• Buradasın

    Evde Kalış Döneminde Çocuk Davranışları ve İntervasyon Stratejileri

    youtube.com/watch?v=PsfAfgCTPYs

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, Elif Hoca (Algıba Terapi Merkezi koordinatörü, psikolog, aile danışmanı ve uygulamalı davranış analizi bilim uzmanı) ile yapılan bir canlı yayındır. Elif Hoca, on yıllık deneyime sahip ve yakın zamanda annelik deneyimini yaşamış bir uzmandır.
    • Yayın, evde kalış döneminde yaşanan çocuk davranış problemlerini ve bunlara yönelik çözüm stratejilerini ele almaktadır. Video, problem davranışların tanımı, nedenleri ve müdahale yöntemleri üzerine odaklanmakta, özel gereksinimli çocuklarda görülen davranış problemleri (kendini uyarıcı davranışlar, yönergelere uymama, öfke nöbetleri) ve bunların yönetimi hakkında bilgiler sunmaktadır.
    • Yayın boyunca, çocuklara ders çalışma alışkanlığı kazandırma, olumlu davranışları pekiştirme, tuvalet alıştırması, saldırgan davranışların yönetimi ve otizmli çocuklarda görülen davranışların müdahale edilmesi gibi konular ele alınmaktadır. Ayrıca, davranışların işlevini anlamak, tutarlılık göstermek, basit kayıtlar tutmak ve çocuklara yönelik pekiştirici stratejiler kullanmak gibi pratik öneriler sunulmaktadır.
    Canlı Yayının Başlangıcı ve Durum Açıklaması
    • Programın 20:00'de başlayacağı, ancak teknik aksaklıklar yaşanmasın diye erken başlandığı belirtiliyor.
    • Konu "başlık problemleri" olup, evlerde yaşayan bu sorunlar ele alınacak.
    • İzleyicilerin sorularını mesaj bölümünden yazmaları isteniyor ve Elif Hoca cevaplayacak.
    01:00Pandemi Sürecindeki Zorluklar
    • Pandemi sürecinde çocukların seslerini duyamamak ve evde kalmak çok zor bir durum olarak ifade ediliyor.
    • Çalışmaya alışmış ve çocuklarıyla birlikte olmayı seven insanlar için bu durum bir zulüm olarak nitelendiriliyor.
    • Birincil amaç sağlıkla kalmak olduğu ve bu nedenle dikkatli olunması gerektiği vurgulanıyor.
    02:22Eğitim Sistemi Hakkında Bilgiler
    • Okullar açıldıktan sonra özel eğitim okulları ve diğer okulların telafi dersler vereceği belirtiliyor.
    • Özel eğitim okullarının yaz döneminde açık olacağı söyleniyor.
    • Rehabilitasyon merkezlerinin durumu belirsizken, merkezlerin ayakta kalabilmek için ödeneklerin yatırılması gerektiği vurgulanıyor.
    04:14Elif Hoca'nın Tanıtımı
    • Elif Hoca, Algıba Terapi Merkezinin koordinatörü, psikolog ve aile danışmanı olarak tanıtılıyor.
    • Hem Algıba program koordinatörü hem de uygulamalı davranış analizi bilim uzmanı olduğu belirtiliyor.
    • On yılın içinde birlikte çalıştıkları söyleniyor.
    07:07Problem Davranışların Tanımı
    • Problem davranış olarak nitelendirmek için önce problem davranışın tanımı yapılmalı, çünkü hoşuma gitmeyen her davranış problem davranış değil.
    • Problem davranışın sıklığı, süresi, yoğunluğu, etrafına veya kendisine zarar verip vermediği ve kültürel normlara uygun olup olmadığı değerlendirilmeli.
    • Bir kere iki kere görülen davranışlar problem davranış olarak nitelendirilemez, sıklık ve süre çok önemli.
    08:01Otizmli Çocuklarda Problem Davranışlar
    • Otizmli çocuklarda en çok görülen problem davranışların başında kendini uyarıcı davranışlar, yönergelere uymama, öfke nöbetleri ve kendisine zarar verme geliyor.
    • Bir davranışın problem olması için hayatımızı gerçek anlamda engellemesi gerekiyor, her zaman uygun olmayan davranışları problem olarak nitelendirmemek gerekiyor.
