Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Kadın Hayat" programında kulak burun boğaz hastalıkları uzmanı operatör Dr. Hayati Kale ile yapılan bu röportajda, geniz eti ve bademcik problemleri detaylı olarak ele alınmaktadır.
- Video, geniz eti ve bademciklerin ne olduğu, işlevleri, büyüme süreçleri ve hangi durumlarda tedavi edilmesi gerektiği konularını kapsamaktadır. Dr. Kale, bu organların büyümesi nedeniyle yaşanan burun tıkanıklığı, horlama, ağzı açık uyuma gibi sorunları açıklamakta, ameliyat teknikleri, tedavi seçenekleri ve ameliyat sonrası bakım hakkında bilgiler vermektedir.
- Röportajda ayrıca geniz eti ameliyatının tekrarlanma oranları, komplikasyonlar, bademcik ameliyatının gerekliliği, alerji tanısı ve tedavisi, horlama ve uyku apnesi konuları da ele alınmaktadır. Özellikle geniz eti ameliyatı sonrası konuşma bozukluğu sorunları ve bunun nedenleri hakkında detaylı bilgiler sunulmaktadır.
- 01:16Geniz Eti ve Bademcik Hakkında Bilgiler
- Geniz eti ve bademcik, lenf sistemimizin organları olup, geniz eti burnun en arka kısmında, burun boşluğunun ağız boşuna açıldığı yerde bulunurken, bademcikler dil kökünde boğazın iki tarafında birer birer iki tane yer alır.
- Bu organlar normalde lenfoid fonksiyonlarını düzenleyen, bağışıklık sistemini düzenleyen organlardır.
- Bazı durumlarda bu organların büyümesi sebebiyle solunum yollarında daralma ve sık sık enfeksiyon geçirme durumları ortaya çıkabilir.
- 02:17Çocuklarda Horlama ve Nefes Alma Sorunları
- Çocuklarda horlama, ağzı açık uyuma gibi problemler varsa mutlaka kulak burun boğaz doktoru görmesi gerekiyor.
- Horlama probleminin çoğunun altında geniz eti, bademcik gibi sıkıntılar yapabiliyor, azının altında alerji ve konka hipertropi (burun etlerinde büyüme) olabiliyor.
- Geniz eti ve bademcik problemleri oldukça büyük kısmını kapsıyor ve bu durumda çocuklar ağızdan nefes almaya itilebiliyor.
- 03:14Ağızdan Nefes Alma Etkileri
- Ağızdan nefes alınca ağzımızdaki yararlı bakterilerin ortamı bozulmuş oluyor, yararlı bakteriler çekilip yerine zararlı bakteriler birikmeye başlıyor.
- Bu durumda tekrarlayan ağız kokuları, geniz akıntıları ve boğaz enfeksiyonları ortaya çıkabiliyor.
- Burundan nefes alamayan çocuklarda ileri dönemde çene yapısında bozulma, diş yapılarında bozulma, erken dişlerde çürüme, konuşma bozuklukları ve diksiyon bozukluğu olabiliyor.
- 04:08Geniz Eti ve Bademcik Problemlerinin Uzun Dönem Etkileri
- Sık tekrarlayan boğaz enfeksiyonları çocuğun büyüme- gelişme dönemine denk geliyor ve bu dönemde çocuğun büyümesini, gelişmesini engelleyebiliyor.
- Sık sık enfeksiyon geçirmek vücutta katabolizmayı aktive ediyor, çocuğun bünyenin gelişmesini durduran, yavaşlatan bir metabolizmayı aktive ediyor.
- Bu durum çocuğun büyümesinde, gelişmesinde bozukluklar, konuşma bozuklukları ve diksiyon bozukluğuna sebep olabiliyor.
- 04:44Tedavi ve Muayene Yöntemleri
- Bazı aileler bilinçsizce bazı damları ve ilaçları kullanabiliyorlar, ancak bazı spreyler ve burun damları dört-beş günden fazla kullanılmamalı.
- Tedavi için önce doktora gösterip daha sonra tedaviye başlamak gerekiyor.
