Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir psikiyatri hekimi olan Ceren ile yapılan röportaj formatında bir sohbettir. Konuşmacılardan biri ADHD konusunda bilgi sahibi görünmektedir.
- Videoda erteleme davranışlarının bir hastalık değil, bir tutum olduğu vurgulanmakta ve kronikleşmesi durumunda psikiyatrik veya psikolojik sorunlar ortaya çıkabileceği belirtilmektedir. Konuşmacılar erteleme davranışlarının nedenleri, duygusal hoşnutsuzlukla ilişkisi, ADHD ve depresyon gibi psikolojik durumlarla bağlantısı ve farklı türleri hakkında detaylı bilgiler paylaşmaktadır.
- Ayrıca videoda erteleme davranışlarının mükemmeliyetçilik, performans kaygısı ve duygusal zorluklarla ilişkisi tartışılmakta, erteleme davranışını değiştirmek için somut eylemsel yaklaşımlar ve duygusal zorluklarla başa çıkma stratejileri de ele alınmaktadır.
- 00:06Erteleme Hastalığı ve Tutum
- Erteleme bir hastalık değil, bir tutumdur.
- Kronik erteleme durumunda, bu tutumun kronikleşmesi nedeniyle psikiyatrik veya psikolojik eklemlenmiş hastalıklar ortaya çıkabilir.
- İşlevle ilgili sorun yaşamaya başladığımızda (baharat çekmecesini düzeltmek, ödev yapmak, işe gitmek, haz aldığımız şeyleri yapmak gibi) erteleme ciddi bir problem olabilir.
- 01:30Erteleme ve İşlev
- Ertelemek bazen işlevsel olabilir, örneğin yorgun, bıkkın veya tükenmiş hissederken işe gitmeyi istememek veya öncelik sıralamasına göre ertelemek.
- Hayatın öncelikler sıralaması vardır ve birini yaparken öbürünü erteleyebiliriz, bu işlevimizi bozmayabilir.
- Akademik dünyada erteleme en yaygın görülen yerlerden biridir; öğrenciler sınavları için ders çalışmayı erteleyebilir veya tez yazanlar çalışmayı erteleyebilir.
- 03:08Erteleme Mekanizması
- Erteleme ile ilgili iki temel mesele vardır: o anda yapmak istemediğin bir şeyi yapıyor olduğunda hoşnutsuz bir duyguyla karşı karşıya kalıyorsun ve bu hoşnutsuz duyguyla ne kadar baş edebileceksin.
- Kaçmak da ertelemektir ve anlık bir doyum sağlar; ertelediğinde dopamin salgılarsın, rahatlıyorsun ve haz alıyorsun.
- Her ertelemede tekrar öğreniyorsun ve bu duyguyu pekiştiriyorsun, ancak uzun mesafeye doğru baktığında mutsuz oluyorsun.
- 04:39Erteleme ve Mücadele
- Erteledikçe savaşmak konusunda deneyimsizleşiyorsun.
- Mücadele bir deneyime ihtiyaç duyar; 18. mücadelende daha iyi öğreniyorsun, 30. mücadelende iş kolaylaşmaya başlıyor.
- Eğer ertelemeler yan yana kol kola girdi ve şahsiyet bundan memnunsa hiçbir tavsiyede bulunulamaz, fakat sahiden sıkıntısı varsa başlangıç noktası bulması gerekir.
- 05:51Erteleme ve Duygusal Sorunlar
- Ertelemenin en temel motiflerinden biri, yapmak istemediğin bir şeyi ertelemektir.
- Erteleme davranışının bazı tablolarda otomatik yanı vardır; ADHD (dikkat eksikliği hiperaktivite ve dürtüselliği) olmak ertelemeyi arttırır.
- Depresyonda veya depresif ruh hallerimizde de erteleriz; depresyon bir hastalık olup, depresyondaysak uzun uzun erteleriz ve yapmak istemeyiz.
- 08:40Ertelme ve Sağlıklı Ertelme
- Bazı şeyleri ertelemek sağlıklı olabilir, hiç ertelememek de bir sorun olabilir.
- İnsanlar 18 saat uyanık olup duygusal, zihinsel, kişisel, mesleki ve ebeveynsel işlevlerde dengeli olmalılar.
- ADHD'lerin bazıları kompansasyon olarak hiç ertelemez, unutmaktan kaygılanır ve dürtüsel kararlar verir.
- 09:57Ertelme Türleri
- Klasik erteleyiciler hafta sonu gidilecek uçak biletini bir gün kala veya altı saat kala alırlar.
- Ertelme otomatik değil, kontrolümüzde olması gerekir.
- Kronik erteleyiciler, üniversite öğrencisi olup yıllardır erteleme ritüeli devam ettiriyorsa, bu bir davranış kalıbı ve sıkıntı olduğunu gösterir.
- 11:29Ertelme Nedenleri
- Ertelme mükemmeliyetçilik, anksiyete ve depresyonla ilişkilidir.
- Mükemmeliyetçilik nedeniyle en iyi karar için çok fazla zaman harcanabilir.
- Performans kaygısı, yeterince iyi yapamayacağımız kaygısı, kendimizi yetersiz hissetmemiz veya işi yeterince iyi bilmiyor olmamız nedeniyle erteleyebiliriz.
- 12:46Ertelme ve Kişisel Bilgi
- Bir şeyi erteliyor isek, aslında o şeyi istemediğimizi gösterir.
- Bu bilgi, kendimizle ilgili önemli bir referans olabilir.
- Bu bilgiyi öğrenmek herkes için önemlidir.