    • Problem davranışların belirli bir sıklıkta ve süreyle devam etmesi gerekiyor, yirmibir gün kuralı yaklaşık olarak geçerli.
    09:39Özel Eğitim Süresinin Kesilmesinin Etkileri
    • Özel eğitim sürelerinin kesilmesi durumunda hem evde hem de okulda problem davranışların artabileceği belirtiliyor.
    • Problem davranışların genellikle çevresindeki tepkiye göre sürdürüldüğü vurgulanıyor.
    • Özel gereksinimli çocukların evde geçirdikleri zamanın az olduğu, rutinlerinin altüst olduğu ve bu durumun problem davranışların artmasına neden olabileceği ifade ediliyor.
    11:47Problem Davranışlarının Oluşumu ve Yönetimi
    • Çocuklarda problem davranışlar, özellikle kendini uyarıcı pratikler ve davranışlarla artabilir, ancak düzgün bir rutin ve çalışma ortamı oluşturulursa bu durum azalabilir.
    • Problem davranışların şekillenmesinde çevrenin ve sınırların etkisi vardır; ailelerin davranış sonrası tepkileri o davranışları pekiştirebilir veya söndürebilir.
    • Özel gereksinimli çocuklarla birlikte olmanın zorlukları, ailelerin sabrını ve tahammülünü tüketebilir, bu da normalde iyi yönetilen davranışların problem haline gelmesine neden olabilir.
    13:42Tuvalete Alışma Sorunu
    • Çocuğun tuvalete götürüldüğünde yapması ancak kendiliğinden söylemediği durumda, çocuğa sözel iletişimi varsa "tuvaletimiz geldiğinde ediyoruz" gibi replikleri öğretmek gerekir.
    • Tutarlılık önemlidir; her tuvalet zamanında sözel olarak model olup çocuğun tekrar etmesi beklenmelidir.
    • Sözel iletişimi yoksa görsel destekler (tuvaletin fotoğrafı) veya işaret repertuarı kullanılabilir, ve bu süreç tutarlı bir şekilde devam etmelidir.
    18:15Saldırgan Davranışların Yönetimi
    • Saldırgan davranışlar çevreye veya kendisine zarar verici olduğundan görmezden gelme tekniği uygulanamaz.
    • Saldırgan davranışlar karşısında hemen fiziksel olarak müdahale edip, davranışın durdurulması ve sosyal etkileşimlerin kesilmesi gerekir.
    • Problem davranışların temelinde yatan işlevi bulmak önemlidir; davranış neye hizmet etmeye çalışıyor? Bu işlevi anlamak için davranışların ne zaman, ne sıklıkta ve hangi ortamlarda meydana geldiğini gözlemlemek gerekir.
    21:53Problem Davranışlarının Analizi
    • En önemli aşama, problem davranışının yüzde altmış işlevini bulmaktır.
    • Problem davranışları sergileyen çocuklara müdahale ederken, davranışın nedenini anlamak için durup düşünmek gerekir.
    • İşlevi bulunduktan sonra, ortam değişikliği yapmak veya çocukun derdini anlatması için sözel, işitsel, görsel ipuçları sağlayabiliriz.
    23:05Ortamdan Uzaklaştırma Yöntemi
    • Ortamdan uzaklaştırma tek başına yeterli bir müdahale yöntemi değildir.
    • Çocuk bir şeyi elde etmek için problem davranış sergileyebilir, ancak sadece uzaklaştırıldığında ihtiyaçları hala karşılanmaz.
    • Problem davranışların nedenini anlamak için sayısal veri çok önemlidir, "çok" veya "az" gibi genel ifadeler yerine belirgin sayılar kullanılmalıdır.
    25:17Gözlem ve Analiz Önemi
    • Problem davranışlarla baş etmeye çalışırken bireysel gözlem yapmak gerekir, sadece aile veya çevreden gelen bilgiye dayanmak sağlıklı değildir.
    • Spesifik davranışlara cevap vermek için doğal olarak çekilmiş ham video izlenmesi faydalı olabilir.
    • Zıplama gibi davranışlar duyusal ihtiyaçtan kaynaklanabilir, bu nedenle ergoterapist ve duygu bütünleme değerlendirilmesi alınması tavsiye edilir.
    27:12Ders Çalıştırma Zorluğu ve Çözüm Önerileri
    • Çocukları ders çalıştırırken sinirlenmemeleri için çeşitli yöntemler kullanılabilir.
    • Ders çalıştırma sonrası keyif alabileceği bir etkinlik, nesne veya yiyecek gibi sevdiği bir şey sunulabilir.
    • Çocuğun sözlü iletişim gücüne göre önce sonra kavramı anlatılabilir veya görsel olarak gösterilebilir.
    28:54Ders Çalıştırma Sürecindeki Sorunlar
    • Çocukların ders çalışırken sinirlenme nedenleri çok farklı olabilir, örneğin fiziksel baskı, etkinliğin seviyesinin üstünde olması.
    • Çocuklar motivasyon için kendi kendilerine ipuçları verebilir, ancak bunu bilinçli olarak öğrenmeleri gerekebilir.
    • Çocuklara "çalışırsan" şeklinde şart kipi kullanılmamalı, çünkü bu rüşvete alıştırmaya neden olabilir.
    31:30Etkinlik Seçimi ve Pekiştirme Teknikleri
    • Çocuklara etkinlik seçimi yaptırarak ders çalıştırma sürecinde daha aktif olmaları sağlanabilir.
    • Problemli etkinliklerle sevdiği etkinlikler eşleştirilerek, yavaş yavaş problemli etkinliklere alışmaları sağlanabilir.
    • Pekiştirme tekniğinin doğru uygulanması önemlidir, yanlış uygulamalar eleştirilere neden olabilir.
    33:45Otizm Davranışlarının Müdahalesi
    • Otizm davranışları arasında rahat hareketlerle yürüme ve kendi kendine konuşma gibi davranışlar bulunur, bu davranışlar çevreye zarar vermez.
    • Bu davranışlar çocuğun kendini rahatlama, stresini yönetme ve duygusal ihtiyaçlarını karşılamak için kullanır.
    • Eğer davranışlar çevreye ve çocuğa zarar verici değilse, müdahale etmek gerekmez; bunlar toplumsal olarak kabul edilen diğer davranışlar gibi değerlendirilmelidir.
    36:17Davranışların Çerçevelendirilmesi
    • Zarar verici olmayan davranışları doğrudan engellemek yerine, farklı ortamlarda yapmasını sağlamak gerekir.
    • Örneğin, kalabalık ortamlarda değil, kendi odasında veya teneffüs zamanlarında bu davranışları sergilemesi sağlanabilir.
    • Çocuklar büyüdükçe, bu davranışları kontrol etme yetenekleri artar ve toplumsal normlara uyum sağlayabilirler.
    38:58Evde Çalışma Rutini Oluşturma
    • Evde çocuklar için serbestlik ve rahatlama anıdır, bu nedenle evde kalmak onlar için alışık olmadığı bir durumdur.
    • Okul gibi bir rutin oluşturmak ve kural belirlemek gerekir.
    • Evde bir çalışma ortamı hazırlamak önemlidir.
    40:18Çocukların Rutin ve Düzenli Çalışma Alanı
    • Çocuklar kendi sınıflarını, kendi masalarını biliyor ve rutinler çerçevesinde sağlıklı davranışlar sergilerler.
    • Evde çocuklara kendi odası ve masası olmalı, yoksa en uygun, en sakin çalışma köşesi oluşturulmalı.
    • Düzenli bir plan oluşturup her gün belli saatlerde çalışma alanına gidip ödevleri ve becerileri tamamlamaları beklenmelidir.
    41:10Tutarsızlık ve Patlama Noktası
    • Çocuklar zaman kavramı olmadığı için tutarsız bir plandan takip edemezler, her gün aynı saatlerde çalışması gerekir.
    • İlk başta çocuk protesto edebilir, ancak tutarlı davranıldığında kazanılır.
    • Problem davranışında azalmaya başlaması için önce bir patlama noktası olmalıdır, çocuk normalde yapmadığı şeyleri yapabilir.
