Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu videoda Dr. Erhan Özel, iç hastalıkları uzmanı olarak çölyak hastalığı (gluten enteropatisi) hakkında bilgi vermektedir.
- Video, çölyak hastalığının ne olduğunu, neden ortaya çıktığını ve belirtilerini açıklamaktadır. Hastalığın glutenle olan uyumsuzluk sonucu proksimal bağırsakta villus atrofisi ve emilim bozuklukları yarattığı anlatılmaktadır. Çocuklarda ishal, şişkinlik, gaz ve gelişme geriliği; erişkinlerde ise şişkinlik, gaz, ishal ve vitamin-mineral eksikliği gibi belirtiler görülebilmektedir. Tanı için endoskopi ve biyopsi yapılmakta, tedavi ise ömür boyu glutensiz diyet uygulamaktır.
- 00:07Çölyak Hastalığı Nedir?
- Çölyak hastalığı (gluten enteropatisi), çocukluk hastalıkları içerisinde malapsepsiyonun en fazla olduğu hastalıktır.
- Bu hastalık, alınan besinle bağırsak arasındaki uyumsuzluğa bağlı olarak ortaya çıkmaktadır.
- Özellikle buğday, arpa, yulaf ve çavdar gibi glutenli gıdaların bağırsağın üst kısmında (proksimal bağırsak) emilim problemidir.
- 00:51Hastalığın Nedenleri ve Belirtileri
- Bağırsağın üst kısmındaki villuslar (tüysü hücreleri) glutenli gıdaları antijen olarak tanıyarak terörist muamelesi yapar ve bu hücreler bozulmaya başlar.
- Tüysü hücrelerin bozulması sonucu protein, yağ ve karbonhidrat emilim bozukluğu başlar.
- Çocuklarda ishal, yağlı ishal ve şişkinlik; erişkinlerde şişkinlik, gaz, ishal ve bazen laktoz intoleransı belirtileri görülür.
- 02:26Hastalığın Diğer Etkileri
- Proksimal bağırsakta emilim bozukluğu olduğu için vitamin ve mineral eksikliği ortaya çıkar.
- Demir eksikliği anemisi, B12 eksikliği, B1 eksikliği, folik asit eksikliği ve kalsiyum düşüşü gibi sorunlar görülebilir.
- Özellikle genç erkeklerde sınırda demir ve B12 eksikliği olan durumlarda endoskopi ve gastroskopi yapılarak dodromdan biyopsi alınmalıdır.
- 03:19Tanı ve Tedavi
- Poliklinikte anti-endozyum IGA ve anti-glutaminaz I testleri gibi yüzde yüz tanı koydurucu serolojik testler bulunmaktadır.
- Çölyak hastalığının ilacı ve tedavisi yoktur, tek tedavi şekli glutensiz diyet uygulamasıdır.
- Dünya Sağlık Örgütü bir kg gıda içerisinde 20 mg kadar gluten glutensiz diyet sınıfına sokmaktadır.
- 04:31Glutensiz Diyet ve Önemi
- Glutensiz beslenim sonucunda bağırsaklar altı ay içerisinde toparlanmakta ve iki yıl içerisinde tamamen düzelmektedir.
- Glutenli hastalığı fark edilmezse ve diyet uygulanmazsa, yirmi yıl sonra ince bağırsak lenfoma kanseri veya ince bağırsak ülserleri şeklinde kanser riski olabilir.
- Glutensiz diyet sağlıklı bir ömür getirebilir, ancak şampuan, diş macunu gibi günlük kullanım ürünlerinde bile gluten bulunduğundan etiketlere dikkat edilmelidir.