• Buradasın

    Türkçe Dil Bilgisi: Sözcük Anlamı, Söz Yorumu, Deyim ve Atasözleri

    youtube.com/watch?v=9nM1VHA1SOk

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, "Gerçek Hocam" olarak hitap edilen bir öğretmenin Türkçe dil bilgisi konularını anlattığı eğitim içeriğidir.
    • Videoda sözcük anlamı, söz yorumu, deyimler ve atasözleri konuları detaylı şekilde ele alınmaktadır. Öğretmen önce söz yorumu tekniklerini örneklerle açıklamakta, ardından deyim ve atasözlerinin tanımını, gerçek ve mecaz anlamlarını ve cümle halinde veya eksiltili cümle şeklinde nasıl kullanıldıklarını anlatmaktadır.
    • Video, ÖSYM sınavlarında söz yorumu sorularının arttığı bilgisiyle başlamakta ve "bugünün işini yarına bırakma", "ateş düştüğü yeri yakar", "her ağacın meyvesi olmaz" gibi atasözleri ile "atalan üsküdar'ı geçti", "fol yok yumurta yok", "dostlar alışverişte görsün" gibi deyimleri örneklerle açıklamaktadır. Ayrıca, atasözleri ve deyimlerin anlamlarını test soruları üzerinden pekiştirmektedir.
    Sözcük Anlamı ve Sözlük Kullanımı
    • Bu derste deyim ve atasözleri ile söz yorumu konuları ele alınacaktır.
    • Türk Dil Kurumu'nun adresi sözlük.gov.tr olarak değişmiştir ve bu siteye sık sık girerek bilmediğimiz kelimelerin anlamlarını öğrenmeliyiz.
    00:48Söz Yorumu
    • Söz yorumunda bir cümle verilip yakın anlamlısı sorulur, örneğin "müzik evrensel bir dildir" ifadesinin yakın anlamlısı "müzik dünya çapında bir iletişim metodu" olabilir.
    • Söz yorumu soruları son yıllarda ÖSYM tarafından daha çok tercih edilmektedir.
    • Söz yorumunda altı çizili kısım önemlidir ve kelimenin anlamını cümlenin genel anlamıyla ilişkilendirmek gerekir.
    05:47Deyim ve Atasözü
    • Deyim, gerçek anlamından az çok hayrı kendine özgü bir anlam taşıyan kalıplaşmış söz öbeğidir ve genellikle kısa bir zaman dilimi için geçerlidir.
    • Atasözü, uzun deneme ve gözlemlere dayanarak sözlenmiş, halka mal olmuş, öğüt verici nitelikte sözdür ve genellikle cümle şeklinde olur.
    • Deyimler daha fazla değişebilirken, atasözleri daha net ve değişmezdir; ayrıca atasözlerinde kelimelerin yerleri değiştirilemez.
    10:43Atasözleri ve Deyimler
    • "Bugünün işini yarına bırakma" atasözünün gerçek anlamı "üzüm üzüme baka baka kararır", mecaz anlamı ise "her ağacın meyvesi olmaz" olarak açıklanmıştır.
    • "Ateş düştüğü yeri yakar" atasözünün gerçek anlamı "ateş düştüğü yeri yakar", mecaz anlamı ise "bir acıyı çeken bilir" olarak açıklanmıştır.
    • "Her ağacın meyvesi olmaz" atasözünün mecaz anlamı "dıştan çok üretken görünen kişiler öyle olmayabilir" olarak açıklanmıştır.
    11:36Deyimlerin Özellikleri
    • Deyimler mastar halinde olabilir, ancak bazıları cümle halinde de olabilir.
    • "Atalan Üsküdar'ı geçti" deyimi "iş işten geçti" anlamında olup genel kural niteliği taşımaz.
    • "Fol yok yumurta yok" deyimi "ortada bir belirti yokken, o belirti olmadığı halde ne yapman sanki belirti varmış gibi düşünme" anlamında kullanılır.
    12:44Atasözleri ve Deyimlerin Farklı Formları
    • "Dostlar alışverişte görsün" deyimi "bir şeyler göstermelik olarak yapmak" şeklinde düşünülebilir.
    • "Araba devrilince yol gösteren çok olur, iş işten geçtikten sonra akıl veren çok olur" atasözü cümle halinde olabilir.
    • Atasözleri eksiltili cümle şeklinde de olabilir, bu Türkçe'nin bir özelliğidir ve cümle anlamını daha etkili hale getirir.
    13:36Atasözleri ve Deyimlerin Anlamları
    • "Aba vakti yaba" atasözünde aba kışın çobanların sırtına giydiği, onları soğuktan koruyan kıyafet; yaba ise yazın ekinleri biçtikten sonra saman haline dönüştürmek için kullanılan alettir.
    • "Elmayı çayıra, armudu bayıra dik" atasözü "elma sulak alan sever, armut ise çok fazla su sevmez" anlamında kullanılır.
    • "Can evinden vurmak" deyimi "onu en çok duyarlılık gösterdiği yönden saldırmak" anlamında açıklanmıştır.
    15:48Atasözleri ve Deyimlerin Soru Çözümü
    • "İnsan yedisinde ne ise yetmişinde odur" atasözünün anlamı "insan huyu değişmez, yedi yaşında da yetmiş yaşında da huylu huyundan vazgeçmez" olarak açıklanmıştır.
    • "Huy canın altındadır" atasözünün anlamı "huyunu bilmediğin kişilere güvenme" olarak açıklanmıştır.
    • "Fare düşse başı yarılır" sözünün deyim mi yoksa atasözü mü olduğu ve anlamı ne olduğu sorulmuştur.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor