Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Avukat Tavşatipoğlu'nun sunduğu "Türkiye'nin İlk ve Tek Taşınmaz Hukuku Programı" adlı programın beşinci bölümüdür. Programda PWC şirketinin Türkiye ortağı ve yeminli mali müşavir Ersun Bayraktaroğlu ile Afşin Bey adlı bir mali uzman konuk olarak yer almaktadır.
- Program, taşınmaz vergi rejimi ve özellikle değerli konut vergisi konusunu detaylı şekilde ele almaktadır. İçerikte taşınmaz vergilerin üç ana kategorisi (gelir, servet ve harcama üzerinden alınan vergiler) açıklanmakta, gayrimenkul alım-satım vergileri, kira gelirleri, tapu harcı, emlak vergisi gibi konular detaylandırılmaktadır. Son bölümde ise 7194 sayılı yasayla gündeme gelen değerli konut vergisi, uygulanış şekli ve vatandaşların bu vergiye karşı alabileceği hukuki tedbirler anlatılmaktadır.
- Programda ayrıca gayrimenkul değerleme sisteminin yasalara aykırı olduğu, tebligat alan vatandaşların itiraz süreçleri ve idare mahkemesine başvurma imkanları gibi hukuki bilgiler de paylaşılmaktadır. İzleyiciler, konut vergisi konusunda bilinçli hareket etmek için gerekli adımları öğrenmek isteyenler için faydalı bir kaynak niteliğindedir.
- 00:17Taşınmaz Vergi Programı Tanıtımı
- Avukat Tavşatipoğlu, Türkiye'nin ilk ve tek taşınmaz hukuku programının beşinci bölümünü sunuyor.
- Programın saati yarım saat daha uzatılmış, bu sayede daha kapsamlı bir konu ele alınabilecek.
- Bu bölümde değerli konut vergisi başlığında taşınmaz vergi rejimi ele alınacak.
- 00:57Taşınmaz Vergi Rejiminin Önemi
- Taşınmaz vergi rejimi uygulamada olan tüm halkın ve uygulayıcıların dikkatle takip etmesi gereken bir konu.
- Mevzuat ve uygulamada ciddi çelişkiler mevcut.
- Son düzenleme ile değerli konut vergisi çok büyük tartışmalara sebep olmuş.
- 01:40Konuk Tanıtımı
- Programda PWC şirketinin Türkiye ortağı ve yeminli mali müşavir olan Kıymetli Ersun Bayraktaroğlu ile birlikte taşınmaz vergisi ele alınacak.
- Ersun Bayraktaroğlu, Türkiye'de taşınmaz vergisi konusunda önde gelen isimlerden biri.
- 02:14PWC Şirketi Hakkında Bilgiler
- PWC (Price Waterhouse Coopers), dünyadaki dört büyük denetim firmasından biri olup ikiyüz civarı ülkede faaliyet gösteren, ikiyüz küsür bin çalışanı olan bir şirket.
- Türkiye'de otuzbeş yıldır faaliyet gösteren, binsekizyüzelli çalışanı ve ellibeş ortağına sahip.
- Şirket vergi denetim ve danışmanlık hizmetleri veriyor, Ersun Bayraktaroğlu vergi tarafındaki ortaklarındandır.
- Şirkette otomotiv, ilaç, finans ve gayrimenkul gibi farklı sektörlere yönelik uzmanlık alanları bulunuyor, Ersun Bayraktaroğlu gayrimenkul uzmanlığı sorumlusudur.
- Ersun Bayraktaroğlu'nun geçmişte Maliye Bakanlığı'nda on sene denetim elemanı olarak, gelirler kontrolörü olarak çalıştığı belirtiliyor.
- 03:27Taşınmaz Vergisi Hakkında Genel Bilgi
- Taşınmaz vergisi, bir taşınmazdan elde edilen gelirlerin vergilendirilmesine yönelik hükümlerin bir araya toplandığı hukuka taşınmaz vergi hukuku denir.
- Bir taşınmazdan üç tür gelir elde edilebilir: alım-satım kazancı, kira geliri ve servet geliri.
- Taşınmaz vergileri üç ana grup oluşturur: gelir üzerinden alınan vergiler (gelir vergisi ve kurumlar vergisi), servet üzerinden alınan vergiler (emlak vergisi) ve harcama üzerinden alınan vergiler.