- Muayene sırasında bademciklerin boyutu inceleniyor, flexible endoskoplarla burun içerisine girerek geniz etinin boyutu görülebiliyor veya lateral grafi röntgen çekiliyor.
- 06:19Tedavi Seçenekleri ve Adenoid Face
- Geniz etinde koana (burnun arka kısmının ağzı açıldığı yerde) ciddi derecede daralma (yüzde yetmiş-yüz seksen'in üzerine) yapıyorsa mutlaka tedavi gerektiriyor.
- Yüzde kırk-yüz elli gibi daralmalarda ilaç tedavisi iki-üç ay aralıksız kullanıldığında geniz etinde küçülme yapabiliyor.
- Uzun süre burnundan nefes alamayan, sürekli ağızdan nefes alan, horlayan, ağzı açık uyuyan çocuklarda adenoid face (geniz eti yüzü) oluşabiliyor ve bu durum kolay kolay gerilemiyor.
- 07:51Geniz Eti ve Bademcik Problemleri
- Geniz eti ve bademcik problemleri genellikle doğduğumuzda değil, enfeksiyon, alerji veya genetik yatkınlık sebebiyle ortaya çıkar.
- Geniz eti yedi yaşına kadar büyüyen, yedi yaşından sonra küçülüp oniki-onüç yaşına kadar kendi kendine kaybolan bir organdır.
- Bir buçuk-iki yaşından sonra geniz etinde atak tarzında büyümeler olabilir, bu durumda nefes daralması, horlama ve ağzı açık uyuma problemleri başlar.
- 08:54Tedavi Zamanlaması
- Cerrahi bir geniz eti durumu varsa, yüzde seksen-yüzdoksan üzerinde kovayı kapatıyorsa iki buçuk-üç yaşından sonra ameliyat önerilir.
- Bademcikte üç-üçvirgülelli yaşından sonra ameliyat önerilir.
- Geniz etinde ameliyatlık olmayan durumlarda ilaç tedavi seçenekleri vardır.
- 09:38Geniz Eti Ameliyatı
- Geniz eti ameliyatı kulak tüpü ameliyatı ile kardeştir ve kulak zarını dengeliyor.
- Geniz eti problemi olan çocuklarda kulak muayenesi yapılır ve gerekli ise kulak tüpü takılır.
- Kulak tüpü geçici bir durumdur, iki-üç milimetrelik tüpler kulak zarından içeriye dışarı bir kesi olmadan uygulanır ve yaklaşık altı ay-bir sene kadar kalır.
- 11:22Ameliyat Süreci
- Geniz eti dışarıdan kesi olmadan ağız içerisinden çıkarılan bir organdır.
- Çocuk yatırılıp masaya pozisyon verdikten sonra ağız içerisinden yumuşak damağın arkasından küretaj yöntemiyle çıkarılan bir işlemdir.
- Ameliyat genel anestezi altında yapılır ve dışarıda herhangi bir kesilir veya ameliyat izi bırakmaz.
- 11:56Tedavi Edilmeyen Geniz Eti'nin Riskleri
- Tedavi edilmeyen geniz eti kulakta sağlığa kadar gidebilir.
- Kulak tüpü takılmayan çocuklarda kulak zarlarında reaksiyon başlar, kulak zarı çöküp orta kulağa temas etmeye başlayınca deri yürümeye başlar.
- Kolesteroma, kulak kemiklerini, zarını ve epitelyal dokusunu eriten, yüz felcine kadar gidebilen, menenjit veya beyin apsesi gibi ciddi hastalıklara yol açabilen bir enfeksiyondur.
- 14:26Geniz Eti ve Gelişim
- Geniz eti özellikle yüzde seksen-yüzdoksan derecesinde kovayı kapatıyorsa çocuğun büyüme gelişmesini etkiler.
- Geniz eti ilerideki çıkacak dişlere kadar, çenenin yapısına kadar birçok fonksiyonu etkileyebilir.
- Geniz eti büyükse sadece ve sadece ameliyat yapılabilir, küçük boyutta ise önce ilaç tedavisi denenir.
- 16:21Geniz Eti Ameliyatı ve Sonuçları
- Geniz eti ameliyatı uygun yöntemlerle yapıldığında tekrarlanma oranı yüzde beş-on civarındadır.
