Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Türkiye Belediyeler Birliği tarafından düzenlenen bir eğitim sunumudur. Konuşmacı, belediyelerde çalışan ve otopark yönetmeliği konusunda deneyimli bir uzman olarak görünmektedir.
- Video, Türkiye'deki otopark yönetmeliğinin 2018'den beri 11 kez değiştiği bilgisiyle başlayıp, otopark hesaplamaları, bina içindeki otopark ihtiyaçları, bahçe mesafeli otoparklar, eklentiler ve imar planlarındaki otopark düzenlemeleri gibi konuları ele almaktadır. Ayrıca, otopark gereksinimlerinin karşılanamaması durumunda alınabilecek çözüm yolları, ortak otopark uygulamaları, bölge otoparkı, sit alanlarında otopark çözümleri ve yol boyu otopark gibi pratik yöntemler detaylı olarak anlatılmaktadır.
- Video, otopark bedellerinin hesaplanması formülleri, ruhsat süreçleri, otopark bedelinin tespiti, tahakkuk ve tahsil edilmesi konularını da kapsamaktadır. Konuşmacı, 2021 Mart 25'inde yapılan yönetmelik değişikliklerini vurgulayarak, belediyelerin otopark yönetmeliğine uygun şekilde hareket etmesi gerektiğini belirtmektedir. Ayrıca, mimari-statik uyumunun önemi ve kapalı otoparklarda mimari projelerin statik projelerle uyumlu olması gerektiği de vurgulanmaktadır.
- 00:08Otopark Yönetmeliği Değişiklikleri
- 2018 Mayıs 31'de yapılan değişiklikten sonra geçici maddeler 11 defa uzadı veya kısaldı.
- En son değişiklik 16 Haziran 2022 tarihli resmi gazete ile yapıldı ve şahsi kanaatin kolaylaştırıldığı belirtiliyor.
- Tüm belediyelerin aynı mantıkla çalıştığı ve bedeli gittikten sonraki süreçlerin karmaşık olduğu vurgulanıyor.
- 01:36Otopark Yönetmeliği Temel Esasları
- Binayı kullananların otopark ihtiyacının bina içinde ve parselde karşılanması temel mantık olarak belirtiliyor.
- İmar planı ve mevzuat hükümlerine göre verilen bahçe mesafeli otoparklar istisnalar hariç kullanılamaz.
- Otoparklar eklentiler hariç ortak alandır, eklentiler ise bağımsız bölüme ait depo gibi şahsi mal olarak değerlendirilir.
- 04:19Otopark Alanı Hesaplamaları
- Binek kotalar için park alanlarında manevra alanı dahil en az 20 metre (400 metrekare) alan olması gerekiyor.
- Kamyon ve otobüsler için manevra alanları hariç 50 metrekare park alanı gerekiyor.
- Proje aşamasında kapalı veya açık otoparkların vaziyet veya kat planında gösterilmesi zorunlu.
- 05:39Taşıt Asansörü ve Mekanik Sistemler
- Taşıt asansörü ve mekanik sistemlerin kullanılması halinde birim park alanı onaylı projede açıkça gösterilme ve idaresi uygun görülmek kaydıyla daha az ölçüleri yapılabilir.
- Bu konuda kat yüksekliği ve test standartları önemlidir.
- 06:40İmar Planı ve Parselasyon Planları
- Otopark sorununun temelinde imar planı ve parselasyon planlarındaki imar parsellerinin büyüklükleri yatıyor.
- 18 uygulamasıyla oluşturulan parselasyon planlarında ciddi sıkıntının olmadığı belirtiliyor.
- İmar plan ve plan notları hazırlanırken sadece plancı gözüyle değil, haritacı, mimar, inşaat mühendisi ve jeoloji gözüyle bakılması gerektiği vurgulanıyor.
- 09:22Otopark Yapılamama Nedenleri
- Parselin alan ve cephe boyutları nedeniyle otopark girişi ve düzeni sağlanamıyorsa, idareci tespit edilmelidir.
