Buradasın
Kalça ve Diz Protezi Cerrahisi Hakkında Bilgilendirici Röportaj
youtube.com/watch?v=IiOprcUwOB8Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir televizyon programında ortopedi ve travmatoloji uzmanı Prof. Dr. Atilla Sancar Parmaksıoğlu ile yapılan bir röportajdır. Programda sunucu ve uzman, izleyicilerden gelen soruları yanıtlamaktadır.
- Video, kalça ve diz protezleri konusunda kapsamlı bilgiler sunmaktadır. Protezlerin ömürleri, revizyon cerrahisinin nedenleri, enfeksiyon tedavisi, ameliyat öncesi hazırlıklar, anestezi seçenekleri ve ameliyat sonrası bakım gibi konular ele alınmaktadır. Ayrıca, farklı hastalıklar (Parkinson, romatoid artrit, diyabet) olan hastalarda protez cerrahisi ve yaş sınırları hakkında bilgiler verilmektedir.
- Röportajda protez cerrahisinde kullanılan çimentolu-çimentosuz protezler, CRP değerlerinin önemi, şişlik ve ağrı sorunları, kan kullanımı ve platin kullanımı gibi teknik detaylar da açıklanmaktadır. Diz yıpranması ve kireçlenmesi tedavisinde ilaç tedavisi yerine kilo kontrolü ve diz koruma yöntemlerinin önemi de vurgulanmaktadır.
- 00:37Revizyon Protezler Hakkında Genel Bilgi
- Prof. Dr. Atilla Sancar Parmaksıoğlu, ortopedi ve travmatoloji uzmanı olarak revizyon, kalça ve diz protezleri konusunu ele alıyor.
- Revizyon protezler, kalça ve diz eklemdeki kıkırdaklarının yıpranması sonucu konulmuş olan protezlerin sorun çıkartması neticesinde mevcut protezleri çıkartılarak yerlerine yeni protezlerin konulması işlemidir.
- İyi bir cerrahi teknikle ve kaliteli bir protez kullanılarak bu protezlerin ömürlerini yirmi yıldan fazla uzatmak mümkündür.
- 02:39Protez Cerrahisinde Önemli Faktörler
- Protez cerrahisinde kemik kesiminden farklı olarak yumuşak doku dengesinin sağlanması çok önemlidir, çünkü protezi büyük veya küçük koyarsanız olmaz.
- Kalçayı yerinde tutacak, eklemi yerinde tutacak bağların dengesini oluşturamazsanız dengesizliğe bağlı yıpranma hızlanacaktır.
- Enfeksiyon da önemli bir faktördür ve enfeksiyon olduğu zaman protez çok daha erkende yıpranacaktır.
- 04:11Revizyon Protezlerin Nedenleri
- En önemli revizyon nedeni gevşemedir; protezin kemikten veya çimentodan ayrılması şeklinde olabilir.
- Gevşeme iltihaplı veya iltihapsız olabilir, iltihaplı olursa iş çok daha vahim neticelere kadar ve zor cerrahi süreçlere kadar götürebilir.
- İltihapsız protezlerin ömrünü tamamladıktan sonra da gevşeme söz konusu olabilir.
- 05:13Gevşemenin Nedenleri ve Belirtileri
- Gevşeme enfeksiyon olmadan aşırı kilo, fazla kullanım veya iyi bir cerrahi tekniğinin oluşturulmaması gibi nedenlerden kaynaklanabilir.
- Gevşemenin en önemli bulgusu ağrıdır ve ağrı karakteri önemlidir.
- İlk yapıldığı andan itibaren ağrı geçmemişse, aksi ispat edilinceye kadar enfeksiyon kabul edilmelidir.
- 06:53Enfeksiyon ve Tahliller
- Enfeksiyon her zaman ateş yapmayabilir, özellikle kronikleştiği zaman ateş yapmayabilir.
- Hastalar ağrı, yürüme bozukluğu, gece ağrısı, aksama ve topallama şikayetleriyle gelebilir.
- Laboratuvar tahlillerinde CRP (özellikli reaksiyon) enfeksiyon bulgusunu ortaya koyabilir, ancak başka enfeksiyon odağı yoksa CRP yüksekliği proteze bağlı olabilir.
- 08:21Enfeksiyon Tedavisi Sistemi
- Enfeksiyon olmadığında protez çıkarılıp yeni protez yerleştirilebilir, ancak enfeksiyon olduğunda tedavi süreci daha karmaşık olur.
- Enfeksiyon şüphesi uyandıran hastalarda diz ve kalça ekleminden sıvı alınarak kültüre gönderilmeli ve antibiyogram sonuçlarına göre tedavi planlanmalıdır.
- Mikrop tespit edildiğinde, protezler çıkarılıp hastaya 1,5 ay kadar damardan antibiyotik tedavisi uygulanmalıdır.
