Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Köy TV'nin "Doğadan Şifa" programında sunucu Abdullah Bey, Ziraat Yüksek Mühendisi Furkan Tmaz ile İç Anadolu Bölgesi'ndeki tıbbi aromatik bitkiler hakkında bilgi paylaşımı yapıyor.
- Program, İç Anadolu Bölgesi'nde yetiştirilebilecek ekonomik değeri yüksek tıbbi aromatik bitkilerin detaylı tanıtımını içermektedir. Gilaburu, kişniş, çay, çöven, safran, zufa otu, dulavrat otu, andızotu, ısırgan, haşhaş, kuşkonmaz, sarı kantaron, hindiba ve şahtere gibi bitkilerin fiziksel özellikleri, yetiştirme koşulları, hasat zamanları, kullanım alanları ve ekonomik değerleri hakkında bilgiler verilmektedir.
- Programda ayrıca tıbbi bitkilerin işlenerek satılmasının daha yüksek getiri sağladığı vurgulanmakta ve bu bitkilerin restoran, gıda, ilaç ve kozmetik sanayinde nasıl kullanıldığı anlatılmaktadır. İç Anadolu bölgesinde sözleşmeli tarım modeli ile yetiştirilmesinin önemi ve pandemi döneminde çiftçilerin ve pazarcı esnafının önemine değinilmektedir.
- 00:35Program Tanıtımı ve Meteorolojik Durum
- Köy TV'de "Doğadan Şifa" programının yeni bölümü, Ziraat Yüksek Mühendisi Furkanmaz Hoca ile İc Anadolu Bölgesi'nde tıbbi aromatik bitkiler hakkında bilgi paylaşılacak.
- Bölgede meteorolojik uyarılar var, lodos ve nemli hava yaşanıyor, meteoroloji yetkilileri önümüzdeki süreçte havanın serinleyeceğini belirtiyor.
- Güneydoğu Anadolu bölgesinde aşırı ani sıcaklıklar ekinlerde kavrulmalara sebep oluyor ve hasat zamanına yaklaşıyor.
- 02:33İstanbul'dan Hoca Bağlantısı
- Hoca, çiftçileri ekinlerde ani sıcaklıklardan dolayı oluşan zararlardan dolayı dikkatli olmaları konusunda uyarıyor.
- Marmara Denizi'nde görülen köpürcüklük ve kızıl örtü, denizin aşırı ısınmasıyla oluşan tek hücreli canlılar (plankton) ile açıklanıyor.
- İc Anadolu Bölgesi'nde tıbbi aromatik bitkiler hakkında bilgi paylaşılacak.
- 05:24Gilaburu Bitkisi
- Gilaburu, Kayseri'nin meşhur bitkisi olup, meyveleri güzel, tadı hoş ve meyve suyu sanayinde kullanılan kıymetli bir bitki türü.
- Antioksidan bakımından zengin, dört metreye kadar boylanabilen çalı ağaç, soğuğa dayanıklı ve güneşli alanları tercih ediyor.
- Binüçyüz rakıma kadar olan yüksekliklerde yetiştirilebilen bitkinin meyveleri ve kabukları tıbbi çay demleme olarak kullanılıyor.
- 06:50Gilaburu'nun Ekonomik Değeri
- Dekara elli ağaç kadar dikim yapılabiliyor ve olgunlaştığında bir ağaçtan yirmi ila otuz kilogram meyve toplanabiliyor.
- Bahçe tesis maliyeti yaklaşık üç eksi dört bin lira olup, dekara binüçyüz ila binbeşyüz kilogram ürün alınabiliyor.
- Meyveler tüccara verildiğinde yedi ila sekiz TL'den, internet üzerinden veya piyasası oluşturulup satıldığında yirmi eksi otuz liralara kadar kilogram fiyatı çıkabiliyor.
- 09:17Kişniş Kara Kimyon
- Kişniş (kara kimyon), yıllardır Anadolu topraklarında yetiştirilen, latince adı Coriandrum sativum olan tek yıllık, kokulu bir bitki türü.
- Altmış santimetre kadar boylanabilen bitki, üçyüz ile binüçyüz rakım arasında yetiştirilebiliyor ve hafif süzek, drenajı iyi kumsal toprakları tercih ediyor.
- Güneşli alanları seviyor, nemden hoşlanmıyor ve çok fazla su gerektirmeyen bir bitki türü.
- 11:03Dekara Bitkisi
- Dekara bitkisinin genç yaprakları özellikle restoranlarda tüketilirken, taze kök ve meyveleri baharat olarak yoğun şekilde kullanılır.
- Dekara yaklaşık 150-200 kilogram meyve verir ve meyvesi kilogram başına 10-20 TL civarında fiyatla satıldığında dekardan 3 bin TL getiri sağlar.
- Dekaranın yağ oranı %1,50 civarındadır ve yağının kilosu oldukça pahalı bir ürün olup özellikle kozmetik sektöründe kullanılır.
- 12:22Çöven Bitkisi
- Çöven bitkisi (Zophia arocity) İc Anadolu Bölgesi'nin her bölgesinde doğal olarak bulunur ve helva otu olarak da bilinir.
- Bu bitki 60 santimetreye kadar boylanabilen, kalın gövdeli, çok yıllık bir otsu türüdür ve 800-1000 rakımlara kadar yetiştirilebilir.
- Çöven bitkisinin toprak altı gövdeleri yoğun şekilde kullanılır ve sonbahar döneminde hasat edilebilir.
- 13:38Çöven Bitkisinin Kullanım Alanları ve Ekonomik Değeri
- Çöven bitkisi özellikle helva sektöründe tercih edilirken, kozmetik alanda sabun ve şampuan yapımında, tıp sektöründe hemoliz yapıcı olarak ve iç sanayinde malt içecekleri köpürtmesinde kullanılır.
- Bu bitki sabır gerektiren bir bitkidir; ekimi ile beraber yaklaşık 4 yıl toprakta beklenir ve hasat edildiğinde dekardan 4-5 ton ürün alınabilir.
- Çöven bitkisinin toptan piyasası kilogram başına 50 TL civarındadır ve dekardan yaklaşık 250 bin TL getiri sağlar, bu da yılda 60 bin TL civarında kar anlamına gelir.
- 15:23Safran Bitkisi
- Safran (Crocus sativus) 20-30 santimetreye kadar boylanabilen, mor renkli çiçek açan, çok yıllık ve soğanlı bir bitkidir.
- Ağustos ayında dikilen soğanlar, bir sonraki Temmuz ayında dişicik tepesi (stigmalar) toplanmaya başlanır ve ekim ayına kadar hasat edilir.
- Safran, milattan öncesine kadar boyar madde olarak kullanılmış, günümüzde tıp ve gıda sektöründe çok aranan bir bitkidir.
- 17:28Safran Bitkisinin Ekonomik Değeri
- Safran bitkisinin ilk yılında dekardan 350-400 gram, daha sonraki yıllarda 700-800 kilogram verimi elde edilebilir.
- Kalitesiz safranın fiyatı kilogram başına 40 bin TL, kaliteli safranın fiyatı ise 70-80 bin TL'ye kadar çıkabilmektedir.
- Safran bitkisinin dekardan elde edilen ortalama getiri 25-30 bin TL civarındadır ve bu rakam bir buğday çiftçisinin dekar başına kazandığı paraya kıyasla çok daha yüksektir.
- 18:27Zufa Otu
- Zufa otu (Isopus officinalis) 120 santimetreye kadar boylanabilen, çok yıllık bir otsu bitkidir ve kurağa dayanıklı, kireçli ve kumlu toprakları tercih eder.
- Bitkinin çiçekleri ve toprak üstü kısımları, özellikle yaprakları yoğun şekilde kullanılır ve ilkbaharda veya sonbaharda hasat edilebilir.
- Zufa otu taze bitkiler yemeklerde kullanılır, içki sanayinde aranan bir bitkidir ve aromaterapide ve ilaç sanayinde çok kıymetlidir.
- 19:54Zufa Otunun Ekonomik Değeri
- Zufa otundan dekardan 400-1200 kilogram herba alınabilir, kurutulduğunda bu miktar üçte bir değerinde düşer.
- Kurutulmuş zufa otunun kilogram fiyatı 10-15 TL civarındadır ve dekardan 4-5 bin TL getiri sağlar.
- Zufa otunun yağ verimi %0,5 ile %1 arasında değişir, yağının litre fiyatı 1000 doların üzerinde olup dekardan 6 kilogram yağ alınabildiğinde 6000 dolar civarında getiri sağlar.
- 20:45Tıbbi Bitkilerin Ekonomik Değeri
- Tıbbi bitki üreticileri, ürünlerini ot veya meyve olarak satmaktansa işleyip satmak daha büyük getiri sağlar.
- Buhar distilasyon ve soğuk pres yöntemi ile bitki yağlarını çıkarmak için küçük yatırımlarla alınabilen makinalar kullanılabilmektedir.
- Aspir, keten ve çörek otu gibi bitkileri küçük bir makinada sıkan işletmeler ciddi miktarda ürün çıkartabilmektedir.
- 21:57Ziraat Mühendisliğinin Önemi
- Bir ziraat mühendisi her zaman tarlada olmalı, bitkisi dışında durmalı ve emek vermeden ürün çıkmaz.
- Dulavrat otu (Lappa) Anadolu'da çok bilinen, Lokman Hekimlerin sık kullandığı bir bitkidir.
- Dulavrat otu Avrupa'da bulunmamakta, bu bitkiyi almak için Avrupa'dan Türkiye'ye gelinmektedir.
- 23:26Dulavrat Otunun Özellikleri ve Kullanım Alanları
- Dulavrat otu 2,5 metreye kadar boylanabilen iki yıllık bir bitkidir ve kendi kendine yenileyebilir, kök ayırma yöntemi ile çoğaltılabilmektedir.
- 750 metre yüksekliğe kadar olan yerlerde, organik maddece ve humusça zengin, güneşli, süzek ve kumlu topraklarda yetiştirilebilir.
- Bitkinin kökleri, meyveleri ve yaprakları farklı sektörlerde kullanılmakta, kök ve yaprakları Temmuz ayı civarında, meyveleri ise sonbahara kadar beklenerek hasat edilmektedir.
- 24:52Tıbbi Çaylar ve Dulavrat Otunun Ekonomik Değeri
- Tıbbi çaylar, tıp sektöründe kullanılabilen veya herhangi bir şifası olan bitkilerin çaylarıdır ve kullanırken hekim kontrolünde olmak ve dozları hekime danışarak almak önemlidir.
- Dulavrat otu genç kökleri ve taze yaprakları sebze olarak tüketilebilir, süs bitkisi olarak da kullanılabilir.
- Kozmetik sanayinde çok aranan dulavrat otu, dekara yaklaşık 1 ton herba vererek, kilogram fiyatı 10 TL olarak düşünüldüğünde dekara 10.000 TL getiri sağlar.
- 27:26Andız Otunun Özellikleri ve Kullanım Alanları
- Andız otu (Inula hellennium) 2 metreye kadar yükselebilen, kokulu, çok yıllık bir bitkidir ve 2600-3000 rakıma kadar bölgelerde yetiştirilebilir.
- Suyun bol olduğu, serin alanlarda, humusça zengin topraklarda yetiştirilen andız otu soğuklara ve dona karşı yüksek mukavemet göstermektedir.
- Çiçekleri, toprak altı organları ve aromatik yağı yoğun şekilde kullanılmakta, içki sanayi, peyzaj ve tıp sektöründe tüketilmekte, özellikle pekmez sanayinde de yoğun kullanılmaktadır.
- 29:49Andız Otunun Ekonomik Değeri
- Dekara yaklaşık 1 ton kök alınabilmekte, piyasa fiyatı 10-15 TL civarında olduğunda sadece köklerinden yıllık 10.000 TL getiri elde edilebilmektedir.
- Andız otu sadece kökleri değil, çiçekleri de kullanılabilmekte ve kıymetlidir.
- 30:25Isırgan Bitkisi
- Isırgan (Diosia bitkisi) bir metreye kadar boylanabilen, çok yıllık bir türdür ve hemen her toprak yapısında yetişebilir.
- Bu bitki 2700 rakıma kadar olan alanlarda yetiştirilebilir, tohumla veya kök ayırma yöntemiyle çoğaltılabilmektedir.
- Yaprakları, kökleri ve tohumları kullanılır; ilkbaharda yaprakları, sonbaharda kök ve tohumları hasat edilir.
- 31:29Isırgan Bitkisinin Kullanım Alanları ve Ekonomik Değeri
- Yaprakları özellikle sebze olarak kullanılır, mutfak şefleri ısırganla birçok ürün çıkarır.
- Kozmetik sanayinde şampuan yapımında, tekstil sanayinde lifleri ve içki sanayinde kullanılır.
- Dekara yaklaşık 5 ton yaş ürün verir, kurutulduktan sonra 1000 kg kuru ot verir ve kilogram fiyatı 15 TL'dir.
- 33:01Haşhaş Bitkisi
- Haşhaş (Papaver somniferum) 150 santimetreye kadar boylanabilen tek yıllık bir türdür ve sulu/kuru tarıma uygunudur.
- Anadolu bölgesinde sözleşmeli tarım modeliyle yetiştirilir, dekara 1-1,5 kg tohum ekilir.
- Yaprakları, tohumları, tohum yağı, ham meyve ve meyve sıvısı gıda, ilaç ve kozmetik sanayilerinde kullanılır.
- 34:13Haşhaş Bitkisinin Ekonomik Değeri
- Toprak Mahsulleri Ofisi haşhaş ürününü toplar; sözleşmeli tohumla ekim yapıldığında 10 TL, sözleşmeli olmayan tohumla 5 TL'den alır.
- Dekara 150-200 kg tohum ve 400 kg su verimine sahiptir, dekara 1500-2000 TL civarında getiri sağlar.
- Konuşmacı, özellikle İç Anadolu'daki çiftçilerin bu bitkiyi takip etmesi ve yetiştiriciliğinin artması konusunda olumlu bir tutum sergilemektedir.
- 36:02Kuşkonmaz Bitkisi
- Kuşkonmaz (Asparagus officinalis) 1 metreye kadar boylanabilen, rizomlu çok yıllık bir türdür ve 1800-1500'lü rakımlara kadar yetiştirilebilir.
- Kumlu süzek toprakları seviyor, kirli ve su tutan toprakları tercih etmiyor.
- İlk yıl fideler yapılır, bir sene sonra fideler toprağa geçirilir ve üçüncü yıldan itibaren hasat başlar.
- 37:06Kuşkonmaz Bitkisinin Kullanım Alanları
- Rizonları ve genç sürgünleri kullanılır, İç Anadolu Bölgesi'nin batısında ilkbaharın erken döneminde hasat başlar.
- Tıbbi çay yapımında ve çay sanayinde çok tüketilirken, gıda boyutu da vardır.
- Avrupa'da kuşkonmaz tüketimi daha fazla olup, Türkiye'de sebze tüketimi Avrupa'nın gerisindedir.
- 38:05Kuşkonmaz Bitkisi
- Kuşkonmaz bitkisi lifli yapısı nedeniyle tok tutma özelliği vardır ve özellikle lüks restoran gruplarında çok fazla tüketilen bir üründür.
- Bitkinin üretimi %90'ı Eskişehir'de yapılmakta olup, üretime İç Anadolu bölgesine yayılabilir.
