Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Uluslararası İlişkiler YouTube kanalında yayınlanan bir eğitim dersidir. Bir eğitmen tarafından Uluslararası İlişkiler öğrencilerinin zorlandığı konular ele alınmaktadır.
- Video, uluslararası ilişkiler teorilerini kapsamlı bir şekilde incelemektedir. İlk bölümde teorilerin genel anlamı, ortaya çıktıkları dönem ve düşünürler anlatılmakta, ardından realizm, idealizm ve hegemonik istikrar teorisi gibi temel teoriler detaylandırılmaktadır. İkinci bölümde 1970'lerden başlayarak disiplinin gelişimi, behaviorizm, feminizm ve soft power gibi teoriler ele alınmaktadır.
- Türkiye-İsrail ilişkileri örneği üzerinden behaviorizmin nicesel yaklaşımı açıklanmakta ve 1980'lerde kadınların uluslararası siyasette daha fazla yer alması gerektiğini savunan feminist teoriler anlatılmaktadır. Eğitmen, post-modernizm ve post-yapısalcılık gibi konuların ayrı bir videoda ele alınacağını belirtmektedir.
- Uluslararası İlişkiler Teorileri
- Uluslararası İlişkiler YouTube kanalında kara, hava ve deniz hakimiyet teorileri anlatılmış ve uluslararası ilişkiler öğrencilerinin zorlandığı konuların başında geldiğini belirtmiş.
- Bu videoda uluslararası ilişkiler teorilerinin genel anlamı, ortaya çıktıkları dönem ve düşünürlerden bahsedilecek.
- Uluslararası ilişkiler teorileri, hem bugünkü hem de geçmişteki küresel siyaset arasındaki olayları anlayabilmemizi sağlayan en önemli unsurlardan biridir.
- 00:42Uluslararası İlişkilerin Tarihi
- Uluslararası ilişkiler çok yeni bir disiplin ve bilim dalıdır.
- Birinci Dünya Savaşı'nın hemen ardından İngiltere'nin Aerys White Üniversitesi'nde uluslararası ilişkiler adı verilen bir kürsü oluşturulmuştur.
- İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra özellikle İngiltere ve Amerika olmak üzere çoğu Batı ülkelerinde uluslararası ilişkiler disiplini spesifik bir alan olarak doğmuş ve üniversitelere yayılmıştır.
- 01:45Realizm Teorisi
- Realizm, uluslararası ilişkiler disiplininin en temel teorisi olarak karşımıza çıkar ve devleti yüceleştirip öne alır.
- Realizmin en önemli temsilcileri arasında İtalyan Machiavelli bulunur; "Hükümdar" eserinde gücü, merkezi otoriteyi ve sağlam bir devlet otoritesini yüceltmiştir.
- Leviathan'ı yazan Hobbes de devleti canavar (Leviathan) olarak tanımlayarak devletin toprak ve ganimet kazanmasını zenginleştirme açısından önemlidir.
- 04:13Realizmin Özellikleri ve Uygulamaları
- Realistler için en önemli unsur devlet güçidir ve gerektiğinde bu gücünü pekiştirmek için casusluk ve savaşa da ihtiyaç duyulur.
- Yakın dönem dünya tarihinde Hitler ve Mussolini, özellikle İkinci Dünya Savaşı sırasında realizmi uygulamışlardır.
- Realistler, İkinci Dünya Savaşı öncesinde idealistleri "barış" savunduklarını ama Milletler Cemiyeti'nin başarılı olamadığını ve savaşın engel edilemediğini söyleyerek dalga geçmiştir.
- 06:13Idealizm Teorisi
- Idealizm, realistlerin dediğinin tam tersini söyler; savaş yerine barış, çatışma yerine uzlaşmayı ön plana çıkarır.
- Idealistler uluslararası hukuk, insan hakları ve devletlerin birbirine olan saygıdan bahseder ve anarşik uluslararası ilişkilerin daha barışa açık olabileceğini savunurlar.
- David Miray, idealistlerin en önemli eseri olan "İşleyen Bir Barış Sistemi" adlı eseriyle idealistlerin bayraktarlığını yapmıştır.
- 07:24İdealizmin Uygulamaları
- İdealistler 1909-1939 arasındaki iki savaş arası dönemde damga vurmuştur.
- Amerikan Başkanı Wilson'ın 1918'de ilan ettiği Wilson İlkeleri idealistlerin önünü açmıştır.
- Barış ve uzlaşıya giden yolda birbirimizin topraklarına saygı duyma gibi idealist söylemler 1939'a kadar sürmüştür.
- 08:06Hegemonik İstikrar Teorisi
- Hegemonik istikrar teorisi, Robert Cohen ve Charles Kindleberger tarafından öne atılmıştır.
- Bu teoriye göre uluslararası ilişkilerin anarşik yapısını düzenlemek için merkezde güçlü bir devlet olması gerekir.
- Soğuk savaş sonrası tek kutuplu dünya sisteminde Amerika'nın hegemonik istikrar teorisini öne çıkarması bu teorinin bir örneğidir.
- 09:32Diğer Yaklaşımlar
- Davranışsalcılık, feminizm ve güvenlikleştirme gibi yaklaşımlar teori olarak değil, yaklaşım olarak adlandırılabilir.
- Davranışsalcılık 1970'li yılların dünyasında ortaya çıkmıştır.
- Davranış savcıları, iki devlet arasındaki ilişkileri incelemek için nicesel verileri öne alarak daha objektif sonuçlara ulaşabileceğini savunurlar.
- 10:261970'lerde Uluslararası İlişkiler Teorileri
- 1970'lerde davranışsalcılık kavramı uluslararası ilişkiler disiplinine girdi.
- Türkiye-İsrail ilişkilerinde altı milyar doları aşkın ticaret hacmi bulunuyor, bu hacim Türkiye'nin Suudi Arabistan'daki ticaret hacminin üzerinde.
- Behaviorists, uluslararası ilişkileri istatistiksel bilgiler ve nicesel bir objektif yaklaşımla anlayabileceğini savunuyorlar.
- 11:12Feminist Teori ve Uluslararası İlişkiler
- Feminist teorisyenler, uluslararası ilişkilerin sesinin çok erkeksi olduğunu ve kadınların bu alanda daha fazla söz hakkı sahibi olmasını istiyorlar.
- 1982'de yayınlanan milenyum raporu, uluslararası siyasette kadınların daha ön planda olmasını istemiş.
- Margaret Thatcher, Madeleine Albright ve Tansu Çiller gibi kadınlar, bu teorinin etkisinden sonra önemli politik pozisyonlara yükselmişler.
- 12:05Sert ve Yumuşak Güç Teorisi
- Sert güç teorisyenleri askersel güç, caydırıcılık ve savaş gibi unsurları öne alırken, alternatif yaklaşımlar da mevcut.
- Kamu diplomasisi ve yardım politikaları gibi esnek politikalarla da diğer ülkeler üzerinde etki sağlanabilir.
- Joseph Nye, sadece sert politikalar değil, aynı zamanda soft power (yumuşak güç) da öne alınması gerektiğini vurgulamıştır.