- 05:35Taşınmaz Vergilerinin Detayları
- Taşınmaz vergileri arasında katma değer vergisi (KDV), tapu harcı ve damga vergisi bulunmaktadır.
- Taşınmaz alımında teorik olarak KDV oranı %10, tapu harcı oranı %2 olmak üzere toplam %20'lik bir vergi yükü söz konudur.
- KDV, gayrimenkulü tacirden (firma veya ticaretle uğraşan şahıs) alırsanız hesaplanmak zorundadır, ancak kişisel kullanım için satan bir şahıstan alırsanız KDV söz konusu değildir.
- 08:31Ticari Kazanç ve Değer Artışı Kazancı
- Gelir Vergisi Yasası'nda yedi tane kazanç unsuru tanımlanmıştır: ticari kazanç, zirai kazanç, serbest meslek kazancı, ücret, gayrimenkul sermaye iradı, menkul sermaye iradı ve değer artışı kazancı.
- Gayrimenkul alım-satımı teorik olarak ticari kazanç veya değer artış kazancı kapsamında değerlendirilir.
- Gayrimenkul alım-satımını sürekli yapanlar tacirdir ve bu işlemler KDV'li olmak zorundadır.
- 12:04Veraset ve Intikal Vergisi
- Miras yoluyla, bağış yoluyla veya çekilişten elde edilen gayrimenkulde KDV yoktur, ancak veraset ve intikal vergisi ödenir.
- Veraset ve intikal vergisi oranları akrabalık bağının yakınlığına göre değişir ve üç yılda altı taksitle ödenir.
- Veraset yoluyla bir gayrimenkul kalan kişi, gayrimenkulü beş yıl elinde tuttuktan sonra satarsa, trilyonlar kazansa bile devlet bundan vergi almaz.
- 14:53Gayrimenkul Vergilendirmesi
- Gerçek kişilerin gayrimenkul alım satımları değer artış kazançları kapsamında vergilenir.
- Gerçek bir kişi gayrimenkulü alıp beş sene tutup satarsa vergi ödemeyecek, ancak beş sene içinde satarsa normal vergi tarifesi uygulanır.
- Miras yoluyla veya bağışla bedel ödemeden bir gayrimenkul gelmişse beş yıllık şart yoktur, intikalde vergi ödenir.
- 16:19Tapu Harcı ve Vergiler
- Her tapu işlemi için ayrıca döner sermaye ücreti ödenir, bu ücret 300-400 lira civarındadır.
- Tapu harcı normalde %2,4 oranında uygulanırken, konut stoğunun erimesi için %1,5 oranında indirim uygulanmıştı, ancak bu indirim 2019'da sona erdi.
- Tapu harcı ve KDV'yi birlikte alındığında toplam yük %22 olur, bu yüksek oranlar vergi kaçırmasına neden olabilir.
- 18:54Kentsel Dönüşümde Tapu Harcı Muafiyeti
- 6306 sayılı "Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun" kapsamında kentsel dönüşümde tapu harcı muafiyeti bulunmaktadır.
- Riskli yapı veya rezerv alanda yapılan işlemlerde arsa sahibinin müteahhite devri, müteahhitin inşaatı tamamlaması ve tekrar devri işlemlerinde tapu harcı ödenmez.
- Müteahhitin kendine kalan daireleri satması durumunda tapu harcı muafiyeti vardır, ancak arsa sahibinin kullanmadığı daireleri satması durumunda muafiyet yoktur.
- 21:44Belediyelere Karşı Vergi Sorumluluğu
- Taşınmaz sahipleri belediyelere karşı emlak vergisine tabidir, bu yerel bir vergidir ve para tamamen belediyelere gider.
- Emlak vergisi oranları: mesken türü binalarda binde 1, konut dışı binalarda binde 2, arazide binde 1, arsada binde 3 olarak uygulanır.
- Büyükşehir belediye sınırları içinde vergi oranları iki kat artırılır, örneğin konut için binde 1 yerine binde 2, konut dışı binalarda binde 2 yerine binde 4 uygulanır.
- 23:35Emlak Vergisi Detayları
- Emlak vergisi yıllık bir vergidir ve her yılın başında otomatik olarak tahakkuk eder.
- Emlak vergisi tutarları dört senede bir belirlenir ve belediyelerin belirlediği oranlar genellikle piyasanın biraz altındadır.
- Emlak vergisi ilk taksidi Mart, Nisan veya Mayıs ayı içinde, ikinci taksidi ise Kasım ayı içinde ödenir.
- 25:42Gayrimenkul Vergileri ve Kiralık Gelir Vergisi
- Gayrimenkul vergisi ödemek için belediyeye telefon edip evinize ait vergi tutarını öğrenip, iki taksitle ödemek yeterlidir.
- Gayrimenkul kiralanması, gelir elde etmek için iki yöntemden biridir; diğer yöntem alım-satım yapmaktır.
- Gayrimenkulden elde edilen kira gelirleri, alım-satım kazançları gibi gelir vergisine tabi tutulmalıdır.
- 27:12Konut ve İşyeri Kirası Vergi Sistemi
- Konut kiraları için 2020 yılında yıllık kira geliri 6.600 TL'nin altında ise beyanname verme zorunluluğu yoktur.
- İşyeri kiraları için 2020 yılında yıllık kira geliri 49.000 TL'nin altında ise beyanname verme zorunluluğu yoktur.
- Gayrimenkul sermaye iradı vergisinde kişinin mesleği veya statüsü önemli değildir, önemli olan kira geliri elde edip edilmediğidir.
- 29:42Vergi Kontrol Sistemi
- Kiraların banka kanalı üzerinden ödenmesi zorunludur ve açıklamada "kira" yazılmalıdır.
- Maliye, banka hesapları ve kira gelirlerini kontrol edebilir ve beyan zamanı geldiğinde hazır beyan sistemi ile beyanname hazırlayabilir.
- Maliye, tapu işlemleri ve kara parayla mücadele işlemleri için verileri otomatik olarak alabilir.
- 32:47Vergi Beyan ve Ödeme Süreci
- 2019 yılında konuttan elde edilen kira geliri 5.400 TL'nin altında ise beyanname verme zorunluluğu yoktur.
- Kira gelirlerinde "gerçek gider" veya "götürü gider" usulü ile vergilenebilir.
- Gerçek gider usulünde, konutla ilgili giderler (sigorta, tapu harcı, tamirat, faiz) belgeleyerek indirilebilir.
- 35:51Vergi Tarifi ve Ödeme Süreci
- Gayrimenkul sermaye iradı vergisi %15'ten %40'a kadar bir tarife ile vergilenir.
- Mart ayında beyan edilen vergi, ilk taksidi Temmuz ayı sonuna kadar ödenir.
- İşyeri kiralarında, kiracı tacir, şirket veya tüccar ise, kira gelirlerinden %20 oranında kesinti vergi tevkifatı yapılır.
- 36:54İşyeri Kira Geliri Vergisi
- 2009 yılında işyeri kira geliri 40 bin lirayı aşmayanlar beyanname vermezler çünkü bu tutarın vergisi stopaj yoluyla devletin kasasına girmiştir.
- Kira geliri 40 bin lirayı aşanlar beyana tabidir ve tutar beyan edilir, giderler indirilerek hesaplanır.
- Stopajlar ödenen vergiden mahsup edilir, hesaplanan vergiden ödenen stopajlar çıkarılıp kalan miktar devletin kasasına ödenir.
- 38:49Vergi Kontrol Sistemi
- Vergi kontrol sistemi veri temelli bir sistemdir ve Hazine ve Maliye Bakanlığı dünyanın en gelişmiş maliye bakanlıklarından biridir.
- Kredi ve ipotek bilgileri maliye bakanlığına akar, bu sayede eksik beyan edilen gayrimenkul değerleri tespit edilebilir.
- Gayrimenkul alımı sırasında gösterilen değer ile kredi miktarı arasında fark varsa, maliye bakanlığı bu farkı tespit edebilir.
- 42:01Eksik Beyan Edilen Vergi ve Ceza
- Eksik beyan edilen vergi miktarı (örneğin 350 bin lira) vergi olarak ve aynı miktarda ceza olarak toplam 700 bin lira ödenir.
- Vergi miktarına ek olarak, verginin tahakkuk etmesi gereken aydan ödeme anına kadar aylık %2 faiz (geçen ay %1,60'a düştü) uygulanır.
- Ceza kısmı uzlaşmaya tabi olabilir ve azami %20 oranında indirim yapılabilir.
- 44:25Veraset ve Intikal Vergisi
- Veraset ve intikal vergisi oranları gelir vergisi oranlarından daha düşüktür (yüzde 15'ten başlayıp 40'la biten gelir vergisi tarifesinden daha düşük).
- Intikalle alakalı döner sermaye bedeli uygulanmaz ve tapu harcına muaf olunur.
- Birden fazla kişiye sahip gayrimenkulde, kira geliri herkesin payına düşen miktarı aşarsa, herkes kendi payına düşen geliri beyan etmek zorundadır.
- 47:02Değerli Konut Vergisi
- Geçtiğimiz aylarda gündeme gelen bir konuyla toplumun gözü 1900'lerin başlarına giden varlık vergisi tartışmalarına sebep oldu.
- Bu yeni vergi rejimine "değerli konut vergisi" adı verildi.
- Programın süresi uzatılarak bu konu detaylı olarak ele alınacaktır.
- 48:17Kitap Çekilişi
- Haftalık kitap olarak Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Saramago'nun "Körlük" kitabı seçilmiştir.
- Twitter hesabında kitabın resmini retweet edenler arasında çekiliş yapılacak ve kazananlara kitap gönderilecektir.
- Kitabın konusu, toplumun körlük içinde olması durumunda bilinçli ve bilinçsiz bireyler arasındaki farkı ortaya çıkarmaktır.
- 49:32Değerli Konut Vergisi
- Türkiye'de ev vergisi geliri belediyelere ve bütçelerine gidiyor, merkezi hükümetle doğrudan ilgisi yoktur.
- Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü, halkın haberi olmadan değerli taşınmazların bir değerleme sürecine girdi ve beş milyon TL ve üzeri değerli konutlara ekstra vergi getirdi.
- İnsanlar evlerine tebligat aldıklarında, belediye vergisinden muaf olmadıklarını ve üstüne ekstra bir vergi yükünün getirildiğini fark ettiler.
- Cumhurbaşkanlığı bu vergiyi geri çekmeyi düşünüyor ancak henüz bir şey gerçekleşmedi.
- 52:04Değerli Konut Vergisi Hakkında Genel Bilgi
- 7 Aralık 2019 tarihinde resmi gazetede yayınlanan 7194 sayılı yasayla değerli konut vergisi gündemimize girmiştir.
- Emlak vergisi bir belediye vergisidir ve beyannameli değil, doğrudan ödenir.
- Değerli konut vergisi, emlak vergisinin içinde belediyeye gitmeyecek bir vergi olarak tanımlanmıştır.
- 53:38Değerli Konut Vergisinin Uygulama Koşulları
- Değerli konut vergisi, Türkiye sınırları içinde sadece mesken nitelikli taşınmazların maliklerine uygulanmaktadır.
- Vergi, taşınmazın emlak vergisi değeri veya Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen değeri 5 milyonun üstünde olanlara uygulanmaktadır.
- Vergi oranı: 5-7,5 milyon arası %0,3, 7,5-10 milyon arası %0,6, 10 milyon ve üzeri %1 oranında uygulanmaktadır.
- 55:24Değerli Konut Vergisinin Beyan ve Ödeme Süreci
- Değerli konut vergisi, izleyen yılın Şubat ayının 20'sine kadar beyan edilmelidir.
- Vergi iki taksitle ödenir: ilk taksit Şubat ayında, ikinci taksit Ağustos ayında ödenir.
- Bu vergi bir servet vergisidir ve Anayasa'nın 73. maddesine göre vergi adaletli olmalı ve herkes mali gücüne göre vergi ödemelidir.
- 56:39Değerli Konut Vergisinin Adaletsizlikleri
- Vergi sadece meskenden alınırken, servetin toplamı değil tek konutun değeri üzerinden değerlendirilmektedir.
- Bir kişi 5 milyonluk bir konut sahibi olsa da, başka bir kişi 2 tane 3 milyonluk konut sahibi olabilir ve vergi ödemeyebilir.
- Ortaklık konutlarında bile, toplam değeri 5 milyonun üstünde olan konutlarda her ortak vergi ödemek zorundadır.
- 59:39Vergi Sisteminin Sorunları
- Vergi oranı, konutun değeri 1 lira farkla değişebilmektedir (10 milyon ve üzeri için %1, 10 milyon 1 lira ve üzeri için %0,6).
- Vergi sistemi, kamu maliye dersinde yapılmaması ve olmaması gereken bir sistem olarak ele alınmaktadır.
- Değerleme işlemlerinin farklı semtlerde farklı şekilde yapılması da adaletsizlik yaratabilir.
