Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Gülşah'la Geziyorum" programında sunucu Gülşah, Nevşehir ve Avanos bölgelerinde yerel sanatlar ve yemekleri tanıtmaktadır. Programda Ahmet Akyol, Mustafa Uluada gibi yerel ustalarla röportajlar yapılmaktadır.
- Video, Nevşehir'deki bağ bozumu ve pekmez yapımından başlayarak, patates tarlaları, Ürgüp'teki Türk müziği, Avanos'taki çömlek yapımı ve testi kebabı yapımına kadar bölgenin kültürel zenginliklerini kapsamlı şekilde ele almaktadır. Her bir sanat veya yemek yapımı için detaylı aşamalar gösterilmekte ve yerel halkla yapılan sohbetlerle bölge hakkında bilgiler paylaşılmaktadır.
- Programda ayrıca pekmez yapımında üzümün ezilmesi, toprakla demlenmesi, şerbet haline getirilmesi ve kaynatılması gibi aşamalar; çömlek yapımında da Mustafa Bey'in su testisi yapımı ve Gülşah'ın çömlek yapımını denemesi gösterilmektedir. Testi kebabının yapımı için özel testi içinde dana eti, domates, biber, sarımsak, soğan ve baharatlarla hazırlanması ve yaklaşık iki buçuk saat odun ateşinde pişirilmesi detaylı olarak anlatılmaktadır.
- 01:10Nevşehir'de Bağ Bozumu
- Gülşah'la Geziyorum programında Nevşehir'de Avanos'ta üzüm bağları gösteriliyor.
- Bağ bozumu zamanı ve pekmez yapımı izlenecek.
- Avanos, pekmezleri ve şarapları ile meşhur bir yer.
- 01:49Bağ Bozumu İşlemi
- Bağ bozumu işi 8'den beri devam ediyor ve çok yorucu.
- Üzümler kesildikten sonra bazıları şarap için, bazıları ise pekmez için kullanılıyor.
- Üzümler çekirdekli olmasına rağmen çok tatlı ve yararlı.
- 05:53Üzüm Türleri ve Özellikleri
- Farklı türlerde üzümler bulunuyor: kut kuyruğu, emirler, rakılık üzüm.
- Beyaz üzümler beyaz pekmez, siyah üzümler kırmızı pekmez veriyor.
- Üzümün lezzeti toprağın özelliklerinden kaynaklanıyor.
- 07:32Pekmez Yapım Aşamaları
- Üzümler toplanıp temizleniyor, sonra çuvallara dolduruluyor.
- Çuvallardaki üzümler eziliyor ve alttaki kazana akıyor.
- Ezilen üzümler (şire) toprakla karıştırılıp 1-2 saat demleniyor.
- 11:35Pekmez Yapımının Son Aşamaları
- Pekmezin yapımında özel bir toprak kullanılıyor ve ısıtılıyor.
- 120 litre şireye 467 kilo toprak katılıyor.
- Karışım ısıtılarak kabarcıkları çıkarılıp leğenlere doldurulup yaklaşık 3-4 saat kaynatılarak pekmez haline getiriliyor.
- 12:40Pekmez Yapımının Son Aşaması
- Pekmez yapımında son aşamada şerbeti kazanlara doldurulur ve iki yumurta beyazı eklenir.
- Yumurta beyazı, pekmezin içindeki toprak ve diğer kirli şeylerin toplanmasını sağlar.
- Pekmez yapımı aşam-aşamda olup, 25-30 kilo pekmez için yarım gün sürebilir.
- 15:23Pekmez Yapımının Tamamlanması
- Pekmez kaynadıktan sonra soğutmaya bırakılır ve içine reyhan atılarak daha güzel bir koku verilir.
- Soğuduktan sonra pekmez 1-2 litrelik ambalajlara konularak serin yerde veya buzdolabında dondurulmadan saklanır.
- Pekmez üretimi yılda bir defa olmasına rağmen özlemle beklenir ve doğal olarak tüketilir.
- 17:15Pekmez Ürünleri ve Saklama Koşulları
- Pekmez yapımında üzüm şırası, şerbet ve pekmez haline gelir.
- Kabak çekirdeği, kireç suyunda bekletilip pekmezle pişirilerek kıtır kıtır bir lezzet elde edilir.
- Pekmez normal oda ortamında 365 gün saklanabilir, dondurucuda bozulabilir.
- 19:41Doğal Yaşam ve Ürünler
- Sofrada süzme yoğurt, muz, domates ve elma gibi doğal ürünler bulunur.
- El yapımı ekmeğin içinde patates ve peynir suyu vardır, taş fırında pişirilip derin dondurucuya konulur.
- Pekmezin ateşinde patates pişirilerek Nevşehir ve Niğde bölgesinde meşhur bir lezzet elde edilir.
- 22:31Patates Toplama İşlemi
- Nevşehir'in patatesi meşhurdur ve tarlalarda kadınlar tarafından toplanır.
- Patates sökme makinesi kullanılırken, kadınlar büyük patateleri önde, küçük patateleri arkadan toplarlar.
- Patates toplama işlemi kış hazırlığı için yapılır ve gün boyunca devam eder.
- 23:22Nevşehir'in Patatesi
- Nevşehir'in patatesi meşhurdur ve bunu meşhur eden sebeplerden biri toprakların kumluluğu ve yumuşaklığıdır.
- Toprakların gevşek tutması sayesinde patates tohumları yenilenir ve lezzetli olur.
- Tarlalardaki suyun akarsu olması ve çay suyu gibi olması sayesinde topraklar çok verimlidir.
- 24:52Patates Tarlasında Çalışanlar
- Patates tarlasında çalışanlar sabah sekiz'den akşam altıya kadar çalışır ve iş çok zorludur.
- Çalışanlar sabah kalkıp gübre koyma ve diğer zorlu işlemlerle uğraşır.
- Patatesin sofralara gelmesi için çalışanların çok yorucu bir şekilde çalışması gerekir.
- 26:32Ürgüp'te Müzik
- Ürgüp'te sazlı sözlü bir performans görülüyor ve vedat bey saz çalıyor.
- Vedat Kaya'nın mesleği veteriner hekim olmasına rağmen saz çalmayı hobi olarak yapıyor.
- Vedat, babasının etkisiyle küçük yaşta bağlama öğrenmeye başlamış ve izleyerek, bakarak kendini geliştirmiştir.
- 29:00Vedat Bey'in Hikayesi
- Vedat Kaya, memuriyetinden emekli olduktan sonra turizm işiyle uğraşıyor ve Türk müziğiyle ilgileniyor.
- Türkülerin hikayelerini ve kaynak kişilerini araştırıyor, özellikle Avanoslu Selahattin Refik Başaran gibi ozanları inceliyor.
- Ürgüp'te değişik mekanlarda Türk müziği dinletileri oluyor ve özellikle yabancılar sazın bilmediği bir enstrüman olduğu için ilgi gösteriyor.
- 35:02Avanos'ta Çömlekçilik
- Avanos, çömlekleriyle meşhur bir yerdir ve Mustafa Bey bu işi yirmi yedi yıldır yapıyor.
- Çömlekçilik genellikle babadan oğula, dededen toruna veya usta-çırak ilişkisiyle öğrenilen yaklaşık dört bin yıllık bir meslektir.
- Çömlekler Kızılırmak'ın getirdiği eski yataklarındaki topraklardan ve killerden elde edilen çamurdan yapılır.
- 36:12Çömlek Yapımı
- Çömlek yapımı için önce eğitim almak ve çıraklık dönemi geçirmek gerekiyor.
- Avanos'taki çömlekler tamamen naturel ve içinde kimyasal maddesi yoktur.
- Mustafa Bey on yaşında çömlek yapmaya başlamış ve bu işi yirmi yedi yıldır sürdürmektedir.
- 38:47Avanos'ta Çömlek Yapımı
- Avanos'ta çömlekler doğa ile bağlantılı bir şekilde yapılmaktadır ve geçmişte atalarımız da ihtiyaç amaçlı çömlekten yemek kapları yaparlardı.
- Çömlek yapımı titizlik gerektiren bir iş olup, özellikle testinin boğazının şekillendirilmesi incelik isteyen bir aşamadır.
- Çömlek yapımı stresi ve sinirleri azaltan, insanı rahatlatan bir hobi olup, ruh haliyle etkileşime giren bir uygulamadır.
- 41:54Çömlek Yapım Süreci
- Yapım bittikten sonra çömlekler 15-20 gün kurutma odalarında kurutulur ve sonra 900-1000 derece arasında 10-12 saat fırınlanır.
- Çömlek yapımında kulp (kapağı) yapmak için çömlek bir gün sertleşince yapıştırılır, aksi takdirde deformasyonlar oluşabilir.
- Çömlek yapımı eğlenceli bir deneyim olup, yapması zor olsa da insan keyif alır ve günün stresini atmak için iyi bir hobi olabilir.
- 48:32Çömlek Ürünleri ve Kullanımları
- Avanos'ta testi kebabı ile meşhur olup, çömleklerin içi özel spesiyallerle doldurulup közde pişirilerek lezzetli yemekler elde edilir.
- Çömlek atölyesinde hayat ağacı gibi süs eşyaları da yapılıp, kırmızı çamur kullanılarak damarları ve çizgileri iğnelerle şekillendirilir.
- Gözyaşı şişesi adı verilen çömlekler, eski dönemlerde savaşa giden askerlerin eşlerine hediye edilen ve hasretlik gözyaşlarını topladıkları özel eşyalardır.
- 52:37Testi Kebabının Özellikleri
- Testi kebabı, testin içerisinde pişirilmesi ve orijinalliğiyle öne çıkan bir yemektir.
- Bu yemek yaklaşık iki buçuk saat boyunca fırında pişirilir ve testinin toprağından aldığı lezzet sayesinde çok tatlı olur.
- Testi kebabının sunumu da özeldir, piştikten sonra müşteriler tarafından kırılarak servise hazır hale getirilir.
- 53:22Testi Kebabının Malzemeleri
- Testi kebabı için sinirler ve yağ alınmış dana eti, domates, biber, sarımsak, soğan, defne yaprağı ve baharatlar kullanılır.
- Defne yaprağı ete farklı bir aroma ve koku özelliği verir.
- Kapadokya bölgesine gelen insanlar bu orijinal yemeği çok seviyorlar.
- 54:23Testi Kebabının Hazırlanışı
- İki kişilik bir testi kebabı için yaklaşık 450-500 gram dana eti kullanılır.
- Dana eti üzerine domates, biber, isteğe göre sarımsak, hafif bir şekilde soğan, kekik, nane, pul biber ve defne yaprağı eklenir.
- Özel bir sos eklenerek alüminyum folyo ile kapatılıp fırına verilir.
- 56:35Pişirme ve Servis
- Testi kebabı fırına vermeden önce üzerine bir hamur yapıştırılır ve odun ateşinde yaklaşık iki buçuk saat pişirilir.
- Pişen testi kebabı müşteriler tarafından kırılarak servise hazır hale getirilir.
- Servis sırasında testi altta ısısını koruyarak sunulur.
- 59:12Tadım ve Diğer Lezzetler
- İki buçuk saat odun ateşinde pişen et ağızda müthiş bir tat bırakır.
- Avanos'ta ayrıca çömlekte pişmiş kuru fasulye de sunulur.
- Avanos'a gelenlerin mutlaka testi kebabı denemeleri önerilir.