- 09:53Enfeksiyon Tedavisinin Süreci
- Antibiyotik tedavisi sonlandıktan sonra en az 10-15 gün ara verilip, tekrar laboratuvar tetkikleri yapılarak enfeksiyonun giderilip gidilmediği kontrol edilmelidir.
- Enfeksiyon tedavisi için hasta, hekim ve hastane için zorlu ve masraflı bir süreçtir.
- Enfeksiyondan korunmanın yolu üç kısma bağlıdır: hijyenik ameliyathane, ameliyat öncesi tetkiklerin iyi yapılması ve hastanın hazırlık aşamasında dikkatli olması.
- 11:08Ameliyat Öncesi Hazırlık
- Protez cerrahisine girecek hastalarda kulak burun boğaz ve diş muayenesi mutlaka yapılmalıdır.
- Hastada gizli enfeksiyon odakları olabilir, bu mikroplar kan yoluyla ameliyat yapılan bölgenin zayıf noktasına bulaşabilir.
- İdrar yolunda iltihap varsa idrar kültürü yapılmalı ve böbreklerde iltihap olup olmadığı kontrol edilmelidir.
- 12:27Parkinson Hastalığı ve Protez Cerrahisi
- Parkinson hastalığı dizlerde yapılacak artroplasti ameliyatına engel değildir.
- Parkinson hastalığı olan hastalarda özel protezler kullanılabilir.
- Hastanın başka rahatsızlıkları (akciğer, kalp) olup olmadığı da önemlidir.
- 13:58İkinci Protez Ameliyatı
- Enfeksiyon olmadığında protezi çıkartırken kemik defektleri oluşturulmamasına dikkat edilmelidir.
- Az kemik kaybı olduğunda aynı tip model protez kullanılabilir, ancak kemik kayıpları varsa farklı modellerde protezler tercih edilmelidir.
- Diz protezinde hem uyruk kemiğinde hem kaval kemiğinde ileri derecede kemik kaybı varsa mutlaka saplı protezler kullanmak gerekir.
- 15:44Çimento Kullanımı
- Çimento yapıştırıcı değil, boşluk doldurucu özelliğe sahiptir.
- Diz protezinde çimentolu ve çimentosuz protezler vardır, ancak Türkiye ve dünyada altın standart diz protezlerinde çimentolu uygulamadır.
- Kalça protezlerinde ise çimentosuz uygulamalar daha yaygın olup, sıkıştırma özelliği sayesinde ara maddeye ihtiyaç duyulmaz.
- 16:28Dönmüş Bacak Durumu
- Dönmüş bacak durumunda (varus deformitesi) dizlerin yıpranmış olduğu anlaşılır.
- Yetmiş iki yaşındaki hastalarda protez kullanmak uygun bir çözüm olabilir.
- Protez cerrahisi iyi yapıldığında ömür boyu rahatlık ve hayat konforu sağlanabilir.
- 19:29Dirsek Protezi Hakkında Soru
- Bir izleyici, bir buçuk-iki sene önce protez olup, dirseklerindeki romatoid artrit ve hareket kısıtlaması nedeniyle protez olma olasılığı hakkında soru soruyor.
- Profesör, dirsek protezlerinin kalça ve diz protezlerine göre daha az dayanıklı olduğunu ve sonuçlarının daha iyi olmadığını belirtiyor.
- İkincil dirsek protezleri yapılabileceği ancak dirsek eklemi idare edilebiliyorsa şimdilik gerekli olmadığı vurgulanıyor.
- 25:09Protez Cerrahisinde Hazırlık
- Profesör, kalçada röntgen ve sintigrafi ile gevşeme durumu tespit edilebileceğini, kemik defekleri için tomografi kullanılabileceğini açıklıyor.
- Revizyon cerrahisinde (ilk yapılan protezlerin aynaları) ameliyata girmeden önce tüm gereksinimlerin hazır olması gerektiği belirtiliyor.
- Protez cerrahisinin en önemli şartının bağ dengesini korumak olduğu, özellikle revizyon cerrahisinde bağ dengesi sağlanamazsa protez başarısız olacağı vurgulanıyor.
- 27:27Revizyon Cerrahisinin Zorlukları
- İlk yapılan protez cerrahisinde bağ dengesini korumak protezin ömrünü uzatırken, revizyon cerrahisinde bağ dengesini korumak hastanın bacağının üstüne basmasını sağlıyor.
- Revizyon cerrahisinde tüm olası durumları göz önünde bulunduracak şekilde ameliyata girilmesi gerektiği, hasta beklemediği için her şeyin el altında olması gerektiği belirtiliyor.
- Program, izleyicilerden sorularını 212 652 64 64 numaralı telefondan iletebileceklerini duyuruyor.
- 29:32Diz Protezi Sonrası Sorunlar
- Diz protezi sonrası şişlik ve hareket kısıtlaması olabilir, ancak bir yıl sonra ağrı ve rahatsızlık devam ediyorsa anormaldir.
- Normal diz protezi sonrası hasta ameliyat günü yürüyebilir, üçüncü gün diz kırılma derecesi 100-120 dereceye kadar gelir ve bir ay içinde ağrılar geçmelidir.
- Şişlik durumunda aspirasyon (materyal alıp inceleme) yapılması ve CRP (C-reaktif protein) ve sedimantasyon hızı gibi laboratuvar testlerinin kontrol edilmesi gerekir.
- 31:03CRP Değerinin Önemi
- Diz ve kalça protezi sonrası CRP değeri üç hafta içinde normale düşmelidir, düşmezse enfeksiyon riski vardır.
- CRP yüksekliği göz ardı edilirse, hastanın yaşam kalitesini etkileyen ağrılar yaşayabilir veya revizyon cerrahisine ihtiyaç duyabilir.
- Üç haftada CRP yüksekliği varsa, hastaya tekrar ameliyata alınarak plastik parçalar temizlenip yenisi konulabilir.
- 33:12Kalça Ağrısı Sorunu
- Kalça ağrısı olan hastalarda MR ve tomografi normal çıkarsa, kalça hareketlerinin özel muayene testleri yapılması gerekir.
- Kalça ağrısı bel veya dizden kaynaklanabilir, bu nedenle bel ve diz de değerlendirilmelidir.
- Hastanın yeniden bir doktor tarafından değerlendirilmesi faydalıdır.
- 34:52Anestezi Türleri
- Diz protezi ameliyatlarında genel anestezi (narkoz), spinal anestezi ve epidural anestezi olmak üzere üç anestezi şekli vardır.
- Revizyon cerrahisinde tercih edilen anestezi şekli epidural anestezi olup, omurilikte kateter yerleştirilir ve ameliyat sonrası üç gün kadar ağrı kontrolü sağlanabilir.
- Epidural anestezi ağrı kontrolünü sağlarken kanamayı ve enfeksiyon riskini de azaltır.
- 37:30Kalça Protezi ve Yürüyüş
- Kalça kemiğinden protez takılan hastalarda, büyük bir kemik alınarak konulan protezlerin kemiğe tutulumu daha azdır.
- Bu tür protezlerin ömrü normal protezlerin ömrü kadar uzun değildir, dolayısıyla korunması gerekir.
- Protezin ömrünü uzatmak için uzun yollar yürümemek, ayakta fazla kalmamak, kilo almak yerine vermek gibi önlemler alınmalıdır.
- 40:19Protez Ameliyatlarında Kan Kullanımı
- Kalça ve diz protezlerinin ilk ameliyatlarında genellikle kan kullanılmamaktadır.
- Kan kullanımı çok doğru bir şey değildir çünkü fazla kan kullanımı yara problemleri, enfeksiyon ve ölüm oranlarını artırabilir.
- Revizyon ameliyatlarında kan kullanma ihtiyacı daha fazla olabilir, özellikle kalça protezlerinde.
- 42:08Protez Çevresi Kırıkları ve Tedavisi
- Protez çevresinde kırık olabilir ve bu durumda platin (plaklar ve çiviler) kullanılabilir.
- Protez çevresinde kırık varsa ve protez sağlamsa sadece kırık tedavisi yapılır.
- Protez gevşemişse, kırık tedavisine ek olarak protez cerrahisinin revizyonu da yapılır.
- 43:02Protez Cerrahisinin Yaş ve Hastalık Sınırları
- Kalça ve diz protezlerinde yaş sınırı yoktur, çocukluk ve ergenlik hariç her yaşta yapılabilir.
- Ek hastalıklar varsa (örneğin diyabet) tedavi planı farklılaşabilir.
- Ek hastalıklı hastalarda iki taraflı protez yerine tek tek ameliyatlar yapılmalıdır.
- 45:04Diz Yıpranması ve Tedavisi
- Diz yıpranması ve kireçlenmesinin ilacı yoktur, özellikle elli yaş üzerindeki hastalarda.
- Diz içine yapılan enjeksiyonlar (kondroid sülfat, glokozamin, PRP) kanıta dayalı tıp açısından faydası yoktur.
- İlk tedavi olarak kilo vermek, uzun yürüyüş yapmamak ve diz eklemine binen yükleri azaltmak gerekir.
- 47:47Diyabetli Hastalarda Protez Cerrahisi
- Kontrol altına alınamayan diyabetli hastalarda (HbA1c 7'in üzerinde) protez cerrahisi risklidir.
- Diyabetli hastalarda enfeksiyon riski yüksektir, bu nedenle diyabet kontrollü olması gerekir.
- Diyabetli hastalarda ameliyat için iyi tetkiklerden geçmek gerekiyor.