- Parsel büyüklüğü ve cephe boyutları nedeniyle park alanı, manevra alanı ve düzen sağlanamıyorsa, idareci tespit edilmelidir.
- Belediyeler, proje birimi veya proje şubesinin olduğu yerde idareci tespit edilir.
- 11:34Jeolojik ve Topografik Nedenler
- Arazinin jeolojik ve topografik yapısı nedeniyle otopark yapılamıyorsa, idareci tespit edilmelidir.
- Yeraltı seviyesinin yükseldiği yerlerde bodrum kat yapılamıyorsa, otopark testi mümkün olmadığı idareci tespit edilmelidir.
- Yeraltı seviyesi yüksekse, bodrum kat yapılamadığı tesis edilirse, kısmen veya tamamen başka bir çözüm aranmalıdır.
- 13:20Yaya Yolları ve Merdiven Yolları
- Meskun alanlarda yaya yollarından veya merdiven yollarından giriş çıkışına izin veren yollardan otopark yapılamıyorsa, idareci tespit edilmelidir.
- Merdiven yollardan otopark girmek çıkma şansı yoksa, bu durumda idareci tespit edilmelidir.
- 13:55Bitişik Nizam Parseller
- Bitişik nizam parsellerde bitişik binaların temellerinin alt kotundan daha yenilmesinin statik bakımdan risk içeriyorsa, otopark yapılamıyorsa, idareci tespit edilmelidir.
- Bu durum özellikle şehirlerin merkezi noktalarında, ticaretin yoğun olduğu noktalarda ve eski binaların olduğu yerlerde daha çok karşımıza çıkar.
- Eski binaların yıkılıp yeniden yapılması durumunda, yıkım ruhsatı verildikten sonra güvenlik tedbirleri alınmalı ve bitişik binaların temellerine bakılmalıdır.
- 15:59Çözüm Önerileri
- Komşu parsellerde ortak otopark uygulaması veya aday otopark uygulaması öncelikli çözüm olarak önerilmektedir.
- Aday otopark, elverişli imar adalarında gerektiğinde binaların arka bahçelerinde kullanılarak imar planında düzenleme yapılmak suretiyle ilgili parsellerin ortak kullanmasıdır.
- Ortak otopark uygulamasında, komşu parsellerin bahçelerinin daha etkin kullanılması amaçlanır ve her bir parseldeki vatandaşın muvafakatı alınır.
- Ortak otopark alanında, cephe sınırlarına bakım sınırlamaları bakılmaksızın parselden temin edilmeksizin ayrı ayrı binalar yapılabilir.
- Tapuda beyanlar hanesine "komşu parsel ile ortak otopark alanı vardır" şeklinde bir beyan yapılmalıdır.
- 20:02Ortak Otopark Uygulamaları
- Yan parsellerde ortak otopark uygulamalarında tapuları ayrı ayrı süresiz ittifak kurulması gerekiyor.
- Süresiz ittifak kurulması, bir parsel satıldığında başka bir parselin otopark ihtiyacını karşılamaması durumunu önüyor.
- 2022 Haziran 16'da değişen mevzuata göre, otopark ihtiyacını karşılamak için 1500 metrelik yarıçap veya yürüme mesafesinde çözüm aranıyor.
- 20:57Otopark Çözüm Yolları
- Kamulaştırmaya konu olmayan başka parselden veya binadan beyaz binaların zorunlu olarak ayrılması gerekenler haricindeki müstakil otopark olarak ayrılmaya müsait olan bölümlerinden otopark sağlanabilir.
- Ticaret topukları da otopark ihtiyacını karşılamak için kullanılabilir.
- Boş parsellerde otopark hesabı yapılabilir, örneğin bir binanın otopark hesabı 10 tane olsa da 20 tane otoim varsa, başka bir parselde otopark sağlanabilir.
