Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Aslı Kütüphane kanalında yayınlanan bir kitap röportajıdır. Konuk, Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku Ana Bilim Dalında Doçent olarak görev yapan ve aynı zamanda Hukuk Fakültesi Dekan Yardımcılığı görevini yürüten Doçent Doktor Yasin Söyler'dir.
- Röportajda, 2024 yılında yayınlanan "Gıdada Taklit, Tahşiş ve İdari Yaptırım Rejimi" adlı kitabının konusu ele alınmaktadır. Doç. Dr. Yasin Söyler, taklit ve tahşiş kavramlarını tanımlayarak, bu haksızlıkların gıda sektöründe kamu sağlığını, tüketici haklarını, gıda sektörünü ve ülkenin ekonomik menfaatlerini nasıl etkilediğini açıklamaktadır. Ayrıca, Tarım ve Orman Bakanlığı'nın bu konudaki tedbirleri ve idari yaptırımları, özellikle önleyici hukuk politikası açısından ele alınmakta ve kitabın hazırlanma süreci hakkında bilgiler verilmektedir.
- 00:06Konuk Tanıtımı ve Kitap Hakkında Genel Bilgiler
- Doçent Doktor Yasin Söyler, 2020 yılında Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku Ana Bilim Dalında doçent olarak görev yapmakta ve aynı zamanda Hukuk Fakültesi Dekan Yardımcılığı görevini yürütmektedir.
- Doçent Doktor Yasin Söyler'in daha önce çıkarmış olduğu "Kamu Hukuku Açısından Devletin İnterneti Düzenleme Yetkisi", "Mevzuat Yapım Hukuku" ve "Başkanlığın Hukuksal Rolü" isimli üç kitap bulunmaktadır.
- Bugünkü ele alınacak kitabı 2024 yılında çıkarmış olduğu "Gıdada Taklit, Tahşiş ve İdari Yaptırım Rejimi" adlı kitabıdır.
- 01:03Taklit ve Tahşiş Kavramları
- Taklit, bir şeyi, bir ürünü, bir malı benzeterek başka bir görüntü altında göstermeye çalışmak anlamına gelmektedir.
- Tahşiş ise katıştırma, karıştırma anlamında kullanılmakta ve iki farklı şey birbirine karıştırma anlamında kullanılmaktadır.
- Taklit ve tahşiş sadece gıdaya özgü bir konu değil, petrol ürünleri, kozmetik ürünler, yem ürünlerinde ve tohumlarda da taklit ve tahşişin birer haksızlık olarak gerçekleştirildiği görülmektedir.
- 02:37Kitabın Yazılma Nedeni
- Doçent Doktor Yasin Söyler'in idare hukuku alanında kitap yazabileceği birçok konu varken, gıdada taklit tahşiş konusunu ele almasının nedeni hem kendi alanıyla ilgili olması hem de kamu sağlığı üzerinde ciddi mahiyette bir haksızlık durumu olmasıdır.
- Literatür tarandığında bu konuyu doğrudan ele alan çalışma sayısında yeterli olmadığı, özellikle idare hukuku perspektifinden ele alan çalışma sayısının çok az olduğu görülmüştür.
- Taklit ve tahşiş kavramı Tarım ve Orman Bakanlığı'nın yapmış olduğu ifşalarla aşina olduğumuz bir kavram olup, daha geniş bir perspektifte gıda dolandırıcılığı kavramıyla da ifade edilebilir.
- 05:05Taklit ve Tahşişin Önemi ve Tehlikeleri
- Taklit ve tahşiş fiilleri çok ciddi mahiyette olup, özellikle çocukları, gençleri ve gelecek nesilleri ve genel itibariyle kamu sağlığını ciddi bir şekilde tehdit etmektedir.
- Bu fiiller sadece kamu sağlığını tehdit etmekle kalmamakta, aynı zamanda ciddi bir haksız rekabet ortamının oluşmasına sebebiyet vermekte ve dürüst gıda işletmecilerinin rekabet edemez bir duruma gelmesine neden olmaktadır.
- Taklit ve tahşiş aynı zamanda tüketici haklarını da ciddi mahiyette ihlal eden bir fiil olup, kişilerin hayatı veya sağlığı üzerinde tehlike oluşturmasa bile tüketicileri yanıltmaktadır.
- 06:26Taklit ve Tahşişin Ekonomik Etkileri
- Bu tür ihlaller gıda sektörüne zarar vermekte, üretilen gıda ürünlerinde taklit tahşiş bulunduğu zaman bunların yurtdışına ihracatına ciddi sorunlar yaşanmaktadır.
- İhraç edilmeye çalışılan ürünlerde taklit tahşiş tespit edildiğinde iade edilmekte ve bu iadeler nedeniyle ülke ekonomisi ve gıda endüstrisi ciddi bir itibar kaybına sebebiyet vermekte, gıda işletmecilerinin serbest rekabet yapabilme haklarını elinden almaktadır.
- Taklit ve tahşiş hem kamu sağlığını, hem tüketici haklarını, hem gıda sektörü ve ülkenin ekonomik menfaatlerini, hem de gıda işletmecilerinin serbest rekabet yapabilme haklarını elinden alan ciddi bir haksızlıktır.
- 07:15Önleyici Politika ve İdari Yaptırımlar
- Taklit ve tahşişin ortaya koyma ve bu haksızlığa karşı devletin Tarım ve Orman Bakanlığı'nın geliştirmekte olduğu tedbirlerin yeterliliği önemlidir.
- Fiil henüz gerçekleşmeden önce alınan tedbirler önleyici politikadır, çünkü fiil işlendikten sonra olayın ceza hukuku boyutu söz konusu olmaktadır.
- GDO'lu ürünler açısından ele alındığında taklit ve tahşiş suçunu veya kabahatini olayın ciddiyeti ve kamu sağlığı üzerinde ve hatta gelecek nesillerin üzerine ortaya çıkarabileceği olumsuz etkinin büyüklüğü çok daha fazla kendisini göstermektedir.
- 09:03Kitabın Hazırlanma Süreci
- Kitap ilk olarak bir makale çalışması olarak başlanmış ve Tarım ve Orman Bakanlığı'nın gerçekleştirmiş olduğu ifşalar bu kitaba başlama nedeni olmuştur.
- Bakanlık tarafından uygulanan idari yaptırımların kamu sağlığının korunması anlamında etkili olduğu fark edilmiş, ancak bu yaptırımın hukuki çerçevesinin olması gerektiği ve gıda işletmecilerinin teşebbüs özgürlüğü gibi haklarının da korunması gerektiği düşünülmüştür.
- Konu genişledikçe diğer idari yaptırımlar da devreye girmiş, Tarım ve Orman Bakanlığı'nın uyguladığı idari para cezaları, ticari faaliyetten men kararları, ürünlere el koyma, toplatma, piyasaya arzını yasaklama gibi tedbirler ele alınmış ve bu süreç iki yılı aşkın bir süreyi bulmuştur.