- Dekara 300 kilogram ürün alınabilir ve piyasa değeri 30 TL civarında olduğundan, dekara 9-10 bin TL getiri sağlar.
- 39:44Sarı Kantaron Bitkisi
- Sarı kantaron, bir metreye kadar boylanabilen, sarı çiçek açan, çok yıllık otsu bir türdür ve Türkiye'de doğada toplayıcılık yöntemi ile çok fazla kullanılmaktadır.
- 2500 rakıma kadar olan yerlerde serin, yarı gölge, güneş altı, kireçli, kumlu ve kirli topraklarda yetişebilen, dona ve soğuk alanlara dayanıklı bir bitkidir.
- Hasat ilkbahar dönemi sırasında yapılır ve çiçekli gövde uçları kullanılır; tıbbi çay olarak tüketilir, içki sanayinde maserasyon yöntemi ile yağ elde edilir.
- Dekara 1500 kilogram herba verir ve kuru olarak 3/1 düştüğünde 500 kilogram ürün alınabilir; aktar fiyatları 20 TL civarında olduğunda dekara 10 bin TL getiri sağlar.
- Maserasyon tekniği ile dekara yaklaşık 2,5 ton yağ elde edilebilir ve yağın piyasa fiyatı 100 TL civarı olduğunda dekara 250 bin TL getiri sağlar.
- 42:22Hindiba Bitkisi
- Hindiba (Cichorium intybus), bir metre yüksekliğe kadar çıkabilen, harika çiçekleri olan, 3000 rakıma kadar yetiştirilebilen bir bitki türüdür.
- Güneşli alanları tercih eden, derin ve bazik alkali toprakları sevdiği için asit toprakları çok fazla sevmez.
- Kuru ve sıcak iklimlerde sonbahar, diğer iklimlerde yağışın bol olduğu alanlarda Mayıs-Haziran döneminde tohum ekme yöntemi ile veya sonbahar döneminde kök ayırma yaparak üretilir.
- Kullanılan kısımları kökleri, çiçekli gövdeleri ve yapraklarıdır; yaprak ve çiçekler ilkbahar döneminde, kökler sonbahar döneminde hasat edilir.
- Genç sürgünleri, çiçekleri ve yaprakları özellikle restoran sanayinde, gıda sanayinde çok aranan bir bitki türüdür; ayrıca hayvancılıkta, yem sanayinde, tıp sektöründe ve kozmetik alanda da kullanılır.
- Dekara 50 kilogram tohum verir ve bir ton kadar kuru ot alınabilir; aktara verebileceğiniz fiyatlar kilo başına 15 TL olduğunda dönüm başına 15-20 bin TL getiri elde edilebilir.
- 44:43Şahtere Bitkisi
- Şahtere, son yılların en çok aranan bitki türlerinden biri olup, kısa boylu, tek yıllık otsu bir bitkidir ve 700-800 rakıma kadar bölgelerde yetiştirilebilir.
- Rüzgara hassas olan bu bitkinin çiçekli gövdeleri ve kurutulmuş kısımları kullanılır; hasat zamanı yaz aylarıdır.
- Tıbbi çaylar, boya sanayi, kozmetik sanayi ve ilac sanayinde kullanılır; herbasının ortalama fiyatı 25 TL civarındadır.
- Dekara 300 kilogram herba verdiğine göre yaklaşık 7500-8000 TL getiri sağlar.
- 45:51Çiftçiler ve Pazarcılar Konuşması
- Pazarcı esnafı ve halciler marketlerde satış olmaması koşuluyla isyan etmektedirler.
- Antalya'da çiftçilerin hıyar, salatalık ve biberleri döktüğü haberler alınmıştır.
- Çiftçiler üretmezse önümüzdeki süreç daha kötü olacak, pandemi döneminde sağlıklı kalmak için doğru beslenme ve ürün arzının önemli olduğu vurgulanmıştır.