Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Medicana Bursa Hastanesi Gastroenteroloji Uzmanı Dr. Murat Keskin'in çölyak hastalığı hakkında bilgi verdiği bir sağlık bilgilendirme içeriğidir.
- Video, çölyak hastalığının ne olduğunu, belirtilerini, genetik yatkınlığını ve tedavi yöntemlerini detaylı şekilde anlatmaktadır. Hastalığın Türkiye'de yaklaşık 200 kişiden birini etkilediği, en sık çocuklarda ve 30-40 yaş arasında görüldüğü belirtilmektedir. Tanı için kanda özel testler ve endoskopi ile ince bağırsak biyopsisi yapılması gerektiği, tedavinin temel prensibinin ömür boyu glutensiz diyet olduğu vurgulanmaktadır. Ayrıca emzirmenin koruyucu bir önlem olduğu ve sessiz çölyak hastalarının tipik hastalardan yedi kat daha fazla görüldüğü bilgisi de paylaşılmaktadır.
- 00:09Çölyak Hastalığı Nedir?
- Çölyak hastalığı, genetik yatkınlığı olan kişilerde buğday, arpa, çavdar ve yulafın içindeki gluten proteine karşı gelişen, ömür boyu süren bir hastalıktır.
- Türkiye'de yaklaşık ikiyüz kişiden birini etkileyen hastalık, dünyada yaklaşık yüzde sıfırvirgülaltmış ve bir civarında görülüyor.
- Hastalık en sık çocuklarda ve otuz eksi kırk yaş arasında tanı konuluyor.
- 01:06Çölyak Hastalığının Belirtileri
- Hastalık karın ağrısı, uzun süren ishal, bulantı, kusma gibi tipik bulgularla giderken, boy kısalığı, kansızlık, kısırlık gibi belirtiler de verebiliyor.
- Hastalığın şikayet ve bulguları hastadan hastaya farklı olabiliyor; uzun süreli ishal, karın ağrısı, karında şişlik, iştahsızlık, bulantı, kusma, gelişme geriliği, boy kısalığı, kaslarda güçsüzlük, huzursuzluk, kilo kaybı, ağız içinde yaralar, halsizlik, yorgunluk, kemik erimesi, diş mine tabakasında bozukluklar, ciltte döküntüler şeklinde kendini gösterebiliyor.
- Gecikmiş ergenlik, adet düzensizlikleri ve adet görememe, kısırlık, kalp kasında zayıflık ve bozukluklar, karaciğer testlerinde yükselme, depresyon, epilepsi gibi çok farklı şikayetler ve bulgular da görülebiliyor.
- 01:48Çölyak Hastalığının Nedenleri ve Önlemleri
- Çölyak hastalığının oluşmasında çevresel ve genetik faktörler önemlidir; bilinen en eski tarım toplumu yerleşkesi olan Konya Çatalhöyük'teki kalıntılarda bu hastalıkla ilişkili bulgulara rastlanmıştır.
- Hastalığın oluşmasında genetik yatkınlık önemli; çölyak hastalarının birinci derece akrabalarında ve tek yumurta ikizlerinde hastalık sıklığı daha fazla.
- Emzirmenin bebekleri çölyak hastalığından koruduğu belirtiliyor; anne sütünün uzun süreli verilmesi ve anne sütü verilirken ek gıdalara başlanması pek çok çalışmada yararlı bulunmuştur.
- 03:50Çölyak Hastalığının Teşhisi ve Tedavisi
- Tanı koymak için ilk olarak kanda özel çölyak testleri antikor düzeyleri ölçümü yapılması gerekiyor; testleri pozitif olan hastalarda tanı için altın standart endoskopi ile ince bağırsak biyopsisi yapmak gerekiyor.
- Tedavide temel prensip ömür boyu sürecek glutensiz diyettir; gluten içeren buğday, arpa, çavdar ve yulafla yapılan hiçbir gıdayı tüketmemek gerekir.
- Tedavide bazı ilaç ve aşı çalışmaları denense de halen etkili bir sonuca ulaşılamamıştır; bioenerji, ozon tedavisi ve diğer alternatif tıp teknikleri ise etkin tedavi yöntemleri olarak kabul görmemektedir.