Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Türkiye'nin nüfusunun tarihsel gelişimini anlatan eğitici bir içeriktir. Konuşmacı, nüfus sayımlarının tarihsel sürecini ve Türkiye'nin nüfus dağılımını detaylı şekilde açıklamaktadır.
- Video, Türkiye'deki nüfus sayımlarının tarihsel gelişimini anlatarak başlıyor ve 1831'den günümüze kadar olan süreçte nüfus artış hızındaki değişimleri grafiklerle gösteriyor. Ardından Türkiye'nin farklı bölgelerindeki nüfus dağılımını, nüfusun fazla olduğu ve az olduğu bölgeleri, bunların sebeplerini ve harita üzerinden göstererek açıklıyor. Özellikle Marmara, Ege, Akdeniz, Güneydoğu Anadolu, Doğu Anadolu, Karadeniz ve İç Anadolu bölgelerindeki nüfus dağılımını detaylı şekilde ele alıyor.
- 00:17Türkiye'nin Nüfus Sayımları
- Anadolu'da ilk nüfus sayımları 1831'de II. Mahmut tarafından yapılmış, sadece erkekler sayılıyordu çünkü askerlik ve vergi verenlerin erkekler olması gerekiyordu.
- Türkiye Cumhuriyeti'ndeki ilk nüfus sayımı 1927'de, ikinci nüfus sayımı 1935 yılında yapılmış ve 1935'ten 1990'a kadar beş yılda bir nüfus sayımları yapılmıştır.
- 1990'da nüfus sayımları on yılda bir yapılmaya başlanmış, ancak seçimler döneminde on yıla varmadan da nüfus sayımları yapılmıştır.
- 01:12Adrese Dayalı Nüfus Sayım Sistemi
- 2007 yılında adrese dayalı nüfus sayım sistemine geçilmiş, insanlar taşındığında muhtarların yanına giderek sisteme kaydediliyor ve otomatikman sayılmış oluyorlar.
- 2007'den itibaren her yıl yıl sonunda TUİK bu verileri paylaşarak ülkemizin her yıl ne kadar nüfusunun artıp ya da azaldığını paylaşıyor.
- 01:45Türkiye'nin Nüfus Artışının Tarihsel Gelişimi
- 1927'den 1939'a kadar nüfus artış hızı fazla olmuş, savaştan çıkmış bir millet var ve nüfusu arttırmaya yönelik devlet politika izliyor.
- 1939'dan 1945'e doğru nüfus artışında dip yapmış, bunun sebebi İkinci Dünya Savaşı'nda erkeklerin silah altına alınması.
- 1950-1960 yılları arasında nüfus artış hızı zirveyi yapmış, savaş bitiyor, erkekler evine dönüyor, doğum oranları artıyor, sağlık hizmetleri ve beslenme koşulları iyileşiyor.
- 03:07Nüfus Artışının Düşüşü ve Yeniden Yükselişi
- 1960 yılından itibaren nüfus artçısı gene düşecek, çünkü 1961'den sonra Avrupa'ya işçi göçü olarak gitmeye başlayacağız.
- 1960'tan sonra Balkan göçleri gelecek, yaklaşık iki milyona yakın kişi gelecek ve bu da nüfusumuzu ve nüfus artış hızımızı arttıracak.
- 2007 yılında adrese dayalı sisteme geçtikten sonra 2012 yılından itibaren üç çocuk politikasıyla beraber nüfus artışımız tekrardan yükselmeye başlayacak.
- 04:03Nüfus Artışının Düşüşünün Sebepleri
- 1960'ta nüfus artış hızımızın düşmesinin sebeplerinden biri aile planlaması, 1965'te nüfus aile planlaması müdürlüğü kurulmuş.
- Eğitim seviyesinin yükselmeye başlaması, okuma yazma artınca bilinçlenecek insanlar ve daha az çocuk yapmaya başlayacaklar.
- Kadınların iş hayatına girmesi, şehirlerde nüfusun artması ve kırdan kente göçlerin artması nüfus artış hızını düşürmüş.