- 22:24Tevhide Zorlama ve Bölge Otoparkı
- Boş olan parsellerde tevhide zorlamak faydalı olabilir ve bu durumda avantajlar sağlanabilir.
- Tevhide giderken imkanı olması gerekir, aksi takdirde çözüm sağlanamaz.
- Tüm çözümler sağlanamadığında, 12 maddede yer alan esaslar dahilinde beden alınmak suretiyle bölge otoparkı oluşturulabilir.
- 23:52Bölge Otoparkı Yönetimi
- Bölge otoparkı planda yoksa, plana koymak gerekiyor.
- Bedele gidecekse, bölge otoparkının tahsisi şekline dikkat edilmeli.
- Bedele gittiğin otoparkta tahsis edilecek ve başka parselde karşılayacaksa, idareci usul ve esaslar belirlenebilir.
- 25:48Otopark Yerlerinin Belirtimi
- Otopark parseli dışında bulunan yapıların otopark yerleri ve aletleri tapu kütüğünün beyanlar hanesinde, yapı ruhsatı ve yapı kullanma izin belgesi ilgili bölümlerinde ve yönetim planlarında belirtilir.
- Otoparkın içeride ya da dışarıda olduğu mimari projede belirtilmelidir.
- Bedele gidildiyse, bedelin tahakkuk tahsilat durumu ve otoparkın nerede karşılandığı mimari projede belirtilmelidir.
- 26:58Sit Alanlarında Otopark Çözümleri
- Sit alanlarında parselde otopark ihtiyacının tamamen ya da kısmen karşılanmaması ve sitanın sınırlarının 1000 metre yarıçapından daha geniş olması durumunda alternatif çözümler aranabilir.
- Yatay ve düşey işaretlemeler, yol boyu otoparkı ve jet otoparkı gibi yöntemlerle yol üzeri baklava düzeni idaresi sağlanabilir.
- Otoparkların giriş ve çıkışları yeterli olması karşılanabilir, iki farklı parselin otopark ihtiyacı tek bir parselde karşılanabilir.
- 29:17Otopark Giriş Çıkışları ve Trafik Ulaşım
- Yükseltilmiş yerler, parsel cephelerinden merdiven sokaklara ayrılmış yerler, demiryolu hemzemin geçitleri gibi yerlerde otopark giriş çıkışı yapılamaz.
- Büyük şehirlerde ulaştırma konusu merkezi veya yerel trafik ulaşım komisyonu tarafından ele alınır.
- Büyükşehir olmayan yerlerde trafik ulaşım komisyonu emniyetin içerisinde olan bir komisyondur.
- 30:50Engelli Otopark Alanları ve Yönetmelikler
- Otoparklar ile ilgili işlem yaparken engellilerle ilgili yüzde altı, sekiz, onbeş veya yirmi gibi oranlar kolay uygulanabilir şekilde uygulanmalıdır.
- Yönetmelikler uyulması zorunlu olup, imar kanunu ve ilgili mevzuatına aykırı olmamalıdır.
- İmar planları ile idare edilecek yönetmelik hükümlere aykırı karara getirilemez.
- 33:23Otopark Düzenlemeleri
- Her yirmi park yerinden birinin engelli işareti konulmalı ve kamu binaları özel otoparkta bir tanesi engelliye ayrılması zorunludur.
- Otopark alanının yüzde birinden az olmamak üzere bisiklet ve motosiklet park yeri bulunmalıdır.
- Açık ve kapalı otoparklarda bir oto manevrası girmesi çıkması diğerini etkilemeyecek şekilde düzen olmalıdır.
- 34:29Eklenti Otoparklar ve Ölçüler
- Eklenti otoparklarda durum farklıdır; bana ait olan aynı bağımsız bölüme ait iki otopark yerinin arka arkaya park düzeni şekline engelleyecek şekilde düzenlenmesi gerekir.
- Yolüstü araç park yeri için manevra alanı yirmi metrekare, umumi binalarda eğimler yüzonbeş yirmi yirmi açmayacak şekilde düzenlenmelidir.
- Yoğurtlu araç paketlerinde ölçüler iki buçuğa beş buçuk, normal kapalı ya da parseline karşılayan yerlerde araç ölçütleri iki kırk'a dört doksan olarak ölçülerden olmalıdır.
- 35:21Bölge ve Genel Otoparklar
- İmar planları hazırlanırken bölgede genel otoparkları, katlı otopark ve cep otopark düzenle, büyük şehirlerde okuma ve diğer illerde ilgili trafik konusunu görüşmek gerekir.
- Bölge ve genel otopark yapacaksanız UKOME'nin mutlaka görüşünü almak gerekir.
- Bölge ve genel otoparkların faydalanmak için müracaat eden vatandaşları en geç otuz gün içinde bildirmekte yükümlüsünüz.
- 37:50Bina ve Parsel Otoparkların Düzenleme Esasları
- Bina ve parsel otoparkların düzenleme esasları, trafik komisyonu kararı göz önünde bulunarak imar planları ve kent ulaşım planlarıyla koordineli yapılmalıdır.
- Parselin otopark ihtiyacı bodrum katlarda tamamen tabi ve test edilmiş, zemin altında kalmak üzerinde otuz santim yeşillendirmek, arkada yan bahçede altlarının tamamında karşılanabilir.
- İdarenin uygun görmesi halinde parsel sınırına üç metreden fazla yaklaşmamak üzere bahçe zemin altında, bina arkada otopark test edilebilir.
- 40:27Otopark Giriş Çıkış ve Bahçe Düzenlemeleri
- Otopark giriş çıkış ön bahçesi içinde sağlanabilir.
- Rampa parsel sınır dışında başlatılamaz, parsel sınırında başlatılabilme durumu vardır.
- Arka bahçede tesis edilebilmesi için yan bahçenin en az üç metre olması veya bina içinden geçiyorsa iki yetmişbeş metre genişliğinde geçiş yolu düzenlemesi şarttır.
- 41:06Otopark Yerleri ve Bahçe Ölçüleri
- Yan bahçede otopark yeri tesis edilecekse, ağacın en az üç metre yanmaşamaz.
- Otopark yeri için yan bahçede en az üç metre mesafe bırakılmalıdır.
- Bu uygulama daha çok geniş çekme mesafesi olan yerlerde uygulanabilir, klasik 503 olan yerlerde uygulama şansı yoktur.
- 42:17Yerleşme Yerlerinde Otopark Uygulamaları
- Yerleşme yerlerinde binanın bodrum katında, zemin altında, arka ve yan bahçede yeteri otopark yoksa, beş metreden fazla ön bahçe mesafesi olan yerlerde çözüm bulunabilir.
- Ön bahçede beş metreden fazla mesafe varsa, beşvirgülbir metre bırakılabilir ve geri kalan iki metre dışında kalan kısmın bina girişine açık otopark olarak düzenlenmesi önerilir.
- Otoparklar yola dik olmak zorunda değil, eğimli bir şekilde de konulabilir.
- 44:22Özel Durumlar ve Çözümler
- İdare yetkisi, otopark uygulamalarında yorum yapma imkanı sunmaktadır.
- Bağımsız bölüm, villa gibi müstakil konutlarda tüm bahçeler açık otopark olarak kullanılabilir.
- 2009'da mevcut yapılarda ilave otopark yapmak için ticari olacak ve muvafakat alınması gerekmektedir.
- 46:02Zemin Üstü Mekanik Otoparklar
- Zemin üstü mekanik otoparklar için binanın arka tarafında iki metreden fazla yaklaşma yapılmamalıdır.
- Arka bahçe mesafesi içinde zemin kat yüksekliği açılmamalıdır.
- Arka bahçe mesafe dışında bina yüksekliği açılmamalıdır.
- 48:24Otopark Giriş ve Rampa Ölçüleri
- Otopark giriş kapısı genişliği 2,75 metre, yüksekliği 2 metre olmalıdır.
