• Buradasın

    Gıda Katkı Maddeleri ve Sağlıklı Beslenme Üzerine Bilgilendirici Röportaj

    youtube.com/watch?v=kk462Bg-Wmc

    Yapay zekadan makale özeti

    • Beykent TV'nin "Biz Bize" programında sunucu, Sude Sağlık Komisyonu üyesi ve kimyager Fatih Küçük Uysal ile gıda katkı maddeleri ve sağlıklı beslenme konularında bir röportaj gerçekleştiriyor.
    • Video, gıda katkı maddelerinin ne olduğu, türleri (doğal, özdeş ve sentetik), E kodlu katkı maddelerinin kullanım alanları ve sağlık üzerindeki etkileri hakkında kapsamlı bilgiler sunuyor. Ayrıca Türkiye'nin Avrupa Birliği'nin gıda kodeksi yönetmeliğini takip ettiği, GDO ile gıda katkı maddelerinin farkı ve doğal koruyucuların önemi ele alınıyor. Programın son bölümünde ise evde boza, kefir, sirke ve diğer fermente ürünlerinin yapımı adım adım gösteriliyor.
    • Röportajda ayrıca doğal ürünlerin tercih edilmesi, pazar ürünlerinin nasıl seçilmesi gerektiği, yumurta etiketlerindeki numaraların anlamları ve çocukların doğal ürünlerle tanıştırılması gerektiği konularında bilgiler veriliyor. Evde yapılan gıdaların avantajları ve dışarıda satılan ürünlerin E-kodları nedeniyle dikkatli tüketilmesi gerektiği vurgulanıyor.
    00:27Gıda Katkı Maddeleri Hakkında Genel Bilgi
    • Programda gıda katkı maddeleri, insan sağlığı ile ilişkisi ve doğal ürünler hakkında bilgi verilecek.
    • Gıda katkı maddesi, kendi başına gıda olmayan, gıdanın tadını, rengini, kokusunu değiştirmek ve koruyucu raf ömrünü yükseltmek için kullanılan kimyasal maddelerdir.
    • Gıda katkı maddeleri yapay, doğal özdeş veya doğal olabilir; yaklaşık bin bine yakın gıda katkı maddesi vardır ve bunların yüzde yirmi'si kadar doğal, yüzde onbeş'i özdeşdir.
    02:28Gıda Katkı Maddelerinin Kullanımı ve Kodları
    • Türkiye'de sentetik gıda katkı maddeleri daha çok tercih edilmektedir çünkü raf ömürleri daha uzun, ışıktan etkilenmez ve daha ucuza mal edilir.
    • Gıda katkı maddeleri E100, E200, E300 gibi kodlarla belirtilir; E100-180 arası renklendirici maddelerdir.
    • Tüketicilerin özellikle renklendiricilere karşı dikkatli olması gerekir çünkü doğal renkler daha pastel ve kirli sarıdır, çok renkli ürünler genellikle doğal değildir.
    04:18Doğal Ürünlerin Seçimi
    • Organik ürünlerde daha çok kararmış, parlak olmayan, yamuk şekilli ürünler daha doğaldır.
    • Çok kırmızı kıpkırmızı, dümdüz, yuvarlak ve parlak elmalar genellikle mumsu tabaka (parafin) ile kaplanmıştır ve bu nedenle uzak durulmalıdır.
    • Doğal ürünlerin kabukları daha çok kimyasal gıda katkı maddelerinden ve tarım kimyasallarından etkilenir, bu nedenle kabukları soyulabilir.
    05:53Gıda Katkı Maddelerinin Yasal Durumu
    • Gıda kodeksi Türkiye ve Avrupa Birliği tarafından yasal olarak belirlenmiştir ve kesinlikle kullanılmaz diyemeyiz.
    • Gıda katkı maddelerinin limit değerleri vardır ve gıda mühendisleri bu limit değerleri aşamaz.
    • Bazı ülkeler (Norveç, Kanada, Avustralya) Avrupa Birliği'nin izin verdiği katkı maddelerini daha hassas şekilde değerlendirir ve bazılarını kullanmaz.
