Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmen/eğitmen tarafından sunulan TYT felsefe sınavına hazırlık dersidir. Eğitmen, Türkiye geneli TYT deneme sınavındaki felsefi soruları detaylı bir şekilde çözmektedir.
- Videoda, TYT sınavında çıkan felsefe sorularının çözüm yöntemleri gösterilmektedir. İçerik, felsefenin temel kavramları (paradigma, ideal varlık, gerçek varlık, tümeller tartışması), felsefenin disiplinleri (din felsefesi, bilim felsefesi, bilgi felsefesi, ahlak felsefesi, siyaset felsefesi) ve felsefi kavramlar (kavram realizmi, konseptizm, nominalizm) hakkında bilgiler içermektedir.
- Eğitmen, soruları çözerken paragraf analizi yaparak doğru cevaba ulaşma sürecini adım adım anlatmakta ve alternatif felsefe sorularını (dinden muaf olan öğrenciler için) de incelemektedir. Video, TYT sınavında felsefe bölümünden çıkan soruların çözüm tekniklerini öğrenmek isteyen öğrenciler için faydalı bir kaynaktır.
- TYT Deneme Sınavı Felsefi Soruları
- Türkiye geneli TYT deneme sınavının felsefi soruları çözülecek ve sınavda dikkat edilmesi gereken kavramlar ele alınacak.
- TYT'de toplam 11 soru bulunuyor: ilk 5 soru tarih, sonraki 5 soru coğrafya, son 5 soru felsefe.
- 00:35Kindi'nin Felsefi Görüşü
- Kindi, felsefede gerçeği büyük ölçüde getirenlerin yanında, onu azıcık ulaştıranlara da teşekkür borcumuzun büyük olması gerektiğini vurgulamıştır.
- Bizden önceki filozoflar kendi düşünce ürünlerini ortak etmiş ve mantıki önermelerle gizli gerçeklere ulaşmanın yollarını kolaylaştırmışlardır.
- Felsefenin önceki bilgi birikimine bağlı olduğu vurgulanmaktadır.
- 02:57Platon'un At İdeası
- Doğada farklı renkte, boyda, ırkta birçok at türü vardır ve zihnimizde mutlak bir at ideası olup olmadığı sorgulanmaktadır.
- Hiç at görmeyen birinden at şekli çizmesini isteseniz çizemez, ancak hep Midilli atı gören birinin çizdiği at şekli kısa bacaklı küçük bir at olacaktır.
- Nesneler dünyası ideaların bir yansıması değil, tüm iddialar nesnelere dayanır.
- 06:05Bilimsel Bilginin Ortaya Çıkması
- İlk geometrikiler, Mısır'da Nil nehri'nin taşmasından sonra toprağı arazileri yeniden paylaştırmak amacıyla ölçen kimselerdi.
- Aritmetik ticaretten alışveriş zorunluluğundan doğmuştu.
- Bilimsel bilginin ortaya çıkmasının nedeni pratik kaygılardan dolayı insanların hayatlarını kolaylaştırmak adına ortaya çıkan alanlardır.
- 08:36Olağan Bilimsel Etkinlik
- Olağan bilimsel etkinlik, doğayı belli bir bilim insanı topluluğunun önceden oluşturduğu veya benimsediği kutuya sığdırma çabasıdır.
- Bilim insanları doğada karşılaştığı problemi var olan açıklamalara uydurmaya çalışmak yerine, yepyeni açıklamalar ve farklı bakış açıları geliştirmelidir.
- Olağan bilim dönemi, çeşitli bilimsel dönemler arasında yer alır ve bilimin savunduğu bir paradigma çerçevesini anlatır.
- 10:06Bilimsel Paradigma Değişimi
- Bilim insanları doğada karşılaştıkları problemi var olan açıklamalara uydurmak yerine yeni açıklamalar ve bakış açıları geliştirmeye çalışırlar.
- Paradigma, dönemden döneme değişen bilim anlayışı, bilimsel çerçeve, değerler, kültür, gelenek, teoriler, sorular ve araç gereçlerdir.
- Paradigma değişimi, var olan bilimsel çerçeveden çıkıp bunalımlar dönemini yaşayıp, yeni teoriler ve araç gereçlerle yeni bir bilimsel bakış açısı geliştirmektir.
- 12:21Felsefede Gerçek ve Ideal Varlıklar
- Ideal varlıklar (sayılar, geometrik şekiller gibi) sadece düşünceye bağlı olan, zihinden bağımsız var olmayan varlıklardır.
- Gerçek varlıklar (ağaç, insan, hava gibi) zihinden bağımsız düşünsek de düşünmesek de var olan varlıklardır.
