Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir uzmanın kıdem tazminatı konusunda bilgi verdiği eğitim içeriğidir.
- Video, emekliliği beklemeden kıdem tazminatı almanın koşullarını detaylı şekilde anlatmaktadır. İçerik, 8 Eylül 1999 tarihinden önce, 1999-2008 yılları arasında ve 2008 sonrası işe başlayan kişiler için gerekli prim günü ve sigortalılık süresi koşullarını açıklamaktadır. Ayrıca, 1999 yılında getirilen kademeli yaş sistemi kapsamında çalışanların yaş dışındaki emeklilik koşullarını yerine getirdiklerinde kıdem tazminatını alabilme hakkı da ele alınmaktadır.
- Videoda ayrıca kıdem tazminatı yazısı alma süreci, fiili hizmet süresi zammı, askerlik borçlanması, SGK'dan alınması gereken yazı ve işverenin bu yazıyı nasıl alması gerektiği gibi konular da detaylı şekilde açıklanmaktadır. İşveren-iş ilişkisi güvensizliği durumunda nötr aracılığıyla da yazı gönderilebileceği belirtilmektedir.
- 00:02Kıdem Tazminatı Hakkında Genel Bilgi
- Kıdem tazminatı, 1475 sayılı eski İş Kanunu'nun yürürlükteki tek maddesi olan 14. madde kapsamında düzenleniyor.
- 1999 yılında emeklilik yaşı kademeli olarak artırılırken, kıdem tazminatı ile ilgili maddeye bir fıkra eklendi ve yaş dışındaki emeklilik koşullarını yerine getiren işçi kıdem tazminatını alabilir.
- Kıdem tazminatı, işçi emekli olursa, hayatını kaybederse, işveren haklı bir sebep olmaksızın işten çıkartırsa, erkek işçinin askere gitmesi durumunda veya kadın işçi evlendiği takdirde bir yıl içerisinde işten ayrılırsa ödenebilir.
- 01:47İşçinin Kendi İsteğiyle Ayrılması Durumunda Kıdem Tazminatı
- İşçinin kendi isteğiyle ayrılması durumunda kıdem tazminatı ödenebilmesi için iki yol vardır.
- Birinci yol, işçi işte haklı bir nedenle istifa etmiştir (ücret eksikliği, ayrımcılık gibi) ve bu durumda kıdem tazminatını alabilir.
- İkinci yol, işçi yaş dışındaki emeklilik koşullarını yerine getirmiştir.
- 03:03Yaş Dışındaki Emeklilik Koşulları
- 8 Eylül 1999 tarihinden önce işe başlamış olanlar için 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü koşulu doldurulması gerekiyor.
- 8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında ilk defa sigortalı çalışmaya başlayanlar için iki ayrı yolla kıdem tazminatına hak kazanılabiliyor: 25 yıl sigortalılık süresi ve 4500 prim günü koşulunu birlikte sağlayacak veya 7000 prim gününü dolduracak.
- 30 Nisan 2008 tarihinden sonra ilk defa çalışmaya başlayan kişiler için koşul esas olarak 5400 prim günü doldurulmasıdır, ancak geçiş dönemi için 2008'in 1 Mayıs ile 31 Aralık tarihleri arasında işe başlayanlar 4600 prim günü ile kıdem tazminatını almaya hak kazanacak.
- 07:05Kıdem Tazminatı Alma Süreci ve Detaylar
- Kıdem tazminatını almak için önce SGK'dan kıdem tazminatı yazısı alınmalı, sonra işverene "kıdem tazminatının ödenmesi şartıyla iş akdini feshediyorum" şeklinde bildirim yapılmalıdır.
- İşçinin yıpranmaya tabi işlerde çalışıyorsa (radyasyona maruz kalıyor, yeraltı işlerinde çalışıyor) fiili hizmet süresi zammı uygulanıyor.
- Askerlik borçlanması ve doğum borçlanması prim gününü artırdığı için kıdem tazminatı yazısı almak için eksik bulunanlar bu borçlanma yaparak eksikliğini tamamlayabilir.
- 10:00Askerlik Borçlanması Hakkında Uyarılar
- 30 Nisan 2008 sonrasında işe girmiş olan kişilerin özellikle askerlik borçlarını yaparken dikkat etmesi gerekiyor.
- Sigortalı çalışmaya başlamadan önce askerliğini yapan kişilerin sigorta başlangıç tarihleri askerlik borçlanması yaptıkları süre kadar geriye çekiliyor.
- Kıdem tazminatını çalışma hayatlarını ilerleyen dönemlerde kendi istekleri ile işten ayrıldıklarında alabilmek için askerlik borçlanmasını yapmasınlar, beklesinler.
- 11:51Kıdem Tazminatı Hakkı
- 1999 yılında kademeli yaş getirildiğinde, çalışanlara yaşı beklemeden yaş dışındaki emeklilik koşullarını yerine getirdiklerinde kıdem tazminatını alabilmelerine imkan sağlandı.
- Bu imkanı kullanırken kurallara uygun hareket etmek gerekiyor.
- Önce SGK'dan tazminat yazısı alınmalı, bu hazır forma matbu olarak SGK'dan talep edilebilir.
- 12:37Kıdem Tazminatı Alma Süreci
- SGK, "tazminat yazısı almak istiyorum" denildiğinde formu doldurtup aynı gün içerisinde elden veya postayla "bu kişiyi şu kadar prim günü vardır, kıdem tazminatını almaya hak kazanmıştır" şeklinde bir yazı veriyor.
- Bu yazıyı işverene sunarak işçi işten ayrılıp kıdem tazminatını alabiliyor ve bu durumda dava konusu söz konusu olmaz.
- Bu yasal bir hak olduğu için dava açıp uzun yıllar beklemek yerine dava açmadan kıdem tazminatı alınabilir.
- 13:24Güvenlik Önerileri
- İşveren-iş arasında güvensizlik söz konusuysa, SGK'dan alınan yazıyı doğrudan işverene vermek yerine nötr aracılığıyla göndermek mümkün olabilir.
- Bu tür ayrıntılara dikkat etmek gerekir.