    07:58Gıda Katkı Maddelerinin Sağlıkla İlişkisi
    • Koruyucu maddeler özellikle et ve süt ürünleri gibi çabuk bozulan gıdalarda gerekli olup, hiç gıda katkısı olmayan ürünler rafa giremez.
    • Evde yapılan geleneksel gıdalarda sadece sirke ve tuz gibi doğal koruyucular kullanılır ve raf ömrü çok uzun değildir.
    • Yapılan araştırmalarda bazı katkı maddelerinin histamini yüksek oranda arttırdığı, alerjik etki yaptığı ve kansere neden olabilen maddeleri tetiklediği gösterilmiştir.
    10:13Türkiye'de Gıda Katkı Maddeleri
    • Türkiye, Avrupa Birliği'nin gıda kodeksi yönetmeliğini takip ediyor ve Türk Gıda Kodeksi adında bir yönetmelik bulunuyor.
    • Yönetmeliklerde gıda katkı maddelerinin limit değerleri belirtilmiş olup, bu değerler internetten halka açık olarak bulunabilir.
    • Üreticiler, kar marjını düşünerek gıda katkı maddelerini fazla kullanabiliyor, bu da sağlık riskini yükseltiyor.
    11:36Çin Tuzu ve Gıda Katkı Maddelerinin Yaygınlaşması
    • Çin tuzu, gıda katkı maddesi olarak tadı arttırıyor, kokusunu güzelleştiriyor ve albenisini artırıyor.
    • Bu madde restoranlarda, kapalı ürünlerde, bisküvilerde ve cipslerde kullanılıyor ve bağımlılık yaratıyor.
    • Zaman geçtikçe gıda katkı maddeleri konusunda daha fazla dikkat edilmeye ve organik ürünlere yönelmeye başlandı.
    13:02Gıda Katkı Maddelerinin Artış Nedenleri
    • Nüfus artışı ve insanların günlük pratik olması için marketlere yönelmesi, gıda katkı maddelerinin artmasına neden oldu.
    • Teknoloji gelişmesiyle kimya sektörü de gelişti ve daha ucuz, renkli ve farklı gıda katkı maddeleri üretilmeye başladı.
    • Organik ürünlerin pahalı olması, insanların daha kolay market ürünlerine yönelmesine neden oluyor.
    15:11Organik Ürünler ve Etiketler
    • Yumurtaların etiketlerinde kırmızı yazılmış rakamlar bulunuyor ve bu numaralar organiklik seviyesini gösteriyor.
    • Etiketlerde "TR" yazısı Türkiye'de üretildiğini, 12347 numarası ise kümese oradan fabrikaya doğru giden numarayı gösteriyor.
    • 1 ve 2 numaralı yumurtalar daha iyi tercih edilmeli, ancak diğer kodlar da bakanlık tarafından onaylı olduğu için hile yapılamaz.
    16:39Doğal Ürünlerin Tüketimi
    • Bazı insanlar organik ürünlerin tadını tuhaf buluyor, örneğin organik yumurta çok yağlı ve kokulu geliyor.
    • Doğal süt inek gibi kokuyor ve yağ içeriği daha fazla.
    • Çocukları erken yaşta doğal ürünlerle alıştırmak gerekiyor, aksi takdirde sentetik ürünlerle alışkın olanlar gerçek ürünlerle karşılaştığında tadını tuhaf bulabilir.
    17:56GDO ve Gıda Katkı Maddeleri
    • GDO (Genetiği Değiştirilmiş Organizma) ve gıda katkı maddesi farklı kavramlardır.
    • GDO, biyoteknoloji üretim aşamasında genetiği değiştirilen organizmalardır ve kimyasallarla da ilgilidir.
    • GDO'lar genellikle raf ömrünü ve tadını yükseltmek için yapılır, ancak bu kar amacı güdülmektedir.
