- Bazı organların ağrıları (mide, özofagusa reflü, gaz, costa iltihapları) göğüs ağrısıyla karışabilir.
- Özellikle yürüyüşle başlayan göğüs ağrısı ihmal edilmemeli ve bir hekime başvurulmalıdır.
- 09:49Kardiyoloji Muayene Önerileri
- Dünya literatürüne göre 40 yaşından sonra herkesin kardiyoloji muayenesi yapması ve gelecek 10 yıl içinde kalp krizi veya kalpten ölüme riski için bir skor alması önerilmektedir.
- 40 yaşından önce kardiyoloji muayenesi yapması gerekenler: ailelerinde erken yaşta (55 yaşından önce erkek, 65 yaşından önce kadın) kalp rahatsızlığı olanlar, diyabet hastaları ve sigara içenlerdir.
- Kanser hastaları, romatolojik hastalıklar (romatoid artrit, sistemik nüfusi, attaoz) gibi bazı hastalıklar kalp hastalığına yatkınlık sağlar.
- 12:07Kalp Risk Skoru
- Kalp risk skoru, total kolesterol, kan basıncı, yaş, cinsiyet ve sigara içme durumuna göre hesaplanır.
- Skorun %1'in altındaysa 10 yıl içinde kalp hastalığına yakalanma riski çok düşük olur.
- Skorun %10 üzeri ise 10 yıl içinde %3'ün üzerinde kalp krizi yakalama ihtimali vardır.
- 13:29Anjiyo Tetkikleri
- Anjiyo, invaziv bir işlem olup sadece damar tıkanıklığını tespit etmek için kullanılır ve her önüne gelene yapılmamalıdır.
- Anjiyo yapma durumları: ciddi göğüs ağrısı olanlar, tetkiklerde kalp duvarlarının zayıf kaldığı görülenler veya yüksek riskli bulgular saptananlar.
- Son dönemde moda olan sanal anjiyo (tomografik anjiyo) daha az invazif bir yöntemdir ve 10 saniye süren bir tetkik olup, radyasyon ve kontrast madde içerir.
- 15:32Sanal Anjiyo Uygulamaları
- Sanal anjiyo, atipik şikayetler olan hastalarda veya ailesinde genç yaşta kolesterol ve kalp hastalığı olan hastalarda yapılabilir.
- Sanal anjiyo çekimine uygun olmayanlar: çok kilolu hastalar, iyi nefes alamayanlar, hamile olanlar ve ritim bozukluğu olan hastalar.
- Sanal anjiyoda damar tıkanıklığı yok diyorsa %99 oranında doğrudur, var diyorsa ise %30-40 civarında plaklar için güvenilir olabilir.
- 17:51Kalp Krizi Sonrası Tedavi
- Kalp krizi geçiren bir kişi artık yüksek riskli gruba girer ve ikinci bir krizin geleceği riski vardır.
- Kalbin üç damarı vardır: soldaki ana damar kalbin üç dördünü, yan damar bir çeyreğini, sağdaki damar ise çeyreğini besler.
- Kalp krizi geçirdiğimiz zaman hangi damarın tıkandığı önemlidir.
- 18:42Kalp Krizi ve Müdahale
- Büyük bir damardan kalp krizi geçirmek, kalbin hastalanma ihtimalini artırır ve müdahale zamanı çok önemlidir.
- Erken müdahale, kalp krizinde temel yaşamsal prensiptir; ne kadar erken zamanda damar açılırsa hasta o kadar şanslı olur ve kalbi o kadar az hasarlanır.
- Kalp krizi geçiren hastalara genellikle 15 gün istirahat verilir ve sonrasında normal yaşantısına devam edebilirler, ancak ağır krizlerde kalp yetersizliği gibi sorunlar ortaya çıkabilir.
- 19:49Kardiyak Rehabilitasyon
- Kalp krizi geçiren hastalar genellikle "ben normal yaşantıma dönebilecek miyim" gibi endişeler yaşarlar.
- Kardiyak rehabilitasyon, doktor gözetiminde yapılan bir egzersiz programıdır ve hastalar genellikle birinci ayında 15 gün istirahat ettikten sonra bu programa alınır.
- Normal şartlarda, 10-15 günlük bir istirahat sonrası hastalar işlerine ve normal yaşantılara rahatlıkla dönebilirler.
- 20:43Stent ve Bypass Ameliyatı
- Kalp krizi geçiren hastaların damarları genellikle aniden açılır, bu nedenle bypass ameliyatına ihtiyaç duyulması %1'in altında kalmıştır.