- Otopark rampası yüzde 15'ten ve diğer yerlerde yüzde 20'den fazla olamaz.
- Rampa genişliği 2,75 metreden aşağı olamaz ve dönüş kısımlarının iç yarıçapı 2,75 metredir.
- 51:27Elektrikli Araçlar İçin Otopark Düzenlemeleri
- 2021'de en son mevzuatta elektrikli şarj üniteleri zorunlu hale getirilmiştir.
- Otoparklarda en az yüzde 5'inin ilgili standartlara göre şarj ünitesi dahil elektrikli araçlar için düzenlenmesi şarttır.
- 52:11Bölge ve Genel Otoparkların Düzenleme Esasları
- İmar planlarında ayrılan yerlerde ve plan esasına uygun olarak yer üstünde veya altında iki açık, kapalı veya çok katlı otoparklar yapılabilir.
- 2021'de değişen uygulama imar planlarında bölgenin ihtiyacına yönelik otopark, cep otoparkı, yol boyu otopark, durak gibi alanları artırıcı fonksiyonlar ayrılabilir.
- Valilik veya belediyeler tarafından yaptırılan bölge ve genel otoparkların denetim, bakım, onarım ve işletilmesi valilik veya belediyelere aittir.
- 53:53Otoparkların Yapımı ve İşletilmesi
- Bölge ve genel otoparkların yapımı, bakımı, onarımı ve işletilmesi üçüncü şahıslara verilebilir.
- Belediyelerin otopark planlaması için öncelikle mimari projedeki mimarların hangi bölgelerde otoparkla ilgili sıkıntı olduğunu tespit etmesi gerekir.
- İmar planlarında otopark planlaması için imar müdürlüğü, emlak müdürlüğü ve UKOME'nin görüşü alınmalıdır.
- 56:39Özel Otopark Alanları
- Meydanların altları, yeşil sahaların altları ve parkların altlarında tamamen üstündeki peyzaj şartlarını sağlayacak şekilde otopark yapılabilir.
- Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı eğitim tesis alanlarındaki projeler için düzenlemeye onay verilir.
- Yeraltı otoparkları için UKOME kararını alması gerekir.
- 58:32Otopark Araması Gereken Kullanımlar ve Miktarları
- Cephesi dokuz metreden veya alanı ikiyüzelli metrekareden küçük olan parsellerde otopark ihtiyacının en az yarısının parseline karşılanabilmesi halinde konut kullanımına ait askeri otopark ihtiyacı yüzde olarak hesaplanır.
- Alanı yüzyirmi metrekareden küçük olup katadeli üç ve üzeri olan mevcut parsellerde otopark ihtiyacı talep edilmeli halinde bölgeye genel otopark bedeli başka hesaplanır.
- Otopark sayısı açık tesislerde parsel alan üzerinden, meskenlerde bağımsız bölüm brüt alan üzerinden, diğer yapılarda emsal hesabı üzerinden hesaplanır.
- 1:03:23Otopark Alanı Hesaplaması
- Her bağımsız bölüm için en az bir metre otopark alanı ayrılmalıdır.
- Birden fazla amaçlı binaların farklı bölümleri (ticaret, konut) ayrı ayrı hesaplanıp otopark miktarı belirlenmelidir.
- Otopark yeri ayrılmadıkça ruhsat verilemez, ancak afetlere hazırlık kapsamında riskli yapı tespiti yapılarak yıkılan yapıların bulunduğu 250 metrekare ve daha küçük parsellerde özel koşullar uygulanmaktadır.
- 1:05:36Riskli Yapılar İçin Özel Koşullar
- Riskli yapıların olduğu 250 metrekare ve daha küçük parsellerde, otopark bedeli müracaat sırasında ödenmesi kaydıyla ruhsat verilebilir.
- Riskli yapıların olduğu parsellerde, bitişik nizam olanlar için 350 metrekare otopark alanı planlanabilir.
- Riskli yapılarda kentsel dönüşümü hızlandırmak için, bölge otoparkları yapılıp yer tatsız yapılmadan önce otopark ihtiyacı mesafe koşulu olmadan sağlanabilir.
- 1:09:30Otopark Bedelinin Tahsilatı
- Otopark bedelleri kamu bankalarından açılacak hesaba yatırılmalı ve sadece otopark için kullanılmalıdır.
- 2021 Mart 25'te yapılan değişiklikle, otopark bedeli alınan parsellerin otopark ihtiyacını ilgili idare karşılamak zorunludur.
- Otopark bedeli alınan parseller için bölge otoparkları ruhsat tarihinden itibaren en geç üç yıl içinde tamamlanmak zorundadır.
- 1:12:26Otopark Bedelinin Ödeme Şartları
- Otopark bedelinin %25'i ruhsat aşamasında naklen, geri kalan %75'i iskan verilmeden önce tamamlamak üzere en çok 18 ay içinde altı eşit taksitle tahsil edilebilir.
- Tahsilat makbuzunda ada parsel bilgileri ve park için alındığı yazılmalıdır.
- Belediyeler otopark yönetmeliği ile beraber otopark ihtiyacını karşılamak için beş gruba ayırmalıdır.
- 1:13:35Otopark Bedelleri Hesaplama
- Otopark bedelleri hesaplanırken "A birim otopark bedeli + B çarpı 20 çarpı Y" formülü kullanılır.
- Hesaplanan bedeller ruhsat altındaki parselin bilgileri değil, otoparkı karşılayacağımız bölge otoparkının parseldeki değerleridir.
- Örnek olarak 2018-2019 yıllarında yapılan bir örnekte, parselin alanı 5.330 metrekare, emsal 2,70, yapı sınıfı 3A, birim maliyeti 1.360 TL/m² olarak hesaplanmıştır.
- 1:15:18Otopark Hesaplamalarının Güncellemesi
- Arsa rayiç değerlerinin güncellerini bilmediğimiz için sadece yapı yaklaşık birim maliyetini güncellersek hata yaparız.
- Türkiye Belediyeler Birliği internet sayfasından pratik hesaplama programları bölümünden bu hesaplamalar yapılabilir.
- Otopark hesabına yapılacak harcamalar kesinlikle otopark tesisi dışında başka bir amaçla kullanılmamalıdır.
- 1:17:46Planlı Alanlarda Otopark Uygulamaları
- Planlı alanlarda binaların bahçelerinde yola doğru yüzde 20'yi geçmemek şartıyla otopark giriş çıkışları başlayabilir.
- Otopark rampaları ön bahçe boyunca yola paralel yapılamaz.
- Ön bahçe mesafesi 7 metre çıkarmak kaydıyla, en son mevzuat 5 metre olarak güncellenmiştir.
- 1:18:49Mimari ve Statik Uyum Önerileri
- Mimari-statik uyumu, giriş köprüleri, dükkan rampaları, test girişleri gibi konularda dikkat edilmelidir.
- Kapalı otoparklarda mimari projeler ve statik projenin kolon kesitlerinin aynı olması önemlidir.
- Kazan dairesi ve asansörlerle ilgili projelere dikkat edilmeli, özellik arz eden projelerde mimari, statik ve tesisat bütünlüğünün sağlanmasına özen gösterilmelidir.
- 1:19:57Konut Alanlarında Otopark Uygulamaları
- Konut alanlarında parsellerin konut binası yapılıncaya kadar açık otoparkı kullanmasına ilgili ders etkilidir.
- İmar Kanunu 37. maddesine göre otopark yerleri ayrılması gerekir, otopark tesis edilmesi iskan verilemez.
- 2019 Temmuz 4'ünde gelen maddede, imar kanununa giren yapılanlaşmamış parseller parsel maliklerin muvafakatı ve ilgili idaresinin izniyle açık otopark olarak işletilebilir.