    18:57Gıda Katkı Maddelerinin Yaygınlığı
    • Gıda katkı maddeleri sadece konserve ve kavanoz ürünlerinde değil, paketlenmiş ürünlerde ve hatta ekmek, tuz, şeker gibi temel gıdalarda da bulunmaktadır.
    • Tuz, şeker gibi temel gıdalarda beyazlatıcı, kristalleştirici, topak önleyici gibi katkı maddeleri kullanılmaktadır.
    • Doğal, bembeyaz olmayan ve kristalleri kargacık burgacık olan ürünler tercih edilmelidir.
    19:52Ekmek ve Gıda Seçimi
    • Köy ekmeği veya evde yapılan ekmek tercih edilmelidir.
    • Yaş mayalı ekmekler ve köy ekmekleri dışarıdan alınabilir.
    • Ekmek, tuz ve şeker gibi "beyaz" gıdalar daha riskli olduğu için dikkatli olunmalıdır.
    20:26E-Kodları ve Koruyucu Maddeler
    • E-kodları ambalajlarda bulunur ve farklı serileri vardır: E100 serisi renklendirici, E200 serisi koruyucu, E300 serisi antioksidan.
    • Koruyucular özellikle et ve süt ürünlerinde bakterilerin, mantarların ve mikroorganizmaların artmasını engelleyerek ürünün bozulmamasını sağlar.
    • E210 benzoik asit, E211 sodyum benzoat ve sülfitler gibi koruyucular alerji, öksürük, hiperaktivite ve sinirsel bozukluklara neden olabilir.
    22:37Nitritler ve Doğal Koruyucular
    • E250, E251 ve E252 nitritler özellikle salam, sucuk ve pastırmalarda kullanılır ve özellikle E251 nitritler dikkat edilmesi gereken bir maddedir.
    • Sirke (asetik asit), limon ve limon tuzu doğal koruyucu maddelerdir.
    • Doğal koruyucular fazla kullanıldığında içindeki faydalı mikroorganizmalar (probiyotikler) de ölebilir.
    24:24Antibiyotikler ve Bağırsak Sağlığı
    • Antibiyotikler mikroorganizma öldüren maddelerdir ve doktor kontrolü olmadan fazla kullanılması bağırsaklardaki faydalı bakterileri öldürebilir.
    • Bağırsaklar "ikinci beyin" olarak adlandırılır ve sağlıklı bir bağırsak düzeni kişinin sağlıklı olduğunu gösterir.
    • Yoğurt, kefir, tarhana ve boza gibi ürünlerde bulunan faydalı bakteriler için doğal ürünler tercih edilmelidir.
    26:08Doğal Koruyucu Maddeler ve Ev Yapımı Ürünler
    • Pancar, kırmızı lahana, karadut, zerdeçal gibi doğal maddeler hem antioksidan özellikleri hem de renk verici olarak kullanılabilir.
    • Sirke, asetik asit ve sitrik asit (limon asidi) önemli koruyucu maddelerdir.
    • Turşu yaparken kaya tuzu kullanılmalıdır, sofra tuzu yeterli değildir.
    27:28Ev Yapımı Ürünlerin Faydaları
    • Boza, yoğurt, kefir, sirke ve turşu gibi ev yapımı ürünler tercih edilmelidir.
    • Bu ürünler hobi olarak da görülebilir ve vakit ayırılabilir.
    • Sağlıklı bir yaşam için mutfağı sevmek ve ilgilenmek önemlidir.
    28:11Boza Yapımı
    • Boza yapımında karabuğday tercih edilmeli, bir gece suda bekletilmeli ve sonra harlı ateşte kaynatılmalı.
    • İlk kaynatma sırasında çıkan nişasta suyu dökülüp, ikinci su ile kısık ateşte kaynatılmalı.
    • Süzülen buğdaylar kevgirden ezilerek sarı suyu çıkarılmalı ve ılık (40-45 derece) maya ile karıştırılmalı.
    30:15Boza Mayalama Süreci
    • Boza mayalanırken şeker, nohut ve yaş mayalı ekmek eklenmeli.
    • Karışım bir iki üç gün dinlendirilmeli ve sonra ekmek parçaları istenirse süzülüp hazır hale getirilmeli.
    • Bozanın mayası ayrı bir bardağa alınarak derin dondurucuya saklanabilir, böylece bir ay sonra tekrar kullanılabilir.
    32:23Kefir Yapımı
    • Kefir yapımında yoğurttan farklı olarak tamamen oda sıcaklığına gelmesi ve özel bir maya (koloni) eklenmesi gerekir.
    • Kefir 24 saat kapalı karanlık bir ortamda bekletilmeli ve sonra süzülerek ayrı bir kaba alınmalıdır.
    • Kefir probiyotik açısından faydalı, kansere karşı koruyucu ve sürekli tüketilen bir içecektir.
    33:36Probiyotik Ürünler
    • Probiyotik, bağırsaklarımız için gerekli olan faydalı mantar ve bakterilerdir.
    • Yoğurt, boza, kefir, tarhana, turşu, soya sosu, sucuk ve pastırma gibi ürünler probiyotik içermektedir.
    • Sirke mayası (sirke anası) bulmak zor olduğu için, bu tür fermente ürünlerin mayası hediye olarak alınması değerlidir.
    35:11Elma Sirkesi Yapımı
    • Elma sirkesi yapımı zor değil, sadece biraz zaman alıyor ve bir kere kurup bırakılıyor.
    • Elma sirkesi için elma sirkesi tavsiye ediliyor çünkü elma üzümden bir tık daha iyi ve maleik asit içeriyor.
    • Yamuk çarpık elmalar tercih edilmeli, tarım kimyasalları riski nedeniyle sirkeli suda bekletilip durulamalı.
    35:41Elma Sirkesi Yapım Adımları
    • Elmalar dörde veya sekize bölünür, çekirdekleri kalır, çürük ve siyahlı kısımlar bıçakla alınır, sap kısmı atılır.
    • Kavanozun üçte ikisi kadar elma doldurulur, sonra temiz su eklenir.
    • Cam kavanoz kaynar suyla sterilize edilir ve eller tamamen steril tutulur.
    36:26Sirke Yapımına Ek Malzemeler
    • Sirke içine kabuk ekmek parçaları, yaş maya kabukları, nohut ve bulgur eklenir.
    • Şeker istemeyenler için doğal bal veya doğal pekmez kullanılabilir, özellikle kestane balı veya çam balı tercih edilmelidir.
    • Sirke mayası (sirke anası) jel gibi olur ve sirke yapımına eklenir, bulamazlarsa normal organik sirke de kullanılabilir.
    37:37Sirke Yapımının Son Aşamaları
    • Kavanoz tamamen suyla doldurulur, plastik kapaklı kapatılır ve üzerine delikle kumaş parçası örtülür.
    • Sirke oksijeni sever, bu nedenle hava alması gerekir ve her gün açılıp karıştırılmalıdır.
    • Üç hafta boyunca her gün karıştırılıp kapatılır, elmalar çöktükten sonra da bir ay iki ay daha bekletilir.
    38:27Sirke Kullanımı
    • Sirke sabah kahvaltıdan önce bir bardak suya bir çay kaşığı veya tatlı kaşığı atılarak tüketilebilir.
    • Sirke bağırsakları temizler ve gerçek sirkenin mayasını almak için yarım saat sonra kahvaltı yapılabilir.
    • Sirke gün içinde salatalarda da tüketilebilir ve tam bir şifa kaynağıdır.
    39:29Programın Özeti
    • Program boyunca Soder Sağlık Komisyonu üyesi ve kimyager Fatih Küçük Uysal ile gıda katkı maddelerinin insan sağlığıyla ilişkisi konuşturuldu.
    • Raf ömrü uzatılmış ürünlerde dikkat edilmesi gereken noktalar ve gıda katkı maddelerinin zararlılığı ele alındı.
    • Programda renklendiriciler, koruyucular, tatlandırıcılar, sirke, yoğurt, kefir ve boza yapımı gibi evde yapılabilecek sağlıklı ürünler anlatıldı.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor