Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi mezunu ve Diji Üniversitesi'nde biyokimya ustası yapmış bir akademisyen tarafından sunulan tıbbi biyokimya dersidir.
- Ders, yağ asitlerinin sentezi konusunu iki derste ele almaktadır. İlk bölümde yağ asitlerinin tanımı, yapısı, isimlendirmesi, özellikleri ve trigliseritlerdeki rolü anlatılırken, ikinci bölümde yağ sentezinin dört temel basamağı (kondanasyon, redüksiyon, dehidratasyon ve redüksiyon) detaylandırılmaktadır.
- Ders içeriğinde yağ asitlerinin doymuş ve doymamış olarak sınıflandırılması, çift bağların izomeri, omega yağ asitleri, esansiyel yağ asitleri ve yağ asitlerinin kan içinde nasıl taşındığı gibi konular ele alınmaktadır. Ayrıca asetil koa'nın mitokondriden sitoplazmaya taşınması, asetil karboksilaz enzimi ile malonil koa'ya dönüştürülmesi ve yağ sentaz enziminin yapısı ve işleyişi de açıklanmaktadır.
- 00:01Dersin Tanıtımı
- Konuşmacı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi mezunu ve Diji Üniversitesi'nde biyokimya ustası yapmış.
- Bu derste lipit metabolizması konusu incelenecek ve ilk ders yağ asitlerinin sentezi konusu ele alınacak.
- Yağ asitlerinin sentezi konusu iki ders halinde anlatılacak; ilk derste yapısı, isimlendirmesi ve özellikleri, ikinci derste sentez süreci anlatılacak.
- 01:14Yağ Asitlerinin Genel Tanımı
- Yediğimiz besinlerden alınan yağların %98'i trigliseritlerden oluşur ve trigliseritler bir gliserol alkolü ile bağlı üç yağ asidinden meydana gelir.
- Zeytinyağı, mısır yağı, ayçiçek yağı ve tereyağı gibi yağlarda palmitik asit, sitarik asit, oleik asit, panterik asit, linoleik asit gibi yağ asitleri bulunur.
- Yağ asitleri doymuş yağ asitleri ve doymamış yağ asitleri olarak ikiye ayrılır; doymuş yağ asitlerinde karbon bağları doymuşken, doymamış yağ asitlerinde çift bağlar bulunur.
- 04:50Yağ Asitlerinin İsimlendirilmesi
- Yağ asitlerinin isimlendirmesi tarihsel olarak yapılmış, ilk elde edildiği yere göre isimler verilmiştir (örneğin karınca asidi, formik asit, asetik asit).
- Propiyonik asit özellikle geviş getiren hayvanlarda (ineklerde) önemlidir ve beslendikleri besinlerden makro molekülleri sentez ederler.
- Yağ asitlerinde isimlendirme yaparken karboksil grubuna bir karbon denir, ondan sonraki karbonlara iki, üç, dört, beş şeklinde isimlendirilir.
- 09:33Yağ Asitlerinin Özel Özellikleri
- Omega yağ asitleri, son metin grubundan itibaren saymaya başlandığında çift bağın bulunduğu karbon numarasına göre isimlendirilir (omega-6 yağ asitleri, omega-3 yağ asitleri).
- Linoleik asit ve linoleik asit esansiyel yağ asitlerdir, vücudumuzda sentezlenemeyen ve diyetle alınması gereken asitlerdir.
- Dallanmış zincirli yağ asitleri vücudumuz tarafından sentezlenmez, besinlerle alınır ve refs hastalığı gibi hastalıklara neden olabilir.
- 11:52Yağ Asitlerinin Fizyolojik Özellikleri
- Yağ asitlerinin karboksil grupları normal fizyolojik dehada hidrojenini kaybederek anyon şekline dönüşür ve suya karşı ilgi gösterir (hidrofilik özellik).
- Alifatik grup (akil grubu) ise hidrofobiktir, suyla bağlantı yapamaz.
- Yağ asitleri genellikle albümüne bağlı olarak taşınır; 12 karbondan küçük olan yağ asitleri albümüne bağlı olarak, 12 karbondan büyük olan yağ asitleri trigliserit, fosfolipit, esster veya kolesterol şeklinde hipoproteinlerin içinde taşınır.
- 13:37Asetil Kovaların Mitokondriye Taşınması
- Yağ sentezi için stoplazmada düzenli sentezleme gereklidir.
- Asetil kovalar mitokondriye taşınmak için önce sitoplazmada oksal asetat ve asetilkoa birleştirilerek sitrat oluşturulur.
- Sitrat mitokondri membranını geçerek sitoplazmaya taşınır ve tekrar asetilkoa olarak dönüştürülür.
- 15:09Yağ Asidi Sentezi Durumları
- Yağ asidi sentezi aşırı miktarda karbonhidrat veya protein alındığında gerçekleşir.
- Karbonhidratlar glikolizde kilovata kadar yıkılır ve asetilkoa dönüşebilir.
- Proteinler depolanamaz, ancak amino asitleri asetilkoa dönüştürülebilir ve trigliserit şeklinde depolanabilir.
- 16:52Asetil Kovaların Malona'ya Dönüşümü
- Sitoplazmada bulunan asetil kovalar asetil karboksilaz enzimi ile malona'ya dönüşür.
- Asetil karboksilaz enziminin koenzimi biyotin olup, amino grubunun amit bağıyla bağlı biyotin prostatik grubu taşır.
- Biyotin, karboksil grubunu asetil grubuna bağlayarak malona oluşturur.
- 18:32Yağ Asidi Sentezi Basamakları
- Malona ile palmitik asit elde etmek için dört tekrarlayan tepkime zinciri vardır: kondanasyon, redüksiyon, dehidratasyon ve redüksiyon.
- Bu dört basamaktan geçtikten sonra malona ile yeni gelen malona birleşerek yağ asit zinciri iki karbon uzatılır.
- Yağ asidi sentezinde beta oksidasyon gibi NFT gibi elektron alıcıları kullanılmaz, PH gibi elektron alıcısı kullanılır.
- 22:05Yağ Sentez Enzimi Kompleksi
- Yağ sentez enzimi bir enzim kompleksinden oluşur ve yedi farklı aktif bölgeden meydana gelir.
- Komplekste kondanasyon yapan beta-keto-ATP sentaz, redüksiyon yapan keto-redüktaz, dehidratasyon yapan beta-hidroksi-AKP dehidraz ve enoil AKP redüktaz enzimleri bulunur.
- Asetil koa ile malona'yı enzimin üzerine oturtan asetil koa ve malonaaz enzimleri de kompleksin parçalarıdır.
- 23:34Açık Taşıyıcı Protein
- Yağ sentez enzimi kompleksinde açık taşıyıcı protein parçası bulunur ve fosfin prostetik grubu taşır.
- Bu taşıyıcı protein esnek bir kol gibi hareket ederek AKP'den enzimin diğer aktif parçalarına yağ açılı zincirlerini taşır.
- AKP ile yağ arasındaki bağın hidrolizi ile elde edilen enerji yağ sentezinde önemli bir rol oynar.