- 1:00:59Vergi Değerleme Sistemindeki Sorunlar
- Cumhurbaşkanlığı sözcüsü, düzenlemeler yapılabileceğini söylemiş ancak 7 Aralık'tan beri bu konuda herhangi bir gelişme olmamıştır.
- Tebligatlar herkese gelmiş ancak Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın dışında resmi bir açıklama yapılmamıştır.
- 5800 sayılı yasanın en önemli ilkelerinden biri şeffaflıktır ve vatandaşların bu konuda bilgi alması gerekmektedir.
- 1:02:32Gayrimenkul Değerleme Sisteminin Sorunları
- Gayrimenkul değerleme sistemi ve usulü vardır; ev değerleme yapılırken emsal alınır, içine girilir ve tablo çıkarılır.
- Şu an yapılan değerleme, gayrimenkul değerleme mevzuatına ve SPK lisanslı gayrimenkul değerleme uzmanlarının yaptığı sisteme aykırıdır.
- Hiçbir evin içine girilmemiş, dışarıdan bakılarak değerleme yapılmıştır.
- 1:03:34Vergi ve Satış Sistemleri Arasındaki Tezatlar
- Bir ev 5 milyon liralık olarak değerlendirilse bile, bir gün sonra satıldığında belediye rayiç değerinden satılmaktadır.
- Örneğin, Eyüp'teki bir ev 5 milyon liralık olarak değerlendirilse de belediye 500 bin lira belirler ve satıcının sadece 500 bin liranın %4'ü üzerinden harç vermesine rağmen, evin vergisi 5 milyon lira üzerinden hesaplanmaktadır.
- Bu durum, devletin kendi vatandaşlarına ikiyüzüllük yaptığını göstermektedir.
- 1:04:39Yatırımcılar ve Vatandaşlar Arasındaki Etkileşim
- Tartışılan konu, vatandaşların evlerini elinden çıkarmaları zorlanıp zorlanmayacağı veya yurtdışı yatırımcılara mı elden çıkarmaları gerektiği sorusudur.
- Bir vatandaş, dedesinden kalan Yeniköy'deki yalısından 140 bin lira vergi aldığını ve bu kadar kira alamayacağını belirtmiştir.
- Bu durumda, ayda 20 bin lira geliri olan bir vatandaş, dedesinin evinde otururken 140 bin lira vergi ödemek zorunda kalmaktadır.
- 1:05:25Konut Vergisi Değerleme Sisteminin Hukuki Sorunları
- Konut vergisi değerleme prensiplerine aykırı olarak Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen değerler kullanılıyor.
- Vergi matrahının nasıl tespit edileceği Anayasa'nın 73. maddesi gereğince yasada açık olarak yazılmak zorunda, ancak bu bilgiler tebligatlarda yer almıyor.
- Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü'nün bir eşya hukuku kurumu olması halinde vergi matrahı belirleme sorumluluğu yüklendiği için bu durum hukuka, vicdana ve teoriye aykırı.
- 1:08:52Konut Vergisi Karşıtlarına Uygulanan Prosedür
- Tebligat alan vatandaşlar 15 gün içinde itiraz etme hakkına sahip ve bu itirazlar Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü'ne veya yerel tapu müdürlükleri vasıtasıyla yapılabilir.
- Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü itirazlara 15 gün içinde cevap vermek zorundadır.
- İtiraz reddedilirse veya cevap verilmezse, tebligattan itibaren 30 gün içinde idari dava açılmalıdır.
- 1:14:47Vergi Ödeme Süreci ve İhtirazi Kayıt
- Yasanın 43. ve 45. maddelerine göre, idareden gelen cevapla vergi değeri kesinleşir ve kesinleşen yılın sonraki yılında vergi ödenir.
- Hiçbir değerleme yapılmamışsa veya Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü'nden tebligat gelmemişse, ancak emlak vergisi değeri 5 milyonun üstünde ise, vatandaşlar 2020 Şubat ayında ihtirazi kayıtla beyanname verecekler.
- Program sonraki hafta kamulaştırma konusunu ele alacak.
- 1:17:34Program Desteği ve Veda
- KRT TV ekranlarında Türkiye'nin ilk ve tek taşınma hukuku programının izlenmesi rica ediliyor.
- İzleyicilere sevgi, saygı ve muhabbetler sunuluyor.
- İzleyicilere sağlıklı bir ayrılık dileniyor.