- Geniz eti lenf dokudur ve bademcikler gibi komple çıkartılan kapsülü ile beraber alınan dokular değildir.
- Geniz eti ameliyatı üst kısımdan tıraşlanarak yapılır ve altta gene dokuları kalır, bu dokulardan enfeksiyonlar veya alerjiler sebebiyle geniz eti tekrar büyüyebilir.
- 16:49Bademcik Ameliyatı ve Sonuçları
- Bademcik ameliyatı kapsülü ile komple çıkartılan bir organ olduğu için, bademcik tekrar ve yüksek olması başarısız bir ameliyat anlamına gelir.
- Başarısız ameliyat sonrası revizyon ameliyatı, geniz etinin boyutuna göre değerlendirilir.
- Geniz eti yüzde yetmiş-seksen büyümüş, kulak havalanmasını bozmuş veya kulakta reaksiyon (matlaşma) oluşmuşsa revizyon ameliyatı önerilir.
- 18:01Geniz Eti Ameliyatı Sonrası Kanama
- Geniz eti ve bademcik ameliyatlarından sonra kanama her zaman olabilir, bu ameliyat ne kadar uygun yapılsa yapılsın ortaya çıkabilen bir komplikasyondur.
- Ameliyat bölgesinde iyileşme dokusu oluşmaya başlar, ancak genetik yatkınlık, çevresel sebepler veya herhangi bir sebepten dolayı bu doku tam oluşmazsa kanama ortaya çıkabilir.
- Kanamalar ilk bir hafta-on gün içerisinde tekrar edebilir, ailenin uyanık olması ve günde bir kez tükürükte kan varsa doktora başvurması önerilir.
- 19:04Geniz Eti Ameliyatı Sonrası Bulantı ve Kusma
- Geniz eti ameliyatı sonrası bulantı ve kusma, genizden salgı (post-nazal akıntı) oluşurken salgı miktarının artması nedeniyle olabilir.
- Bu durum genellikle geri dönüşüdür, ancak kulak burun boğaz doktoru muayene ettirmekte fayda vardır.
- 19:46Geniz Eti Ameliyatı ve Enfeksiyon Sayısı
- Geniz eti alınınca hastalık sayısı azalır çünkü geniz eti büyümekle kalmayıp enfeksiyon rezervuarı haline gelebilir.
- Geniz eti alındıktan sonra boğaz enfeksiyonu, sinüzit, grip, nezle gibi durumlar tamamen geçmez, ancak ciddi miktarda azalır.
- Kulaklarda sıvı varsa, geniz etinin boyutu küçük olsa bile kulak tüpü takmak amacıyla ameliyat yapılmalıdır.
- 21:05Bademcik Ameliyatı ve Etkileri
- Bademciksiz yaşamak mümkündür ve bademcik alındıktan sonra enfeksiyon sayısı açısından hiçbir değişiklik olmaz.
- Bademcik koruma fonksiyonunu yitirmez, çevredeki diğer lenfoid organlar sayesinde koruma fonksiyonu devam eder.
- Bademciklerin alınmasında iki sebep vardır: sık sık bademcik iltihap olması veya bademciklerin soluk yolu kapatması.
- 23:49Bademcik Ameliyat Teknikleri
- Bademcik ameliyatında klasik tonsillektom (bademcik ameliyatı) ağız içerisinden çıkartılan, dışarıda dikiş izi bırakmayan bir yöntemdir.
- Bademcik ameliyatında mutlaka kapsülü ile beraber çıkarmak gerekir, aksi takdirde bademcik tekrar yükselebilir ve nükse sebep olabilir.
- Günümüzde plazma yöntemi (kobratörle yapılan) yaygın olmaya başlamış olup, kanama riskinin ve ağrının az olduğu iddia edilmektedir.
- 24:46Bademcik Ameliyatının Sonuçları
- Bademcikler ağız içerisinden çıkartılan dokulardır ve tam anlamıyla çıkartıldığında tekrar nükse sebep olmaz.
- Bademcik alınan bir çocukla bir daha bademcik enfeksiyonu olmaz, ancak faranjit, sinüzit, grip ve nezle olabilir.
