Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, uzman psikolog Erba Kray tarafından Yeryüzü Eğitim Danışmanlık YouTube kanalında sunulan bir eğitim içeriğidir.
- Videoda kabul kararlılık terapisi (ACT) detaylı olarak anlatılmaktadır. Konuşmacı, psikoterapilerin üçüncü dalga ekollerinden biri olan ACT'nin temel prensiplerini, diğer terapi ekollerinden farkını ve çalışma yöntemlerini açıklamaktadır. ACT'nin mekanistik yaklaşıma karşı çıkarak davranışların bağlamını ve işlevini değerlendirdiği, altı temel beceri (temas becerileri, kabul becerileri, bilişsel ayrışma becerileri, bağlamsal benlik becerileri, değerlerle temas ve değer odaklı davranış) üzerinden psikolojik esnekliği artırmaya yönelik çalıştığı anlatılmaktadır.
- 00:07Kabul Kararlılık Terapisi Nedir?
- Kabul kararlılık terapisi, insan psikolojisinin bütünlüğünü anlamaya, çözmeye ve değiştirmeye yönelik altıyüz küsur terapi ekolünden biridir.
- Bu terapi, bilişsel-davranışçı ekolden gelmekte olup daha çok davranışçı yaklaşıma yaklaşan bir üçüncü dalga terapi ekolüdür.
- Üçüncü dalga ekolleri, diğer iki ekolün mekanistik yaklaşımına karşı çıkarak insanda bozukluk olmadığını savunmaktadır.
- 01:03Mekanistik Yaklaşım ve Üçüncü Dalga Ekolleri
- Mekanistik yaklaşım, bir yerde bozukluk olduğunu bulup tamir ederek her şeyin düzeleceğini savunur.
- Birinci ve ikinci dalga ekolleri bu yaklaşımla ilerlemiş ancak ilerleyemedikleri noktalar olmuştur.
- Üçüncü dalga ekolleri, mekanistik yaklaşımın kısıtlı kalabileceğini iddia ederek insanın düşüncelerinde bozukluk olmadığını savunmaktadır.
- 02:04Kabul Kararlılık Terapisi'nin Yaklaşımı
- Bu ekole göre her davranış işlevinde ve bağlamında değerlendirilmelidir.
- Bir davranışın anlamını anlamak için önce o davranışın bağlamını, sonra işlevini keşfetmek gerekir.
- Psikoterapist hem davranışın bağlamını hem de işlevini keşfederek istenmeyen davranışları azaltmak ve istenen davranışları arttırmak yönünde hareket edebilir.
- 04:21Davranış Kavramı
- Davranış, organizmanın içte ve dışta yaptığı her şeydir: his, düşünce, rüya gibi.
- Davranışlar açık davranışlar (yemek yemek, su içmek) ve örtük davranışlar (düşünmek, hissetmek) olarak ikiye ayrılır.
- Örtük davranışların farkı, kişinin beyanına bağlı olmasıdır; örneğin üzgün hissetmek gibi.
- 05:13Kabul Kararlılık Terapisi'nin Alt Başlıkları
- Bu ekole göre altı alt başlık vardır: temas becerileri, kabul becerileri, bilişsel ayrışma becerileri, bağlamsal benlik becerileri, değerlerle temas ve değer odaklı davranış.
- Bu başlıklarla kişide psikolojik esneklik artırmak hedeflenir.
- Psikolojik esneklik, açıklıkla içinde bulunan anda olma ve değerler doğrultusunda eyleme geçme becerisidir.
- 06:08Terapinin Temel Prensibi ve Faydaları
- Kabul kararlılık ekolü, kişide davranışsal fazlalık varsa mutlaka karşılığında davranışsal eksiklik olduğunu savunmaktadır.
- Terapide kişinin değerlerle temasını artırmak ve mevcut durumun zorluğunu kabul ederek eyleme geçebilmesini vurgulamak hedeflenir.
- Yapılan çalışmalar birçok semptoma kabul ve kararlılık terapisinin çok iyi müdahale ettiğini göstermektedir.