Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Bir Lisan tarafından hazırlanan Türkçe kelime hazinesi serisinin bir bölümüdür. Sunucu, Arapça kökenli olan "haris" ve "has" sözcüklerini detaylı olarak incelemektedir.
- Video, her iki sözcüğün etimolojik kökenlerini açıklayarak başlıyor ve ardından "haris" sözcüğünün açgözlü, hırslı anlamlarını ve "has" sözcüğünün cimri, para harcamaya kıyamayan anlamlarını örneklerle açıklıyor. Her sözcük için cümle içindeki kullanım örnekleri veriliyor ve "hasislik" kavramı da ele alınıyor. Video, Ömer Seyfettin ve Peyami Safa'dan alıntılarla zenginleştirilmiştir.
- Haris Sözcüğünün Anlamı ve Kullanımı
- Türkçe kelime hazinesi serisinin bu bölümünde "haris" ve "has" sözcükleri incelenecektir.
- Bu iki sözcük de Arapça kökenlidir.
- Cümlede sıfat görevinde kullanılan "haris", açgözlü, hırslı gibi anlamlara gelmektedir.
- 00:56Haris Sözcüğünün İsim Görevi
- Haris sözcüğünü kavram olarak ele aldığımızda, cümlede isim görevi yüklenen "harislik" açgözlülük, hırslılık gibi anlamlara işaret etmektedir.
- Örnek: "Ticarete atıldığı ilk yıllarda harislik onulmaz bir hastalık gibi damarlarına işlemiş adeta benliğini esir almıştı."
- 01:18Hasis Sözcüğünün Anlamı ve Kullanımı
- Cümlede sıfat görevinde kullanılan "hassis", para harcamaya kıyamayan anlamındadır.
- Cimri sözcüğü hasisin eş anlamlısı olarak değerlendirilebilir.
- Peyami Safa'dan alınan örnek: "Hasis kadın tozu dumana katar, kıyameti koparır."
- 01:44Hasislik Kavramı
- Hasis sözcüğüne lik yapım eki getirilerek türetilen "hassislik", para harcamaya kıyamama, cimrilik ve hasis davranış gibi anlamlara karşılık gelmektedir.
- Örnek: "Böylece hasislik ve cömertlik arasındaki pratik ayrımı gayet güzel idrak etmiştim."
- 02:12Hasislik Etmek
- Hasislik sözcüğüne etmek yardımcı fiili getirilerek oluşturulan "hassislik etmek" birleşik fiili cimrice davranmak anlamına gelmektedir.
- Ömer Seyfettin'den alınan örnek: "Onun köyde bin türlü hasislik ettiği halde İzmir'de bol bol harca ettiğini duymuşlardı."
- "Harca etmek" ifadesi günümüz Türkçe'sinde pek kullanılmayan "harcama yapmak" anlamındadır.