- Tek damar tıkanıklığı durumunda genellikle stent tercih edilir, üç damar tıkanıklığı varsa ve tıkanıklık uç noktalarda ise stent kullanılabilir.
- Şeker hastalığı olan hastalarda, damar tıkanıklığı ana gövdede (proksimal kısım) varsa genellikle bypass ameliyatı önerilir.
- 22:55Stentlerin Özellikleri ve Bakımı
- Günümüzde kullanılan stentler genellikle uzun ömürlüdür ve vücut onları en erken bir ayda kabul eder.
- Stentlerin tıkanma ihtimali genellikle ilk altı ay veya bir yıl içinde olur, bir yıldan sonra bu ihtimal %1'e kadar düşer.
- Stentli hastaların kan sulandırıcı ilaçları (aspirin ve başka kan sulandırıcılar) kullanmaları çok önemlidir, aksi takdirde stent tıkanabilir.
- 24:39İlaçlı ve İlaçsız Stentler
- Günümüzde genellikle ilaçlı stentler takılmaktadır, ilaçsız sistem çok nadiren kullanılmaktadır.
- Damar çapı 3,5 milimetreden fazlaysa, ilaçlı veya ilaçsız stent arasında sonuçlar genellikle aynıdır.
- Damar çapı 3,5 milimetreden küçükse rutin olarak ilaçlı stent takılmaktadır.
- 25:54Anjiyoskopik İnceleme ve İlaç Kullanımı
- Sağlık sorunu olmayan, kardiyovasküler tıkanıklığı olmayan hastalara anjiyoskopik inceleme önerilmez çünkü mide kanaması riski yüksektir.
- İlaç kullanımı için düşük doz (75-80 mg) önerilir çünkü yüksek doz (300 mg) kanama riskini artırırken fayda sağlama açısından düşük dozla aynıdır.
- Stent takma işlemi ameliyatın riski ve hazırlığı açısından daha az sorunlu olup, hastalar bir gün sonra taburcu edilebilirken, bypass ameliyatı için hastanede 5-6 gün kalış gereklidir.
- 28:12Tedavi Yöntemleri
- Kalp krizi geçirmemiş, ağrı şikayeti olan hastalara öncelikle ilaç tedavisi uygulanır ve bir ay sonra kontrol edilir.
- İlaç tedavisi yeterli olmazsa anjiyoskopik inceleme yapılır ve duruma göre stent takma veya bypass ameliyatı önerilir.
- Stent takma sonrası bile hastalara en az 4-5 farklı ilaç verilmesi gerekir ve bazı hastalara uzun vadeli kalp krizi riskini azaltmak için kolesterol ve tansiyon ilaçları önerilir.
- 30:33Kalp Damar Ameliyatı Teknikleri
- Kalp ameliyatlarında atan kalpli (kalp durdurmadan), minimal invaziv (küçük kesiklerle) ve robotik cerrahi ameliyat teknikleri uygulanabilir.
- Robotik cerrahi ameliyatlarında doktor robotu kullanır, tamamen kesiksiz ameliyatlar yapılabilmektedir.
- Robotik cerrahi ameliyatları için belirli kriterlere uygun hastalarda uygulanır ve tecrübeli cerrahlara ihtiyaç vardır.
- 31:48Kalp Sağlığı İçin Önlemler
- Kalp sağlığı için düzenli egzersiz yapmak önemlidir; haftalık en az 150 dakika, günlük 30-60 dakikalık orta zorlukta egzersiz önerilir.
- Akdeniz tipi diyet uygulanmalıdır: lifli tahıllar, bitkiler, yağsız et, süt ürünleri, haftada en az 2 gün balık (biri tam yağlı) tüketilmelidir.
- Günlük tuz tüketiminin 5-6 gramı geçmemesi, yumurta tüketiminin 3-4'lük geçmemesi, meyve-sebze tüketiminin 200 gramın üzerinde olması ve hazır gıdalardan uzak durulması önerilir.
- 34:59Doğal Tuzlar ve Beslenme
- Doğal tuzlar (Himalaya tuzu, kaya tuzu) kullanırken 18 grama çıkmaması gerekir, vücutta zaten besinlerde doğal tuz, vitamin ve mineraller bulunur.
- Beslenmede ölçülü olmak önemlidir, fazla tuz tüketimi vücutta sorun yaratabilir.
- 35:48Yağlı Besinlerin Tüketimi
- Doymamış yağlar (kuyruk yağı, iç yağı, tereyağı) kalorinin toplam alımının %10'unu geçmeyecek şekilde tüketilmelidir.