- Boğaz enfeksiyonları (bademcik enfeksiyonu, faranjit, larenjit) karıştırılmamalıdır ve iyi bir şekilde tetkik edilmeden bademcikler alınırsa hasta fayda görmeyebilir.
- 25:44Bademcik Ameliyatından Sonraki Bakım
- Bademcik ameliyatından sonra en can sıkıcı yan tesir kanamadır ve ilk bir hafta on gün kanama riski vardır.
- Ameliyat sonrası antibiyotik tedavisi alınmalı ve yumuşak gıdalarla beslenilmelidir.
- Sıcak, baharatlı veya acı gıdalar kanama üzerine etkisi olmasa da ağrı üzerine etkisi olabilir, bu nedenle sıcak şeylerden sakınmak önerilir.
- 27:31Bademciklerin Kulaklarla İlişkisi
- Bademciklerin kulaklarla ilişkisi vardır, ancak geniz eti kadar etkili değildir.
- Kulakların içten havalanmasını sağlayan tüpler, bademcik enfeksiyonları çevresinde ödem yaparak fonksiyonunu bozabilir.
- 28:07Alerji ve Tedavisi
- Alerji, etraftaki polenlere, akarlara, tozlara ve diğer maddelere karşı aşırı duyarlılık reaksiyonudur.
- Alerji durumunda burun etlerinde büyüme olur, genize doğru salgı artmaya başlar ve tekrarlayan horlamalar meydana gelebilir.
- Alerji tanısı hasta yakını dinlendikten sonra flexible endoskop ile konka etlerinin büyüklüğü ve solukluğu gözlemlenerek konulur.
- Alerjinin ameliyatı tedavisi olmaz, ilaç tedavisi (burun spreyleri, haplar) ve ileri durumlarda alerji aşısı uygulanır.
- 30:50Horlama ve Uyku Apnesi
- Basit horlama hasta için zararlı değildir, ancak uyku apnesi (uyku sırasında nefes durması) tehlikeli olabilir.
- Uyku apnesi tanısı genellikle eşi veya dostu tarafından fark edilir ve polis tomografi testi ile konulur.
- Uyku apnesi, diş yapısında bozulmalara, sık ağız kokusuna ve uyku düzeninin bozulmasına sebep olabilir.
- Uyku apnesi hafif, orta ve ağır olmak üzere üç gruba ayrılır; hafif apnelerde ilaç tedavisi veya yatış pozisyonları önerilir, orta ve ağır apnelerde cerrahi tedavi veya uyku cihazları kullanılır.
- 33:05Geniz Eti Ameliyatı Sonrası Konuşma Bozukluğu
- Bir izleyici, kızının bir buçuk yıl önce kulağına tüp takılıp geniz eti alındıktan sonra konuşmasının bozulduğunu belirtiyor.
- Ameliyat sonrası konuşma bozukluğu devam ediyor ve yumuşak damakların gelişmemiş olduğu söyleniyor.
- Doktor, bu durumu iki şekilde açıklıyor: ailelerin bozuk konuşmaya alışması veya yumuşak damak problemi olan çocuklarda geniz eti ameliyatının konuşma sorunlarına neden olması.
- 33:48Damak Yarıkları ve Geniz Eti Ameliyatı
- Yarık damak ve yarık dudak gibi hastalıklar var; görünür veya görünmez damak yarıkları olabilir.
- Su mukozal yarık damak, dışarıdan normal görünse de elle muayene edildiğinde orta kısımda kemik olmayan bir durumdur.
- Damakta problem varsa geniz eti tamamen alınmaz, aksi takdirde konuşma bozuklukları, ses bozuklukları ve yediklerinin burnundan gelmesi gibi problemler ortaya çıkabilir.
- 34:27Tedavi Seçenekleri
- Konuşma bozuklukları ortaya çıktığında düzeltmesi çok zor olabilir ve tekrar cerrahi işlem gerekebilir.
- Cerrahi işlemle düzelmesi de zor olabilir.
- Yutma terapileri ve konuşma terapileri ile bu sorunlara çözüm bulunmaya çalışılır.