- 05:29Türkiye'nin Nüfus Dağılımı
- Türkiye'de nüfus dengeli bir şekilde dağılmamış, bazı yerlerde nüfus fazla bazı yerlerde nüfus azdır.
- Marmara bölgesinde Çatalca, Kocaeli, Bursa çevresinde nüfus fazla, bunun sebebi ulaşım, sanayi, ticaret, turizm ve iklimin elverişli olması.
- Yıldız Dağları (İstıranca), Biga ve Gelibolu Yarımadası nüfusun az olduğu yerler, buradaki nüfusun az olması ulaşım yollarına sapık kalması, engebeli olması ve Çanakkale cephesi olduğu için sit alanı olması sebebiyle.
- 06:46Ege Bölgesi'nin Nüfus Dağılımı
- Ege Bölgesi'nde nüfusun fazla olduğu kısım kıyı Ege Bölgesi (Aydın, İzmir, Manisa kısmen Denizli) olup, burada nüfusun fazla olmasında sanayi, turizm, tarım ve İzmir'de limanın olması etkili faktörler.
- Ege Bölgesi'nde nüfusun en az olduğu yer Menteşe Yöresi (Muğla) olup, burada sebep dağlık olması ve arazinin karstik yapıya sahip olması.
- 07:39Akdeniz Bölgesi'nin Nüfus Dağılımı
- Akdeniz Bölgesi'nde nüfus Adana ve Antalya bölümünün olduğu yerde artmış, buradaki temel sebep tarım ve turizm.
- Adana'da genelde tarım ve tarıma bağlı sanayi, Antalya'da seracılık ve turizm ön planda.
- Nüfusun az olduğu yerler Teke ve Taşeli Platosu olup, bu alanlar dağlık ve karstik araziye sahip, genelde kıl keçisi yetiştirilmektedir.
- 08:30Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin Nüfus Dağılımı
- Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde nüfusun fazla olduğu yer Orta Fırat (Gaziantep ve Diyarbakır) olup, burada tarım, sanayi ve ulaşım etkili.
- Fazla nüfusun az olduğu yer Mardin olup, iklim çok elverişli değil.
- 09:07Doğu Anadolu Bölgesi'nin Nüfus Dağılımı
- Doğu Anadolu'da nüfusun fazla olduğu yer Yukarı Fırat Bölümü (Elazığ ve Malatya) olup, burada maden ve tarım etkili.
- Malatya kayısı bakımından dünyada birinci, Türkiye'de zaten birinci.
- Nüfusun en az olduğu bölge Hakkari Bölümü olup, iklim ve yer şekilleri buna elverişli değil, çok dağlık ve soğuk bir iklime sahip.
- 10:04Karadeniz Bölgesi'nin Nüfus Dağılımı
- Karadeniz'de nüfusun fazla olduğu yerler Orta Karadeniz (Samsun ve çevresi) olup, burada ulaşım kolay, tarım şehri, Bafra, Çarşamba gibi deltovaları ve limanı var.
- Batı Karadeniz Zonguldak ve çevresi maden şehri, ağır sanayi.
- Doğu Karadeniz kıyıları (Rize, Artvin, Ordu) tarımın yapıldığı alanlar, nüfusun az olduğu yerler Doğu Karadeniz'in iç kesimleri (Bayburt, Gümüşhane) olup, bunun sebebi yer şekilleri ve iklim.
- 11:21İç Anadolu Bölgesi'nin Nüfus Dağılımı
- İç Anadolu Bölgesi'nde nüfusun fazla olduğu yerler Yukarı Fırat Bölümü (Ankara ve Eskişehir) olup, Ankara'nın idari şehir olması ve Eskişehir'in kavşak noktasında olması etkili.
- Bu alanların diğer iç bölgelere göre ikliminin iyi olması nüfusun fazla olmasında etkili.
- Nüfusun en az olduğu yer Sivas olup, dağlık, engebeli, soğuk; Konya Bölümü'nde Tuz Gölü ve çevresi yağışın az olduğu yerler kuraklık nedeniyle nüfusun az olduğu yerlerdir.