- Her besin ölçülü tüketildiğinde sağlıklı olabilir, ancak ölçüsü kaçırdığımızda sorunlar ortaya çıkabilir.
- 37:08Kırmızı Et ve Kalp Sağlığı
- Kırmızı et tüketimi yapabilirsiniz, ancak yağsız ve ızgara kızartma gibi yöntemler tercih edilmelidir.
- Hastalara katı diyetler yerine, hastaya göre değişen ve yaşamdan koparmayan diyetler önerilmelidir.
- 38:37Yemek Kültürü ve Sağlık
- Tencere yemekleri Anadolu kültürüne ait olup sağlık açısından zararlı değildir, ancak porsiyon ölçüsü ve geç saat yemek yemekten kaçınılmalıdır.
- Fast food tarzı yiyecekler sağlık açısından sakıncalıdır.
- 39:18Sigara Bırakma
- Sigara vücudun her organında ciddi zarar yapar ve bırakılması gereken bir alışkanlıktır.
- Sigara bırakma sürecinde ani bırakma yöntemi en etkili yöntemdir.
- Kalp krizi geçiren hastalarda ilk üç ay sigara bırakma daha kolaydır, sonrasında alışkanlık yeniden başlayabilir.
- 40:31Kalp Hastalıkları ve Cinsel Hayat
- Stent takılı ve bypass yapan kişilerde normal cinsel hayatı etkileyen bir sorun genellikle yoktur.
- Kalp krizi geçiren kişiler 15 gün sonra normal yaşamına dönebilirler.
- Cinsel güçlendirici ilaçlar bazı kalp hastalıkları ilaçlarıyla etkileşebilir, bu nedenle doktora danışılmalıdır.
- 42:04Kardiyak Rehabilitasyon
- Kardiyak rehabilitasyon, bypass sonrası, stent sonrası ve kalp krizi sonrası doktor gözetiminde yapılan bir programdır.
- Bu programda diyetisyen, fizik tedavi uzmanı ve fizyoterapist bulunur.
- SGK tarafından karşılanan bu rehabilitasyon programı hastalar için hayata yeniden dönmeleri için önemlidir.
- 43:02Yurtdışı Hastalar Hizmeti
- Mehmet Akif hastanesi 2011 yılından beri yurtdışı hastalarına hizmet vermektedir.
- Hastanede Arapça ve İngilizce tercümanlar ve internet sitesinde Arapça ve İngilizce bölümleri bulunmaktadır.
- Gelen hastalar genellikle Azerbaycan, Ortadoğu, Balkanlar ve Orta Asya'dan olup, bazıları ikili devletler anlaşmaları kapsamında, bazıları ise memnuniyetle duyurarak veya hekimlerin popülerliği nedeniyle doğrudan başvuruyorlar.
- 44:37Hastanenin Hizmet Alanları
- Hastanenin ana hizmet alanı kalp hastalıklarıdır; doğuştan kalp hastalığı olan çocuk hastalar, kalp ameliyatı gereken erişkin hastalar ve ritim bozukluğu için gelen hastalar bulunmaktadır.
- Hastanenin fiyat ve kalitesi özel hastanelere göre daha elverişli ve uygun olup, hastalar doğrudan internet sitesinden başvurabilmektedir.
- Hastanenin yoğunluğu Avrupa Yakası'nın tek kalp hastanesi olması nedeniyle yüksek olmasına rağmen, devletin MHRH sistemi ile randevu alınabilmektedir.
- 46:05Randevu Sistemi ve Hizmet Kalitesi
- Randevu sisteminde en büyük sorun, randevu alanların %25'inin gelmemesi ve randevuları iptal etmemeleridir.
- Hastanede hizmetler oldukça hızlıdır; muayene saatlerinde gelinen hastalar rahatlıkla muayene olabilir ve birçok tetkik aynı gün yapılabilir.
- Barkodsuz muayene sistemi uygulanmaktadır; hastalar sekretere uğramadan, barkod almadan kimlikleriyle hekimlerine doğrudan gidebilmektedir.
- 47:59Hastanenin Avantajları
- Hastanede sadece kalple uğraşan bir ekip bulunmakta, herkes yaptığı işin ehilidir ve en ufak bir problemde hemen müdahale edilebilmektedir.
- Hastanede 175 adet yoğun bakım yatağı bulunmaktadır ve ekibinin genç ve dinamik olması büyük avantaj sağlamaktadır.
- Hastanede tüm kalp hastalıkları tedavi edilebilmekte, anne karnından başlayarak ölüme kadar tüm yaş grupları hitap edilebilmektedir.
- 49:40Ayak Damar Tıkanıklığı ve Belirtileri
- Vücudumuzun her tarafında aynı damar yapısı bulunur, ancak ayak damar tıkanıklığı kalp gibi bir hastalık olarak değerlendirilir.
- Ayak damar tıkanıklığının belirtileri olarak yürürken bacak, baldır, uyluk veya kalçada ağrı yaşanabilir ve bu ağrı ilerlemeyi engelleyebilir.
- Ayak damar tıkanıklığı, özellikle şeker ve sigara kullanımı nedeniyle gelişebilen bir hastalık olup, cinsel güçsüzlük de bu durumun bir belirtisi olabilir.
- 50:48Ayak Damar Tıkanıklığı Tedavisi
- Hastanede ayak damar tıkanıklığı için özel bir poliklinik bulunmakta ve hastaların muhabbetli ölçümleri değerlendirilmektedir.
- Ayak damar tıkanıklığında ömür uzatma gibi bir etki olmamakla birlikte, hastanın konforunu sağlayarak yüz metre yürürken ağrı yaşayan birinin rahatça yürümesini sağlamaktadır.
- Tedavi için ilaçlar, kolesterol kontrolü, sigara bırakma ve düzenli egzersiz önerilmektedir; egzersiz yapmayan ve sigarayı bırakmayan hastalara tedavi yapılmamaktadır.
- 52:15Ameliyat Seçenekleri ve Sigara Etkileri
- Tedaviye uyum göstermeyen hastalarda stent veya balon uygulanabilir, ayrıca periferik bypass ameliyatı da yapılabilir.
- Sigara içen biri sigarayı bıraktığında, on yıl sonra hiç sigara içmemiş bir insanın kalbine ulaşılmış olur ve tamamen vücuttan temizlenmesi için onbeş-yirmi yıl gerekebilir.
- Pasif içicilik toplumda yaygın olmasına rağmen, bakanlığın önlemleriyle kapalı mekanlarda sigara içilmesi konusunda tedbirler alınmaktadır.
- 53:54Doktorlar ve Sigara
- Ciddi sigara içiciler arasında doktorlar da bulunmaktadır ve bu durum sorun yaratmaktadır.
- Hastanede bahçede sigara içilmesi yasaklanmakta ve hatırlatıcı tabelalar bulunmakta olsa da, bu yasağın tam olarak uygulanması zordur.
- Sigarayı bıraktığınızda kazanacağınız şeyleri anlatmak mümkün değildir, bu kadar fazladır.
- 55:11Sigara Bırakma Hizmetleri
- Sigara bırakma konusunda radikal bir çözüm uygulanabilseydi iyi olurdu, ancak bu büyük bir pazar olduğu için kolay değil.
- Hastanede sigara bırakma polikliniği bulunmaktadır ve göğüs hastalığı uzmanı hastalarla yarım saatlik randevular düzenlemektedir.
- Sigara bırakma sürecinde hastalarla enine boyuna konuşulur, sigaranın zararları anlatılır, psikolojik destek sağlanır ve gerekirse devletin ödediği yardımcı ilaçlar kullanılır.
- 56:15Yağ Kullanımı Hakkında Tavsiyeler
- Reklamlarda "kalp dostu" olarak satılan margarinler gibi suni ortamda üretilen yağların kesinlikle kullanılmaması tavsiye edilmektedir.
- Paketlenmiş gıdaların çoğunun içinde birçok yağ ve koruyucu madde bulunduğundan, evde yapılan yemeklerin daha sağlıklı olduğu belirtilmektedir.
- Sucuk, salam ve sosis gibi işlenmiş et ürünleri az miktarda tüketilebilir, ancak her gün tüketilmemelidir.
- 58:27Sağlıklı Yaşam Tarzı Tavsiyeleri
- Bol hareket, bol sebze ve meyve tüketimi, kötü alışkanlıklardan ve sigaradan uzak durulması tavsiye edilmektedir.
- Kalp krizi geçirmekten değil, tedaviye umutsuzluktan ve hayatına düzen vermemekten korkulması önerilmektedir.
- Programda konuk olarak Doçent Doktor Mehmet Ertürk, İstanbul Sağlık Bilimleri Üniversitesi Mehmet Akif Ersoy Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim Araştırma Hastanesi Başhekimi olarak yer almıştır.