Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmenin Türkçe dilbilgisi dersi formatında sıfat-fiil konusunu anlattığı eğitim içeriğidir. Öğretmen, önceki derste isim-fiil konusunu işlediğini belirterek bu derste sıfat-fiil konusunu ele almaktadır.
- Video, sıfat-fiillerin genel özelliklerini açıklayarak başlıyor ve an, en, ası, esim, mazar, dik, dik, acak, ecek ve mış-mi eklerinin fiil köklerine nasıl getirildiğini anlatıyor. Öğretmen, sıfat fiillerin sıfat, isim veya adlaşmış sıfat olarak kullanılabileceğini örneklerle açıklıyor ve sıfat fiillerin fiilimsi olarak kabul edilmesi için dikkat edilmesi gereken püf noktaları vurguluyor. Video, bir soru çözümüyle sonlanıyor ve bir sonraki derste zarf fiil konusunun işleneceği belirtiliyor.
- Sıfat-Fiil Kavramı
- Bu videoda sıfat-fiil konusu işlenecek, geçen videoda isim-fiil konusu işlenmiş ve bitirilmiştir.
- Sıfat-fiil, fiil kök ya da gövdelerine belirli ekler getirilerek oluşturulur ve cümle içerisinde sıfat, isim ya da adlaşmış sıfat görevinde kullanılır.
- Sıfat-fiil için gerekli ekler: an, en, ası, esim, mazar, dik, dik, acak, ecek ve mış/mi ekleridir.
- 01:13Sıfat-Fiil Örnekleri
- "Kuruyan gülleri vazodan aldı" cümlesinde "kuruyan" sözcüğü "kurumak" fiiline "an" eki getirilerek sıfat fiil oluşturmuştur.
- "Kırşehir görülesi bir yerdir" cümlesinde "görülesi" sözcüğü "görülme" fiiline "aı-esi" eki getirilerek sıfat fiil oluşturmuştur.
- "Aşılmaz dağları aşar, Ferhat" cümlesinde "aşılmaz" sözcüğü "aşmak" fiiline "mazme" eki getirilerek sıfat fiil oluşturmuştur.
- 03:17Sıfat-Fiil Özellikleri
- Sıfat-fiiller bir ismin sıfatı olarak kullanılabilir, örneğin "okuyan insana" cümlesinde "okuyan" sözcüğü "insan" isminin sıfatıdır.
- Sıfat-fiiller kendisinden sonra gelen ismin yerine de kullanılabilir, bu durumda sıfat olmaktan çıkıp adlaşmış sıfat fiil olur.
- Sıfat-fiiller hareket anlamlarını yitirerek bir varlığın adı olursa fiilimsi olmaz, isim olur.
- 06:02Kip Eki Olarak Kullanılan Sıfat-Fiiller
- "Ar-er", "dik-dik", "acak-ecek", "miş-mi" ekleri kip eki olarak kullanılır ve fiilimsilere kip eki alamazlar.
- Kip eki olarak kullanılan sözcüklere fiilimsi değil, fiil denir.
- Örneğin "pişmiş aşa su katılmaz" cümlesinde "pişmiş" sıfat fiil iken, "pişmiş" (yemekten bahsediliyorsa) çekimli fiildir.
- 07:35Sıfat-Fiil Sorusu
- Sıfat-fiiller, an, en, ası, esim, mazar, dik, dik, acak, ecek ve mış/mi ekleriyle fiillerden türeyen ve sıfat görevinde kullanılan sözcüklerdir.
- Verilen cümlelerden "Çocukların kendi aralarındaki oyunlarına imreniyorum" cümlesinde sıfat-fiil kullanılmamıştır.