- Gerçek varlık ile ideal varlıkların belirlenmesindeki temel ölçüt algılanabilirliktir; algılayabiliyorsak gerçek varlıktır, algılayamıyorsak ideal varlıktır.
- 14:05Felsefenin Özellikleri ve Alternatif Sorular
- Felsefenin özelliklerini, bilimden hangi özellikleriyle ayrıldığını ve ortak özelliklerini bilmek önemlidir.
- Felsefede kavramlarla alakalı temel sıkıntımız yoksa geriye paragrafı yorumlamak kalır.
- Alternatif felsefe soruları, dinden muaf olan öğrenciler için din sorularını çözmeyen öğrenciler için beş tane daha felsefe sorusudur.
- 15:52Felsefi Sorular ve İnsanın Bilinçli Yaşamı
- Felsefi sorulara tek kesin, değişmez cevapların verilmediği görülür, ancak bu durum felsefi soruların değer ve önemini azaltmaz.
- Felsefi sorulardan yola çıkan insanlar kendi yaşamları, toplum ve doğa hakkında daha bilinçli olmakta ve ezbere yaşamaktan kurtulma imkanına kavuşmaktadırlar.
- İnsanın ezbere yaşamaktan kurtulması, daha bilinçli ve özbilinçli olması, insanca yaşamının imkanlarını aramasının asıl sebebi var olan soruları sormasıdır.
- 19:21Tümeller Tartışması
- Tümeller, ortak özellikleri olan (güzellik, adalet, özgürlük, beyazlık gibi) varlıklar topluluğudur ve genel kavramlardır.
- Tümeller tartışmasında iki temel görüş vardır: Platon'un tümellerin nesnelerden bağımsız ideal olarak var olduğunu savunması ve Aristoteles'in tümellerin nesnelerle birlikte bulunduğunu savunması.
- Okanlı William, her iki görüşü de reddederek tümellerin sadece ağızdan çıkan bir ses veya ad olduğunu öne sürmüştür.
- 21:26Kavram Realizmi ve Konseptizm
- Platon'un görüşüne göre tümeller nesnelerden bağımsız ideal olarak vardır ve bu kavram realizmdir.
- Aristoteles'in görüşüne göre tümeller nesnelerin dışında değil, nesnelerle birlikte bulunur ve bu konseptizmdir.
- Kavramların nesneleri işaret edebilmek ve tanımlayabilmek adına birer isimden ibaret olduğu görüşü nominalizmdir.
- 22:28Felsefenin Disiplinleri
- Ahlak felsefesi, bir şirketin çalışanının hata yaptığı ve yöneticisinin onu işten çıkarmak yerine eğitim için harcanan parayı hatırlattığı durumda sorgulama alanına girer.
- Din felsefesi tanrı'nın varlığı, ölümden sonraki yaşam ve vahyin mümkün olup olmadığıyla ilgilidir.
- Bilim felsefesi bilimin ne olduğu ve bilimsel bilgiyi araştırırken hangi yolların izlenmesi gerektiği gibi konuları sorgular.
- Siyaset felsefesi devlet, hak, hukuk ve adalet gibi konuları ele alır.
- 24:39Doğa Güzelliği ve Sanat
- Bilge Riqueu, bahçedeki yaprakları süpüren oğlunu azarlayarak bahçenin temizliğinden çok güzellik ve doğallığın daha değerli olduğunu savunur.
- Doğanın kendine özgü bir güzelliği vardır ve bu paragrafla uyumlu bir ifadedir.
- Sanat insanın güzeli fark etmesini sağlar ve estetik algısını geliştirmesini sağlar.
- 26:45Sanat Bilgisi
- Sanat bilgisi akla ve olgulara dayalı değildir, çünkü sanat eseri akla ve mantığa uygun olmak zorunda değildir.
- Sanat bilgisi genel geçerlilik özelliği taşımaz, çünkü bir sanat eserini beğenen bir kişi başkası beğenmek zorunda değildir.
- Sanat bilgisi sezgisel bir sürece dayandığından dolayı herhangi bir uzlaşım unsuru aranmaz.
- Sanat bilgisi yetenek, hayal gücü ve yaratıcılık gerektirir ve duyular ile sezgiler bu bilgide önemli rol oynar.
- 28:48Felsefe Sorularının Çözümü
- Alternatif felsefe sorularında felsefi akımlar, felsefi kavramlar hem paragrafın içerisinde hem de şıklarda yer alabilir.
- Zaman zaman filozof bile sorulabilir, örneğin "Bu düşüncelere sahip filozof aşağıdakilerden hangisidir?" gibi.
- Temel filozofların düşüncelerini ve felsefe terminolojilerindeki kavramları bilmek paragrafı yorumlayabilmek için önemlidir.