Buradasın
Deprem Sonrası Gayrimenkul ve Kira Hukuku Bilgilendirme Programı
youtube.com/watch?v=d2ySTIF4UoIYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir televizyon programı formatında olup, sunucu ve 44 yıllık tecrübeye sahip avukat Yahya Başaran arasında geçen bir röportajdır. Avukat Başaran, Ankara Hukuk Fakültesi mezunu olup emlak müşavirliği kurslarında hukuk dersleri vermiştir.
- Program, İzmir depremi sonrası deprem kuşağında yaşayan vatandaşların hukuki haklarını ele almaktadır. Özellikle 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi ve İyileştirilmesi İlişkin Yasa kapsamında binaların depreme dayanıklılığı, riskli binaların tespit edilmesi ve yıkım kararları açıklanmaktadır. Ayrıca, deprem sonrası kiracı-mal sahibi hakları, kira artışları ve aile konutu kavramı gibi konular detaylı olarak ele alınmaktadır.
- Programda ayrıca, deprem sonrası İzmir'de özellikle Manavkuyu bölgesinde yaşanan kira artışları, müzayaka hali kavramı, kira artışlarının TÜFE üzerinde olmaması ve ev satışı sürecinde kiracıların rolü gibi konularda izleyicilerden gelen sorular yanıtlanmaktadır.
- 00:10İzmir Depremi ve Programın Amacı
- İzmir depremi sebebiyle hayatını kaybeden vatandaşlara rahmet, yaralılara şifa ve evleri hasar görenlere yeni bir yer bulma umudu dileniyor.
- Program, deprem sonrası mevzuat, gayrimenkul ve kira hukuku üzerindeki etkileri ele alacak.
- Programın konuğu, 1949 Tokat doğumlu, Ankara Hukuk Fakültesi mezunu ve 44 yıllık meslek tecrübesi olan avukat Yahya Başaran.
- 03:05Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Yasası
- 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi ve İyileştirilmesi İlişkin Yasa, afet riski altındaki alanlarda iyileştirme, tasfiye ve yenileme düzenlemeleri yapmayı amaçlıyor.
- Deprem uzmanlarına göre, apartman içindeki odaların duvarlarının yıkılması yasal olarak aykırı olmasa da deprem yönünden sakıncalı olabilir.
- Bina içindeki herhangi bir bağımsız bölüm sahibi veya kiracı, depreme dayanıklılık konusunda ihbar isteyebilir.
- 05:24Deprem Riski Altındaki Binaların Yönetimi
- Riskli bir bina tespit edildiğinde, apartman kat malikleri toplanarak üçte bir çoğunlukla binanın yıkılması ve yeniden müteahhide verilmesi konusunda anlaşma yapabilirler.
- Çevre Şehircilik Bakanlığı uzmanları da riskli binaları tespit edebilir ve 60 günlük süre verilir, yıkılmazsa 30 günlük ek süre tanınır.
- Ek süreye rağmen yıkılmazsa devlet kendi imkanlarıyla binayı yıkar ve masrafını tahsil eder.
- 07:38Yetkililerin Sorumluluğu ve Devletin Yardımı
- Deprem riski altındaki binaların kontrolü konusunda belediye ve Çevre Şehircilik Bakanlığı arasında yetki çatışması yaşanabiliyor.
- Devletin yıkım kararlarında kira yardımı ve kredi faizine yardımcı olma gibi yardımları bulunuyor.
- İzmir halkı depremde dostluğunu, hayırseverliğini ve insanlığını göstermiş, bu dayanışma milli dayanışmayı kuvvetlendirmiş.
- 11:53Borçlar Kanunu ve Kiracı Hakları
- Borçlar Kanunu 301. maddesine göre mal sahibi kiracıya kullanabileceği şekilde dairesini veya işyerini teslim etmek zorundadır.
- Kiralanan yerin sonradan ayıplı olması halinde kiracı kira akdini feshetme hakkı veya az hasarlı ise mal sahibine bildirerek en kısa zamanda yazılı olarak bildirerek durumu bildirebilir.
- Kiracı, kirayı ödemeyip yaptırma hakkına sahiptir veya kiradan indirim isteyebilir, ayrıca mal sahibine yaptırma teklifinde bulunabilir.
- 13:33Acil Durumlarda Yaptırma Yetkisi
- Acil ve önemli bir iş olduğunda mal sahibinin onayı olmasa bile bütünlüğünü koruyucu bir işlem yaptırma hakkı vardır.
- Apartman yöneticisi veya daire sahibi acil durumlarda derhal yaptırma yetkisine sahiptir.
- Eğer hasar kendi kullanımından kaynaklanmıyorsa (örneğin deprem gibi) kiradan mahsup edebilme hakkı vardır.
- 14:30Pandemi ve Kira Borcu
- Deprem döneminde kiralar tahliye talepli ödeme emirleri gönderiliyordu, ancak 1 Mart'tan 30 Haziran'a kadar icra takipleri durduruldu.
- Pandemi, salgın veya afet gibi durumlarda kira borcu devam eder, kaybolmaz.
- Kullanamaz durumda olan kiracı, o tarihten itibaren kira borcundan kurtulmuş olur.
- 15:30İzmir'in Jeolojik Yapısı ve Deprem Sonrası Durum
- İzmir'in özellikle Bayraklı Manavkuyu bölgesinde deprem sonrası yükselen değerler ve rezidans daire sahibi olmanın prestij meselesi haline gelmesi gözlemleniyor.
- Manavkuyu'da kaya 89 metre aşağıda olmasına rağmen tarım arazisi olarak ilan edilmesine rağmen imal izni verilmiş.
- Deprem sonrası kiracıların kullandıkları yerler hasar görmesi nedeniyle İzmir'de büyük bir kiralık ve satılık yer arayışı yaşanıyor.
- 18:05Aşırı Fiyat Artışı ve Yasal Haklar
- Deprem sonrası yüksek kiralar ve satış bedelleri istenmeye başlamış, bu durumda fahiş kabin (aşırı faydalanma) sorunu ortaya çıkmış.
- Yiyecek-içecek fiyatlarının ani artışında haksız rekabet ihbarında bulunulabilir ve idari ceza verilebilir, ancak gayrimenkullerle ilgili aşırı fiyat artışı ile ilgili yasal hüküm yoktur.
- Müzayaka hali (zaruret hali) durumunda kiracı, yüksek kira bedelini kabul edebilir ancak daha sonra kira bedelinin indirilmesi davası açabilir.
- 21:46Borçlar Kanunu ve Kira Artışları
- Borçlar Kanunu'nda kira artışları tüfenin üstünde olmayacaktır diye sınırlanmıştır.
- Kasım ayına göre tespit edilen kira artış oranı %11,89'dur ve bu oran tüfeğin üstünde olmamalıdır.
- Bu kural hem konut hem de işyeri kiraları için geçerlidir.
- 23:10Emlak Müşavirliği Sertifikası ve Kira Kontratı Uyarıları
- Yaklaşık üçbin öğrenciye emlak müşavirliği sertifikası verilmesi için hukuk dersi verilmiş ve kira kontratı yaparken dikkat edilmesi gereken konular anlatılmıştır.
- Kurumsal firmaların bile emlak müşavirlerine kira kontratı konusunda yeterli bilgi vermediği tespit edilmiştir.
- Karı koca birlikte yaşadığı konut "aile konutu" olarak tanımlanıyor ve Borçlar Kanunu 349. maddesinde bu kavram getirilmiştir.
- 24:34Aile Konutu ve Kira Kontratı Uygulamaları
- Bir konut kiraya verilirken karı koca ikisini birden kiracı yapmak ve ikisinde de imza atmak gerekir.
- Kira kontratı sadece erkek üzerine yapıldıysa, eşi "bu aile konutudur, tahliyeyi kabul etmiyorum" diyerek durumu önleyebilir.
- Mal sahibi, sadece birine kontrat yapıldıysa diğer eşe bildirimde bulunmalıdır ve kira bedellerinden diğer eşin de sorumlu olduğu unutulmamalıdır.
- 26:03Kira Kontratı Uygulamalarındaki Sorunlar
- Kiracı oturduğu müddetçe ev kirasını ödemediğinde, erkeğin mallarına haciz konulabiliyor ancak ikisi birden kiracı olduğunda bayan bunu engelleyemez.
- Tahliye taahhüdünde de aynı uygulama yapılması gerektiği vurgulanmıştır.
- İzmir Barosu'nun depremzedelerle ilgili yardım konusunda bir çalışması olduğu ve adli müza büroları gibi halka yardımcı olabileceği belirtilmiştir.
- 28:36İzleyici Soruları ve Cevapları
- Ev satmak isteyen bir kişinin, alıcının kiracı evi göstermemesi durumunda sulh mahkemesinden dilekçe ile başvurulması ve hakim tarafından belli saatlerde gösterilmesi için karar verilmesi gerektiği açıklanmıştır.
- Hasarlı rapora malikler tarafından itiraz edilmesi halinde, karşı çıkan kişilerin 15 gün içinde itiraz ettiği takdirde çevre şehircilik bakanlığı veya il müdürlüğü kanalıyla özel yetkili tespit yaptırılması gerektiği belirtilmiştir.
- Kentsel dönüşüm için binada oturanların üçte biri çoğunluğu karar alırsa, bu karar geçerli olup, üçte ikisi (örneğin 30 daireden 20 daire) kabul etmediği durumda da uygulanmak zorundadır.