    42:29Çocuğun Keyfi ve Kontrol
    • Çocuğu iyi tanımak ve onun için keyif verici olan şeyleri belirlemek önemlidir.
    • Çocuğun kontrol etmesine yardımcı olması için oyuncağı görebileceği bir yerde durabilir.
    • Her etkinlikten sonra kısa molalar vererek çocukta tahammül sınırlarını artırmak gerekir.
    43:54Pekiştirme ve Ödüller
    • Çocuklarda istenen davranışları pekiştirmek için ödüller vermek gerekir, yoksa hiçbir şey elde edilemez.
    • Çocuğun gerçekten neyi sevdiğini bilmek ve bu ödülleri ders çalışma sonrasına ayırmak önemlidir.
    • Sosyal pekiştiriciler de kullanılabilir: "Daha güzel yapıyorsun", "Kendin bağımsız bir şekilde yaptın" gibi olumlu geri bildirimler.
    46:16Mahrum Bırakma ve Cezalar
    • Cezalar yerine mahrum bırakma ve yetiştirici vermeme durumu kullanılabilir.
    • Cezalar en ılımlı yöntemlerden biri olabilir, ancak çok sık kullanılmamalıdır.
    • Çocuğun problem davranışını azaltmak için semboller (yıldızlar) kullanıp, belirli bir hedefe ulaştığında ödüllendirilebilir.
    48:18Olumlu Dil Kullanımı
    • Kültürel olarak olumsuz emirler vermek yerine olumlu emirler kullanmak gerekir.
    • "Yapma, dokunma, atma" yerine "Böyle yap" gibi olumlu ifadeler kullanılmalıdır.
    • Çocuklara kontrol edici fiziksel deneyimler sunmak gerekir, örneğin oyun hamuruyla birlikte oyuncak yaparak kontrol etmelerini sağlayabilirsiniz.
    50:09Olumsuz İfadelerin Etkisi
    • Çocuklarda problem davranışlarının ortadan kalkmasına engel olan en büyük sorun olumsuz ifadeler kullanmaktır.
    • "Koşma" yerine "yavaş yürü" gibi olumlu yönlendirmeler kullanılmalıdır.
    • Çocuklar duvarı kalemle kırıyorsa, "duvara ne yaptın" yerine "kağıda resim çizebiliriz" gibi olumlu alternatifler sunulmalıdır.
    51:13Dili Kullanmanın Önemi
    • Çocukların yemeği keşfetmesi ve oynaması için doğru dil kullanmak önemlidir.
    • Kullanılan dilin problem haline gelmesi veya gelmemesini sağlayabilir.
    • Çocuğun boy hizasına inmek ve ona olması gerekeni söylemek gerekir.
    52:02"Yapma" Komutlarının Etkisi
    • Çocuklara "yapma" dediğinizde inatlaşıp tekrarlamasını durdurmak zordur.
    • Bu davranışın işlevini anlamak gerekir, belki dikkat çekmek için yapmaktadır.
    • Çocuklara dikkat çekmek için uygun yolları öğretmek gerekir.
    52:54Dikkat Çekme Stratejileri
    • Sözel iletişim olmayan çocuklara bile dikkat çekme stratejileri öğretilir.
    • Uygun ortamda dokunarak dikkat çekme yöntemi kullanılabilir.
    • Çocuklar dikkat çekmek için bardağı yere fırlatabilir, bu durumda uygun bir yöntem öğretmek gerekir.
    54:22Uygun İletişim Öğretimi
    • Çocuğun çok istediği bir şeyi elinize alıp, çocuğun uygun olmayan davranışlar sergilemesini bekleyin.
    • Çocuğa dokunarak dikkat çekme yöntemi öğretilebilir.
    • Bu davranış bir kere gösterildiğinde öğrenilmez, düzenli olarak çalıştırılarak öğretilir.
    55:54Konuşma Yeteneği ve Soru Çağrısı
    • Çocukların dili, konuşan veya konuşmayan olmasına bakılmaksızın yetersiz kalabilir.
    • Konuşan çocuk bile temel ihtiyaçlarını ifade etmek için yeterli kelimeyi bir araya getiremeyebilir.
    • İzleyicilerden özel eğitimle ilgili sorularını afişin altına yazmaları isteniyor.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor