Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Cengiz Hoca tarafından "Ayarlı Edebiyat" kanalında sunulan bir Türkçe edebiyat eğitim içeriğidir. Öğretmen, öğrencilere hitap ederek çeşitli edebiyat sorularını çözmektedir.
- Videoda Türkçe edebiyatının farklı dönemlerini, türlerini ve akımlarını kapsayan soru çözümleri yapılmaktadır. İçerik, dörtlüklerin özellikleri, kafiye çeşitleri, şiir türleri, edebi sanatlar, İslamiyet öncesi Türk destanları, Mevlevi ilahileri, Divan edebiyatı nazım şekilleri, Türk edebiyatının önemli yazarları ve edebi akımlar (parnasizm, sembolizm, ikinci yeni, füturizm, sürrealizm) hakkında soruları içermektedir.
- Video, 17. deneme sınavının sonunda ayarlı edebiyat sorularıyla sona ermektedir. Çözülen sorular arasında Ahmet Mithat, Namık Kemal, Yakup Kadri, Yahya Kemal Beyatlı, Sait Faik Abasıyanık, Oğuz Atay, Orhan Pamuk, Bilge Karasu ve Adalet Ağaoğlu gibi Türk yazarların ilk eserleri ve edebi akımları da bulunmaktadır.
- Kanal Tanıtımı ve Deneme Hakkında Bilgiler
- Cengiz Hoca, kanalının yeni ismi "Ayarlı Edebiyat" olarak tanıtılmıştır.
- Bu hafta iki ya da üç deneme paylaşılacağı belirtilmiştir.
- ÖSYM'nin son yirmi yıldır Hayriye, Şinasi, Namık Kemal ve Latife Tekin gibi yazarları sorduğu hatırlatılmıştır.
- 01:02Şiir Analizi Soruları
- İlk soruda bir dörtlüğün taşlama (eleştiri şiirleri), hece ölçüsü, tarih sanatı, imge ve yarım uya özellikleri incelenmiştir.
- İkinci soruda dizelerde farklı uyak çeşitleri (tam kafiye, zengin kafiye) tespit edilmiştir.
- Üçüncü soruda didaktik şiir türünün nitelikleri (öğüt vermek için yazılan şiirler) açıklanmıştır.
- 04:14Edebi Sanatlar ve Şiir Türleri
- Dördüncü soruda teşvik, nida, teşhis, tevr ve tena uygunluk sanatları incelenmiştir.
- Beşinci soruda istihare sanatı (benzetme) açık ve kapalı istihare örnekleri verilmiştir.
- Altıncı soruda İslam öncesi Türk destanlarında taşı motifinin milli birlik ve bütünlük mesajı taşıdığı belirtilmiştir.
- 07:19Türk Edebiyatı Eserleri
- Yedinci soruda hükümdara yönelik siyasi öğütlerden oluşan beyitlerin "Tutku, Birlik" eserine ait olduğu açıklanmıştır.
- Sekizinci soruda ilahi nazım türünün Allah sevgisi ve dini temalar işlediği, divan şirindeki tevhidle benzer olduğu belirtilmiştir.
- 08:58Türk Edebiyatı Soruları
- Mevlevilerde ilahinin karşılığı ayin, Bektaşilerde nefesi, Alevilerdeki devriye, methiye övgüyü demeyi, nutuk ise tarikata yeni girenlere bilgi vermek için yazılan şiirlerdir.
- Beyitlerle oluşturulmuş bir metinde, beytin kafiye örgüsü ve ölçüsü önemlidir; gazelin ilk beytinin kafiye örgüsü "aa" olmalıdır.
- Çekname Ahmet Dayı tarafından yazılan ve Yıldırım Beyazıt'ın şehzadelerinden Emir Sultan'a sunulan bir eserdir.
- 11:46Türk Edebiyatı Yazarları ve Eserleri
- Yunus Emre mahalleleşme akımının önemli ismidir, Nedim aşk ve ızdırap şairidir, Hamse sahibi bir sanatçıdır.
- Katip Çelebi tarihten tıbba, coğrafyadan astronomiye kadar geniş bir ilgi alanı olan ve zengin bir kitaplığına sahip bir yazardır.
- Murabba, dört mısralı bir nazım şeklidir ve ilk dörtlüğünün kafiye örgüsü "aaa" şeklinde yazılır.
- 13:56Kaside ve Roman Türleri
- Kasideler 33-99 beyit arasında yazılır, a b a c a şeklinde gider, ilk beytine matla, son beytine mata denir ve şairin mahlasının geçtiği beyit taç beyttir.
- Edebiyatımızda ilk yerli polisiye roman Ahmet Mithat'ın "Esrarı Cinayeti"dir.
- Namık Kemal'in "Şefika Ata" oyununda, para sıkıntısı çeken kızın babası zengin bir paşa ile evliliğe razı olur, ancak düğün hazırlıkları sürerken Şefika Ata'yı kaybetmenin acısıyla ağır hasta olur ve veremden ölür.
- 16:50Modern Türk Edebiyatı
- Ahmet Haşim, şiirlerinde aşk ve tabiat öne çıkan önemli iki temadır, Türkçe şiirin en dikkate değer empresyonist şairi olarak kabul edilir ve şiirlerini aruzla yazmıştır.
- Yakup Kadri'nin ilk romanı olan "Beni" adlı eserde Tanzimat'tan Birinci Dünya Savaşı'nın sonuna bir ailenin üç kuşağı anlatılır.
- Yahya Kemal Beyatlı, şiirleri divan edebiyatı ile modern şiir arasında köprü görevi üstlenir, Türk edebiyatı tarihi içinde dört aruzculardan biridir ve "Okun Ucundan" şiiri dışında şiirlerini aruzla yazmıştır.
- 20:22Türk Edebiyatı'nda İlk Romanlar
- Sait Faik Abasıyanık'ın ilk hikaye kitabı "Semaver"den sonra 1948'den sonraki eserlerinde bireye ve onun iç dünyasına eğildi.
- Güzel Oğuz Atay'ın ilk romanı "Tutunamayanlar"da Turgut Özben burjuva dünyasına İro ile yaklaştı.
- Orhan Pamuk'un ilk romanı "Cevdet Bey ve Oğulları" Nişantaşı'nda yaşayan bir ailenin üç kuşak boyunca yaşadıklarını tarihsel kurgu içinde ele alır.
- 20:51Diğer İlk Romanlar
- Bilge Karasu'nun ilk romanı "İb Rüyasında Allah Allah" Gece Ödülü'nü almıştır.
- Adalet Ağaoğlu'nun ilk romanı "Ölmeye Yatmak" 1973'te yayımlandı ve daha sonra yazdığı "Bir Düğün Gecesi" ve "Hayır" adlı romanlarla bir üçleme oluşturdu.
- "İb Rüyası" Bilge Karasu'nun değil, Tarık Buğra'nın eseridir.
- 21:29Şiir Akımları
- Şiir içerik ve biçim özellikleri dikkate alındığında, "Bir mısra daha söylesek sanki her şey düzelecek" mısraları Cemal Süreyya'nın İkinci Yeni akımına aittir.
- İkinci Yeni akımının özellikleri anlamı kapalılığı, imgeye çağrışma ve ikinci yeni olarak adlandırılır.
- 22:29Garipçiler
- Garipçiler arasında Hisarcı, Yahya Akengin, Mehmet Çınarlı, Erdoğan Yavuz, Bülent Bakiler ve Kara gibi önemli sanatçılar vardı.
- Garipçilerin temel ilkeleri: sanatçı bağımsız olmalı, güzel sanatçının dili yaşayan dili olmalı, her alanda taklitine karşı çıkmalı, gelenekler tümüyle reddedilmemelidir, dildeki kargaşaya son verilmelidir, sanatçı milli olmalıdır ve sanatta yenilik esastır.
- 23:33Parnasizm
- Parnasizm akımında şiirin salt biçim, biçim güzelliğine her şeyin üstünü tutarlar.
- Parnasizm akımında ölçü ve uyağa çok önem verilir.
- Parnasizm, romantizme tepkidir ve akıl, sağduyu prensiplerine dayanır.