Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir hukuki haklar programı formatında sunulmuş olup, konuşmacı tarafından kamulaştırma ve irtifak hakkı konularında detaylı bilgiler verilmektedir.
- Video, idarenin mal edinme usullerinden başlayarak kamulaştırmanın ne olduğunu, temel özelliklerini ve aşamalarını açıklamaktadır. Kamulaştırmanın satın alma ve takas usulü, adli yargı süreci, kamulaştırmadan vazgeçme, mal sahibinin geri alma hakkı, acele kamulaştırma, kısmi kamulaştırma ve trampa yoluyla kamulaştırma gibi farklı usulleri ele alınmaktadır. Ayrıca anayasaya göre idare tarafından mülkiyete el koymaksızın taşınmazın irtifak hakkının nasıl elde edilebileceği de açıklanmaktadır.
- Videoda kamulaştırma bedelinin nasıl ödeneceği, taksitlendirme durumları ve kamulaştırma sürecindeki önemli adımlar da anlatılmaktadır. Kamulaştırma yasası kapsamında taşınmaz malın belirli kesimi, yüksekliği, derinliği üzerinde kalınlaştırma yoluyla irtifak kurulabileceği, ancak özel kişiler lehine kurulamayacağı belirtilmektedir.
- 00:03Kamulaştırma Nedir?
- Kamulaştırma, idari işlem olarak ortaya çıkan ve kişinin rızası olmaksızın taşınmazın elinden alınmasını sağlayan bir usuldür.
- Anayasanın 46. maddesine göre, devlet ve kamu tüzel kişileri, kamu yararının gerektirdiği hallerde gerçek karşılıklarını peşin ödemek şartıyla özel mülkiyette bulunan taşınmaz malların tamamını veya bir kısmını kamulaştırmaya ve bunlar üzerinde idari irtifaklar kurmaya yetkilidir.
- Kamulaştırmanın temel özellikleri: sadece devlet veya kamu tüzel kişileri yapabilir, kamu yararının gerektirdiği hallerde yapılabilir, gerçek karşılığı ödenmesi gerekir, özel kişilerin mülkiyetinde bulunmalıdır ve sadece taşınmaz mallar üzerinde yapılabilir.
- 02:32Kamulaştırma Bedeli ve Ödeme Şekli
- Kamulaştırma bedeli nakden ve peşin olarak ödenir, ancak bazı durumlarda taksitlendirme yapılır.
- Taksitlendirme, tarım reformu, büyük enerji ve sulama projeleri, iskan projeleri, yeni ormanların yetiştirilmesi, kıyıların korunması ve turizm amacıyla kamulaştırma hallerinde uygulanır ve süresi beş yılı aşamaz.
- Kamulaştırılan topraktan doğrudan doğruya işleten küçük çiftçiye ait olanların bedeli her halükarda peşin ödenir.
- 03:24Kamulaştırmanın Aşamaları
- Kamulaştırmanın aşamaları genel olarak idare tarafından gerçekleştirilmesi gerekenler ile asliye hukuk mahkemesinde dava açıldıktan sonraki süreç olmak üzere ikiye ayrılır.
- Kamulaştırma belirli aşamalar halinde ilerler: idarece yeterli ödenek ayrılır, kamu yararı kararının onaylanması gerekir, kamulaştırılacak taşınmaz belirlenir.
- Taşınmaz belirlenirken, idare ölçekli planı yapar, sahiplerini tespit ettirir, kamulaştırma amacı için gereken miktarı, haciz ve ipotek durumunu tespit eder.
- 04:48Kamulaştırma Kararı Sonrası Uygulama
- Kamulaştırma kararı alındığında, idare kamulaştırmanın tapu siciline şerh verilmesini bildirir.
- Şerh, taşınmaz üzerindeki tasarrufu engellemeyip, taşınmazın mülkiyetini üzerine alacak olanları bilgilendirme işlevi görmekte ve mülkiyet değişiminin idareye bildirilmesini zorunlu kılmaktadır.
- İdare tarafından şerh tarihinden itibaren altı ay içinde kamulaştırma bedelinin tespiti ile idare adına tescili istendiğine dair mahkemeden alınacak belge tapu idaresine ibraz edilmediği takdirde bu şer tapu idaresince sicilden silinir.
- 06:22Satın Alma ve Takas Usulü
- Kamulaştırma kararı alındıktan sonra satın alma ve takas usulü denenir.
- İdare, taşınmaz malın tahmini bedelini tespit etmek üzere kıymet takdir komisyonu oluşturur ve malik'e bildirir.
- Malik'in tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde idareye başvurması halinde anlaşmaya varılması halinde tutanak düzenlenir ve imzalanır.
- 07:52Anlaşamama Durumunda Adli Yargı Aşaması
- Anlaşamama durumunda idare, taşınmaz malın bulunduğu yer asliye hukuk mahkemesine müracaat eder ve taşınmaz malın kamulaştırma bedelinin ödenmesi karşılığında idare adına tesciline karar verilmesini ister.
- Mahkeme, idarenin başvuru tarihinden itibaren en geç otuz gün sonrası için belirlediği duruşma gününü malikine bildirerek duruşmaya katılmaya çağırır.
- Tarafların bedelde anlaşamamaları halinde hakim bilirkişi oluşturarak taşınmazın değerini tespit ettirir ve tespit edilen miktarın ilgilinin hesabına yatırılması ile mahkeme taşınmazın idare adına tesciline karar verir.
- 10:30Kamulaştırmadan Vazgeçme ve Geri Alma Hakkı
- İdare, kamulaştırmanın her safhasında kamulaştırma kararı veren yetkili merciin kararı ile kamulaştırmadan tek taraflı olarak kısmen veya tamamen vazgeçebilir.
- Kamulaştırmanın ve bedelinin kesinleşmesinden sonra taşınmaz malların kamulaştırma amacına yönelik herhangi bir ihtiyaca tahsisi lüzumu kalmaması halinde, mal sahibi veya mirasçıları aldığı kamulaştırma bedelini üç ay içinde ödeyerek taşınmaz malını geri alabilir.
- Kamulaştırma bedelinin kesinleşmesi tarihinden itibaren beş yıl içinde kamulaştırmayı yapan idarece kamulaştırma amacına uygun hiçbir işlem veya tesisat yapılmaz veya kamu yararına yönelik bir ihtiyaca tahsis edilmeyerek taşınmaz mal olduğu gibi bırakılırsa, mal sahibi veya mirasçıları kamulaştırma bedelini aldıkları günden itibaren işleyecek kanuni faizi ile birlikte ödeyerek taşınmaz malını geri alabilir.
- 12:27Acele Kamulaştırma ve Diğer Usuller
- Acele kamulaştırma, 3634 sayılı Milli Müdafaa Mükellefiyeti Yasasının uygulanmasında, yurt savunması ihtiyacına veya aceleliğine gerekli olan taşınmaz malların kamulaştırılmasında, işlemler sonradan tamamlanmak üzere ilgili idarenin istemi ile mahkemece yedi gün içinde o taşınmaz malın bilirkişilerce tespit edilecek değeri idare tarafından mal sahibi adına bankaya yatırılarak o taşınmaz mala el konulabilir.
- Kamulaştırma işlemi ile bir taşınmazın tamamı kamulaştırılabileceği gibi bir kısmı da kamulaştırılabilir.
- Kamulaştırma yoluyla idari irtifak hakkı kurma ve trampa yoluyla kamulaştırma da mümkündür.
- 15:09İrtifak Hakkı Hakkında Bilgiler
- Anayasaya göre idare, mülkiyete el koymaksızın bir taşınmazın irtifak hakkını elde edebilir.
- Kamulaştırma yasası, amaç için yeterli olduğu takdirde taşınmaz malın belirli kesimi, yüksekliği veya derinliği üzerinde kalınlaştırma yoluyla irtifak kurulabileceğini belirtmektedir.
- Kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı özel kişiler lehine kurulamaz.